هر استودیو و کمپانی بازیسازی که خاطرات و لحظات خوبی را برای ما بوجود بیاورد، قابل احترام است. هر کمپانی و استودیو بازیسازی دوران فراز و نشیبی را در این صنعت پشت سر گذاشته است. اگر این روزها از همان بازیسازان دوست داشتنی آثاری را میبینیم که مطابق میل ما نیستند، نباید به آنها خورده گرفت. هرچه نباشد لحظات خوبی که برایمان رقم زدهاند بیشتر از ناکامیهایشان است. اگر این گفته صحت نداشت، قطعا هوادار این استودیوها نبودیم! نمونههای زیادی در صنعت بازیهای ویدیویی وجود دارد ولی قصد دارم به استودیو بازیسازی بایوور اشاره کنم. استودیویی که همگی آن را از روی بازیهای نقش آفرینی که میسازد، میشناسیم. مجموعه Dragon Age، مجموعه Mass Effect یا حتی مجموعه Star Wars، مجموعههایی هستند که شاید بعضی از نسخههای آنها کیفیت لازم را نداشتند ولی از حق نگذریم، مابقی نسخهها عالی کار شدهاند.
تقریبا استودیو بایوور سه دهه است که در صنعت بازیهای ویدیویی مشغول بازیسازی است و تحت نظر کمپانی الکترونیک آرتز، بازیهای خود را روانه بازار میکند. اخیرا این استودیو بازی Mass Effect: Andromeda را از طریق الکترونیک آرتز روانه بازار کرد که از کیفیت مطلوبی برخوردار نبود. آن طور که پیداست، آندرومدا نتوانسته است در بخش طراحیهای انیمیشن شخصیتها و همچنین روایت داستانی همانند نسخههای پیشین این مجموعه عمل کند که البته استودیو بایوور در تلاش است که بتواند این نواقص را در گذر زمان حل کند (مشکلات داستانی چیزی نیست که بتوان با بروزرسانی آن را حل کرد!). در ادامه به معرفی استودیو دوست داشتنی بایوور خواهیم پرداخت و نگاهی به تاریخچه این استودیو میاندازیم.
«دیوید گیدر نویسنده ارشد مجموعه Dragon Age»
بایوور در دهه ۱۹۹۰
موسسین استودیو بایوور پنج شخص به نامهای ری مویکا، گرگ و مارس زشوک، ترنت و برنت اوستر و در آخر آگوستین ییپ بودهاند که در ماه فوریه ۱۹۹۵ میلادی این استودیو را تاسیس کردند ولی وقتی دقیقتر به تاریخ تاسیس این استودیو نگاه میکنیم، میبینیم که در ابتدا مویکا، زشوک و ییپ، سه فارغ التحصیل پزشکی از دانشگاه آلبرتا، پایه و اساس استودیو بایوور را نهادهاند. این سه دکتر که با یکدیگر از دانشگاه فارغ التحصیل شده بودند، جدایی از دانستن زبان برنامه نویسی برای علم پزشکی خود، علاقه خاصی به بازیهای ویدیویی داشته و برای سرگرمی به بازی کردن مشغول میشدند. در ادامه این سه شخص تصمیم گرفتند تا بازیهای خودشان را توسعه داده و وارد بازار کنند. موفقیت آنها در مدرسه پزشکی زمینهساز راه اندازی استودیو بازیسازی شد که به دنبال آن، آنها توانستند بودجه ۱۰۰ هزار دلاری اولین بازی خود را بدست بیاورند.
اولین بازی این استودیو Shattered Steel نام دارد که در ابتدا یک دموی قابل بازی از آن ساخته شد و برای ۱۰ ناشر مختلف فرستاده شد. در این میان هفت ناشر پیشنهادهای مختلف خود را برای این بازی اعلام کردند. در انتها استودیو بایوور با کمپانی اینترپلی اینترتینمنت برای نشر بازی Shattered Steel وارد همکاری شد که در ادامه این همکاری، برادران اوستر از استودیو بایوور جدا و به استودیو پایروتک پیوستند. پس از یک سال توقف مراحل ساخت، توسعه این بازی ادامه پیدا کرد و در نهایت بازی روانه بازار شد و از نظر فروش توانست موفقیت نسبی کسب کند. پس از اولین تجربه بازیسازی استودیو بایوور، دنبالهی بازی Shattered Steel برای عرضه در سال ۱۹۹۸ میلادی معرفی شد ولی هیچوقت شاهد عرضه آن نبودیم.
