مطمئناً یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در آثار سینما، موسیقی، ادبیات و… دسته‌بندی آن آثار به سبک‌های مختلف براساس معیارهایی خاص است تا با دسته‌بندی این آثار، از سویی شناخت، بررسی و قضاوت این آثار با توجه به عناوین هم سبک تا حدودی آسان گردد و هم از سویی دیگر مخاطبان با توجه به سبک آثار و علائق خود، راحت‌تر اثر موردعلاقه‌ی خود را پیدا کنند. البته مطمئناً تقسیم‌بندی آثار دلایل دیگری هم دارد که موضوع این کتاب نیست.

در مورد بازی‌های ویدیویی نیز به همین شکل است و به دلایل مختلف و همانند دیگر هنرها و صنایع، بازی‌های ویدیویی نیز به سبک‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. رایج‌ترین شیوه‌ی تقسیم‌بندی بازی‌ها براساس گیم پلی و شیوه‌ی انجام بازی و تعامل با آن است؛ البته در بعضی تعاریف آکادمیک تر، تقسیم‌بندی براساس موانع موجود در بازی است و با توجه به شباهت میان موانع در دو بازی، آن دو بازی در سبکی که شکل کلی موانعش به شکل موانع آن بازی‌هاست، قرار می‌گیرند؛ هرچند شیوه‌های دیگری نظیر تقسیم‌بندی براساس موضوع و هدف بازی نیز ممکن است گاهی مورد استفاده قرار بگیرد اما رایج‌ترین شیوه‌ی تقسیم‌بندی آثار، براساس گیم پلی بوده و روش‌های دیگر به‌ندرت و فقط برای توضیح نکاتی خاص از بازی مورد استفاده قرار می‌گیرند کما اینکه تقسیم‌بندی براساس گیم پلی تا حدودی موضوع بازی را نیز مشخص می‌کند و به‌طور مشخص به عنوان مثال در عناوین Action حتما مبارزه به نحوی خاص وجود دارد. به‌طور کلی تقسیم‌بندی براساس گیم پلی با توجه به اینکه وجه تمایز اصلی بازی‌ها با دیگر هنرها، تعاملی بودن آن‌ها و امکان برخورد مخاطب با آن است، تقسیم‌بندی آن‌ها براساس وجه تمایز اصلی‌شان بهترین حالت تقسیم‌بندی آنان است؛ زیرا اصلی‌ترین دلیل شخصی که بازی را در میان فیلم و کتاب و دیگر هنرها و رسانه‌ها انتخاب می‌کند، تعامل موجود در بازی‌هاست که به هیچ‌وجه در فیلم و کتاب نمی‌توان آن را دید و دلیلی که یک نفر به جای فیلم علمی تخیلی، بازی علمی تخیلی انجام بدهد، در درجه‌ی اول تعامل او با بازی است و از این رو شیوه‌ی این تعامل در جایگاه بالاتری نسبت به‌صرف داستان بازی قرار می‌گیرد. به هر حال ما نیز در ادامه، به معرفی سبک‌های بازی‌های ویدیویی براساس گیم پلی آن‌ها می‌پردازیم.

اولین نکته‌ای که در معرفی سبک‌ها حائز اهمیت است، وجود تعدادی سبک کلی است که هرکدام زیرسبک‌های متعددی دارند. در ادامه ابتدا هر سبک کلی را به‌طور مختصر معرفی کرده و سپس زیرسبک‌های آن را توضیح می‌دهیم. ضمنا برای هر سبک، چند مثال نیز گفته شده است. البته باید توجه داشت که گاهی عناوین یک سبک را می‌توان در سبک‌های دیگر نیز دسته‌بندی کرد و از این رو ممکن است بعضی عناوین، در چند بخش جای گرفته باشند یا با وجود شباهتشان به سبکی، فقط در مثال‌های یک سبک از آن نام برده شده باشد. علاوه بر این، ممکن است در توضیح کلی یک سبک، به دلیل اینکه در توضیح زیرسبک‌های آن اکثر حالات مختلف آن ذکر می‌شود، مثالی برای آن سبک ذکر نشود اما اگر در زیرسبک‌ها همه‌ی عناوین آن سبک تحت پوشش قرار نگیرند، در توضیح یک سبک کلی نیز ممکن است مثال‌هایی ذکر شود. در ضمن در مورد عناوین سبک نقش‌آفرینی، صرفا به زیرسبک‌های آن اشاره نشده و تعدادی از عناصر مختلف بازی‌های این سبک نیز به‌طور جداگانه بررسی شده است.

