گاهی هر چقدر هم که تلاش میکنید تا با لبخندی حسادت خود را مخفی کنید، باز هم فایدهای ندارد، چون حسادت چیزی نیست که به راحتی شما را رها کند. حسادت به تدریج از کنترل خارج و به احساسی ویرانگر یا حتی افسردگی تبدیل میشود. پس برای جلوگیری از حسادت، پیش از آنکه به شما ضربه بزند، چه باید کرد؟ پرهیز از مقایسهی خود با دیگران، احساس سپاسگزاری برای داشتههایتان و ترفندهای عملی برای تغییر دیدگاه میتواند به شما کمک کند تا حسادت خود را درمان کنید و اجازه ندهید از کنترل شما خارج شود. اگر میخواهید روشهای درمان حسادت را یاد بگیرید، ادامهی این مطلب را از دست ندهید.
روش ۱: حسادت را بشناسید
۱. تفاوت میان حسادت و حسادت جنسی را بدانید
حسادت (envy) و حسادت جنسی (jealousy) متفاوت هستند، ولی اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته میشوند. باید تفاوت میان حسادت و حسادت جنسی یا احساس مالکیت را بدانید تا تشخیص دهید چه احساسی دارید. حسادت جنسی، واکنشی نسبت به تهدیدِ از دست دادن چیزی است که دارید و اغلب در ارتباطات انسانی رخ میدهد، ولی حسادت واکنشی است نسبت به نداشتههایتان که میخواهید داشته باشید. برای نمونه، حسادت جنسی زمانی به شما دست میدهد که فکر میکنید همسر شما به فرد دیگری علاقه دارد، ولی حسادت زمانی به شما دست میدهد که دوست خود را سوار بر خودروی گرانقیمت و جدیدی میبینید.
۲. به این فکر کنید که حسادت چگونه به شما صدمه میزند
حسادت چه تأثیر منفی بر زندگی شما گذاشته است؟ شاید رابطهتان با دوستی قدیمی در آستانهی از هم پاشیدن است، زیرا دیگر نمیتوانید به خوشحال بودن برای موفقیتهای او تظاهر کنید و به همین دلیل تماسهایش را جواب نمیدهید. شاید صفحهی فیسبوک همسر سابق خود را با وسواس نگاه میکنید و به تصاویر او و نامزدش خیره میشوید. شاید وقتی به وبلاگ عکاسی یکی از همکلاسیهایتان نگاه میکنید، تظاهر میکنید به عکسهای او علاقهای ندارید، در حالیکه آرزو میکنید، کاش شما هم استعداد هنری او را داشتید. اینها تنها نمونههایی هستند که نشان میدهند حسادت چگونه انرژی شما را هدر میدهد، انرژیای که بهتر است آن را برای چیز مفیدتری صرف کنید. حسادت به روشهای زیر به شما صدمه میزند:
- هدر دادن وقت؛
- مشغول کردن فکر؛
- صدمه زدن به روابط شخصی و حرفهای؛
- تغییر دادن شخصیت؛
- ایجاد حس منفیبافی.
۳. دلیل حسادت خود را بشناسید
پیش از آنکه بتوانید به شکلی سازنده با حسادت خود برخورد کنید، ابتدا باید دلیل آن را بدانید. اگر به اتومبیل گرانقیمت دوستتان حسادت میکنید، کمی زمان بگذارید و این حس حسادت را بررسی کنید. پیش از رویارویی با حسادت، برای شناسایی دلیل این احساس، از خود سؤالاتی بپرسید. برای مثال، آیا حسادت شما به این دلیل است که میخواهید اتومبیلی مانند اتومبیل او داشته باشید، یا به توانایی مالی او برای خرید چنین اتومبیلی حسادت میکنید؟
۴. احساسات خود را بنویسید
نوشتن یادداشتهای روزنانه راه بسیار خوبی برای بیان احساسات و مقابله با احساسات منفی است. نوشتن در مورد حسادت میتواند برای درک بهتر و روبرو شدن با آن به شما کمک کند. ابتدا دلیل احساس حسادت خود را بنویسید. تا حد امکان منبع حسادت خود را با جزئیات کامل شرح دهید و مشخص کنید چرا به آن فرد حسادت میکنید. برای مثال میتوانید در مورد دوستتان بنویسید که سوار بر اتومبیل گرانقیمت جدیدش بود و دیدن این صحنه چه حسی به شما داد. در آن زمان چه حالی داشتید؟ وقتی جلوی شما توقف کرد چه حسی داشتید؟ دوست داشتید چه بگویید یا انجام دهید و در واقعیت، چه گفتید یا انجام دادید؟ پس از رفتن او چه حسی داشتید؟ وقتی دوباره به این مسئله فکر میکنید، چه حسی دارید و دوست دارید چه حسی داشته باشید؟
۵. با دوستی در مورد حس حسادت خود صحبت کنید
صحبت کردن با یک دوست یا عضوی از خانواده که پشتیبان شماست، کمک میکند تا حس بهتری داشته باشید و بتوانید احساسات خود را بیان کنید. البته با کسی صحبت کنید که با فردی که به او حسادت میکنید، رابطهی نزدیکی نداشته باشد. حتما با کسی صحبت کنید که به شما علاقه دارد و به حرفهایتان گوش میدهد. صحبت کردن با کسی که به احساسات شما اهمیتی نمیدهد یا حامی و پشتیبان خوبی برای شما نیست، حتی میتواند احساس برتری در شما ایجاد کند.
