تصویر جدید هابل از کهکشانی ریزقامت و فعال
به نظر می‌رسد ابعاد کهکشان‌ها تا اندازه‌ای می‌تواند گول‌زننده باشد. بعضی از بزرگترین کهکشان‌ها در جهان خاموش و غیرفعال هستند، در حالی که برخی کهکشان‌های کوتوله، مانندESO 553-46 که تلسکوپ فضایی هابل از آن تصویربرداری کرده است، می‌توانند ستاره‌ها را با سرعت بسیار بالایی تولید کنند. در حقیقت کهکشانESO 553-46 یکی از بالاترین مقادیر ستاره‌سازی را در میان حدود 1000کهکشان نزدیک به راه شیری دارد که برای کهکشانی به این کوچکی به‌هیچ وجه عادی نیست.
خوشه‌های ستاره‌ای جوان و داغ، لکه‌هایی از تابش آبی درخشان در کهکشان ایجاد می‌کنند. تابش شدیدی که آنها تولید می‌کنند باعث می‌شود که گاز در اطرافشان یونیزه و درخشان شود که در این تصویر به رنگ قرمز روشن دیده می‌شود. جرم کم و رنگ متمایز این نوع کهکشان‌ها سبب شده اخترشناسان آنها را با نام «کوتوله‌های فشرده آبی»(BCD) طبقه‌بندی کنند.
هسته و ساختار واضح که بسیاری از کهکشان‌های بزرگ مانند راه شیری دارند، در این نوع کهکشان‌های کوتوله وجود ندارد. BCDهایی مانندESO 553-46 از تعداد زیادی خوشه بزرگ ستاره‌ای تشکیل شده‌اند که گرانش آنها را کنار هم نگه داشته است. آرایش شیمیایی آنها برای ستاره‌شناسان جالب است، زیرا آنها حاوی غبار کمی هستند و تعداد کمی از عناصر سنگین‌تر از هلیوم را دارند که در ستاره‌ها تولید و از طریق انفجارهای ابرنواختری توزیع می‌شوند. این شرایط به طرز قابل‌توجهی شبیه به کیهان اولیه است، زمانی که اولین کهکشان‌ها شروع به تشکیل شدن کردند.
محمد صادق فغان پور
برگرفته از spacetelescope
