اغلب شما مخاطبان صنعت بازی‌های ویدیویی تا به‌حال بازی‌های ورزشی نظیر فوتبال، بسکتبال، راگبی  یا هاکی روی یخ را تجربه کرده‌اید یا این‌که اگر هم تجربه نکرده باشید، نام آن‌ها به‌گوش‌تان رسیده است. قصد داریم در این مقاله شما را با گذشته کمپانی الکترونیک آرتز آشنا کنیم. کمپانی که دارای فراز و نشیب‌هایی در طول تاسیس خود تا به‌حال بوده است، شاید بتوان الکترونیک آرتز یا همان EA را یکی از بزرگترین ناشران این صنعت نامید، شرکتی که برای هر یک از سبک‌های خود یک تیم بازی سازی جداگانه داشته و پیشرفت و محبوبیت خود را تقریبا مدیون سری بازی‌های ورزشی خود است.

مروری کوتاه بر تاریخ الکترونیک آرتز

الکترونیک آرتز یک شرکت بازیسازی است که در زمینه توسعه، توزیع و نشر بازی های ویدیویی فعالیت دارد. این شرکت در تاریخ ۲۸ می ۱۹۸۲ میلادی توسط تریپ هاوکینز  تاسیس شد. این شرکت تازه تاسیس شده بیشتر در بخش بازی‌های ویدیویی فعالیت کرده و می‌بایست برای بهتر شدن کار خود از برنامه نویسان و طراحان حرفه‌ای استفاده می‌کرد. همچنین الکترونیک آرتز بدلیل تازه تاسیس بودن خود مجبور بود بازی‌های خود را از داخل خانه توزیع کند و در ابتدا یک استودیو خانگی بود. این کمپانی در اواخر سال ۱۹۸۰ میلادی تصمیم به ساخت بازی بر روی کنسول‌ها گرفت. البته این نکته را هم بگویم که دلیل این کار الکترونیک آرتز این بوده است که در اوایل ۱۹۸۰ میلادی توانست بواسطه وابستگی به شرکت‌های قدرتمند دیگر خود را در این صنعت بالا کشیده و اسم و رسمی برای خود بدست بیاورد.

در اویل سال ۲۰۰۰ میلادی الکترونیک آرتز به یک غول در زمینه نشر بازی‌های سوم شخص تبدیل شد و مسئولان این شرکت در ماه می سال ۲۰۰۸ میلادی در جریان یک خبر اعلام کردند که سود خالص از درآمد‌های الکترونیک آرتز تا سال مالی ۲۰۰۸ میلادی حدود چهار میلیارد دلار بوده است! حالا شاهد این هستیم که الکترونیک آرتز توانسته است در زمینه‌های ورزشی نیز موفقیت بیشتری را کسب کرده و این بازی‌ها را با برچسب EA Spots روانه بازار کند. همچنین مجوز ساخت بازی‌هایی از روی فیلم نظیر بازی هری پاتر را نیز در کارنامه خود دارد. از بازی‌های دنباله‌دار قدیمی الکترونیک آرتز می‌توان به مجموعه‌های Medal of Honor، Need For Speed، The Simsو Battlefieldاشاره کرد و از دنباله های جدید این کمپانی می‌توان بازی Burnout: Paradise، مجموعه Command & Conquer و Titanfallرا نام برد.

دو استودیو تست کننده الکترونیک آرتز با نام های EA Canada و Burnaby با دارا بودن بیش از ۲۰۰ کارمند جزء بزرگترین استودیو های تست کننده این شرکت به حساب می آیند. الکترونیک آرتز پس از پایان ماه می ۲۰۰۸ میلادی اعلام کرد که ۱.۴ میلیون دلار از سرمایه آن‌ها کم شده و در حال حاضر سرمایه این کمپانی ۳.۶ میلیارد دلار است.