۶. اگر خودتان نمیتوانید با احساس حسادتتان مقابله کنید، از یک متخصص کمک بگیرید
حسادت میتواند در زندگی روزانهی بعضی افراد، اختلال ایجاد کند و مانع از شادی آنها شود. شاید درک حس حسادت و یافتن بهترین راه برای مقابله با آن، بدون دریافت کمک از دیگران دشوار باشد. یک متخصص در حوزهی سلامت روانی میتواند به شما کمک کند تا این احساسات را درک و برای مقابله با آنها تلاش کنید.
روش ۲: حسادت خود را به چیزی مثبت تبدیل کنید
۱. قضاوت شدید در مورد خود را کنار بگذارید
معمولا حس حسادت نسبت به دیگران از حس عدم کفایت شخصی (personal inadequacy) ناشی میشود. شما بر این تمرکز کردهاید که فرد دیگری شغل، همسر، اموال یا هوشی را دارد که شما خواهان آن هستید و این خواستهها ریشه در چیزی دارند که شما آنها را کاستیهای خود میدانید. با کنار گذاشتن قضاوت شدید در مورد خود، دیگر تمایل زیادی برای مقایسهی شرایط خود با شرایط دیگران نخواهید داشت. برای مثال، ممکن است به شغل دوستتان حسادت کنید، زیرا او پیشرفت زیادی کرده است، در حالی که شما همچنان در ردهای پایین باقی ماندهاید. صبورتر باشید و بدانید اگر به تلاش و کارِ سخت ادامه دهید، شما نیز روزی به جایگاهی مناسب و بالا خواهید رسید.
حسادت از قضاوت کردن ناشی میشود، یعنی فکر کردن به اینکه چیزی بهتر از چیز دیگری است و تصمیمگیری بر اساس چیزهایی که نداریم. سعی کنید ذهن بازتری داشته باشید و این طور فکر نکنید که داشتن بعضی ویژگیها خوب است و داشتن بعضی ویژگیهای خوب نیست.
۲. شخصی که به او حسادت میکنید و همچنین خودتان را ببخشید
بخشش در کنار گذاشتن حسادت اهمیت زیادی دارد، زیرا نفرت از دیگران به دلیل موفقیتهای آنها، فقط موجب پایینتر آمدن جایگاه شما میشود. یکی از تمرینهایی که به شما کمک میکند تا با حسادت خود مقابله کنید، بیان کردنِ بخشش فردی که به او حسادت میکنید (البته نه در حضور خود او) و همچنین خودتان است. فقط کافی است وقتی که تنها هستید، یک دقیقه وقت بگذارید و بخشش خود را با صدای بلند بیان کنید. فراموش نکنید شما فرد دیگر را به دلیل کار اشتباهی که انجام داده، نمیبخشید. بلکه انتخاب میکنید تا از دید خود او، به موقعیت او نگاه کنید. با نگاه کردن از دیدگاه او، میتوانید احساس افتخار و دستاوردهای او را به شیوهای دلسوزانه و مهربانانه درک کنید. برای مثال میتوانید بگویید: «من به دلیل موفقیتهای حرفهای و شغلی دوستم به او افتخار میکنم و خودم را به دلیل عقب ماندن از او در مسیر موفقیت میبخشم.»
