انواع کارت حافظه
کارتهای حافظه جزو مهم‌ترین تجهیزات عکاسان به شمار می‌روند. عموم دوربین‌ها فاقد حافظهی داخلی هستند؛ از این رو به حافظه نیاز دارید تا بتوانید فایل‌های خود را روی آن ذخیره کنید. خوشبختانه جستجو در میان دنیای کارتهای حافظه کار چندان دشواری نیست و تا حدی پیدا کردن کارت حافظهی مناسب برای انواع دوربین کار آسانی است؛ فقط باید با انواع کارت حافظه و ویژگی‌های آن‌ها آشنا باشید. در این مقاله سعی داریم علاوه بر توضیح ویژگی‌های انواع کارت حافظه، نمونه‌هایی از رایج‌ترین و بهترین کارتهای حافظه در ایران را به همراه قیمت تقریبی آن‌ها معرفی و به شما کمک کنیم تا مناسب‌ترین نمونه با کاربری خود را انتخاب کنید.
انواع کارت حافظه
کارت حافظهی SDHC/SDXC
در ابتدا باید بدانید که دوربین شما از چه نوع کارت حافظه‌ای پشتیبانی می‌کند. دو نوع از پرکاربردترین نمونه‌های موجود، انواع Secure Digital) SD) و Compact Flash) CF) هستند. بیشتر دوربین‌ها و گجت‌ها از کارت حافظهی SD استفاده می‌کنند؛ شامل SDHC یا SDXC.
کارتهای حافظهی SDHC یا Secure Digital High Capacity برای ذخیره‌ی اطلاعات در حجم بالا توسعه یافتند. کارتهای حافظهی SD تنها تا ظرفیت ۲ گیگابایت را پشتیبانی می‌کردند؛ نمونه‌های جدیدتر آن‌ها ممکن است تا ۴ گیگابایت ذخیره‌ی داده را نیز ارائه دهند. باید دقت داشته باشید که دوربین شما از کارت حافظهی SDHC پشتیبانی کند؛ اگر دوربین شما پیش از روی کار آمدن SDHC تولید شده باشد، احتمالا از این نوع کارت‌ها پشتیانی نمی‌کند.
کارتهای حافظهی SDXC یا Secure Digital Xtra Capacity در همان ابعاد کارت SD هستند اما ظرفیت بالاتری (تا ۲ ترابایت) ارائه می‌دهند. همچنین سرعت پردازش این دسته از کارتهای حافظه بالاتر است. آن‌ها در درگاه کارتهای حافظهی SD قرار می‌گیرند اما ممکن است دوربین یا گجت‌های شما از کارت حافظهی SDXC پشتیبانی نکند؛ بنابراین همیشه قبل از خرید و استفاده از این کارت حافظه از پشتیبانی دوربین خود از آن‌ها مطمئن شوید. همچنین کامپیوتر‌های شخصی باید از فرمت exFAT پشتیبانی کنند تا با SDXC سازگار باشند. در حال حاضر لینوکس، ویندوز ۷ به بعد، مک اواس (اسنو لپرد و جدیدتر) و برخی از نسخه‌های قدیمی‌تر مایکروسافت ویندوز با این کارتهای حافظه سازگار هستند.
کارت حافظهی Compact Flash
کارتهای حافظهی Compact Flash یا CF از لحاظ ابعاد بزرگ‌تر از دیگر نمونه‌های موجود هستند. این روز‌ها بیشتر در دوربین‌های عکاسی و فیلم‌برداری حرفه‌ای به‌خصوص انواع کانن، استفاده می‌شوند. این دسته از کارتهای حافظه اولین بار توسط سن‌دیسک در سال ۱۹۹۴ معرفی شدند و در دوره‌ای در دستگاه‌های مختلف از آن‌ها استفاده می‌شد. اما حالا فقط از آن‌ها در دوربین‌های DSLR فوق حرفه‌ای استفاده می‌شود. همان‌طور که از اسم این کارت حافظه پیدا است، از حافظهی فلش برای ضبط داده استفاده می‌کند. این کارت‌ها را در ظرفیت‌های ۲ گیگابایت تا ۱۲۸ گیگابایت می‌توان یافت. کانن سال گذشته درگاه این نوع کارت حافظه را به دوربین‌های فیلم‌برداری HD حرفه‌ای خود اضافه کرد. در گذشته کارتهای حافظهی Compact Flash در مقایسه با دیگر کارتهای حافظه سریع‌تر بودند و قادر بودند داده‌ی بیشتری از کارتهای SD را در خود ذخیره کنند. با این حال، اخیرا تفاوت بین آن‌ها بسیار اندک شده است.