مهم‌ترین رویدادهای سال ۱۹۸۲ میلادی الی ۱۹۹۱ (شروع کار نام تجاری الکترونیک آرتز)

در فوریه ۱۹۸۲ تریپ هاوکینز ملاقاتی با سرمایه گذارانی نظیر دان ولنتین از سکویا کپیتال در راستای یک سری سرمایه‌گذاری‌ را ترتیب داد. ولنتاین، هاوکینز را تشویق کرد تا از شرکت اپل خارج شود (آن زمان هاوکینز مدیر بخش بازاریابی محصولات اپل بود). در اولین قدم وی با دفتر یدکی شرکت سکویا کپیتال کار خود را آغاز کرد و در تاریخ ۲۸ می ۱۹۸۲ میلادی تریپ هاوکینز توانست با سرمایه ۲۰۰ هزار دلاری خود شرکت مد نظرش را تاسیس کند. هفت ماه بعد یعنی در دسامبر ۱۹۸۲ هاوکینز توانست سرمایه خود را به دو میلیون دلار افزایش دهد.

چند ماه بعد وی طرح تجاری الکترونیک آرتز را به میان آورد و برای ابتدای کار از کارمندان اپل و برخی از کارمندان شرکت‌های دیگر نظیر جف بورتن از آتاری استفاده کرد و هرکدام را در پست‌های مخصوصی گذاشت.  پس از گذشت یک سال تریپ هاوکینز توانست کارمندان خود را از تعداد کمی که بودند به ۱۱ نفر برساند و پس از گذشت یک سال دیگر یعنی در سال ۱۹۸۳ میلادی وی شروع به فروش مستقیم اجناس خود کرد و این کار باعث شد پیشگام بازی‌های جدید ویدیویی شود. هاوکینز با خریدن برندهای جدید و فروش آن‌ها به صورت مستقیم در سال اول توانست پنج میلیون دلار کسب کند و این رقم را طی یک سال دیگر به ۱۱ میلیون دلار رساند. در اواخر سال ۱۹۸۴ میلادی لری پروست، مدیر بخش فروش آن دوره الکترونیک آرتز، طی کمکی به این شرکت توانست در سومین سال، فروش را به ۱۸ میلیون دلار برساند.

پس از گذشت چند سال بالاخره تریپ هاوکینز توانست نتیجه سختی و رنج‌های خود را ببیند و به طور رسمی و با مشورت مسئولان دیگر نام شرکت خود را الکترونیک آرتز به معنی هنرهای الکترونیکی گذاشت و شرکتی رسمی را افتتاح کرد. این تازه آغاز شروع موفقیت‌های هاوکینز بود. پس از موفقیت‌های بدست آمده، الکترونیک آرتز در جریان یک قرار داد شروع به تهیه بازی‌های ویدیویی برای کنسول NES کرد و درنهایت تریپ هاوکینز از سمت و مقام خود استعفا داد و شرکتی جدید با نام 3DO را تاسیس کرد.

مهمترین رویداد های سال ۱۹۹۱ میلادی الی ۲۰۰۷ میلادی

پس از استعفای هاوکینز لری پروست در سمت مدیریت نشست و الکترونیک آرتز را به این مکان فعلی در صنعت بازی‌های ویدیویی رساند. وی از قوانین خاصی پیروی می‌کرد و آن قوانین این بود که درجه سنی نوجوانان برای وی بی‌اهمیت بود. پروست در این باره می‌گفت:

من پیرو این گروه سنی نیستم

مدتی بعد پروست بدلیل این عقیده‌اش از سوی منتقدان زیادی از جمله وال استریت مورد انتقاد شدید قرار گرفت. در ماه مارس ۲۰۰۵ میلادی الکترونیک آرتز با کمبود سود دهی مواجه شد و سود حاصل از فروش بازی‌هایش در سه ماهه چهارم آن سال بسیار پایین آمد.