«کیسی هادسون کارگردان سهگانه Mass Effect»
دموی قابل بازی Battleground: Infinity را میتوان نقطه شروع استودیو بایوور و ساخت بازیهای نقش آفرینی دانست زیرا جدای از سبک و سیاق بازی، موسسین استودیو بایوور نیز علاقه خاصی به ساخت بازیهای نقش آفرینی داشتند. داستان از جایی شروع شد که کمپانی اینترپلی با کمپانی دیگری ترکیب شد و استودیو بایوور بار دیگر مجبور شد دموی بازی جدید خود را بنام Battleground: Infinity برای دریافت یک کمپانی جهت نشر بازی، فرستاده و منتظر جواب آنها بماند (البته بار دیگر کمپانی اینترپلی حق نشر این بازی را در اختیار گرفت). نکته جالب قضیه اینجاست که سران کمپانی اینترپلی به استودیو بایوور پیشنهاد کردند که بازی خود را با موتور گرافیکی و المانهای Dungeons & Dragons توسعه دهند و در همین راستا دموی بازی Battleground: Infinity بازسازی شد و نتیجه کار، سبب شد تا بازی Bladur’s Gate ساخته شود که پروسه ساخت و نشر این بازی، سه سال به طول انجامید.
نکته جالبتر قضیه اینجاست که در طول مراحل ساخت این بازی، سه دکتر تیم جدای از بازی سازی کار پزشکی خود را نیز انجام میدادند ولی کار به جایی کشید که مویکا و زشوک کلا کار پزشکی را کنار گذاشتند و به صورت تمام وقت به تیم توسعه بازی پیوستند و آگوستین همچنان به حرفه پزشکی خود ادامه داد. بازی Baldur’s Gate توانست دو میلیون نسخه روش داشته باشد که این رقم به فروش اولین نسخه از مجموعه Diablo بسیار نزدیک است. موفقیت این بازی سبب شد در ادامه بازیهایی نظیر بازی Planescape: Torment و مجموعه Icewind Dale با موتور گرافیکی اینفینیتی ساخته شود و در انتها بسته الحاقی با نام Tales of The Sword Coast برای بازی Baldur’s Gtate منتشر شد.
بایوور از سال ۲۰۰۰ به بعد
سال ۲۰۰۰ به بعد یکی از شلوغترین و مهمترین دورههای کاری استودیو بایوور به حساب میآید. در اوایل فرود به این دوره، استودیو بایوور تصمیم گرفت بار دیگر سمت بازیهای اکشن برود و از اینرو دنبالهای برای بازی MDK ساخته شد و آن را با نام MDK 2 برای رایانههای شخصی روانه بازار کردند. در آن زمان کمپانی دریمکست به استودیو بایوور پیشنهاد دادند که بر روی کنسولهای آن نسل نیز بازیهای خود را عرضه کند. در ادامه شروع موفقیتهای استودیو بایوور بازی Baldur’s Gate II: Shadows of Amn ساخته و در سال ۲۰۰۰ برای رایانههای شخصی روانه بازار شد و پس از دو سال توانست همانند نسخه اول خود به دو میلیون نسخه فروش دست پیدا کند. با وجود نسخه دوم بازی Baldur’s Gate و بازی MDK 2، کمپانی اینترپلی، از نظر مالی به وضعیت بدی افتاده بود و در نهایت ورشکسته شد. در ادامه ورشستگی این کمپانی، استودیو بایوور با اینفوگیمرز همکاری تازهای را آغاز کرد. از اینرو کمپانی اینترپلی مجبور شد بخشی از امتیاز بازی Dungeon & Dragons را به استودیو بایوور بفروشد و آنها نیز این امتیاز را به آتاری فروختند. پس از این جریانات استودیو در سال ۲۰۰۳ میلادی بازی Star Wars: Knights of The Old Republic را روانه بازار کرد.