توجه: این مقاله تنها به معرفی مختصر سبک های بازی های ویدیویی می پردازید و قرار نیست که در این مقاله هر سبک را به طور کاملا مفصل بررسی کنیم.

 

• Action

در یک بازی Action، بازیباز باید برای غلبه بر موانع بازی از واکنش‌ها سریع، دقت و زمان‌بندی خوبی بهره‌مند باشد. این سبک یکی از پایه‌ای‌ترین سبک‌های بازی‌ها و قطعا یکی از گسترده‌ترین آن‌هاست. گیم پلی بازی‌های Action تاکید زیادی بر روی مبارزه دارند. به دلیل گستردگی بالای این سبک، بسیاری از زیرسبک‌های آن خود به اندازه یک سبک کامل سبک‌های جانبی دارند که به صورت جدا بررسی خواهند شد و در این بخش از میان زیرسبک‌های Action، به آن‌هایی که گستردگی کمتری دارند و خودشان زیرسبک‌های خیلی شاخصی ندارند، اشاره می‌کنیم و موارد گسترده‌تر خود به صورت جدا بررسی می‌شوند.

Ball and Paddle:

این سبک را می‌توان بنیان‌گذار همه‌ی سبک‌های بازی‌ها دانست. اولین بازی Ball-and-Paddle بر روی یک کنسول خانگی اجرا شد و Pong نام داشت که در واقع یکی از اولین بازی‌های تاریخ است و تقریباً شبیه بازی تنیس یا پینگ‌پنگ بود. بازی‌هایی نظیر Breakout که بر پایه کامپیوترهای Apple II بوده و همچنین بازی Arkanoid که مدت‌ها از بازی‌های اصلی دستگاه‌های آرکید بود، جزو این سبک محسوب می‌شوند. نسخه‌ای از Breakout تحت نام Block Buster برای نسل اول کنسول‌های دستی که با کارتریج‌های قابل تعویض کار می‌کردند نظیر Microvision منتشر شد. این سبک بیش‌تر مبتنی بر یک توپ و یک یا دو صفحه است که توپ با برخورد به آن صفحه‌ها به طرف دیگر پرتاب می‌شود و در بعضی عناوین نظیر Pong رقابتی نظیر تنیس میان دو بازیباز شکل می‌گیرد و در بعضی عناوین دیگر همچون Breakout هدف از بین بردن تعدادی خاصی از بلوک هاست. این سبک، اولین سبک از بازی‌های ویدیویی محسوب می‌شود.

مثال: Pong، Breakout و…

Beat ’em Up و Hack and Slash:

بازی‌های سبک Beat em Up و Hack and Slash بازی‌هایی هستند که تاکید زیادی بر مبارزات نزدیک یک نفر به چند نفر دارند و در آن بازیباز با تعداد زیادی از دشمنان روبه‌رو است. در این بازی‌ها بازیباز در طی یک سری مرحله که درجه سختی آن‌ها به‌طور صعودی افزایش می‌یابد، به ایفای نقش می‌پردازند. در مورد فرق Beat em Up با Hack and Slash باید گفت که سبک Beat ’em Up بیش‌تر بر پایه مبارزه با دست‌خالی است ولی عناوین Hack and Slash شامل سلاح و عموماً سلاح‌های تیغه‌ای نظیر شمشیر هستند. در هر دو سبک به مقدار کم از سلاح‌های گرم و پرتابی استفاده می‌شود و گاهی اصلا استفاده‌ای از این سلاح‌ها نمی‌شود. این سبک در سال ۱۹۸۷ با انتشار بازی Double Dragon به محبوبیت رسید و بعد از آن بازی‌های زیادی در این سبک منتشر شدند. معمولاً مبارزات در عناوین این سبک ساده‌تر از بازی‌های مبارزه‌ای (Fighting) است. در سالیان اخیر، این سبک تا حدودی با Action-Adventure ترکیب شده است و Side-Scrolling و حرکات دوبعدی در آن‌ها جای خود را به حرکات سه‌بعدی داده و در کنار مبارزات نزدیک، مبارزه با سلاح‌های گرم و عناصری از سبک‌های معمایی و پازل نیز به این عناوین اضافه شده است.