در سال ۱۹۹۹ میلادی الکترونیک آرتز اولین بازی در رده سنی نوجوانان را با نام System Shock II برروی پلتفرم رایانه‌های شخصی منتشر کرد و مدتی بعد پروست عقیده خود را در ارتباط با سیاست قبلی‌اش و این رده سنی عوض کرد. حال می‌بینیم که الکترونیک آرتز حتی بازی‌هایی دارد که کاملا برای این محدوده سنی ساخته شده است. در سال ۲۰۰۴ میلادی این شرکت بازیسازی چند میلیون دلار به صندوق توسعه درسی بازی‌های ویدیویی گروه رسانه‌ای تعاملی دانشگاه جنوب کالیفرنیا کمک کرد. نکته جالب اینجا است که الکترونیک آرتز علاوه‌بر تامین این بودجه تصمیم گرفت تا چند تن از اعضای هیئت خود را برای آموزش و تدریس به این مراکز اعزام کند. در ژوئن سال ۲۰۰۶ میلادی الکترونیک آرتز استودیو Mythic Entertainment را خریداری کرد، استودیویی که ساخت بازی آنلاین Warhammer را در کارنامه خود دارد.

پس از بازی ESPN NFL 2K5 که توسط شرکت بازی سازی سگا عرضه شد، الکترونیک آرتز در سال ۲۰۰۴ میلادی دست به ساخت سری بازی Madden NFL زد. الکترونیک آرتز با عرضه این بازی پس از پانزده سال رقابت با ESPN توانست مجوز این سری از بازی‌ها را از آن خود کند. این شرکت بخش عمده‌ای از سهام و سود خود را مدیون سری بازی‌های ورزشی خود است و توانسته بدین وسیله سرمایه گذاری‌های زیادی را انجام دهد. الکترونیک آرتز با ادامه دنباله‌های بازی‌های ورزشی خود نظیر سری FIFA، فوتبال آمریکایی، NHL توانست دیگر رقبا را کنار بزند. هر نسخه نسبت به نسخه قبلی خود تغییرات زیادی را به‌همراه داشته است. این تغییرات شامل شکل و شمایل بازیکنان، قدرت آن‌ها و لایسنس تیم‌های موجود در بازی‌ها می‌شود.

مهمترین رویداد های سال ۲۰۰۷

در فوریه سال ۲۰۰۷ میلادی لری پروست در حالی که هنوز جزء هیئت مدیره این شرکت بود از مدیر عاملی کناره گیری کرد و جان ریکیتیلو به‌عنوان مدیر عامل الکترونیک آرتز انتخاب شد. وی چند سال پس از خدمت در Elavation Partners و Sara Lee وارد الکترونیک آرتز شد و قبل از به‌ مدیریت رسیدن توانسته بود برای خود اسم و رسمی بر پا کند. ریکیتیلو در ماه ژوئن همان سال اعلام کرد که برچسب‌های محصولات را خود الکترونیک آرتز تهیه خواهد کرد و بر روی محصولات خود از این برچسب‌ها استفاده می‌کند. با این کار توزیع و پخش بازی‌ها بیشتر و دسترسی به آن‌ها آسان‌تر از قبل شده بود. الکترونیک آرتز پس از انجام این سازماندهی محصولاتش شروع به خرید استودیوهای کوچکتر از جمله دایس و بایوویر کرد که در سال ۲۰۰۸ میلادی خریداری شدند.

همچنین در سال ۲۰۰۷ ریکیتیلو تصمیم به نشر بازی‌های خود بر روی سیستم عامل مکینتاش گرفت، از معروف‌ترین این بازی‌ها می‌توان به Crysis، ‌Battlefield 2142، Command & Conquer: Tiberium War و Harry Potter اشاره کرد که همگی بر روی این سیستم عامل عرضه شدند.

مهمترین رویدادهای سال ۲۰۰۸ میلادی الی ۲۰۱۳ میلادی

در سال ۲۰۰۸ میلادی الکترونیک آرتز قصد داشت تا شرکت‌هایی که رقیبش به حساب می‌آمدند خریداری کند که از جمله آن‌ها می‌توان بهکمپانی تعاملی تیک‌تو اشاره کرد، ولی به دلایلی در آخرین لحظات تیک‌تو معامله را لغو کرده و هیچگاه به زیر دست الکترونیک آرتز نرفت. حتی شایعاتی از این که این قرار داد ثبت شده است مدتی بعد منتشر شد ولی مدیر عامل الکترونیک آرتز در جریان یک خبر اعلام کرد:

ما قصد خرید این استودیو را داشتیم ولی به‌دلایلی آن‌ها این قرار داد همکاری را قبول نکردند و این همکاری صورت نگرفت.