حداکثر سرعت نوشتن در کارتهای حافظهی CF معمولا با X نمایش داده می‌شود. X به معنای ۱۵۰ کیلو بایت بر ثانیه است که باید اعدادی را که روی این کارتهای حافظه قبل از حرف X نوشته شده است در ۱۵۰ ضرب و بر ۱۰۰ تقسیم کرد. برای مثال ۶۰۰X سرعتی برابر با ۹۰ مگابایت بر ثانیه دارد (۸۷.۹۰=۹۰۰۰۰/۱۰۲۴=۱۵۰×۶۰۰). کلاس بندی در حافظههای CF توسط UDMA صورت می‌گیرد و آخرین شماره‌ی آن UDMA7 می‌باشد. ویژگی UDMA این است که بافر حافظه را سریع پاک می‌کند و آن را برای ثبت تصویر بعدی آماده می‌کند. سرعت انتقال حداکثری UDMA7 برابر با ۱۶۷ مگابایت بر ثانیه است.
کارت حافظهی Micro SD
حافظههای Micro SD از ابتدا روشی رایج برای ارتقاء حافظههای گوشی موبایل بودند. آن‌ها کوچکترین کارتهای حافظهی موجود در بازار هستند و ابعادی برابر با ۱۱×۱۱×۱۵ میلی‌متر دارند. میکرو اس‌دی‌های معمولی تنها قادرند تا ۲ گیگابایت اطلاعات را در خود ذخیره کنند؛ اما کارتهای حافظهی Micro SDHC از ۴ تا ۳۲ گیگابایت و نمونه‌ی جدیدتر Micro SDXC از ۳۲ گیگابایت تا ۲ ترابیت ظرفیت دارند.
میکرو اس‌دی‌ها امروزه بیشتر در موبایل و دستگاه‌های جی‌پی‌اس یا ام‌پی‌تری پلیر‌ها استفاده می‌شوند؛ با این حال تعدادی از دوربین‌های دیجیتال مانند مدلهای کامپکت سامسونگ که اخیرا تولید شده‌اند، با آن‌ها سازگارند. کارتهای حافظهی Micro SD معمولا با یک مبدل رایگان SD درون جعبه‌ی محصول عرضه می‌شوند که با قرار دادن Micro SD درون مبدل، به یک کارت حافظهی SD تبدیل می‌شوند.
کارت حافظهی xD Picture
کارت حافظهی xD Picture (نشانه‌ی eXtreme Digital) مختص دوربین‌های قدیمی فوجی فیلم و الیمپوس هستند، اگر چه این برند‌ها با بیشتر کارت حافظه‌ها با تکنولوژی SD/SDHC سازگار هستند.
کارت حافظهی Memory Stick
این نوع از کارتهای حافظه اولین بار توسط کمپانی سونی عرضه شدند و همچنان در محصولات این شرکت استفاده می‌شوند. این حافظه‌ها در طول زمان تغییر کرده‌اند و انواع مختلفی دارند از نمونه‌های آن‌ها می‌توان به Memory stick Duo، Memory Stick Pro Duo، Memory Stick Pro HG Duo اشاره کرد. تفاوت آن‌ها در ابعاد، ظرفیت و سرعت آن‌ها است. این نوع کارت حافظه به دلیل اینکه بیشتر در محصولات سونی استفاده می‌شود در بازار ایران به صورت محدود موجود است. قبل از خرید این نوع کارت حافظه از سازگاری دوربین خود با انواع مختلف آن مطمئن شوید.
کارت حافظهی مالتی مدیا (MMC)
کارت حافظههای مالتی مدیا از لحاظ ظاهری همانند کارتهای SD هستند؛ اما بدون دکمه‌ی قفل. آن‌ها بهعنوان جایگزینی برای SD استفاده می‌شوند و با بسیاری از دوربین‌ها سازگارند؛ اگر‌چه سرعت انتقال آن‌ها پایین‌تر است.