مثال: Double Dragon، Devil May Cry، god of War و…

Traditional Fighting:

بازی‌های سبک مبارزه‌ای معمولاً بر روی مبارزه تک‌به‌تک میان دو شخصیت تمرکز دارند که یکی از این شخصیت‌ها ممکن است توسط کامپیوتر کنترل بشود. معمولاً در بازی‌های این سبک، بازیباز با فشردن زنجیره‌ای طولانی از دکمه‌های کنترلر، از ضربات فیزیکی برای شکست حریف استفاده می‌کند. بسیاری از حرکاتی که توسط شخصیت‌های بازی اجرا می‌شوند معمولاً شکل نمایشی دارند و حتی گاهی از نظر فیزیکی اجرای آن‌ها غیرممکن است. مبارزات در این سبک همیشه به صورت تک‌به‌تک است؛ البته گاهی اوقات یکی از شخصیت‌های کمکی تنها ضربه‌ای را وارد کرده و از صحنه خارج می‌شود و به‌طور کلی در بازی تنها دو نفر مبارزه کننده در میدان حضور دارند و حضور بقیه شخصیت‌ها موقتی است. این سبک اولین بار با عرضه‌ی بازی Heavyweight Boxing توسط شرکت Sega در سال ۱۹۷۶ ظاهر شده و مورد توجه قرار گرفت ولی بعد از آن، به خصوص در میان عناوین آرکید با عرضه بازی Street Fighter II، تبدیل به یک پدیده شد. بعدا و در سال ۱۹۹۲، بازی Mortal Kombat عرضه شد که با خود ویژگی‌های جدیدی را وارد این سبک کرد؛ ویژگی‌هایی نظیر دکمه اختصاصی برای بلاک کردن و دفع ضربات، انجام حرکت تمام‌کننده بر روی حریف شکست‌خورده (در این بازی از این حرکات با نام Fatality یاد می‌شود) و رازهای مخفی درون بازی نظیر شخصیت‌های پنهان و یا غیرقابل بازی توسط این عنوان به بازی‌های سبک مبارزه‌ای معرفی شدند.

مثال: سری Mortal Kombat، سری Street Fighter، سری Tekken و…

Ring Fighting Games:

در بازی‌های سبک Ring Fighting، شما معمولاً می‌توانید شخصیت خود را به صورت آزادانه در یک رینگ حرکت داده و حتی بپرید. تا حدودی شبیه عناوین سنتی مبارزه‌ای هستند ولی همین حرکت در رینگ (که گاهی اوقات به شکل سه‌بعدی است) و اصول گیم پلی آن‌ها تا حدودی باعث تفاوت این بازی‌ها با عناوین سنتی سبک مبارزه‌ای می‌شود.

مثال: Ehrgeiz و Power Stone و…

Mascot Fighting Games:

بازی‌های Mascot Fighting که اغلب به آن‌ها “Party Brawlers” نیز گفته می‌شود، عناوینی هستند که معمولاً برای نمایش گروهی از بازی‌ها و شخصیت‌های ابداع شده توسط یک برند استفاده می‌شوند. برخلاف بازی‌های مبارزه‌ای سنتی، بازی‌های این سبک اجازه‌ی حضور ۴ شخصیت به‌طور همزمان در زمان تعیین شده را در زمین مبارزه می‌دهند که حداکثر سه تای آن‌ها ممکن است توسط کامپیوتر کنترل بشود. این بازی‌ها معمولاً به شکل عناوین سبک مبارزه‌ای سنتی انجام می‌شوند و شکل یکسانی دارند با این تفاوت که معمولاً در عناوین سبک Mascot Fighting، استیج و زمین مبارزه بزرگ‌تر بوده و ممکن است که سکو نیز در این زمین وجود داشته که در این صورت بازیباز می‌تواند به صورت عمودی نیز به مبارزه بپردازند. ویژگی دیگری که منحصر به عناوین این سبک است، امکان استفاده از آیتم‌هایی که است که در زمین مبارزه ظاهر می‌شوند؛ استفاده از این آیتم‌ها باعث یاری‌رسانی به بازیبازهایی که مهارت کمتری دارند در مقابل حریف‌های سخت‌تر می‌شود. امکان وجود آسیب‌های میدانی (Stage Hazard) نیز در این عناوین وجود دارد مگر اینکه این قابلیت غیرفعال شده باشد. Stage Hazard به ضرباتی می‌گویند که به نقطه‌ای خاص از میدان مبارزه وارد می‌شوند (معمولاً از طرف خود بازی، نه شخصیت‌های آن) و باعث وارد شدن آسیب به شخصیت‌های بدشانسی که در آن نقطه از میدان مبارزه قرار دارند می‌شود.