پس از گذشت ۱۰ سال از تاسیس استودیو بایوور، حال این استودیو از نظر وسعت و تعداد کارمندان گسترش یافته بود و در سال ۲۰۰۵ میلادی، در جریان یک سرمایهگذاری و همکاری با استودیو پاندمیک (برخی از اعضای کمپانی اکتیویژن این استودیو را تشکیل داده بودند) این دو استودیو ادغام شدند. دو سال بعد از این ماجرا را میتوان شروعی تازه و آغاز فصلی نو برای استودیو بایوور نامید. جایی که کمپانی الکترونیک آرتز در سال ۲۰۰۷ استودیو بایوور را خریداری کرد تا به جمع استودیوهای تحت نظر الکترونیک آرتز بپیوندد. پس از این اتفاق، اولین بازی که استودیو بایوور تحت نظر الکترونیک آرتز توسعه داد، بازی Mass Effect بود که در همان سال روانه بازار شد. یک سال بعد نیز بازی Sonic Chronicles: The Dark Brotherhood برای نینتندو DS توسعه داده شد که این بازی اولین تجربه استودیو بایوور روی کنسولهای دستی بود. از آنجایی که کمپانی الکترونیک آرتز قصد داشت تمامی استودیوهای خود که در سبک نقش آفرینی فعالیت میکنند یکجا جمع کند، استودیو Mythic Entertainment را با بایوور ادغام کرد و شعبه بایوور میتیک را راه اندازی کرد. البته قبل از اینکه این اتفاق رخ دهد در داخل استودیو بایوور تغییراتی رخ داده بود. کمپانی الکترونیک آرتز، در راستای احیا کامل قسمت بازیهای نقش افرینی و MMO خود گروهی را تشکیل داد که در راس آن ری مویکا از استودیو بایوور قرار گرفت و این گروه از اعضای دو استودیو میتیک اینترتینمنت و بایوور تشکیل شده بود. با تمام این تغییرات و تغییر پست اعضای این دو استودیو، استودیو بایوور در اواخر سال ۲۰۰۹ بازی Dragon Age: Origins را روانه بازار کرد.
سال ۲۰۱۰ به بعد را میتوان دوران خانه تکانی استودیو بایوور دانست جایی که خیلی از اعضای سابق این استودیو یا بازنشسته شدند یا اینکه این استودیو را ترک کردند که در ادامه به این اتفاقات خواهیم پرداخت. در ماه ژانویه سال ۲۰۱۰، بازی Mass Effect 2 روانه بازار شد که توانست به موفقیت بیشماری دست پیدا کند. دومین نسخه از مجموعه مس افکت با دریافت بیش از ۶۰ جایزه مختلف، ادامهای بر ماجراجوییهای کاپیتان شپرد و تیمش بود که شدیدا مخاطبان را در دنیای خود غرق کرد. در ادامه موفقیتهای استودیو بایوور این استودیو بازی Star Wars: The Old Republic را عرضه کرد که توانست در بین علاقه مندان به مجموعه جنگ ستارگان و بازیهای نقش آفرینی MMO به محبوبیت بالایی دست پیدا کند. البته موفقیتهای استودیو بایوور در همان سال ۲۰۱۱ جایی که بازی Dragon Age II عرضه شد، به اتمام رسید. بازی که اصلا در حد و اندازه نسخه اول و نام Dragon Age ظاهر نشد و نتوانست مخاطبین این مجموعه را خوشحال کند.
یک سال پس از بازی Dragon Age II، استودیو بایوور آخرین نسخه از سهگانه مس افکت را با نام Mass Effect 3 عرضه کرد که پایانی بر ماجراجوییهای کاپیتان شپرد بود و با آن پایان خود، به یکی از بجث برانگیزترین و پرحاشیهترین بازیهای زمان خود تبدیل شد. از اینرو تیم سازنده برای شفاف سازی بیشتر پایان اصلی بازی، بسته الحاقی را در ماه ژوئن همان سال به صورت رایگان عرضه کرد که پایان بازی را بیش از پیش روشن میکرد. در ماه سپتامبر ۲۰۱۲، یک روز پس از معرفی سومین بازی از مجموعه دراگون ایج، ری مویکا و گرگ زشاک از سمت مدیرعاملی استعفا دادند و به عبارتی خود را در صنعت بازیهای ویدیویی بازنشسته کردند. استودیو بایوور یک سال بدون داشتن مدیر عامل روزگار گذراند تا اینکه در سپتامبر سال ۲۰۱۳، بومبرگ، مدیرعامل شعبه آستین استودیو بایوور، به عنوان مدیرعامل جدید این استودیو معرفی شد.