کارت حافظهی CFast 2.0
در سال ۲۰۱۲ تیم Compact Flash از استاندارد CFast 2.0 v رونمایی کرد. این مدل کارت حافظه سرعت خواندن و نوشتن بسیار بالایی دارد. در سپتامبر ۲۰۱۳ کمپانی سن‌دیسک اولین CFast 2.0 را روانه‌ی بازار کرد که سریع‌ترین کارت حافظه در جهان به شمار می‌آمد و سرعت خواندن تا ۴۵۰ مگابایت بر ثانیه و سرعت نوشتن تا ۳۵۰ مگابایت بر ثانیه را برای آن وعده داده شده بود. در حال حاضر نمونه‌های جدیدتر این استاندارد همچنان سریع‌ترین کارتهای حافظهی جهان به شمار می‌روند.
کاربران کارتهای حافظه
عکاسان آماتور
اگر تازه شروع به عکاسی کرده‌اید یا عکاسی را بهعنوان یک سرگرمی انجام می‌دهید، معمولا مهم‌ترین ویژگی هنگام خریدن کارت حافظه ظرفیت آن است.
بسیاری از کمپانی‌های تولید‌کننده کارت حافظه در جهان معمولا یک جدول در مورد تعداد عکس‌هایی که می‌توانید با هر کارت حافظه بگیرید در وب‌سایت خود منتشر می‌کنند. انواع مختلف فایل‌ها، فشرگی، رزولوشن همه بر اندازه‌ی فایل تأثیرگذارند؛ بنابراین تعداد عکس‌هایی که شما می‌توانید با توجه به حافظهی یکسان با دوربین‌های مختلف بگیرید هرگز یکسان نیست.
یک کارت حافظه با ظرفیت ۴ تا ۸ گیگابایت برای یک عکاس تازه‌کار که از دوربین کامپکت استفاده می‌کند کافی به نظر می‌رسد.
عکاسان حرفه‌ای و نیمه حرفه‌ای
وقتی بحث عکاسی و فیلم‌برداری کمی جدی‌تر می‌شود، حرفه‌ای‌ها و مشتاقان عکاسی باید سرعت کارت حافظه را در نظر داشته باشند. از آن‌جایی که بیشتر دوربین‌های DSLR می‌توانند عکس‌هایی با حجم بالا با فرمت RAW تولید کنند، فیلم‌های HD بگیرند یا چندین عکس پشت‌سر هم بگیرند، نیاز به کارت حافظه‌ای است که بتواند از این ویژگی‌ها پشتیبانی کند.
حرفه‌ای ها همچنین باید به دوام و کیفیت کارت حافظه هم توجه کنند؛ زیرا در غیر این صورت ممکن است تمام عکس‌های خود را از دست دهند. این موضوع می‌تواند تا حدودی از طریق متوسط عمر (MTBF) عملی شود. سن‌دیسک ادعا می‌کند متوسط عمر کارتهای حافظه‌اش ۱ میلیون ساعت است؛ این یعنی ۱۱۵ سال بیش از عمر متوسط یک کارت حافظهی معمولی.
ظرفیت کارت حافظه
در زمان انتخاب ظرفیت، باید حجم فایل‌هایی را که برای ذخیره‌سازی روی کارت حافظه برنامه‌ریزی کرده‌اید را در نظر بگیرید. بسته به ظرفیت کارت حافظه و نوع دوربینی که استفاده می‌کنید، می‌توانید از صد‌ها تا هزاران فایل را روی آن ذخیره کنید. اگر از سوژه‌ی مهمی عکس می‌گیریم، بهتر است از چندین کارت حافظه با ظرفیت پایین‌تر استفاده کنیم؛ چرا که احتمال خرابی کارت حافظه وجود دارد و در نتیجه تمام فایل‌های خود را از دست خواهید داد. دقت داشته باشید که ظرفیت کارت حافظه را باید با توجه به نوع دوربین خود از لحاظ مگاپیکسل، رزولوشن و فرمتی که عکس یا فیلم می‌گیرید انتخاب کنید.