مثال: Super Smash Bros.، PlayStation All-Stars Battle Royale و…

MOBA:

DOTA 2 یکی از محبوب ترین عناوین سبک MOBA

سبک MOBA که مخفف Multiplayer Online Battle Arena است و با نام Action Real-Time Strategy (ARTS) نیز شناخته می‌شود، یکی از زیرسبک‌های سبک استراتژی همزمان است که می‌توان آن را جزء زیرسبک‌های Action نیز به حساب آورد. در این بازی‌ها اغلب دو تیم از بازیبازها به رقابت با یکدیگر پرداخته و معمولاً هر بازیباز وظیفه‌ی کنترل یک شخصیت را در رابط کاربری‌ای که شبیه بازی‌های RTS است، دارد. تفاوت این عناوین با بازی‌های RTS، نبود سیستم ساخت واحد و کنترل تنها یک شخصیت توسط بازیباز در عناوین MOBA است در حالی که در عناوین RTS این طور نیست. با توجه به این موضوع، این سبک را می‌توان ترکیبی از دو سبک RTS و Action به حساب آورد. این سبک تاکید زیادی بر بازی تیمی‌دارد؛ هرکدام از بازی‌ها یک “قهرمان” (Hero) را انتخاب نموده که شخصیتی با قابلیت‌ها و برتری‌های مختلف است و با کمک یکدیگر، استراتژی کلی تیم را شکل داده و با استفاده از آن با حریف به رقابت می‌پردازند. هدف در این بازی‌ها نابودی ساختمان‌های تیم مقابل بوده و این کار به کمک نیروهای که به صورت زمانی در بازی ایجاد شده (Spawn می‌شوند) و کنترل آن‌ها به عهده‌ی کامپیوتر است، انجام می‌شود. این نیروها در مسیرهایی تحت نام “Lane” حرکت می‌کنند. س

مثال: Defense of the Ancients (DOTA)، DOTA 2، League of Legends، Smite و…

Pinball Game:

بازی‌های سبک Pinball به منظور بازسازی حس و ظاهر بازی‌های پین بال واقعی و ماشینی به صورت مجازی طراحی می‌شوند. بیش‌تر بازی‌های پین بال از شیوه گیم پلی یکسانی استفاده می‌کنند و بازیباز با در اختیار داشتن دو صفحه در بازی (Flipper)، وظیفه دارد که توپ را به نقاط مختلف صفحه اصابت دهد تا امتیاز خود را بالا ببرد. شیوه‌ی کنترل در عناوین این سبک در اکثر اوقات مشابه است. در کنسول‌ها معمولاً دو دکمه چپ و راست “شانه‌ای” (دکمه‌های Shoulder که بنا به کنترلر نام آن‌ها فرق می‌کند) وظیفه کنترل دو Flipper را برعهده دارند. گاهی اوقات بازی‌های پین بال شامل بیش از دو Flipper می‌شوند: دوتای اصلی که در پایین صفحه قرار دارند و بقیه آن‌ها که عموماً تعدادشان یک یا دوتا است در بالای Flipper های پایین صفحه قرار دارند. در بعضی از بازی‌ها توپ مستقیما به محیط بازی پرتاب می‌شود؛ اما در بعضی از بازی‌ها نیز بازیباز باید دکمه‌ای را فشار دهد تا فنر زیر توپ فشرده شده و سپس آن را به بالا پرتاب کند. یکی از راه‌های چشمگیری که می‌تواند باعث پیشرفت بازی‌های ویدیویی این سبک فراتر از همانندسازی عناوین واقعی پین بال که روی یک میز انجام می‌شدند، بشود، اضافه کردن قابلیت‌هایی است که استفاده از آن‌ها در میز پین بال واقعی غیرممکن است؛ ویژگی‌هایی نظیر چند شکل خاص برای میز بازی و یا امکان کنترل مستقیم توپ. بازی‌های سبک پین بال در سال‌های اخیر بیش‌تر در وسایل بازی دستی به محبوبیت دست یافته و در کنسول‌ها چندان مورد توجه قرار نگرفته‌اند.

