قدرتمندترین کنسولهای تاریخ از لحاظ توان پردازشی گرافیک
“ترجمه شده از وبسایت GameSpot”
به لطف کنسول جدید شرکت Microsoft ما بسیار بیشتر از گذشته با واژه “ترافلاپ” روبهرو شدهایم اما دقیقا ترافلاپ چیست؟ “ترافلاپس”، مخفف اصطلاح “واحدهای پردازشی معلق در ثانیه” میباشد و از آن بعنوان معیار نهایت پتانسیل گرافیکی استفاده میشود. فرمول ابتدایی پردازش یک ترافلاپ برای یک واحد گرافیکی بدین شرح میباشد:
تعداد واحد موازی پردازشی گرافیکی ضربدر نقطه اوج سرعت کلاک در واحد مگاهرتز ضربدر در 2
در ادامه حاصل بدست آمده باید تقسیم بر 1000000 شود.
حال بیاید این فرمول را در کنسول Xbox One شبیهسازی کنیم. گرافیک یکپارچه کنسول حدود 768 واحد پردازشی موازی دارد. نقطه اوج سرعت کلاک آن، حدود 853 مگاهرتز است. 768 را در 853 ضرب میکنیم و سپس در 2، و در نهایت حاصل را تقسیم بر 1000000، که حدود 1.31 ترافلاپس بدست میآید.
آیا ترافلاپها به تنهایی قدرت کنسول را نشان میدهند؟
ترافلاپها اطلاعات نسبتا خوب و قابل اتکایی به ما راجع به توان پردازش کنسول میدهند، هرچند این اطلاعات بینقص نمیباشند زیرا ترافلاپها تنها بخشی از پردازش یک واحد گرافیکی را حساب می کنند. برای مثال، کارت گرافیک AMD RX 480 حدود 5.8 ترافلاپ ارائه میدهد اما بطور کلی از GTX 980 که حدود 4.6 ترافلاپ ارائه میدهد، کندتر است. به طور دقیقتر، این واحد میزان حافظه تصویری کنسول را به حساب نمی آورد که به نوعی محدودکننده یک GPU حساب میشود. اما این فقط یک بخش ماجرا است و در کنار آن میزان قدرت پردازنده، مقدار و سرعت حافظه و مقادیر دیگر که در توان پردازشی و محدود کردن آن نقش دارند را نیز نادیده میگیرد.
پس میتوان نتیجه گرفت که این مقاله نمیتواند با تیتر “قدرتمندترین کنسولهای تاریخ” منتشر شود و ردهبندی آن صرفا بر مبنا توان پردازشی واحد گرافیک یا همان مقدار فلاپ است. حال که زمینه فنی این مسئله را شرح دادیم، وقت آن است که به رنکینگ ترافلاپهای کنسولها بپردازیم.
DreamCast
بسیار خب، ما از Dreamcast شروع میکنیم، اولین کنسولی که به طور دقیق مقادیر واحد ترافلاپ آن مشخص است. شرکت SEGA در سال 1998 این کنسول را روانه بازار کرد و این کنسول دارای یک پردازنده PowerVR2 با سرعت 100 مگاهرتز بر ثانیه و 1.4 گیگافلاپس توان پردازشی بود.
عناوینی نظیر Resident Evil Code: Veronica و Shenmue و Soulcalibur و Dolphin: Defender of the Future در جمله بازیهایی بودند که قدرت گرافیکی Dreamcast را نمایش دادند.
PlayStation 2
کنسول مشهور PS2 در سال 2000 توسط شرکت Sony منتشر شد و از 6.2 گیگافلاپس توان پردازشی بهره میبرد. همچنین سرعت واحد گرافیکی این کنسول 150 مگاهرتز بود و به طور کلی 4.4 برابر کنسول Dreamcast قدرت داشت.
عناوینی نظیر God of War و Shadow of the Colossus و Gran Turismo و Metal Gear Solid 3 و Killzone از جمله بازیهایی بودند که قدرت و پتانسیلهای کنسول PS2 را به رخ کشیدند.
GameCube
کنسول GameCube یک سال پس از PS2 توسط شرکت Nintendo منتشر شد و توان گرافیکی آن 1.5 برابر PS2 و بر روی عدد 9.4 گیگافلاپس قرار داشت. Resident Evil 4 و Legend of Zelda: Twilight Princess و Metroid Prim و Star Wars Rogue Squad ازجمله دستآوردهای گرافیکی کنسول دوست داشتنی GameCube محسوب میشوند.
Wii
پنج سال پس از انتشار Gamecube شرکت Nintendo کنسول فوقالعادهی Wii را منتشر کرد. از آنجایی که Wii بیشتر بر روی ایدههای نوآورانه خود در زمینه کنترل بازیها مانور داد و کمتر قدرت را سرلوحه کار خود قرار داد، ما شاهد بودیم که تنها 1.27 برابر کنسول Gamecube توان پردازشی کنسول افزایش پیدا کرده بود و بر روی 12 گیگافلاپس قرار داشت. از این لحاظ Gamecube این کوچکترین جهش بین کنسولهای دو نسل مختلف محسوب میشود.
