بد می‌خوابید؟ تا به حال به این‌که پیکاسوی بعدی باشید فکر کرده‌اید؟ در یک مطالعه پژوهشگران دانشجویان هنر و علوم اجتماعی را بررسی کردند. نتیجه جالب بود. کسانی که از نظر تصویری خلاق‌تر بودند، اختلالات خواب گزارش کرده بودند و گفتنه بودند که این مسئله باعث میشود در طول روز نتوانند آن‌طور که باید کار کنند. در مقابل کسانی که خلاقیت کلامی داشتند بیشتر می‌خوابیدند. این افراد معمولا دیر به رختخواب می‌رفتند و دیرتر هم بیدار می‌شدند.
درواقع افراد با این دو نوع خلاقیت الگوی خواب متفاوتی دارند. نقطه‌ی قوت این نظریه این است که نشان می‌دهد مکانیسم‌های روان‌شناختی در پردازش و بیان خلاقیت بصری و کلامی متفاوت است.
یکی از این رویکردها برای توصیف خلاقیت بر اساس این چهار ویژگی است: سیال بودن (توانایی تولید یک طیف بزرگ و متنوع از ایده‌ها) انعطاف‌پذیری (توانایی تغییر بین الگوهای مختلف فکری برای تولید ایده‌های متنوع) اصالت (تولید ایده‌های منحصربه‌فرد مرتبط) بسط دادن (توانایی پیشبرد هر ایده به‌صورت مجزا و با جزئیات).
دکتر Tamar Shochat و Neta Ram-Vlasov که از فارغ‌التحصیل هنر درمانی خلاقانه است این پژوهش را با همکاری انستیتو خواب و دپارتمان روانشناسی انجام دادند. این پژوهشگران نشان دادند که چطور دو نوع خلاقیت (کلامی و بصری) بر جنبه‌های مختلف خواب مثل مدت و کیفیت آن در افراد خلاق موثر است.
۳۰ دانشجو از هفت انستیتو دانشگاهی در این پژوهش شرکت داشتند. نیمی از آن‌ها فقط کار هنری انجام می‌دادند و نیمی فقط درگیر علوم اجتماعی بودند. از این افراد تست‌های خلاقیت بصری و کلامی گرفته شد. خواب آن‌ها هم یک‌به‌یک در آزمایشگاه خواب مشاهده و بررسی شد.
نتایج نشان داد که سطح بالای خلاقیت بصری با کیفیت پایین خواب رابطه دارد. این بدخوابی‌ها بر کارهای روزانه هم تأثیر منفی دارد. کسانی هم که خلاقیت کلامی بالایی داشتند بیشتر از افراد عادی می‌خوابیدند. آن‌ها شب‌ها تا دیروقت نمی‌توانستند بخوابند و صبح هم دیرتر بیدار می‌شدند.
مقایسه‌ی خواب دانشجویان هنر و غیر هنر نشان داد دانشجویان هنر بیشتر می‌خوابند ولی این مسئله به کیفیت خواب آن‌ها مرتبط نمی‌شد.
این احتمال وجود دارد که خلاقیت بصری بالا باعث میشود فرد بیش از اندازه هوشیار و گوش به زنگ باشد که باعث اختلال خواب میشود. از طرف دیگر ممکن است خواب طولانی افراد خلاق فرآیند خلاقیت را هنگام بیداری تسهیل کند.
این یافته‌ها شواهدی هم بر این مسئله است که خلاقیت یک مفهوم واحد نیست و مکانیسم‌های مغزی بیشتری در خلاقیت بصری فعال میشود.