Platformer Game:

سبک پلتفرمر (Platformer، سکوبازی) یکی از زیرسبک‌های سبک Action محسوب می‌شود. گیم پلی عناوین این سبک بر پایه جابه‌جایی میان سکوهای مختلف به‌وسیله پریدن است (البته گاهی اوقات شیوه‌های دیگری نظیر تاب خوردن جایگزین پریدن می‌شوند ولی همه‌ی این‌ها شکل‌های مختلفی از پریدن در نظر گرفته می‌شوند). عناصر دیگری نظیر دویدن، بالا رفتن از نردبان و لبه‌ها از عناصر سنتی این سبک هستند. بازی‌های سبک سکوبازی معمولاً عناصری را از دیگر سبک‌ها نظیر سبک مبارزه‌ای و یا Shooter (و دیگر سبک‌ها) قرض می‌گیرند و به عنوان مثال سری بازی‌های Castelvania عناصر بازی‌های نقش‌آفرینی را دارند. با وجود اینکه این سبک می‌تواند هر تم و زمینه‌ای داشته باشد، ولی به هر حال نام این سبک با بسیاری از نمادهای بازی‌ها نظیر Mario، Donkey Kong، Megaman، Crash Bandicoot، Sonic the Hedgehog و Rayman گره خورده است. اصطلاح نام این سبک اولین بار برای توصیف عناوینی استفاده شد که جابه‌جایی در محیط آن‌ها میان سکوها انجام می‌شد و بازی Space Panic که در سال ۱۹۸۰ برای دستگاه‌های آرکید عرضه شد، به عنوان اولین بازی سکوبازی در نظر گرفته می‌شود و شامل موانع و پرتگاه‌هایی بود که برای عبور باید از روی آن‌ها می‌پریدید و همین موضوع این بازی را به معنای مدرن کلمه تبدیل به یک بازی سکوبازی می‌کرد. بازی Pitfall! را هم می‌توان یکی از اولین عناوین این سبک دانست. بیش‌تر بازی‌های این سبک دوبعدی هستند و از نمای نیم‌رخ نمایش داده می‌شوند، این شیوه نمایش به راحتی به کمک Sprite های گرافیکی قابل انجام است. گرافیک کامپیوتری سه‌بعدی که بعدا به این عناوین اضافه شد، امکان حرکت در همه‌ی جهات را فراهم آورد ولی از طرفی قضاوت در مورد فواصل را که یکی از ارکان مهم این سبک است تا حدودی با مشکل روبه‌رو کرد؛ به همین علت در بازی‌های سکوبازی سه‌بعدی معمولاً یک سایه از شخصیت اصلی به‌طور کاملا صاف در زیر او به نمایش درمی‌آید و مکان شخصیت را در حین پریدن بر روی زمین مشخص می‌کند و باعث می‌شود که قضاوت در مورد مکانی که در آن قرار دارید و مکانی که بر روی آن فرود خواهید آمد آسان‌تر بشود. در دوران طلایی سبک سکوبازی، این سبک محبوب‌ترین سبک بازار بود ولی در دوره‌ای، این سبک با رکود مواجه شده و در حالی که در سال ۱۹۹۸، پانزده درصد از سهم بازار را در اختیار داشت، ۴ سال بعد یعنی سال ۲۰۰۲ تنها ۲ درصد از سهم بازار در اختیار این سبک بود. با وجود اینکه عناوین سکوبازی سه‌بعدی زیادی وجود دارند، ولی تعداد اندکی از آن‌ها به اندازه‌ی نسخه‌های قبلی خود محبوبیت دارند؛ به هر حال این موضوع فقط می‌تواند ناشی از تغییر در بازار و افزایش تنوع و گوناگونی بازی‌ها باشد و حال بسیاری از بازی‌های اکشن سه‌بعدی به‌طور پراکنده از عناصر بازی‌های سکوبازی نظیر بالا رفتن از دیوار و یا پریدن استفاده می‌کنند.