۳. حسادت خود را به قدردانی تبدیل کنید
برای غلبه بر حسادت باید قدر داشتههای خود و همچنین دستاوردهای دوستتان را بدانید. یکی از راههای شروع تغییر دیدگاه و غلبه بر حس حسادت یافتن راهی برای درک موفقیت یا اقبال دیگران است. سعی کنید برای دوست خود به جای حسادت، احساس خوشحالی کنید. برای مثال، برای دوستی که توانسته اتومبیل گرانقیمتی را خریداری کند، خوشحال باشید و حسادت خود را به تحسین تبدیل کنید. شاید بیان کردنِ تحسین با صدای بلند به شما کمک کند. برای مثال میتوانید به دوستتان بگویید: «به خاطر اتومبیل جدیدی که خریدهای به تو تبریک میگویم. واقعا برای تو و تمام موفقیتهایت خوشحالم.»
۴. از حسادت خود، برای تعیین اهدافتان استفاده کنید
وقتی دلیل حسادت خود را کشف کردید، میتوانید به شکلی سازنده با آن برخورد و آن را به چیز مثبتی، مانند یک هدف، تبدیل کنید. استفاده از حس حسادت، برای تعیین اهدافی واقعگرایانه و دستیافتنی به شما کمک میکند تا احساسات منفی خود را رها و برای تغییر چیزی در زندگیتان و بهتر کردنِ آن احساس قدرت کنید. برای نمونه، اگر به دلیل اتومبیل گرانقیمت دوست خود به او حسادت میکنید، چون آرزو دارید شما هم همان توانایی مالی را داشتید و میتوانستید چیزی مانند آن بخرید، به دست آوردن یا پسانداز کردنِ پول بیشتر را به هدف خود تبدیل کنید.
اهداف بزرگتر را به اهداف کوچکتر و قابل سنجش تبدیل کنید. برای نمونه، اگر هدف شما به دست آوردن یا پسانداز کردن پول بیشتری است، یکی از اهداف کوچکتر شما میتواند جستجو برای شغلی با درآمد بالاتر یا پیدا کردن فرصتهای پیشرفت در شغل فعلی باشد. هدف کوچک دیگر نیز میتواند پسانداز کردنِ مبلغ معینی در هفته باشد.
روش ۳: از مقایسه کردن پرهیز کنید
۱. تعریف خاص خودتان را از موفقیت داشته باشید
آیا خودتان و دیگران را بر اساس باورهایی سطحی در مورد معنای موفقیت ارزیابی میکنید؟ موفقیت لزوما به معنای داشتن یک خانهی بزرگ، دو اتومبیل و شغلی بسیار خوب یا زیبایی خیرهکننده نیست. موفقیت یعنی بدانید بهترین زندگی برای شما چیست و بیشترین استفاده را از آن ببرید. اگر به استانداردهای معمول جامعه برای موفقیت کمتر توجه کنید و به جای آن، بر آنچه به شما انگیزهی حرکت میدهد تمرکز کنید، دیگر خودتان را با دیگران مقایسه نخواهید کرد.
اشکالی ندارد اگر در مقایسه با دیگران، در مرحلهی متفاوتی از زندگی قرار داشته باشید. برای نمونه، اگر هنوز به شغل یا همسر دلخواهتان نرسیدهاید، به این معنی نیست که شما نسبت به فردی که به او حسادت میکنید، ارزش کمتری دارید. زندگی چکلیست یکسانی نیست که همه ما مجبور باشیم در مسیر خود به سمت خوشبختی، موارد آن را یکی پس از دیگری تیک بزنیم. هر کس مسیر متفاوتی را طی میکند و مسیر هیچ کس، معنادارتر یا بهتر از مسیر دیگران نیست.
۲. به این مسئله توجه کنید که شما همهی داستان را نمیدانید
شاید به نظر برسد دیگران صاحب تمام چیزهای خوب هستند، مانند همسر ایدهآل، شغلی عالی و غیره؛ ولی همیشه مسائل دیگری نیز وجود دارد که ما از آنها بیخبریم، زیرا غیرممکن است که کسی زندگی ایدهآل و بینقصی داشته باشد. اگر در ظاهر، کسی تمام چیزهایی را دارد که شما میخواهید، این احتمال نیز وجود دارد که شما نیز چیزی را داشته باشید که او حسرت آن را داشته باشد. دیگران را بیش از حد بالا نبرید و فکر نکنید همای سعادت روی دوش آنها نشسته است. شاید از ضعفهای آنها خبر نداشته باشید. بسیاری از افراد، مهارت زیادی در پنهان کردن عیبهای خود دارند، ولی شک نکنید آنها نیز عیبهایی دارند.