در ماه می سال ۲۰۱۳ لوکاس آرتس به همراه کمپانی والت دیزنی اعلام کردند که استودیو بایوور در حال کار بر روی پروژهی جدیدی از مجموعه جنگ ستارگان است که تا به امروز اخبار دقیقی از این بازی منتشر نشده است. در اواخر همین سال بود که یک عکس منتشر شد که خبر از نسخه جدیدی از مجموعه Mass Effect میداد. همچنین در نمایشگاه E3 2014، الکترونیک آرتز اعلام کرد که استودیو بایوور در حال ساخت یک آیپی جدید بنام Shadow Realms است که متاسفانه در سال ۲۰۱۵ اعلام شد که ساخت این بازی لغو شده است. یکی از وقایع ناگوار سال ۲۰۱۴ را میتوان جدایی کیسی هادسون، کارگردان مجموعه مس افکت، از استودیو بایوور دانست ولی پس از این اتفاق ناراحت کننده، بازی Dragon Age: Inquisition، سومین نسخه از مجموعه دراگون ایج عرضه شد که توانست بار دیگر مخاطبان این مجموعه را راضی نگه دارد و در ادامه به عنوان بهترین بازی سال ۲۰۱۴ نیز انتخاب شد. از این نقطه به بعد، سه شخص دیگر استودیو بایوور را ترک کردند که پس از آنها بایوور خیلی از اعضای اصلی مجموعههای خود را از دست داد. پس از جدایی نویسنده مجموعه مس افکت در سال ۲۰۱۴، کریس وین و کریس اشلرف، دو عضو کلیدی در تیم سازنده بازی Mass Effect: Andromeda، این استودیو را در سال ۲۰۱۵ ترک کردند. سال ۲۰۱۶ یکی دیگر از اعضای سرشناس استودیو بایوور یعنی دیوید گیدر، نویسنده مجموعه دراگون ایج، نیز این استودیو را ترک کرد.
بالاخره نوبت به سال ۲۰۱۷ میرسد. سالی که در ابتدای آن همه امید داشتیم که بازی Mass Effect: Andromeda بتواند بار دیگر خاطرات سه گانه افسانهای مس افکت را زنده کند. همگی قبول داشتیم که هیچوقت داستان و شخصیتهای آندرومدا در حد شپرد و تیمش نخواهد بود ولی امید داشتیم که بتوانند لحظات خوبی را برای ما به وجود بیاورند. با این حال به روزهای آخر عرضه این بازی در ماه مارس نزدیک شدیم و تمام امیدهایمان نقش بر آب شد! بازی Mass Effect: Andromeda حتی نتوانست از دید منتقدان به عنوان یک بازی خوب شناخته شود و ظاهرا این بازی از مشکلات زیادی برخوردار است. همگی امیدوار بودیم پس از سال ۲۰۱۱ و واقعا دردناک Dragon Age II این استودیو درس عبرت گرفته باشد و دیگر اشتباهات گذشته را تکرار نکند ولی این بار، آنها را بار دیگر حتی بدتر از قبل تکرار کرد.
موتورهای گرافیکی استودیو بایوور
بین سالهای ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۱، استودیو بایوور تعدادی موتور گرافیکی توسعه داد تا بتواند از طریق آنها بازیهای خود را بسازد که در این میان بضی از موتورهای گرافیکی نظیر آنریل انجین ۳ هستیم که تیم سازنده از نسخه لایسنس شده آن برای ساخت بازیهای خود استفاده کرده بود. همچنین بعضی از موتورهای این استودیو نیز در اختیار سایر استودیوها قرار داده شد.
موتور گرافیکی اینفینیتی
اولین موتور گرافیکی ساخته استودیو بایوور که این کمپانی از طریق آن بازیهایی نظیر Baldur’s Gate را ساخته است. همچنین موتور گرافیکی اینفینیتی در اختیار استودیو بلک آیل برای ساخت بازی Planescape: Torment قرار داده شد.
موتور گرافیکی ارورا (Aurora Engine)
یکی از مشکلات موتور گرافیکی اینفینیتی این بود که قادر به خلق آثار سه بعدی نبود و از اینرو موتور گرافیکی ارورا ساخته شد تا جایگزینی برای موتور گرافیکی قبلی باشد. استودیو بایوور به واسطه این موتور گرافیکی در سال ۲۰۰۲ بازی Neverwinter Nights را توسعه داد. جدای از استودیو بایوور، استودیو اوبسیدین اینترتینمنت از این موتر گرافیکی استفاده کرده است. البته موتور گرافیکی استفاده شده در اصل مدل ارتقا یافته ارورا بود که موتور گرافیکی الکترون نام گرفت و از آن برای ساخت بازی Neverwinter Nights 2 استفاده کردند. همچنین استودیو لهستانی سیدی پراجکت رد نیز برای خلق بازی The Witcher در سال ۲۰۰۷، از این موتور گرافیکی استفاده کرده است که ماژول مربوط به بخش رندرینگ از اول توسط تیم سازنده بازنویسی شده بود.
