اختلالات شخصیتی نوعی اختلالات ذهنی هستند که بر نحوه ی مدیریت احساسات، رفتار و روابط افراد تاثیر می گذارند. اختلالات شخصیتی در ۴۰ تا ۶۰٪ مواقع قابل تشخیص هستند. این اختلالات می توانند موجب ناهنجاری شده و منجر به مشکلات شخصیتی شوند و در نتیجه ایجاد اضطراب و افسردگی کنند.

باتوجه به راهنمای تشخیصی وآماری اختلالات روانی، ۱۰ نوع اختلال شخصیتی متفاوت وجود دارد که در ۳ گروه قابل دسته بندی هستند.

دسته ی اول:

اختلال شخصیت پارانویایی- اختلال شخصیتی اسکیزوئید- اختلال شخصیتی اسکیزوفرنی گونه

دسته دوم:

اختلال شخصیت ضد اجتماعی- اختلال شخصیت مرزی- اختلال شخصیت نمایشی- اختلال شخصیتی نارسیسیتی

دسته سوم:

اختلال شخصیت اجتناب پذیر- اختلال شخصیتی وابسته یا غیرمستقل- اختلال شخصیت وسواس فکری عملی

 

۱.اختلال شخصیتی پارانویایی

فرد مبتلا همیشه به همه چیز مشکوک است. فرد به پذیرفته نشدن یا رد شدن بیش از حد حساس است و به راحتی احساس سرخوردگی می کند. شاید حتی احساس شرم و حقارت نیز کرده و کینه به دل بگیرد. کناره گیری از دیگران در بین آنها شایع است و ایجاد روابط صمیمی و نزدیک برای آنها دشوار است چرا که همواره دیگران را برای مشکلات و اشتباهات سرزنش می کنند.

علائم:

عدم اعتماد به دیگران

حساس به واکنش و عکس العمل دیگران

کینه به دل داشتن برای مدت طولانی

 

۲.اختلال شخصیت اسکیزوئید

آنها بیشتر درون گرا هستند و برای خودشان یک دنیای درونی دارند. نظریه ای وجود دارد که عنوان میکند افرادی که اختلال شخصیتی اسکیزوئید دارند به شدت حساس و عاطفی هستند و زندگی درونی غنی ای دارند، آنها تمایل به داشتن روابطی صمیمی و طولانی مدت هستند اما آغاز کردن و حفظ روابط برای آنها بسیار دشوار است و به همین دلیل هم تمایل دارند که در دنیای درونی خود زندگی کنند. افراد مبتلا به این اختلال به ندرت به دارو احتیاج دارند.

علائم:

دور شدن از دوستان

عدم پاسخ عاطفی

عدم حس شوخ طبعی

 

۳.اختلال شخصیتی مرزی

این نام به این دلیل بر روی این اختلال گذاشته شده است چراکه تصور می شود این اختلال مابین اضطراب و روان پریشی قرار دارد. بی ثباتی عاطفی، انفجار خشم هنگام نقد شدن، خودکشی و خود آزاری در بین این افراد شایع است. این افراد به شدت حس پوچی می کنند و از ترک شدن و رها شدن واهمه دارند.

علائم:

غیرقابل پیش بینی هستند

موذیانه عمل می کنند

بی ثبات هستند

 

۴. اختلال شخصیتی اسکیزوفرنی گونه

افرادی که مبتلا به این اختلال شخصیتی هستند عموما عجیب و غریب توصیف می شوند. آنها اغلب روابط صمیمی و نزدیک کمی دارند یا اصلا ندارند. این افراد احتمال بیشتری برای مبتلا شدن به اسکیزوفرنی دارند.

علائم:

اعمال عجیب غریب و غیر معمولی

دوستانه رفتار نمی کنند

از مردم دوری می کنند

 

۵. اختلال شخصیت نمایشی

افرادی که به این اختلال مبتلا هستند خود را بسیار زیبا و جذاب می دانند. آنها دائما سعی دارند جلب توجه کنند و کلا اعتماد بنفسشان به تایید و جذب دیگران وابسته است.

علائم:

جلب توجه می کنند

تمایل به اغوا کردن و فریفتن دارند

به دنبال تحت تاثیرقراردادن واکنش دیگران هستند

 

۶. اختلال شخصیت نارسیسیتی

این افراد نوعی حس خود مهمی و خودخواهی داشته و به تحسین دیگران نیاز دارند. آنها بر این باورند که از همه مهم ترند و به این دلیل به احساسات دیگران توجهی نمی کنند. آنها حس دوستی و همدلی ندارند و از دیگران برای به موفقیت رسیدن خودشان سوء استفاده میکنند. در چشم دیگران آنها اغلب خودشیفته، متعصب، خودخواه و بی عاطفه بنظر می آیند. اگر مورد تمسخر یا انتقاد قرار بگیرند ممکن است رفتارهای خشونت آمیز از خودشان نشان بدهند.

علائم:

احساس برتری کردن

گستاخ و متکبر هستند

 

۷. اختلال وسواس فکری عملی

افراد این دسته اغلب شکاک، محتاط، سخت و جدی و بدن حس شوخ طبعی هستند. این افراد وقتی حس می کنند کنترل شرایط از دستشان در رفته احساس ترس و اضطراب می کنند.

علائم:

براین باورند که عالی هستند

انجام رفتارهای خارج از کنترل مثل شستن بیش از حد دست ها

 

۸. اختلال شخصیت اجتناب پذیر

این افراد اعتماد به نفس کمی دارند و دائما از خجالت زده شدن، مورد انتقاد قرار گرفتن و پذیرفته نشدن واهمه دارند. آنها ناخوشانید هستند و چون می ترسند که افراد از آنها خوششان نیاید از ملاقات با مردم اجتناب میکنند. آین افراد بیش از حد واکنش ها و عکس العمل های خود و دیگران را مورد بررسی قرار می دهند که این کار هم باعث می شود کم تر در شرایط و موقعیت های اجتماعی دخیل شوند.

علائم:

اعتماد بنفس پایین

ترس از شکست خوردن

 

۹. اختلال شخصیت ضد اجتماعی

افراد مبتلا به این اختلال معمولا بدون درنظر گرفتن دیدگاه دیگران دست به عمل می زنند. این اختلال در میان مردان شایع تر از زنان است. مشخصه ی آن عدم اهمیت به احساسات دیگران است. این افراد قوانین و تعهدات اجتماعی رانادیده می گیرند، تحریک پذیر و پرخاشگر هستند، یکهویی عمل می کنند و هرگز احساس گناه یا پشیمانی نمی کنند.

علائم:

بی احترامی به تصمیمات دیگران

براین باورند که فقط حرف و کار خودشان درست است

از هنجارهای اجتماعی پیروی نمی کنند

 

۱۰. اختلال شخصیتی وابسته یا غیرمستقل

این افراد اعتماد بنفس کمی دارند و بیش از حد نیاز دارند که کسی مراقبشان باشد. این افراد در گرفتن تصمیمان روزانه ی خود به کمک احتیاج دارند. از تنهایی واهمه دارند و هیچ وقت تنها نمی ماند.

علائم:

چسبیدن به دیگران

اجتناب از تنهایی و انزوا

نمی توانند هیچ کاری را به تنهایی انجام دهند

digiro