عناوینی نظیر Super Mario Galaxy و The Legend of Zelda: Skyward Swor و Super Smash Bros در زمره شاخصترین بازیهای Wii قرار دارند که پتانسیلهای آنرا نمایش دادند.
XBOX
با وجود اینکه اولین کنسول شرکت Microsoft پنج سال پیش از کنسول Wii منتشر شد اما توان پردازشی بالاتری داشت. کنسول قدرتمند XBOX با ارائه توان 20 گیگافلاپسی و سرعت 233 مگاهرتزی هنوز هم یکی از 10 کنسول قدرتمند تاریخ محسوب میشود و ما بر روی آن شاهد اجرای عناوین فوقالعادهای نظیر Halo و Forza Motorsport و Doom 3 بودیم.
PlayStation 3
شرکت Sony در سال 2006 سومین نسل از کنسولهای خود را با بهرهگیری از واحد گرافیکی طراحی شده توسط شرکت Nvidia روانه بازار کرد. این واحد گرافیکی 230.4 گیگافلاپس توان داشت که 11.5 برابر کنسول XBOX و 37 برابر کنسول PS2 بود. این بزرگترین جهش توان گرافیکی در بین تمامی نسلها محسوب میشود. The Last of Us و سری Uncharted و Killzone 3 و Gran Turismo 6 و God of War 3 و البته Beyond: Twe Souls از جملهی دستآوردهای گرافیکی کنسول PS3 محسوب میشوند.
XBOX 360
با وجود اینکه دومین نسل از کنسولهای شرکت Microsoft با نام XBOX 360 تقریبا یک سال پیش از PS3 منتشر شد اما 9.6 گیگافلاپس توان پردازشی بالاتری را ارائه میداد. Microsoft با بهرهگیری از واحد گرافیکی طراحی شده توسط شرکت ATI توانسته بود 240 گیگافلاپس توان گرافیکی ارائه دهد که 12 برابر کنسول پیشینش بود. همچنین سرعت این واحد گرافیکی 500 مگاهرتز بود. Halo 4 و Gears of War 3 و Forza Motorsport 4 مهمترین عناوین انحصاری بودند که قدرت گرافیکی XBOX 360 را به رخ کشیدند.
Wii U
6 سال پس از Wii شرکت Nintendo با کنسول Wii U وارد نسل جدید خود شد. واحد گرافیکی این کنسول توسط شرکت AMD طراحی شده بود و 29 برابر Wii یعنی 352 ترافلاپس توان پردازشی ارائه میداد و سرعت آن نیز 550 مگاهرتز بود. Bayonetta 2 و Xenoblade Chronicles X و The Legend of Zelda: Breath of the مهمترین عناوین و دستآوردهای گرافیکی Wii U هستند.
Nintendo Switch
Switch تنها کنسول Nintendo است که توان گرافیکی آن از گیگابایت عبور کرد و وارد مرحله ترابایت شد. این کنسول با جهشی 2.8 برابری در قیاس با Wii U توانست حدود 1 ترابایت توان پردازشی را ارائه دهد. همچنین پردازنده گرافیکی این کنسول از نوع Tegra شرکت Nvidia است که پیشتر بر روی گوشیهای هوشمند و تبلتها استفاده شده بود. با اینکه زمان زیادی از عرضه Switch نمیگذرد اما در همین مدت هم شاهد اجرای عالی بازیهایی نظیر The Legend of Zelda: Breath of the Wild و Fast RMX روی آن بودهایم.
XBOX ONE
چند روز پس از انتشار کنسول PS4، شرکت Microsoft نیز کنسول جدیدش با نام Xbox One را روانه بازار کرد که از واحد گرافیکی طراحی شده توسط شرکت AMD با سرعت 853 مگاهرتز بهره میبرد و توان پردازشی 1.31 ترافلاپس را ارائه میداد. این بدین معنی است که توان گرافیکی کنسولِ این نسل مایکروسافت 5.4 برابر Xbox 360 است. طی سالهای اخیر ما شاهد به رخ کشیدن قدرت Xbox One توسط بازیهایی نظیر Forza Horizon 3 و Halo 5 و Gears of War 4 بودهایم.
Xbox One S
حدود سه سال پس از انتشار Xbox One، شرکت Microsoft نسخه اسلیم و کوچکتر شده آنرا روانه بازار کرد که از لحاظ سختافزاری و معماری تفاوتی با Xbox One نداشت اما فرکانس گرافیکی آن 7 درصد بالاتر رفته بود و این موجب افزایش توان پردازشی کنسول به 1.4 ترافلاپس شده بود. همچنین Xbox One S از HDR نیز پشتیبانی میکند. بازیهایی نظیر Battlefield و Gears of War و Mass Effect Androme به زیبایی بر روی این کنسول زیبا اجرا شدهاند.