فکر کردن در مورد این حقیقت که هر کس مشکل، نیاز یا خواستهای دارد، به شما یادآوری میکند که همگی شرایط یکسانی داریم. لازم نیست برای یافتن ضعفهای فرد مورد نظر، کاوش کنیم. مطمئن باشید چیزی وجود دارد که شما نمیبینید. سعی کنید حس حسادت را کنار بگذارید و بر خودتان تمرکز کنید.
۳. باید بدانید موفقیت دیگران تأثیری بر موفقیت شما نمیگذارد
فرض کنید شخصی که میشناسید، نوعی رژیم غذایی را شروع کرده و ۱۰ کیلو وزن کم کرده و به تازگی، در نخستین ماراتن خود شرکت کرده و مسیر را نیز تا انتها دویده است. درست است که او دستاورد بزرگی داشته، ولی هیچ چیز مانع شما نمیشود که همان کارها را انجام دهید. موفقیت شما در زندگی به موفقیت هیچ فرد دیگری وابسته نیست. خواستهی شما، پیدا کردن همسر مناسب، شغل مناسب یا هر چیز دیگری که باشد، میتوانید به آن دست یابید و فرقی نمیکند افراد دیگر چقدر موفق باشند.
روش ۴: قدرشناس باشید
۱. بر استعدادها و داشتههای خود تمرکز کنید
حال که مقایسهی خود با دیگران را کنار گذاشتهاید، بیایید بر داشتههای خود تمرکز و انرژیتان را به سمت ویژگیهای خوبتان هدایت کنید تا در آنچه انجام میدهید و هستید، روزبهروز بهتر شوید. برای نمونه، وقتی آهنگ ویولون سل را به خوبی مینوازید یا پایاننامهای عالی مینویسید، دیگر نباید نگران کارهایی باشید که دیگران انجام میدهند.
وقتی ذهنتان بهطور ناخودآگاه به سمت نداشتهها کشیده میشود، آگاهانه تلاش کنید تا به داشتههایتان فکر کنید. هر زمان که احساسات ناخوشایند حسادت به سراغ شما میآید، این کار را انجام دهید. اگر اجازه ندهید ذهن در این افکار غرق شود و به جای آن، بر ویژگیهای مثبت و عالی خود تمرکز کنید، به چشمانداز بسیار بهتری دست خواهید یافت. دیگران ویژگیها و امکانات شما را ندارند. در واقع حتی ممکن است که استعدادها و داشتههای شما موجب حسادت دیگران باشد.
۲. قدر عزیزان خود را بدانید
به افرادی فکر کنید که به شما اهمیت و خاطر شما هر کاری را انجام میدهند. به این فکر کنید که شما نیز حاضرید کارهای زیادی برای آنها انجام دهید. تمرکز کردن بر افرادی که زندگی شما را زیباتر میکنند، راهی مفید برای کنار گذاشتن حس حسادت است. به جای آنکه به نداشتههای خود در زندگی فکر کنید، قدردان افرادی باشید که در کنار شما هستند. قدردان بودن تا حد زیادی مانند متوجه و آگاه بودن است. این یعنی تمرکز کردن بر زمان حال و هدایت کردن افکارتان به سوی داشتهها و فکر نکردن به چیزهایی که ندارید.
۳. آنچه را میتوانید تغییر دهید و مابقی بپذیرید
باید بدانید چه چیزهایی را میتوانید تغییر دهید و چه چیزهایی خارج از کنترل شما هستند. انرژیتان را صرف بهبود دادن چیزهایی کنید که میتوانید تغییر دهید و زمان را برای تغییر چیزهای خارج از کنترل هدر ندهید، زیرا کاری از دست شما ساخته نیست. اگر بر امور خارج از کنترل تمرکز کنید، احساسی منفی پیدا خواهید کرد و حتی شاید افسرده شوید. شما در زندگی زمان محدودی دارید و نباید آن را برای امور غیرقابل تغییر هدر دهید.