موتور گرافیکی اودیسه
در سال ۲۰۰۳ شاهد نسخه ارتقا یافته موتور گرافیکی ارورا با نام اودیسه بودیم که روی بازی Star Wars: Knights of the Old Republic مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن، بازی Jade Empire نیز به واسطه همین موتور گرافیکی ساخته شد. همچنین موتور گرافیکی اودیسه، اولین موتور گرافیکی بود که توسط استودیو بایوور برای توسعه بازی روی کنسولهای خانگی مورد استفاده قرار گرفت.
موتور گرافیکی اکلیپس
موتور گرافیکی اکلیپس که با نام لیسیوم نیز معروف است، جایگزین موتور گرافیکی اودیسه شد که از ویژگیهایی نظیر PhysX نیز پشتیبانی میکرد. از بازیهای ساخته شده توسط موتور گرافیکی اکلیپس میتوان به بازی Dragon Age: Origins اشاره کرد.
موتور گرافیکی آنربل انجین ۳
استودیو بایوور از نسخه لایسنس شده موتور گرافیکی آنریل انجین ۳، ساخت استودیو اپیک گیمز، استفاده کرد تا از طریق آن سه گانه مس افکت را توسعه دهد.
موتور گرافیکی هیرو
استودیو بایوور از نسخه لایسنس شده موتور گرافیکی هیرو، ساخت سیموترونیکس، برای توسعه مجموعه Star Wars استفاده میکند که تا به حال تمامی بازیها و بستههای الحاقی ساخته شده برای این مجموعه از این موتور گرافیکی استفاده کردهاند.
موتور گرافیکی فراستبایت۳
در سال ۲۰۱۳، کمپانی الکترونیک آرتز اعلام کرد که روی بازیهای آینده استودیو بایوور از موتور گرافیکی فراستبایت ۳، ساخت استودیو دایس، استفاده خواهد شد و به دنبال این خبر، در بازی Dragon Age: Inquisition و بازی Mass Effect: Andromeda از این موتور استفاده شده است.
بازیهای استودیو بایوور
اسم بازی |
سال عرضه |
Shattered Steel | ۱۹۹۶ |
Baldur’s Gate | ۱۹۹۸ |
Baldur’s Gate: Tales of the Sword Coast | ۱۹۹۸ |
MDK2 | ۲۰۰۰ |
Baldur’s Gate II: Shadows of Amn | ۲۰۰۰ |
Baldur’s Gate II: Throne of Bhaal | ۲۰۰۱ |
Neverwinter Nights | ۲۰۰۲ |
Neverwinter Nights: Shadows of Undrentide | ۲۰۰۳ |
Neverwinter Nights: Hordes of the Underdark | ۲۰۰۳ |
Star Wars: Knights of the Old Republic | ۲۰۰۳ |
Jade Empire | ۲۰۰۵ |
Mass Effect | ۲۰۰۷ |
Sonic Chronicles: The Dark Brotherhood | ۲۰۰۸ |
Mass Effect Galaxy | ۲۰۰۹ |
Dragon Age: Origins | ۲۰۰۹ |
Mass Effect 2 | ۲۰۱۰ |
Dragon Age: Origins – Awakening | ۲۰۱۰ |
Dragon Age II | ۲۰۱۱ |
Star Wars: The Old Republic | ۲۰۱۱ |
Mass Effect 3 | ۲۰۱۲ |
Star Wars: The Old Republic – Rise of the Hutt Cartel | ۲۰۱۳ |
Star Wars: The Old Republic – Galactic Starfighter | ۲۰۱۴ |
Star Wars: The Old Republic – Galactic Strongholds | ۲۰۱۴ |
Dragon Age: Inquisition | ۲۰۱۴ |
Star Wars: The Old Republic – Shadow of Revan | ۲۰۱۴ |
Star Wars: The Old Republic – Knights of the Fallen Empire | ۲۰۱۵ |
Star Wars: The Old Republic – Knights of the Eternal Throne | ۲۰۱۶ |
Mass Effect: Andromeda | ۲۰۱۷ |
zoomg