وقتی سرطان و سیگار کشیدن همراه هم در یک جمله میآیند، بسیاری از مردم به سرطان ریه فکر میکنند. زیرا سرطان ریه اولین چیزیست که به سیگار کشیدن پیوند خورده است و دلیل اینکه چطور سیگار کشیدن میتواند به بیماری ریه منجر شود کاملا واضح است. اما افراد کمی متوجهاند که خطر سیگار کشیدن بسیار فراتر از ریههاست. مواد سرطانزای دود سیگار به عمق بدن نفوذ میکند و بسیاری از اندامهای ما را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. در تلاش برای مشخص کردن تعداد واقعی آسیبهای ناشی از سرطان که بدن انسان و در کل سلامت افراد وارد میشود، گروهی از محققین مطالعهای را منتشر کردند که به چگونگی مرگ ناشی از مصرف سیگار و ارتباط آن با سرطان را در امریکا بررسی نمودهاند.
چگونه مصرف سیگار منجر به سرطان میشود؟
دود سیگار شامل انواع مختلفی از مواد شیمیایی است که با برگهای توتون بیرون داده میشود، مواد شیمیایی که با کاغذ و پلاستیک احاطه شده است. هرچند که این مواد شیمیایی ممکن است مضر نباشد، اما فرایند سوختن بهطور چشمگیری ساختار شیمیایی آنها را اغلب به طرز ناخوشایندی تغییر میدهد. هر پف از دود سیگار دربرگیرندهی بیشتر از ۴۰ نوع ماده شیمیایی سرطانزا و بیشتر از ۴۰۰ ماده سمی میباشد.
مواد شیمیایی وارد شده در ریهها به سلولها نفوذ کرده، به DNA آنها آسیب میرساند. با گذشت زمان و تکرار آسیب به DNA میتواند به سرطان منجر شود. اما مواد شیمیایی تنها در ریهها متوقف نمیشوند. آنها به میلیونها سلول خونی کوچک که به طور معمول مولکولهای اکسیژن را برداشته و از طریق خون در بدن حرکت میدهند، میرسند. یعنی آنها تقریبا به هر عضوی در بدن میرسند و به DNA همهی آنها آسیب میرسانند.
چرا همه افرادی سیگاری به سرطان مبتلا نمیشوند؟
برخی از افراد سیگاری ادعا میکنند که همه سیگاریها به سرطان مبتلا نمیشوند و امیدوارند که یکی از آن معدود افراد خوششانس باشند. گرچه این ادعا درست است که افراد کمی از مرگ ناشی از سرطان میگریزند، زیرا بسیاری از آنها پیش از اینکه به اندازه کافی برای ابتلا به سرطان عمر کنند، از بیماریهای قلبی، سکته مغزی و دیگر شرایط بهداشتی که ناشی از مصرف سیگار است، میمیرند. در واقع آنچه نگران کننده است فقط سرطان نیست بلکه دلایل دیگری نیز برای نگرانی وجود دارد. مصرف سیگار خطر ابتلا به بیماریهای دیگر را افزایش میدهد که لذت بردن از زندگی، زندگی کردن بدون نیاز به داروهای متعدد و مراجعهی منظم به بیمارستان و پزشک را به همراه دارد و زندگی را مشکل و مشکلتر میکند. گرچه همهی سیگاریها به سرطان مبتلا نمیشوند، اما همه کسانی که سیگار میکشند از سالهای عمرشان کم میشود.
کدام یک از انواع سرطان ناشی از دود سیگارند؟
تیم تحقیقاتی سوابق افراد سیگاری و مرگهای ناشی از سرطانهای مختلف را در سراسر جهان جمعآوری نمودند. در این راه از بررسیهای آماری برای تقسیمبندی مرگهای ناشی از سرطان و دستهبندی اینکه کدام سرطانها احتمالا ناشی از سیگار کشیدن است و کدام نه، استفاده کردند. آنها ۱۲۲ سرطانی که به سیگار کشیدن و یا به قرار گرفتن در معرض دود آن مربوط است را برشمردند که عبارتند از:
- سرطان دهان
- سرطان گلو
- سرطان مری
- سرطان ریه
- سرطان خون (لوسمی میلوئید)
- سرطان معده
- سرطان روده بزرگ
- سرطان کبد
- سرطان کلیه
- سرطان پانکراس
- سرطان مثانه
- سرطان دهانه رحم
تعداد افرادی که بر اثر سرطان ناشی از استعمال دخانیات میمیرند، چقدر است؟
تیم تحقیقاتی تمامی مرگهای ناشی از سرطان مرتبط با مصرف سیگار را شمارش نمود. سرطان ریه با حدود ۸۷۰۰۰ نفر در بالاترین رتبه قرار دارد، سرطان رودهبزرگ منجر به مرگ بیشتر از ۲۶۰۰۰ نفر و سرطان پانکراس منجر به مرگ بیش از ۱۴۰۰۰ نفر شد . در سال ۲۰۱۱ بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر از سرطانهای ناشی از مصرف سیگار جان خود را از دست دادند. وقتی محققان این تعداد را با تعداد کل افرادی که از این ۱۲ نوع سرطان مردند مقایسه کردند، دریافتند که مصرف سیگار تقریبا دلیل نیمی از همهی مرگها بوده.
راهکار چیست؟
گرچه این مطالعه تصویری ترسناک از آیندهی شما به عنوان یک فرد سیگاری ترسیم میکند، اما همه چیز از دست رفته نیست. اگر فردی سیگار را ترک کند، بسیاری از این اثرات را تاحدی یا کاملا میتواند معکوس نماید. با گذشت زمان، خطر ابتلا به سرطان، بیماری قلبی، سکته و بیماریهای ریه همگی کاهش مییابد و به عمر فرد افزوده میشود. با ترک مصرف سیگار میتوان از بسیاری از این سرطانها پیشگیری نمود. اولین گام را بردارید و با پزشکتان درمورد چگونگی کم کردن و ترک تدریجی سیگار مشورت کنید. اگر نگران دوستان سیگاری خود هستید، در مورد موارد ذکر شده با آنها نیز صحبت کنید. به آنچه که با ترک بدست میآورد تمرکز کنید نه آنچه که باید از دست دهید. هرگونه عملی مبنی بر تصمیمات درست مرتبط با سلامتی کمک کننده خواهد بود.
مجله سلامت