گوگل کروم برای مدتی در جایگاهی دورتر از بزرگان مرورگرهای وب بود؛ اما این شرایط مربوط به زمان‌های گذشته است. فاصله‌ی کروم با رقبای بزرگش پس از مدتی بسیار کم شد و سپس این مرورگر قدرتمند، دنیای مرورگرهای وب را حسابی تکان داد. اگرچه بسیاری از کاربران امروزه گوگل کروم را بهترین گزینه در بین مرورگرها می‌دانند؛ اما شاید بد نباشد که نگاهی به انتخاب‌های دیگر داشته باشید.
بنا به گزارش سهم مرورگرهای وب و در شرایطی که اینترنت اکسپلورر را حذف کنیم، اکنون فایرفاکس بزرگ‌ترین رقیب کروم محسوب می‌شود. در سال گذشته فایرفاکس توانست سهم خود را در بازار مرورگرها کمی بهبود بخشد. بدین ترتیب سهم این مرورگر از ۷.۷ درصد در آگوست ۲۰۱۶ به ۱۲ درصد در می ۲۰۱۷ رسید.
اما چرا بسیاری از کاربران به فایرفاکس بازگشته‌اند؟ نویسنده‌ی وب‌سایت MakeUseOf می‌گوید حالا بعد از یک ماه استفاده از فایرفاکس، این مرورگر را به کروم ترجیح می‌دهد. آیا زمان مهاجرت برای شما هم فرارسیده است؟ در ادامه دلایلی برای مهاجرت از کروم به فایرفاکس مطرح می‌کنیم.
۱- فایرفاکس برای عمر باتری بهتر است
بسیاری از افراد می‌گویند کروم از فایرفاکس سریع‌تر است و این موضوع واقعیت دارد. اما دلیل اصلی سریع‌تر بودن کروم، این است که این مرورگر نسبت به فایرفاکس از پردازنده‌ی مرکزی بیشتر استفاده می‌کند. وقتی منابع پردازشی سیستم بیشتر مورد استفاده قرار گیرد، عملکرد مرورگر روان‌تر و سریع‌تر خواهد شد. همچنین مصرف باتری در این شرایط افزایش می‌یابد. البته اگر بخواهیم صادق باشیم، باید اذعان کنیم که کم‌سرعتی فایرفاکس نسبت به کروم زیاد قابل توجه نیست.
بنا به اعلام مایکروسافت، داده‌های به‌دست‌آمده از میلیون‌ها کاربر ویندوز ۱۰ نشان داده است که فایرفاکس نسبت به کروم نزدیک به ۳۱ درصد، از منابع پردازشی کمتری استفاده می‌کند. اگر از یک لپ‌تاپ استفاده می‌کنید، این موضوع می‌تواند تأثیر بسیار مهمی در عمر باتری دستگاه شما داشته باشد.
۲- فایرفاکس برای کاربرانی که هم‌زمان تب‌های زیادی باز می‌کنند، بهتر است
چگونه مرورگر فایرفاکس و کروم را از نظر میزان مصرف حافظه‌ی رم مقایسه کنیم؟ وب‌سایت MakeUseOf برای بررسی این مورد هر مرورگر را به‌طور جداگانه و در حالتی که هیچ برنامه‌ی دیگری در حالت اجرا نباشد، باز کرده و چهار تست مختلف را به اجرا درآورده است: یک تب باز، پنج تب باز، ۱۰ تب باز و ۱۵ تب باز. برای ثبات این تست، هر کدام از تب‌های بازشده در دو مرورگر مورد بحث، صفحه‌ی خانگی وب‌سایت MakeUseOf را بارگذاری کرده‌اند. در نهایت نتیجه‌ی این بررسی بدین شرح است:
مصرف حافظه‌ی رم برای گوگل کروم ۵۸
- یک تب: ۴۹.۲ مگابایت
- پنج تب: ۲۶۵.۳ مگابایت
- ۱۰ تب: ۵۳۳.۲ مگابایت
- ۱۵ تب: ۷۴۸.۳ مگابایت
مصرف حافظه‌ی رم برای موزیلا فایرفاکس ۵۳
- یک تب: ۱۱۶.۳ مگابایت
- پنج تب: ۳۷۶.۶ مگابایت
- ۱۰ تب: ۴۳۷.۰ مگابایت
- ۱۵ تب: ۵۱۸.۴ مگابایت
دو نکته‌ی مهم در نتایج به‌دست‌آمده از تست بالا وجود دارد: اول اینکه اگر تب‌های کمتری به‌صورت هم‌زمان در مرورگر خود باز کنید، مرورگر کروم نسبت به فایرفاکس از رم کمتری استفاده خواهد کرد. نکته‌ی دوم این است که اگر تب‌های زیادی به‌طور هم‌زمان در مرورگر باز باشند، در این شرایط فایرفاکس از رم کمتری نسبت به کروم استفاده خواهد کرد؛ بنابراین اگر از آن دسته کاربرانی هستید که مثلا ۲۰ تب هم‌زمان در مرورگر خود باز می‌کنید، قطعا فایرفاکس انتخاب بهتری برای شما است.