در ماه می ۲۰۰۸ میلادی الکترونیک آرتز شعبه‌ی موبایل‌های کره‌ای را خریداری کرد و مدتی بعد از این خریداری بخش EA Mobile Korea را راه اندازی کرد.

در تاریخ ۶ نوامبر ۲۰۰۸ شرکت الکترونیک آرتز بخش بازی‌های ساده (Casual Games) خود را بست و تنها بازی که از این مجموعه هنوز ادامه دارد بازی «سیمز» است. کتی ربک، رئیس بخش بازی‌های ساده الکترونیک آرتز، در این باره می گوید:

 ما از بازی‌های ساده درس‌ها و تجربه‌های زیادی کسب کردیم، آموختیم که این سری از بازی‌ها از گرافیک و ساختار خاصی بهره می‌برند. ما با سازمان‌دهی مناسب این بخش و منتقل کردن آن به‌بخش دیگری، به بازی‌های کژوال یک شکل و شمایل جدیدتری می‌بخشیم، یکی از این بازی‌ها سیمز است و در آینده قصد داریم بازی‌های مناسب‌تری در این زمینه نیز عرضه کنیم و تحولی عظیم در این بخش بوجود آوریم. همچنین می‌توانیم این سری از بازی‌ها را به‌صورت آنلاین یا بر روی موبایل نیز عرضه کرده و در اختیار علاقه‌مندان قرار دهیم.

سال ۲۰۰۸ میلادی به‌خاطر بحران اقتصادی آن زمان مشکلاتی مالی برای الکترونیک آرتز پیش آمد و در همین راستا فوریه سال ۲۰۰۹ میلادی الکترونیک آرتز شروع به‌ خانه تکانی کرد و بسیاری از استودیو و شرکت‌هایش را تعطیل کرد. همچنین سعی بر این داشت تا برخی از استودیوهای خود را برای یک سبک مشخص قرار دهد، برای مثال استودیو بایوویر مخصوص ساخت بازی های سبک نقش آفرینی و استودیو Mythic مخصوص ساخت بازی‌های آنلاین شدند. بالاخره در سال ۲۰۱۰ میلادی این شرکت سهام برخی از بازی‌هایی را که بر روی آیفون و iPad Touch نیز به عرضه در می‌آمد خریداری کرد، یکی از این بازی‌ها، بازی Angry Birds است که توسط استودیو چیلینگو بر روی این دستگاه‌های هوشمند به عرضه در آمده و الکترونیک آرتز، استودیو سازنده را از آن خود کرد.

مهمترین رویداد های سال ۲۰۱۳ تا به امروز

در تاریخ ۱۸ مارس ۲۰۱۳ جان ریکیتلو نیز از مدیرعاملی الکترونیک آرتز استعفا داد و در هیئت مدیره کمپانی باقی ماند. در آوریل ۲۰۱۳ الکترونیک آرتز بدلیل سازماندهی این کمپانی، حدود ۱۰ درصد از نیروهای خود را اخراج کرد و مدتی بعد پس از ثبت چند قرار داد کاری، شبکه اوریجین را راه‌اندازی کرد. از آن مدت به بعد تمامی بازی‌های این کمپانی برای رایانه‌های شخصی از طریق اوریجین قابل بازی بوده و دیگر بر روی شبکه استیم عرضه نمی‌شدند. همچنین مدتی بعد این شبکه وارد کنسول‌های خانگی شد و از بازی‌های سایر سازنده‌ها نیز پشتیبانی می‌کرد. شاید بتوان سال ۲۰۱۳ را یکی از مهم‌ترین سال‌ها برای الکترونیک آرتز دانست زیرا در همین سال در جریان یک قرار داد با کمپانی دیزنی، اعلام شد که از سال ۲۰۱۳ تا سال ۲۰۲۳ استودیوهای الکترونیک آترز بازی‌هایی حول جنگ ستارگان را خواهند ساخت.