PlayStation 4
شرکت Sony تنها چند روز پیش از انتشار Xbox One با کنسول PlayStation 4 چهارمین نسل از کنسولهای خانگی خود را روانه بازار کرد. این کنسول از واحد گرافیکی طراحی شده شرکت AMD بهره میبرد و توان گرافیکی آن 1.843 ترافلاپس بود، یعنی 533 گیگافلاپس بالاتر از Xbox One و 7.9 برابر بیشتر از کنسول PS3 و تا پیش از انتشار PS4 Pro این کنسول قدرتمندترین کنسول بازار محسوب میشد. تا به امروز برخی از بزرگترین دستآوردهای گرافیکی دنیای بازی نظیر Uncharted 4: A Thief’s End و DriveClub و Horizon Zero Daw بر روی PS4 اجرا شدهاند.
PlayStation 4 Pro
شرکت Sony سال گذشته برای اولین بار در تاریخ خود به سمت عرضه یک کنسول میاننسلی رفت که PS4 Pro نام داشت. این کنسول نیز از معماری مشابه PS4 بهره میبرد و سرعت واحد گرافیکی آن 911 مگاهرتز بود. اما پیشرفت اصلی در توان پردازشی نمایان بود که 2.2 برابر PS4 و بر روی 4.2 ترافلاپ قرار داشت. عناوینی نظیر Deus Ex: Mankind Divided و The Last of Us Remastere و Horizon Zero Dawn با دریافت یک افزونه گرافیکی، به زیبایی و با کیفیتی بهتر از PS4 بر روی PS4 Pro اجرا شدهاند.
Xbox One X
و در نهایت به صدر جدول این لیست میرسیم، کنسول Xbox One X مدلی ارتقایافته از کنسول Xbox One محسوب میشود و 6 ترافلاپ توان گرافیکی ارائه میدهد و سراعت واحد گرافیکی آن نیز 1172 مگاهرتز است. Microsoft از Xbox One X به عنوان قدرتمندترین کنسول تاریخ نام برده است که توان اجرای بازیها با کیفیت 4K واقعی را دارد. Xbox One X اواخر سال 2017 روانه بازار خواهد شد و به نظر میرسد بازی Forza Motorsport 7 با کیفیت 4K و 60 فریم، جلوهای زیبا از تواناییهای این کنسول را نمایش دهد.
نتیجهگیری
دوستان عزیز این مقالهای کوتاه بود تا شما بتوانید به طور مختصر قویترین کنسولهای تاریخ لحاظ توان پردازشی GPU را مقایسه کنید. البته به هیچ عنوان صرفا مقدار توان پردازشی به معنای قویتر بودن نیست، مقادیر فراوان دیگری نظیر میزان حافظه، توان کلی پردازنده، سرعت انتقال دادهها، API مورد استفاده در معماری کنسول و … در ارائه و اجرای بازی تاثیر دارند و با در نظر گرفتن این مقادیر قطعا شاهد تغییراتی در جدول خواهیم بود. برای جمعبندی میتوانید ردهبندی بالا را اینبار بر اساس زمان انتشار کنسولها مشاهده کنید:
Console | FLOPS | Release Year |
Dreamcast | 1.4 GFLOPS | 1998 |
PlayStation 2 | 6.2 GFLOPS | 2000 |
GameCube | 9.4 GFLOPS | 2001 |
Xbox | 20 GFLOPS | 2001 |
Xbox 360 | 240 GFLOPS | 2005 |
PlayStation 3 | 230.4 GFLOPS | 2006 |
Wii | 12 GFLOPS | 2006 |
Wii U | 352.0 GFLOPS | 2012 |
PlayStation 4 | 1.843 TFLOPS | 2013 |
Xbox One | 1.310 TFLOPS | 2013 |
Xbox One S | 1.4 TFLOPS | 2016 |
PlayStation 4 Pro | 4.2 TFLOPS | 2016 |
Nintendo Switch | 1 TFLOPS | 2017 |
Xbox One X | 6 TFLOPS | 2017 |
اما در پایان یک سوال مطرح میشود. یک سازنده به چه میزان از این ترافلاپها در “به حقیقت نزدیک کردن” گرافیک، نیاز دارد؟ وقتی از بنیانگذار پرافتخار Epic games یعنی “تیم سوئینی” این سوال را پرسیدیم، وی به ما گفت “می دانی، داریم به نقطهای نزدیک میشویم که میتوانیم به راحتی در محیطی بر مبنا نورپردازی ایستا، به رندر کردن صحنههای “فوتوریالیستیک” بپردازیم. سخت افزارهای امروزی از پس این کار برمیآیند پس از این لحاظ مشکل نداریم. اما وقتی به بحث محیطهای پویای “فوتوریالیستیک”، بخصوص آنهایی که برای مثال مدلهای سایهدار پیچیدهای همچون سکانسهای خیس و یا بازتابی و یا متغیر را دارا هستند، میرسیم، باید گفت که شاید میزان 40 ترافلاپ سطح مورد نیاز ما برای بدست آوردن این هدف باشد.”
خب پس اگر به این اظهارنظر بسنده کنیم، باید اعتراف کرد هنوز فاصله بسیار بسیار زیادی تا خلق محیطهای پویای فوتوریالیستیک وجود دارد و راه درازی در پیش است ….