مثلا اگر آرزو دارید استعداد موسیقی دوستتان را داشتید و در زندگی، چیزی بیش از خواننده یا ترانهسرا شدن برای شما اهمیت ندارد، تمام تلاش خود را برای رسیدن به خواسته خود صرف کنید. اگر میخواهید شانس خود را در صحنه موسیقی امتحان کنید یا آنقدر نسبت به موسیقی پرشوروحرارت هستید که قصد دارید تمام زندگیتان را وقف آن کنید، اجازه ندهید چیزی مانع شما شود.
ولی در زندگی چیزهایی وجود دارد که با کار سخت و اشتیاق شدید به دست نمیآید. برای مثال، اگر عاشق یک بازیگر معروف هستید و ایشان و همسرش زندگی خوبی با هم دارند، شما باید بپذیرید که نمیتوانید شرایط را تغییر دهید. باید این وضعیت را بپذیرید و اجازه ندهید حسادت شما به نیرویی منفی و قدرتمند تبدیل شود.
۴. وقت خود را با افراد قدرشناس بگذرانید
اگر دوستان شما افرادی هستند که همیشه شغل، همسر و فرزندانشان را با دیگران مقایسه میکنند، از نداشتههاس خود شکایت میکنند و به دیگران حسادت میکنند، بهتر است وقت خود را با افراد دیگری بگذرانید. اگر با افرادی باشید که قدر داشتههایشان را نمیدانند، شما نیز احساسی شبیه آنها پیدا خواهید کرد. با افرادی باشید که از زندگی خود راضی هستند (البته نه به اندازهای که زندگیشان را به رخِ شما بکشند) و از دیگران انتقاد و مدام شکایت نمیکنند. دوستانی بیابید که اهل قضاوت کردن نیستند، سخاوتمند و مهربان هستند و موجب میشوند شما نیز نسبت به خود و دیگران همان احساسات را پیدا کنید.
روش ۵: دیدگاه خود را تغییر دهید
۱. دفترچه یادداشت سپاسگزاری داشته باشید
اگر از زمانی که در مورد چیزهای خوب زندگیتان فکر کردهاید، مدتی گذشته است، یک قلم و کاغذ بردارید و نوشتن در مورد آنها را شروع کنید. دفترچه یادداشت سپاسگزاری راه بسیار خوبی برای تغییر دیدگاه شما و قدردانی کردن به خاطر داشتههایتان در زندگی دارید. اگر علاقهای به دفترچه یادداشت ندارید، میتوانید از یک دفتر طراحی استفاده کنید. از آنجا که حسادت، مربوط به درک و برداشتِ شما از نداشتهیتان است، کمی وقت و انرژی را صرفِ یادآوری داشتههایتان کنید. میتوانید موارد زیر را در دفتر یادداشت بنویسید:
- استعدادهایتان؛
- ویژگیهای فیزیکی مورد علاقهتان؛
- بهترین دوستانتان؛
- غذاهای مورد علاقهتان؛
- چیزهایی که شما را میخندانند؛
- خاطراتی که شما را شاد میکنند؛
- موقعیتهایی که در آینده در انتظارِ آنها هستید؛
- چیزهای خوبی که دارید؛
- دستاوردهایتان.
۲. به مدت یک روز، فقط بر چیزهای مثبت تمرکز کنید
اگر فرد حسودی هستید که حسادت خود را بروز نمیدهید، شاید نیازی به امتحان این ترفند نباشد، ولی اگر حسادت، وجودتان را فرا گرفته و رفتار و زبان شما را بیش از حد تلخ کرده است، سعی کنید یک روز کامل را بدون شکایت کردن سپری کنید. البته این کاری نیست که بتوانید آن را همیشه انجام دهید و به هر حال، اشکالی ندارد اگر گاهی در مورد بعضی از مسائل احساس ناراحتی کنید، ولی شکایت نکردن به مدت یک روز کامل به شما نشان میدهد چند بار در روز، دهانتان را برای گفتنِ حرفی منفی و ناخوشایند باز میکنید. اگر متوجه شوید که در بیشتر طول روز ساکت بودهاید و شکایتی نکردهاید، چنین تجربهای میتواند این مسئله را به خوبی به شما نشان دهد.
اگر این ترفند را امتحان میکنید، تمام موارد غیرمجاز شکایت را در نظر بگرید، حتی شکایتهای از خودتان؛ خود را دست کم نگیرید و با دیگران مقایسه نکنید یا آرزو نکنید اوضاع طور دیگری بود. ممکن است متوجه شوید شکایت کردن شما بر اطرافیانتان نیز تأثیر میگذارد. همراه کسی بودن که همیشه نیمهی خالی لیوان را میبیند، اصلا خوشایند نیست. تغییر نگرش میتواند موجب بهبود روابط شما با دیگران شود. در نهایت سعی کنید راههای مثبت اندیشی را بیشتر دنبال کنید.