جدای از سال ۲۰۱۳ میلادی، سال ۲۰۱۵ نیز یکی از سال‌های پراتفاق برای الکترونیک آرتز به‌حساب می‌آمد. در اولین قدم اندرو ویلسون ریاست را برعهده گرفت و در ماه آوریل میلادی همان سال الکترونیک آرتز در جریان یک بیانیه‌ اعلام کرد که بازی‌های رایگان یا همان Free 2 Play خود نظیر Battlefield Heroes، Battlefield Play 4 Free، Need For Speed Worldو Fifa World را متوقف خواهد کرد. یکی از کارهای الکترونیک آرتز که شدیدا با استقبال خوبی از سوی کاربران مواجه شد، راه‌اندازی سرویس EA Access در سال ۲۰۱۴ میلادی برای کاربران ایکس‌باکس وان بود. این سرویس با توجه به قیمت پایین حق اشتراکی که برای آن تعبیه شده است، به کاربران این پلتفرم نسل هشتمی اجازه می‌دهد تا بازی‌های مورد نظر لیست EA Access را به‌صورت رایگان بازی کنند. یک سال بعد در جریان کنفرانس خبری الکترونیک آرتز در E3 2015، پاتریک سودرلند، معاون ارشد این کمپانی، اعلام کرد که از این‌ پس بیشتر بازی‌سازان مستقل را حمایت خواهند کرد و در همین راستا شاهد معرفی بازی Unravel بودیم. همچنین چند ماه بعد، الکترونیک آرتز تیمی جدید بنام «بخش بازی‌های رقابتی» به‌مدیریت پیتر مور را راه‌اندازی کرد تا نگاهی ویژه به eSports داشته باشند.

در آخر در ماه می ۲۰۱۶ آن‌ها یک واحد ویژه بنام Frosbite Labs جهت کار بر روی واقعیت مجازی و بازی‌های واقعیت مجازی افتتاح کردند.

کیفیت بازی‌ها

در سال ۲۰۰۶ میلادی طبق آماری که توسط سایت متاکریتیک گرفته شد، شرکت الکترونیک آرتز توانست از ۱۰۰ نمره، نمره ۷۴ را به خود اختصاص دهد، این درحالی است که کمپانی نینتندو با یک نمره بیشتر در رده بالاتر از الکترونیک آرتز قرار گرفت. همچنین کمپانی‌هایی نظیر مایکروسافت و سونی با نمره‌های ۷۱.۶ و ۷۱.۲ پشت سر الکترونیک آرتز قرار گرفتند و این افتخاری بزرگ برای این شرکت تلقی می‌شود. در ادامه این لیست شرکت تیک‌تو که در ساخت بازی‌های سوم شخص مهارت خاصی دارد توانست نمره ۷۰ را دریافت کند و شرکت‌های دیگر بازی نظیر یوبیسافت، اکتیویژن، کونامی، سگا و تی‌اچ‌کیو نمره ۶۰ را به خود اختصاص دادند. از سال ۲۰۰۵ میلادی تا به الان الکترونیک آرتز با ساخت و انتشار بازی‌هایی همچون کرایسیس، Battlefield 2، Dragon Age: Origins، Rock Band، بازی Mass Effect 2 و  بازی Titanfall 2 باعث شده است که این بازی‌ها حداقل بر روی یک پلتفرم متای بالای ۹۰ را به‌خود اختصاص دهند.

با گذشت این سال‌ها، برخی از آنالیزورهای صنعت بازی‌های ویدیویی از جمله ایوان ویلسون عقیده دارند که الکترونیک آرتز شاید بیشتر سهام صنعت بازی‌های ویدیویی را در بر داشته باشد ولی نسبت به سال‌های گذشته روندی نزولی را در پیش گرفته است و بازی‌هایش کیفیت های لازم را ندارند. شاید اگر الکترونیک آرتز به سقوطش ادامه دهد، نتواند با سایر شرکت‌ها به رقابت بپردازد. طبق اخباری که از این شرکت بازی سازی منتشر شده کیفیت بازی‌های این شرکت کمی پایین آمده است مخصوصا دنباله‌های ورزشی که در نسخه‌های بعدی شاهد نوآوری‌های کمتری نسبت به قبل بودیم. همچنین مقایسه‌ای بین بازی‌های الکترونیک آرتز با بازی‌های یوبیسافت انجام شده است که طی این مقایسه آثار این شرکت را به یک حلزون در حال حرکت مقایسه کرده‌اند! جان ریکیتیلو در این باره گفته بود:

 ساخت بازی‌های ویدیویی بسیار سخت و دشوار است و راضی نگه داشتن مشتری و مخاطب از آن سخت‌تر. ما سعی کرده‌ایم که همیشه بازی‌هایی با نوآوری‌های جدید را برای شما بوجود آوریم ولی خوب امکان بوجود آمدن شباهت‌هایی بین یک بازی با بازی دیگر وجود دارد.

دادگاه نقض اعتماد الکترونیک آرتز

در تاریخ ۵ ژوئن ۲۰۰۸ میلادی دادگاه اوکالند کالیفرنیا شرکت بازی‌سازی الکترونیک آرتز را متهم به نقض اعتماد کرد، دلیل این اتهام این بود که این کمپانی یک قرار داد انحصاری با بازیکنان فوتبال آمریکایی بسته بود که فقط تبلیغ محصولات این شرکت را بکنند تا اسم ها آن‌ها بر روی محصولات نوشته شود، با این کار دیگر شرکت‌ها وسهام دارها نیز که قصد کار‌هایی به این شکل داشتند، قادر به‌سرمایه گذاری نبودند. پیتر مور در مورد این اتهام گفته بود:

بگذارید شفاف سازی کنیم، این NFL بود که خواهان ثبت قراردادی انحصاری بین ما و بازیکنان بود. الکترونیک آرتز پیشنهادی را ارائه داد که برای روابط انحصاری در نظر گرفته شده بودند. این‌که این روابط انحصاری در دستور کار ما قرار نداشت و فقط خوشحالیم که توانستیم امتیاز انحصاری بودن تبلیغ‌ها را برنده شویم.

 استودیو‌های الکترونیک آرتز

• ویسرال گیمز  (نام قبلی: EA رد وود شورز)
• EA Los Angeles (نام قبلی: وست وود استودیو)
• الکترونیک آرتز مونتریل
• BioWare Edmonton
• BioWare Austin
• بایوور مونتریل
• BioWare Mythic Entertainment
• EA Digital Illusions CE
• EA Black Box  (نام قبلی: Black Box Games)
• ماکسیس
• EA Phenomic
• EA Sports
• کرایتریون گیمز
• EA Tiburon  (مکان: فلوریدا)
• EA Canada (مکان: ونکوور)
• EA-NA (مکان : شمال کارولینا)

استودیوهای تابع الکترونیک آرتز

• بایوور
• کرایتریون گیمز
• Bright Light
• EA Canada
• EA Chaina
• EA Deutschland
• EA Digital Illusions CE
• EA France
• EA Free Style
• EIS (European Integration Studio)
• EA India
• EA Brazil
• EA Korea
• EA Los Angeles
• EA Romania
• EA Montreal
• EA Sports

بازی‌هایی که EA در سهام آن ها شریک بوده است

• APB استودیو سازنده: ریل‌تایم ورلدز
• BulletStorm استودیو سازنده: اپیک گیمز
• مجموعه Crysis استودیو سازنده: کرایتک
• DeathSpank استودیو سازنده: هات‌هد گیمز
• Hellgate: London استودیوسازنده: فلگ شیپ
• مجموعه Left 4 Dead استودیو سازنده: ولو
• مجموعه Rock Band استودیو سازنده: هارمونیکس
• The Secret World استودیو سازنده: فان‌کام
• Shadows of the Damned استودیو سازنده: Grasshopper Manufacture
• Shank استودیو سازنده: Klei Entertainment
• Syndicate استودیو سازنده: استاربریز
• مجموعه Titanfall استودیو سازنده: ریسپاون
• Warp استودیو سازنده: ترپ‌دور

بازی های مشهور الکترونیک آرتز