۳- فایرفاکس می‌داند که فقط یک مرورگر است
یکی از علاقه‌مندان سرسخت کروم که مدت زیادی از این مرورگر استفاده کرده است، اخیرا در بلاگ خود مقاله‌ای جذاب به رشته‌ی تحریر درآورده که در آن به دلایل خود برای مهاجرت از کروم به فایرفاکس اشاره کرده است. در ادامه بخش کوتاهی از این مقاله را با هم می‌خوانیم:
امروز سرعت کروم همانند سرعت این مرورگر در سال ۲۰۱۱ نیست. امروز کروم به نوعی پلتفرم عجیب اپلیکیشن محور مبدل شده است و در کنار پلتفرم بودن، نقش مرورگر وب را هم ایفا می‌کند.
نقل قول بالا یکی از دلایل مهم دور شدن کاربران از مرورگر کروم است. کروم بدین منظور توسعه داده شده بود تا کاربران امکان استفاده از یک مرورگر سبک، سریع و فوق‌العاده مینیمال داشته باشند و حالا این مرورگر تکامل یافته است تا به یک هیولای پیچیده تبدیل شود. کروم امروز فراموش کرده است که در اولین قدم چه چیزی باعث جذب علاقه‌ی کاربران به این مرورگر شده بود. بسیاری دلیل به وجود آمدن این وضعیت را تمایل گوگل برای تبدیل کردن کروم به کروم او‌اس (سیستم‌عامل کروم) می‌دانند.
در طرف مقابل فایرفاکس را داریم که تمرکز اصلی‌اش همچنان مرورگر بودن است. این مرورگر اگرچه از نظر برخی ویژگی‌ها در جایگاهی پایین‌تر از کروم قرار می‌گیرد؛ اما نکته‌ی مهم اینجا است که در زمان حاضر، فایرفاکس هنوز به اصل خود پایبند باقی مانده و می‌داند که باید فقط یک مرورگر باشد.
۴- فایرفاکس از ذهنیت متن باز استقبال می‌کند
شاید بعضی از شما بگویید کروم خود به‌نوعی متن باز است؛ چراکه این مرورگر بر پایه‌ی مرورگر کرومیوم توسعه داده شده است. البته باید اشاره کنیم کرومیوم به‌عنوان سنگ بنای مرورگرهای شبیه به کروم دیگری از جمله اپرا، ویوالدی، اسلیم جت و Brave هم مورد استفاده قرار گرفته است. اما یک علاقه‌مند واقعی باید چیزی بیش از اجازه به دیگران برای استفاده از کدها، به دنیای کد باز ارائه دهد. محمد منصور در این رابطه نقل قول بسیار خوبی دارد که در ادامه آن را با هم می‌خوانیم:
من بیش از دو سال در پروژهی کرومیوم مشارکت داشته‌ام… اما انگیزه‌ی خود را به دلیل تغییر این پلتفرم از دست داده‌ام. بله این پروژه از قبل به‌صورت متن باز درآمده است، اما در عین حال توسط یک سازمان بزرگ محافظت می‌شود جایی که بیشتر بحث‌ها و جهت‌گیری‌های آینده‌ی پروژهی کرومیوم به‌صورت داخلی در آنجا انجام می‌شود.
گوگل پروژهی کروم را در رقابت، مثل یک محصول بسته نگه داشته است تا یک محصول باز. مدل متن باز بودن کروم اساسا این است: «این کد مرورگر است، هر کاری می‌خواهید با آن انجام دهید.» این پروژه، فرهنگ متن باز بودنی را که افراد دیگر از آن استفاده می‌کنند ندارد. متأسفانه شرکت‌های امروزی از تعریف متن باز بودن سوء استفاده می‌کنند و این وضعیت خوب نیست.
از سوی دیگر فایرفاکس یک نقشه‌ی کامل و عمومی دارد که تحت تأثیر مشارکت‌کنندگان در این پروژه و نیز توسط اعضای جامعه‌ی فایرفاکس است. هم‌اکنون که این مطلب در حال نوشته شدن است، می‌توان تا هشت ماه آینده‌ی توسعه‌ی فایرفاکس را دید. این نوع همکاری بین اعضای جوامع کاربری، خاصیت اصلی توسعه‌ی متن باز واقعی است.