۳. یک هفته از ورودیهای منفی دوری کنید
«ورودی منفی» یعنی هر چیزی که در شما حس حسادت ایجاد میکند و موجب میشود تا آرزوی داشتن چیزی را بکنید که ندارید یا نمیتوانید داشته باشید. فکر کردن بیشتر رویاین مسائل برای روح و روان شما مضرتر است. پس سعی کنید به مدت یک هفته، بدون این افکار سر کنید تا ببنید آیا احساس بهتری خواهید داشت یا خیر. در ادامه، نمونههایی از ورودیهای منفی را بیان میکنیم:
- تبلیغات. مثلا اگر به طور مداوم، تبلیغات لباسهایی را میبینید که توانایی خرید آنها را ندارید، ممکن است نسبت به کسانی که لباسهای گرانقیمت میپوشند، احساس حسادت کنید. این تبلیغات حس حسادت را در شما افزایش میدهد. شاید لازم باشد به مدت یک هفته، تلویزیون تماشا نکنید و به جای مجلات مُد، کتاب بخوانید.
- رسانههای اجتماعی. اگر وقتی وارد فیسبوک میشوید، از افراد خودستایی که در آن میبینید، احساس ناخوشایندی به شما دست میدهد، بدانید شما تنها نیستید. در واقع مطالعات نشان داده است، استفاده از فیسبوک حس حسادت را افزایش میدهد. اگر به مطالعهی صفحات فیسبوک و سایر رسانههای اجتماعی علاقهی زیادی دارید، دستکم به مدت یک هفته استفاده از آنها را کنار بگذارید.
۴. به خودتان یادآوری کنید که خیلی چیزها را خودتان نخواستهاید
اگر نسبت به داشتههای دیگران حسادت میکنید، به خودتان یادآوری کنید شما هم میتوانید آنها را داشته باشید، ولی خودتان انتخاب کردهاید که از داشتن آنها صرفنظر کنید. برای نمونه، اگر بخواهید کمدی پر از لباسهای مارکدار و گرانقیمت داشته باشید، باید هزینههای بسیار بالایی را بپردازید و حسابی زیر بار قرض بروید، ولی از خرید این لباسها صرفنظر میکنید، زیرا برای پولهایتان ارزش قائل هستید. اگر تصمیمهای عاقلانهای میگیرید (مانند اجتناب از هزینههای بالا و بیمورد) باید به خاطر این تصمیمها به خودتان افتخار کنید.
۵. هر روز از پنج نفر تعریف کنید
سعی کنید هر روز از پنج شخص جدید تعریف کنید و بارها و بارها از افرادی یکسان تعریف نکنید. در مورد ویژگیهایی بگویید که واقعا برای شما تحسینبرانگیز هستند؛ راه سادهتر را انتخاب نکنید و از ویژگیهای سطحی و ظاهری تعریف نکنید. کمی وقت بگذارید و به ویژگیهایی فکر کنید که واقعا برای شما جالب هستند و سپس آن ویژگیها را با صدای بلند بیان کنید. این کار به ذهن شما کمک میکند تا در وضعیتی مثبت باقی بماند و دیگر، چندان نگران مقایسهی خود با دیگران نخواهید بود. پژوهشها نشان میدهد تعریف کردن از شخصی که به او حسادت میکنید به سود شماست. سعی کنید از سختکوشی و سایر ویژگیهای ارزشمند شخصیِ این فرد تعریف کنید.
۶. داوطلب شوید
اگر نمیتوانید ذهن خود را از فکر کردن به نداشتههایتان دور کنید، وقت خود را صرف کمک به افراد نیازمند کنید. گاهی ما دچار عادتهای ذهنی میشویم که اجازه دیدن داشتههایمان را نمیدهد. با یک روز کار کردنِ دواطلبانه در مکانهایی مانند محل اطعام فقرا، بیمارستان یا پناهگاه حیوانات کمی طعم واقعیت را به خود بچشانید، سپس در مورد این تجربه فکر کنید. کمک به دیگران به شما کمک میکند تا بفهمید که چقدر ثروتمند هستید و چقدر انرژی مثبت دارید که میتوانید برای خدمت به دنیا صرف کنید.