پدیده‌ایی موسوم به روزهی متناوب معمولا در زمره محبوب‌ترین گرایشات در زمینه‌ی سلامتی و تندرستی است.
این پدیده شامل چرخه‌ایی متناوب از روزه‌داری و خوردن است.
بسیاری از مطالعات دال بر آن است که روزهی متناوب منجر به کاهش وزن، بهبود عملکرد سوخت و ساز، پیشگیری از برخی از بیماری‌ها و احتمالا طول عمر بیشتر می‌شود.
در این مقاله به توصیف روزهی متناوب و اهمیت آن پرداخته می‌شود.
روزهی متناوب چیست؟
روزهی متناوب، الگوی خوردن با وقفه‌ایی در خوردن و روزه‌داریست.
در این نوع روزه بحثی درباره‌ی نوع مواد غذایی که می‌توان خورد، به میان نمی‌آید بلکه موضوع درباره‌ی زمان خوردن مواد غذاییست.
انواع مختلفی از روزه‌های متناوب وجود دارد، که روز یا هفته را بین خوردن و یا روزه‌داری تقسیم می‌کند.
اکثر مردم به طور معمول، شب هنگام که در خواب به سر می‌برند، روزه هستند. روزهی متناوب بر همین منوال، یعی ادامه‌ی روزه‌داری شب‌هنگام است، اما کمی طولانی‌تر.
بدین منظور می‌توان از وعده‌ی صبحانه صرف نظر نمود، اولین وعده‌ی غذایی را در نیمروز میل نمود و آخرین وعده را ساعت ۸ شب صرف کرد.
بدین ترتیب اصطلاحا ۱۶ ساعت از روز را روزه بوده و دریچه‌ی خوردن خود را به ۸ ساعت محدود نموده‌اید. این نمونه از روزهی متناوب در زمره محبوب‌ترین نمونه‌های روزه‌داری جای دارد و به روش ۱۶/۸ موسوم می‌باشد.
علی‌الرغم آنچه تصور می‌کنید، پیروی از روزهی متناوب حقیقتا آسان است. به گزارش اکثر افرادی که روزه‌داری متناوب را تجربه نموده‌اید، در طول مدت روزه‌داری نه تنها احساس بهتری داشته‌اند، بلکه از انرژی بالاتری نیز برخوردار بوده‌اند.
احساس گرسنگی معمولا مسئله‌ی چندان حادی نیست، گرچه در ابتدا کمی مشکل‌ساز می‌شود اما به مرور بدن به نخوردن عادت می‌کند.
در طول روزه‌داری خوردن هیچ ماده‌ی غذایی جایز نیست اما نوشیدن آب، قهوه، چای و دیگر نوشیدنی‌های غیر الکلی بلا مانع است.
در برخی از انواع روزهی متناوب، خوردن مقدار کمی غذای کم کالری در طول مدت روزه‌داری مجاز است.
همچنین مصرف مکمل‌ها در طول روزه‌داری اغلب بلا مانع است زیرا فاقد کالری هستند.
چرا روزه بگیریم؟
در واقع هزاران سال است که بشر روزه می‌گیرد.
گاهی روزه‌داری به دلیل عدم وجود هر گونه مواد غذاییِ در دسترس، به بشر تحمیل می‌شد.
در موارد دیگر نیز به دلایل مذهبی افراد روزه می‌گیرند. در مذاهب مختلف از جمله اسلام، مسیحیت و بودائیسم احکامی مبنی بر روزه‌داری وجود دارد.
بشر و دیگر حیوانات نیز اغلب در مواقع بیماری به روزهی متناوب روی می‌آورند.
آنچه مسلم است، روزه‌داری ابدا برخلاف طبیعت بشر نیست، بدن ما کاملا از عهده‌ی نخوردن در فواصل زمانی بر می‌آید و از تجهیزات لازم جهت کنترل و چیرگی بر حس گرسنگی برخوردار است.