کارتهای حافظه معمولا در ظرفیت مشخصی تولید می‌شوند و باید با توجه به امکانات خود بهترین ظرفیت را انتخاب کنید. تمام ظرفیت‌ها عددی زوج هستند و نمی‌توانید کارت حافظه‌ای با ظرفیت عددی فرد پیدا کنید. ظرفیت‌ها از توان عدد ۲ هستند برای مثال ۸، ۱۶، ۳۲، ۶۴، ۱۲۸، ۲۵۶، و…نمونه‌هایی از ظرفیت‌های موجود در بازار هستند.
سرعت
سرعت کارت حافظه به دو دلیل مهم است: سرعت خواندن و نوشتن. سرعت خواندن یک حافظه نشان می‌دهد که داده چقدر سریع می‌تواند از یک کارت بازیابی شود. این عملکرد برای مثال زمانی که محتوا را از کارت حافظه به کامپیوتر یا پرینتر ارسال می‌کنید، مشخص است. سرعت خواندن بالاتر عکس‌های شما را با سرعت بالاتری به کامپیتر انتقال می‌دهد. البته باید توجه داشت عوامل دیگری نیز در سرعت انتقال مؤثر هستند؛ مانند اینکه کارت حافظه شما چگونه به کامپیوتر متصل شده است، از طریق اتصال مستقیم به یو‌اس‌بی ۲ یا فایروایر ۸۰۰ یا یو‌اس‌بی ۳. نوع حافظهی داخلی کامپیوتر (SSD یا HDD) نیز اثرگذار است.
سرعت نوشتن، سرعت ذخیره شدن فایل‌ها روی کارت را نشان می‌دهد که هنگام عکاسی پیاپی، فیلم‌برداری HD یا هنگام استفاده از دوربین‌های با رزولوشن بالا که عکس‌هایی با حجم بالا می‌گیرند اهمیت دارد. اگر شما از صحنه‌های ورزشی عکاسی می‌کند، مخصوصا زمانی که از عکاسی پیاپی استفاده می‌کنید به یک کارت حافظه با سرعت نوشتن بالا نیاز دارید. یا اگر از مراسم عروسی عکس می‌گیرید و تعداد زیادی فایل RAW روی کامپیوتر خود ذخیره می‌کنید، بهتر است دنبال کارت حافظه با سرعت خواندن بالا باشید.
کلاس بندی
کارتهای حافظه با توجه به سرعتی که دارند، در دسته‌بندی های مختلف قرار می‌گیرند که شامل کلاس‌های ۲، ۴، ۶، یا ۱۰ می‌شوند. کارت‌هایی با کلاس ۱۰ سرعت نوشتن در حد ۱۰ مگابایت بر ثانیه دارند؛ درحالی‌که کارتهای حافظه با کلاس ۶ می‌توانند با سرعت حداقل ۶ مگابایت بر ثانیه ذخیره شوند. اضافه بر کلاس، کارت‌ها یک درجه سرعت خواهند داشت. این بالاترین میزان سرعت است. بعضی از کارتهای حافظه دارای سرعت ۳۰ مگابایت برثانیه هستند و بعضی‌ها ۴۵ مگابایت بر ثانیه سرعت دارند و … . هر‌چه سرعت نوشتن کارت حافظهی شما بیشتر باشد عکس‌های پیاپی بیشتری می‌توانید بگیرید و همچنین فیلم‌های HD بیشتری را می‌توانید بدون توقف ضبط کنید. اگر شما یک عکاس معمولی با یک دوربین با رزولوشن پایین هستید کارت حافظه با کلاس ۴ برای شما کافی است. اگر معمولا عکاسی می‌کنید و همچنین از حالت Burst Mode، یا فیلم‌برداری HD استفاده می‌کنید باید از کارت حافظه با کلاس ۶ استفاده کنید. اگر تعداد زیادی فیلم‌های HD ضبط می‌کنید یا نیاز به یک دوربین با رزولوشن بالا دارید، باید از کلاس ۱۰ استفاده کنید.
