اجازه دهید بحث را با طرح یک سئوال آغاز کنیم: خواندن پیامهای دریافتی یا چک کردن اخبار یا پیگیری نتایج ورزشی روی تلفن همراه امری کاملا عادی در دنیای امروز است. حالا اگر والدین این کارها را زمانی که با کودکانشان هستند، انجام دهند آیا میتواند روی اخلاق و رفتار آنها تأثیر داشته باشد؟
برای رسیدن به پاسخ این سئوال تحقیقات زیادی صورت گرفت و حدود 170 خانواده که حداقل یک فرزند بزرگتر از یک سال و میانگین سه سال داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. بیشتر پدران و مادران این خانوادهها بین 30 تا 35 سال سن داشتند. نخستین سئوالی که از آنها پرسیده شد این بود که اگر سرگرم فرزندانشان باشند مثلا زمانی که غذا میخورند یا بازی میکنند یا هر فعالیت دیگری، چند بار ممکن است لوازم فناوری مانند تلفن همراه، تبلت، کامپیوتر یا هرگونه وسیله فناوری دیگر باعث شود تا حواسشان پرت شود و کمتر به فرزند خود توجه کنند؟ (اصطلاحا به این پدیده technoference گفته میشود)
از بین پرسششوندگان تقریبا نیمی از آنها یعنی 48 درصد گفتند که در یک روز عادی معمولا 3 تا 4 بار این اتفاق میافتد. برای 24 درصد 2 بار و برای 17 درصد یک بار در روز رخ میدهد. تنها 11 درصد گفتند که اصلا چنین اتفاقی نمیافتد. با افزایش پدیده technoference، مشکلات رفتاری فرزندان مانند گریهوزاری، بداخمی و قهر، بیقراری، بداخلاقی و لجبازی بیشتر شد. علاوه بر این، مدت زمان استفاده فرزندان از اینگونه دستگاهها نیز بیشتر شد. محققان در قسمتی از تحقیقات خود مینویسند که “حتی مقدار کم و طبیعی پدیده تکنوفرنس هم باعث شد تا مشکلات بیشتری در رفتار فرزندان مشاهده شود.”
اما چه کسی ممکن است آسیب ببیند؟ خانوادههایی که فرزند کوچک دارند. فناوری موجب شده تا زندگی روزمره افراد به شکل عجیبی برای بزرگسالان و خردسالان تغییر کند. از یک طرف، استفاده فرزندان از دستگاههای فناوری فواید زیادی مانند پیشرفتهای آموزشی را نشان میدهد اما از آن طرف، میبینیم که خطراتی مانند کاهش فعالیتهای فیزیکی که باعث سلامتی جسم و جان میشود یا کاهش مهارتهای اجتماعی و گرایش بیشتر به خشونت از مضرات آن است. این فواید و مضرات برای بزرگسالان هم وجود دارد بهطوری که افزایش زمان کار باعث تداخل آن با مدت زمانی میشود که فرد برای خودش با خانوادهاش صرف میکند.
تحقیقات زیادی از این دست صورت میگیرد و اطلاعاتی که به دست میآید، نتیجه همکاری والدینی است که در این زمینه با محققان همکاری میکنند و طی زمانهای مشخص به پرسشهای آنها پاسخ میدهند. بههر حال، این مسئله کاملا جدی است و دغدغههای زیادی را در همه جوامع به وجود آورده است. باید دید که نتیجه تحقیقاتی از این دست تا چه حد میتواند روی خانوادهها و نحوه تربیت فرزندان تأثیر داشته باشد.
شبکه