۵- فایرفاکس در واقع به حریم خصوصی اهمیت می‌دهد
بنیاد موزیلا در سال ۲۰۱۴ به‌منظور گسترش حریم خصوصی آنلاین، یک فراخوان برای کاربران منتشر کرد. شروع این فراخوان این است: «مبارزه برای حریم شخصی داده‌ها – اطمینان از اینکه افراد بدانند چه کسانی به اطلاعات آن‌ها دسترسی دارند و این داده‌ها به کجا ارسال خواهند شد و همچنین امکان انتخاب آزادانه در ارائه یا عدم ارائه‌ی داده‌ها – یکی از خصوصیات اصلی و مهم موزیلا است.»
در سال ۲۰۱۵ بخشی از متن گزارش موزیلا مجددا تفکرات این سازمان را تأیید کرد: «میلیون‌ها کاربر آنلاین وجود دارند. در محافظت کمپانی‌ها، توسعه‌دهندگان و دولت‌ها از امنیت و حریم خصوصی کاربران، شفافیت و کنترل کافی وجود ندارد. موزیلا بر این موضوع تمرکز کرده است تا بتواند مشکل کلیدی سلامت اینترنت از جمله حریم خصوصی و امنیت را تحت تأثیر قرار دهد.»
اگر می‌خواهید جزئیات کاملی در این رابطه به دست بیاورید، به اسناد مربوط به سیاست‌های حریم شخصی فایرفاکس مراجعه کنید تا ببینید دقیقاً چه داده‌هایی توسط این مرورگر جمع‌آوری و چه داده‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما حتی اگر فایرفاکس در مورد حریم شخصی آن‌قدرها هم دقیق نباشد، نکته‌ی مثبت این است که بنیاد موزیلا همانند گوگل نیست. آنچه واقعیت دارد این است که گوگل یک شرکت جمع‌آوری اطلاعات است. این کمپانی تا همین حالا اطلاعات زیادی از کاربرانش در اختیار دارد؛ ولی آیا واقعا می‌خواهید که گوگل از همه عادات مرورگری وب شما هم آگاه باشد؟
۶- فایرفاکس امکانات شخصی‌سازی بیشتری در اختیار کاربر قرار می‌دهد
درجه‌ی شخصی‌سازی، بزرگ‌ترین تفاوت بین دو مرورگر فایرفاکس و کروم است. ظاهر کروم برای همه کاربران تقریباً یکسان است. این مرورگر حتی در سیستم‌عامل‌ها و دستگاه‌های مختلف از طراحی یکسانی بهره می‌برد. به غیر از امکان مخفی کردن نوار ابزار‌ها یا حذف و اضافه کردن یک سری آیکون به نوار آدرس کروم، نهایتا می‌توانید پوسته، نوار آدرس و تب‌ها را در این مرورگر سفارشی‌سازی کنید.
اما فایرفاکس قابلیت‌های شخصی‌سازی بیشتری در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد. علاوه بر امکان جابه‌جایی المان‌های مختلف طرح‌بندی ظاهر کلی، می‌توان برای تغییر ظاهر کلی مرورگر از تم استفاده کرد. شما حتی می‌توانید از ظاهر مرورگرهای دیگری از جمله اف‌ایکس کروم، اف‌ایکس اپرا و ام‌ایکس ۴ در فایرفاکس بهره ببرید.
۷- فایرفاکس از افزونه‌های گوگل کروم پشتیبانی می‌کند
بنیاد موزیلا از زمان معرفی فایرفاکس ۴۸، پشتیبانی باثبات از وب اسکتنشنز (WebExtensions) را در این مرورگر ارائه داد. وب‌اکستنشنز یک API برای چند مرورگر است که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد افزونه‌ی مورد نظرشان را یک بار بسازند و از آن در چندین مرورگر استفاده کنند. با پشتیبانی فایرفاکس از وب اسکتنشنز، حال کاربران این مرورگر می‌توانند تمامی افزونه‌های کروم را هم نصب کنند.
بدین منظور کافی است کروم استور فاکسیفاید (Foxified) را نصب کنید. سپس می‌توانید تمامی افزونه‌های موجود در وب استور کروم را مشاهده کنید و با فشردن دکمه Add to Chrome در لبه‌ی سمت راست بالا، به Add to Firefox تبدیل خواهد شد.
باید اشاره کنیم علاوه بر پشتیبانی از وب اکستنشنز با پایداری بالا، کار روی این API همچنان در حال انجام است. در حال حاضر تمام افزونه‌های کروم با این سیستم سازگاری ندارند و حتی می‌توان گفت بیشتر افزونه‌های مرورگر کروم از وب اکستنشنز پشتیبانی نمی‌کنند. انتظار می‌رود پشتیبانی کامل از افزونه‌های کروم در نسخه‌ی ۵۷ فایرفاکس اضافه شود.