استاندارد UHS
استاندارد UHS یا Ultra High Speed مختص کارت حافظهی SD است و به منظور افزایش سرعت انتقال داده معرفی شده‌اند. سه نمونه از این استاندارد وجود دارد که رایج‌ترین آن UHS-I و جدیدترین آن UHS-III است. به نظر می‌رسد نمونه‌ای از استاندارد UHS-III در بازار ایران موجود نیست. در این بخش ما به دو نمونه استاندارد UHS-I و UHS-II می‌پردازیم.
UHS-I حداکثر سرعت اسمی قابل دسترس ۱۰۴ مگابایت بر ثانیه دارد که شاید بتوان روی ۸۰ تا ۹۰ مگابایت آن حساب باز کرد. UHS-II هم سرعت اسمی معادل حداکثر ۳۱۲ مگابایت بر ثانیه ارائه می‌دهد و می‌تواند در دنیای واقعی به حداکثر سرعت ۲۵۰ تا ۲۸۰ مگابایت بر ثانیه برسد. دقت داشته باشید برای استفاده از UHS-II باید دستگاهتان از این فناوری پشتیبانی کند؛ زیرا UHS-I در مقایسه با UHS-II یک ردیف پین کم‌تر دارد. البته از UHS-II می‌توان به جای UHS-I استفاده کرد (سرعت در حد UHS-I باقی خواهد ماند) اما برعکس خیر.
افزایش سرعت
بهتر است هر از چند‌گاهی کارت حافظهی خود را فرمت کنید. این به شما کمک می‌کند که سرعت نوشتن کارت حافظهی خود را بالا ببرید. در بسیاری از دوربین‌های دیجیتال شما می‌توانید از طریق منوی خود دوربین کار فرمت کارت حافظه را انجام دهید.
این کار تمام تصاویر را از روی کارت حافظهی شما پاک می‌کند و همچنین ممکن است مشکلات کوچکی که برای کارت حافظه در طول زمان ایجاد شده است برطرف کند. قبل از فرمت کردن، از ذخیره کردن اطلاعات در جایی دیگر اطمینان پیدا کنید.
اطمینان
بهتر است از کارتهای حافظه با برندهای معروف استفاده کنید. کارتهای حافظهی بسیاری وجود دارند که قیمت‌های ارزان‌تری با همان ظرفیت برند مشهور دارند اما همیشه این ریسک وجود دارد که به خاطر کیفیت ساخت پایین به‌راحتی خراب شوند و میزان زیادی از داده‌‌های خود را از دست دهید. بعضی از کارتهای حافظهی ارزان‌قیمت گارانتی ندارند. البته احتمال خرابی برای کارتهای حافظه از برندهای مشهور نیز وجود دارد؛ پس بهتر است از قابل اعتماد‌ترین برندهای بازار استفاده کنید و کارت حافظهی بدون گارانتی یا فاقد گارانتی معتبر خریداری نکنید.
در جدول زیر به برخی از معتبر‌ترین کارتهای حافظه موجود در بازار ایران و قیمت تقریبی آن‌ها اشاره می‌کنیم که می‌توانید با خیال راحت از آن‌ها در دوربین و دیگر دستگاه‌های خود استفاده کنید:
نکاتی در مورد جدول
- کارتهای حافظهی این جدول از بهترین و مشهورترین برند‌ها و بهترین مدلهای موجود در بازار انتخاب شده‌اند.
- موجودیت و قیمت مدلهای مختلف این جدول بر اساس تحقیقات محیطی در بازار ایران و جستجو در فروشگاه‌های آنلاین ایرانی صورت گرفته است؛ یعنی ممکن است تنوع، موجودیت، ظرفیت و قیمت آن‌ها در مناطق مختلف در ایران و دیگر کشورها متفاوت باشد.
- تمامی کارتهای حافظهی این جدول از فیلم‌برداری با کیفیت Full HD پشتیبانی می‌کنند.
- قیمت‌های این جدول بسته به نوع شرکت گارانتی‌کننده می‌توانند متفاوت باشند.
- اگر جزو عکاسان آماتور هستید و اخیرا کار عکاسی را شروع کرده‌اید می‌توانید از برندهای دیگر با قیمت‌های پایین‌تر اما با گارانتی استفاده کنید.
