سایت انگلیسی «دیز فوتبال تایمز» در گزارشی به معرفی ۵۰ اسطوره تاریخ فوتبال پرداخته است که یکی از آنها علی دایی، مهاجم پیشین تیم ملی کشورمان است. در این گزارش آمده است: پله با ۳۲ گل اختلاف، کریستیانو رونالدو با ۳۶ گل اختلاف و لیونل مسی با ۵۱ گل اختلاف، دنبالهروی علی دایی هستند. هیچ فوتبالیستی نه در گذشته و نه در حال نتوانسته به رکورد گلهای زده علی دایی در رده ملی برسد. از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۷ که دایی از بازیهای رده ملی اعلام بازنشستگی کرد او به رقم شگفتآور ۱۰۹ گل زده رسید و تنها بازیکنی شد که از مرز ۱۰۰ گل ملی گذشت.
دایی یکی از آن دست بازیکنان خاص از جمله گئورگی هاگی، هریستو استویچکوف و دیهگو مارادونا بود که زمانی که پیراهن تیم ملی کشورشان را به تن داشتند، سیری صعودی داشتند. علی دایی به طرزی فوقالعاده در ۱۴۹ بازی ملی ۱۰۹ گل به ثمر رساند، این در حالی است که در ۲۸۷ بازی باشگاهی در مجموع تیمهای مختلف تنها ۳ گل بیشتر از این تعداد به ثمر رساند.
دایی برخلاف بسیاری از فوتبالیستهای همدوره خود در آسیا و خاورمیانه، از اینکه شانس خود را در فوتبال اروپا امتحان کند، هراسی نداشت، هرچند او نتوانست انتظارات را آنطور که باید در آلمان برآورده کند و بیشتر گلزنیهای او بیشتر در کشور خودش و تیم ملی ایران بوده است.
در ادامه این گزارش اشاره شده است که علی دایی فوتبالش را در سن ۱۹ سالگی از تیم استقلال اردبیل آغاز و سپس به تیمهای تاکسیرانی و در ادامه بانک تجارت رفته است. او در سال ۱۹۹۴ بود که به پرسپولیس پیوست که شروع موفقیتهای وی به خصوص در تیم ملی ایران بود. در آن سال دایی در ۱۸ بازی ملی ۲۲ گل برای ایران به ثمر رساند که همین سبب شد تا السد قطر نسبت به جذب او اقدام کند.
او در مسابقات جام ملتهای آسیا که در امارات برگزار میشد، ۸ گل برای تیم ملی ایران به ثمر رساند که ۴ گل را به تنهای در پیروزی ۶ بر ۲ معروف ایران برابر کره جنوبی به ثمر رساند. با وجود اینکه تیم ملی در ادامه مسابقات در مرحله نیمهنهایی و در ضربات پنالتی مغلوب عربستان شد، اما در همان سال علی دایی پشت سر خداداد عزیزی که به عنوان مرد سال فوتبال آسیا رسید، عنوان دومی را از آن خود کرد.
در قطر دایی در ۱۶ بازی لیگی، ۱۰ گل برای السد به ثمر رساند و در سال ۱۹۹۷ راهی آرمینیا بیلهفلد شد. در سالی که تیم ملی ایران چشم به راهیابی به جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه داشت، علی دایی در ۲۵ بازی بوندسلیگایی ۷ گل برای آرمینیا به ثمر رساند، اما همانند همیشه او همچنان ناجی تیم ملی کشورش بود. دایی در سال ۱۹۹۷ در ۱۷ بازی ۹ بار گلزنی کرد و ایران راهی بازی پلیآف بین قارهای با استرالیا شد، جایی که برنده راهی جام جهانی ۱۹۹۸ میشد. ایران در بازی رفت در مقابل ۱۲۸ هزار تماشاگر در تهران به تساوی یک بر یک برابر مردان تری ونبلز تن داد. اگرچه رویای واقعی در بازی برگشت شکل گرفت، جایی که ایران یکی از بهترین نتایج تاریخ خود را برابر ۹۵ هزار تماشاگر در ملبورن به دست آورد و با جبران دو گل عقبافتادگی خود، نتیجه را به تساوی کشاند و با توجه به قانون گل زده بیشتر در خانه حریف، جواز حضور در جام جهانی را گرفت.
علی دایی، خداد عزیزی و علی کریمی نوظهور و باقی اعضای تیم در ایران همانند قهرمانان مورد استقبال قرار گرفتند. در فرانسه، تیم تحتهدایت جلال طالبی در همان مرحله گروهی حذف شد، اما موفق به ثبت رکوردی قابلتوجه با کسب مشهورترین نتیجه خود یعنی شکست ۲ بر یک آمریکا شد.
اوج فوتبال علی دایی، تابستانی بود که بایرن مونیخ او را به خدمت گرفت. در جمع باواریاییها او با این تیم فاتح بوندسلیگا شد و در فینال لیگ قهرمانان اروپا در سال ۱۹۹۹ که بایرن در آن بازی دراماتیک در نوکمپ مغلوب منچستریونایتد شد، بازیکن جانشین بود که مورد استفاده قرار نگرفت. با این وجود دایی در همان سال برای اولین بار و البته برای آخرین بار به عنوان مرد سال فوتبال آسیا انتخاب شد.
دایی پس از پایان دوره حضورش در فوتبال آلمان به الشباب امارات پیوست و دو فصل برای این تیم بازی کرد و در نهایت به دوران بازیگریاش در ایران پایان داد.
سال ۲۰۰۰ سال فوقالعاده دیگری برای دایی بود، جایی که در ۱۹ بازی ملی ۲۰ گل برای ایران به ثمر رساند. او با ۳ گلی که در همان سال در بازیهای آسیایی لبنان برابر میزبان مسابقات به ثمر رساند از رکورد ۸۴ گل زده فرنس پوشکاش گذشت و سال بعد از آن نیز با به ثمر رساندن ۴ گل برابر لائوس، شمار گلهای زده خود را به عدد ۱۰۰ رساند و سرانجام در ماه مارس ۲۰۰۶ با گلزنی مقابل کاستاریکا به رکورد ۱۰۹ گل زده ملی رسید.
زمانی که علی دایی با تیم ملی به جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان رفت، ۳۶ ساله بود و قطعاً از بهترین روزهای خود فاصله گرفته بود و انتقاداتی نسبت به او مطرح بود که نباید در ترکیب تیم ملی قرار بگیرد. با این وجود فرانتس بکنباوئر، اسطوره فوتبال آلمان از او حمایت کرد و او را “سفیری فوقالعاده و یکی از بهترین بازیکنانی که بایرن مونیخ داشته”، یاد کرد.
با این حال تیم ملی ایران پایان خوشی در جام جهانی ۲۰۰۶ نداشت و در همان مرحله گروهی بدون کسب امتیاز از گردونه رقابتها کنار رفت، جایی که ماجراجویی دایی با تیم ملی هم به پایان رسید. امروزه همچنان ایرانیان از دایی به عنوان بهترین بازیکن تاریخ این کشور یاد میکنند، این در حالی است که بعید به نظر میرسد در سالهای پیشرو مهاجمی بتواند رکورد او را بزند.