۸- فایرفاکس افزونه‌های اختصاصی دارد
تعداد افزونه‌های کروم بیشتر است اما فایرفاکس چند افزونه‌ی کاملا اختصاصی دارد که کاربران کروم از داشتن آن‌ها بی‌بهره‌اند. برخی از این پلاگین‌ها آن‌قدر عملکرد خوبی دارند که باعث شده‌اند کاربران فایرفاکس نتوانند از این مرورگر دست بکشند.
یکی از بهترین افزونه‌های اختصاصی فایرفاکس، Tree Style Tab است. این افزونه نوار تب‌ها را به یک نوار کناری تبدیل می‌کند و به شما اجازه می‌دهد تب‌ها را به‌صورت سلسله مراتبی درختی سازمان‌دهی کنید. Tree Style Tab واقعا نشان می‌دهد که نبود این قابلیت در سایر مرورگرها چقدر آزاردهنده است. البته مرورگر ویوالدی از نوار کناری تب‌ها پشتیبانی می‌کند؛ اما امکان سازمان‌دهی تب‌ها به روش سلسله مراتبی درختی در این مرورگر وجود ندارد.
در حقیقت می‌توان گفت دلیل احتمالی انتخاب فایرفاکس توسط بسیاری از کاربران، افزونه‌ی Tree Style Tab است.
۹- بیشتر کارهایی که کروم انجام می‌دهد، با فایرفاکس قابل انجام هستند
نهایتا باید گفت تفاوت بین فایرفاکس و کروم در بیشتر موارد جزئی است. شاید یکی از منابع پردازشی کمتری استفاده کند و دیگری عملکرد سریع‌تری داشته باشد؛ اما از نظر قابل استفاده بودن، هر دو مرورگر یادشده عالی‌اند؛ به عبارت دیگر هر کاری که در کروم می‌توانید انجام دهید، به‌احتمال خیلی زیاد در فایرفاکس هم قابل انجام است.
آیا می‌خواهید تب‌ها، علاقه‌مندی‌ها، پروفایل‌ها و سایر اطلاعات مرتبط با مرورگر را در بین دستگاه‌های مختلف همگام‌سازی کنید؟ برای توسعه‌ی وب‌سایت‌ها به کنسول و element inspector مرورگر نیاز دارید؟ در مورد جلوگیری از تأثیرات بدافزارها و امنیت سندباکس چطور؟ برای حفظ امنیت حساب‌های کاربری‌تان به بخش مدیریت رمزهای عبور احتیاج دارید؟ آیا برای کشف مشکلات عملکرد مرورگر نیاز به ابزار مدیریت وظایف دارید؟ (یادآوری: در نوار آدرس مرورگر فایرفاکس تایپ کنید about.performance).
تمام قابلیت‌هایی که در بالا اشاره شد در مرورگر کروم ارائه می‌شود و مرورگر فایرفاکس نیز این امکانات را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. به یاد داشته باشید شباهت‌های این دو مرورگر از تفاوت‌های آن‌ها بیشتر است.
چه زمانی مرورگر گوگل کروم بهتر از فایرفاکس است؟
حتی اگر از جمله طرفداران سرسخت مرورگر فایرفاکس هستید، باز هم نصب بودن مرورگر کروم در سیستم شما ایده‌ی خوبی به نظر می‌رسد؛ زیرا گاهی شرایطی وجود دارد که گوگل کروم عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهد. در ادامه به برخی از برتری‌های گوگل کروم اشاره می‌کنیم:
- استریم از کروم‌کست فقط با مروگر کروم کار می‌کند.
- توسعه‌ی پیشرفته‌ی وب معمولاً در کروم آسان‌تر است.
- محیط کاربری روان این مرورگر تجربه‌ی استفاده از آن را ساده‌تر و آسان‌تر می‌کند.
- اگر از سرویس‌های مختلف گوگل زیاد استفاده می‌کنید و سیاست‌های مربوط به حریم خصوصی گوگل برایتان اهمیتی ندارد؛ می‌توانید در مرورگر کروم با چندین حساب کاربری، به سرویس‌های مورد نظرتان در گوگل به‌سرعت دسترسی داشته باشید.
- سهم مرورگر کروم نسبت به فایرفاکس بیشتر است؛ به همین دلیل جهت‌گیری استانداردها و تکنولوژی‌های وب تحت تأثیر این موضوع قرار می‌گیرند و در نتیجه وب‌سایت‌ها تلاش می‌کنند سازگاری بیشتری با کروم داشته باشند.
آیا برای مهاجرت به فایرفاکس آماده‌اید؟
آینده فایرفاکس خوب به نظر می‌رسد و بهتر است ذهنتان را باز کنید و برای مدتی کاربر فایرفاکس باشید.
اگر از فایرفاکس و کروم خوشتان نمی‌آید، مرورگر اپرا هم گزینه مناسبی به نظر می‌رسد.