هنگامی که چیزی نمی‌خوریم تمام فرایندهای بدن دستخوش تغییر می‌شود تا در مواقع گرسنگی شدید و قحطی غذا بر سختی‌ها فائق شود. فائق شدن بر گرسنگی و قحطی به کمک فرایندهای اصلاحی از سوی هورمون‌ها، ژن‌ها و سلول‌های مهم صورت می‌پذیرد.
در حین روزه‌داری، علاوه بر اینکه شاخص قند خون و میزان ترشح انسولین تا حد قابل توجهی کاهش می‌یابد، موجب افزایش ترشح هورمون رشد در انسان می‌شود.
برخی افراد به روزهی متناوب روی می‌آورند تا وزن خود را کاهش دهند، زیرا این روزه روشی ساده و البته موثر در محدود نمودن کالری‌های مصرفی و سوزاندن چربی‌هاست.
برخی دیگر نیز از فواید این روزه در جهت افزایش سوخت و ساز بدن، کاهش عوامل خطرزا و بهبود سلامت بهره می‌جویند.
شواهدی دال بر اینکه روزهی متناوب موجب افزایش طول عمر می‌گردد، وجود دارد. مطالعات انجام شده بر روی جانوران نشان می‌دهد که روزه‌داری متناوب هم در افزایش طول عمر و هم در کاهش جذب کالری موثر است .
برخی مطالعات نیز حاکی از آن است که روزهی متناوب از ابتلا به برخی بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲، سرطان، آلزایمرو دیگر بیماری‌ها جلوگیری می‌کند.
برخی افراد نیز به سهولت روزهی متناوب علاقمندند.
روزهی متناوب علاوه بر اینکه زندگی را برایتان آسان می‌کند، وضع سلامتتان را نیز بهبود می‌بخشد. از آنجایی که وعده‌های کم‌تری میل می‌کنید، برنامه ریزی کم‌تری برای طبخ غذا کرده و زندگی راحت‌تری خواهید داشت.
وعده‌های کم‌تر منهای آماده‌سازی و تمیزکاری مساویست با صرفه‌جویی در زمان. آن هم به مقدار زیاد.
انواع روزهی متناوب
روزهی متناوب در چندین سال اخیر بسیار رواج یافته و انواع بسیار متنوعی از آن به چشم می‌خورد.
در اینجا به رایج‌ترین شیوه‌ها اشاره می‌کنیم:
شیوه‌ی ۱۶/۸: روزه‌داری به مدت ۱۶ساعت در روز، به عنوان مثال، فقط بین ساعت ۱۲ ظهر تا ۸ شب می‌توان غذا خورد.
خوردن، روزه، خوردن: یکبار یا دوبار در هفته، بین شام امشب تا شام روز بعد هیچ‌چیز خورده نشود.
رژیم ۵:۲: دو روز در هفته فقط بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ کالری غذا میل شود.
و انواع دیگری از این روزه نیز وجود دارد.
من به شخصه از طرفداران روزهی متناوب هستم، زیرا به اعتقاده من پیروی از آن بسیار ساده و سهل است.
در واقع، این روزها بیش از پیش در تلاشم تا از مواد غذایی طبیعی استفاده کنم. معمولا تا صبح چندان احساس گرسنه نمی‌کنم پس مجبور نمی‌شوم تا ساعت ۱ بعدازظهر غذا بخورم.
بنابراین آخرین وعده‌ی غذایی را بین ساعت ۶ تا ۹ شب می‌خورم و در نتیجه بین ۱۶ تا ۱۹ ساعت در روز، روزه هستم.
مادامی که غذاهای سالم مصرف می‌کنید، دریچه‌ی غذایی خود را محدود می‌کنید و هر از گاهی روز می‌گیرید، می‌توانید از مزایای فوق‌العاده شگفت‌انگیز آن‌ها بهره‌مند شوید.
روزهی متناوب علاوه بر کاهش چربی‌ها و بهبود عملکرد سوخت و ساز بدن، زندگی را نیز برایتان ساده‌تر می‌نماید.