مثال: Super Mario Bros.، Donkey Kong و…

• Shooter

بازی‌های سبک شوتر (Shooter، تیراندازی) تاکید زیادی بر روی مبارزه با سلاح‌های پرتابه‌ای و راه دور نظیر تفنگ و موشک دارند. بعضی از آن‌ها دوبعدی و بعضی دیگر سه‌بعدی هستند. از نظر زاویه دید نیز به دو دسته کلی اول‌شخص و سوم شخص تقسیم می‌شوند. به‌علاوه بعضی از عناوین اول‌شخص از Light Gun نیز استفاده می‌کنند؛ اما زیرسبک‌های تیراندازی از این قرار هستند:

First Person Shooter:

بازی‌های سبک تیراندازی اول‌شخص یا (First Person Shooter) که معمولاً با نام FPS شناخته می‌شوند، مبتنی بر تیراندازی و مبارزه از زاویه دید شخصیتی که بازیباز کنترل می‌کند هستند و یعنی بازیباز بازی را از دید شخصیتی که در حال کنترلش است، مشاهده می‌کند. دلیل استفاده از این زاویه دید، این است که به بازیباز حس “بودن در مکان بازی” داده شود و تمرکز وی در حین تیراندازی نیز بالاتر برود. بیش‌تر عناوین این سبک در مراحل سخت خود سرعت بالایی داشته و نیازمند واکنش‌های سریع از سوی بازیباز هستند. عناصر سه‌بعدی و سریعی که برای ساخت یک بازی FPS بهینه که ظاهر خوبی داشته باشد طوری بود که این سبک را تا دهه ۱۹۹۰ برای بیش‌تر استفاده‌کنندگان سیستم‌های سخت‌افزاری غیرقابل دسترس کرده بود. از بازی Wolfenstein 3D به عنوان اولین بازی شناخته شده این سبک یاد می‌شود و در کنار این عنوان بازی Doom نیز اولین عنوانی بود که از نظر گرافیکی، پیشرفت‌های خیلی زیادی در این سبک داشت؛ این بازی از تکنیک‌های هوشمندانه‌ای استفاده کرد تا امکان اجرای بازی بر روی سیستم‌هایی در حد استفاده‌کنندگان معمولی قابل‌اجرا باشد. از زمان عرضه بازی Doom بیش‌تر بازی‌های این سبک امکان بازی چندنفره (Multiplayer) را داشته که اجازه‌ی رقابت میان چند بازیباز را فراهم می‌کنند.

مثال: سری Call of Duty، Medal of Honor، Crysis، Doom، Wolfenstein و…

Massively Multiplayer Online First Person Shooter:

بازی‌های سبک Massively Multiplayer Online First Person Shooter (MMOFPS، تیراندازی اول‌شخص آنلاین چندنفره کلان) به نوعی سبکی از عناوین آنلاین چندنفره کلان محسوب می‌شود که عناصر سبک اول‌شخص را با یک دنیای مجازی که بازیبازها در آن، از طریق اینترنت، می‌توانند به تعامل با یکدیگر بپردازند ترکیب کرده است. در حالی که بازی‌های اول‌شخص معمولی تعداد بازیبازهایی که در یک رقابت می‌توانند به رقابت با یکدیگر بپردازند را محدود می‌کند (این تعداد تا به حال با توجه به توانایی سرور حداکثر به ۶۴ نفر می‌رسد)، در عناوین این سبک صدها بازیباز می‌توانند بر روی یک سرور با همدیگر به مبارزه بپردازند.

مثال: PlanetSide 2، PlanetSide 1 و…

Light Gun Shooter:

Light Gun Shooter سبکی از بازی‌های شوتر است که برای استفاده توسط دستگاه اشاره‌ای یا کنترلر خاصی در کامپیوترها یا کنسول‌های خانگی و دستگاه‌های آرکید طراحی شده‌اند. پیدایش تفنگ‌های نوری (Light Gun) به دهه ۱۹۳۰ که لامپ‌های خلأ با حسگرهای نوری ساخته شدند باز می‌گردد. مدت زیادی طول نکشید که این تفنگ‌ها راه خود را به بازی‌های سبک تیراندازی در دستگاه‌های آرکید باز کردند و در سال ۱۹۳۶ اولین بازی تحت نام Seeburg Ray-o-Light برای دستگاه‌های آرکید منتشر شد. بازی‌های اولیه‌این سبک، اهداف ریز (و اغلب متحرکی) را بر روی دستگاه مجهز به لامپ خلأ حساس به نور، به نمایش می‌گذاشتند و بازیباز با استفاده از یک تفنگ که در هنگام فشار دادن ماشه، اشعه‌ی نور از خود ساطع کرده و به این لامپ‌ها شلیک می‌کرد. اگر این پرتو نور به هدف برخورد می‌کرد، بازیباز یک امتیاز کسب می‌کرد. سیستم‌های مدرنِ تفنگ‌های نوری به‌طور وارونه کار می‌کنند؛ یعنی یک سنسور نوری بر روی تفنگ نصب شده است و اهدافی که بر روی صفحه قرار دارند از خود نور ساطع می‌کنند. اولین تفنگ نوری که با چنین سیستمی کار می‌کرد، مربوط به کامپیوتری به نام MT Whirlwind بود. بعضی از بازی‌های “تفنگ نوری” از تفنگ‌هایی استفاده می‌کنند که بر روی دسته‌ی دستگاه قرار دارد و در واقع وجود خارجی ندارند ولی به نوعی این خیال را به وجود می‌آورند که واقعا نور به صفحه شلیک شده است، در حالی که همه‌ی دستورات کنترلی توسط حرکت دسته‌ی دستگاه انتقال می‌یابند.

مثال: T2: The Arcade Game، Revolution X، Silent Scope، Space Gun و…

Shoot em’ Up:

Chicken Invaders عنوانی در سبک Shoot em’ Up است.

سبک Shoot em’ Up یا Arcade Shooter، یکی از زیرسبک‌های تیراندازی محسوب می‌شود که در آن بازیباز یک شخصیت یا وسیله (معمولاً یک فضاپیما) را کنترل کرده و به تعداد زیادی از دشمنان حمله می‌کند و باید از شلیک‌های دشمنان نیز جاخالی داده و مورد اصابت آن‌ها قرار نگیرد. با انتشار بازی Space Invaders در سال ۱۹۷۸، این سبک قدرت زیادی پیدا کرده و محبوبیت آن همچنان با تحولش در دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی باقی ماند. عناوین این سبک هم‌اکنون جایگاه کوچکی دارند و این جایگاه نیز بیش‌تر مربوط به کشور ژاپن است. ریشه‌های این سبک را می‌توان در عناوینی نظیر Spacewar! یافت که در سال ۱۹۶۲ ساخته شده و بعدا به صورت یک عنوان آرکید منتشر شد.

مثال: Space Invaders، Chicken Invaders و…

Tactical Shooter:

سبک Tactical Shooter، گونه‌ای از سبک اول‌شخص تیراندازی است که تمرکز خود را روی واقع‌گرایی گذاشته و تاکید آن، بر روی انجام بازی به روش‌های تاکتیکی نظیر بازی تیمی و نقشه کشیدن تاکید دارد (برای مثال، در این عنوان نقش‌های تخصصی وجود داشته و هماهنگی اهمیت زیادی دارد). از عناوین معروف این سبک سری Ghost Recon و SOCOM: U.S. Navy SEALs هستند. در بخش تک‌نفره این بازی‌ها، بازیباز علاوه بر کنترل شخصیت خود، به شخصیت‌های خودی که توسط هوش مصنوعی کنترل می‌شوند نیز فرمان می‌دهد. در حالت‌های چندنفره، بازیبازها باید به صورت تیمی با یکدیگر کار کنند تا بتوانند پیروز شوند. اهداف بخش چندنفره در این بازی‌ها عموماً به جای اینکه مربوط به کشتن بیش‌ترین تعداد دشمنان باشد، مربوط به تصرف و بدست آوردن هدف خاصی هستند.

مثال: Ghost Recon، SOCOM: U. S. Navy SEALs و…

Rail Shooter:

Rail Shooter، یک زیرسبک از عناوین تیراندازی اول‌شخص است که در آن حرکات و جابه‌جایی بازیباز در محیط تحت کنترل کامل و صریح او نیست. بازی‌های این سبک در هر صحنه تعاملات بازیباز را به چند هدف تاکتیکی خاص محدود می‌کند و از طریق جابه‌جایی دوربین بازیباز به نقاط مشخص در بازی نیز صحنه و مکان بازی عوض می‌شود.

مثال: Captain Skyhawk (برای کنسول NES) و…

Third Person Shooter:

عناوین سبک Third Person Shooter (تیراندازی سوم شخص، TPS و ۳PS)، عناوینی هستند که بر روی مبارزه و تیراندازی از زاویه‌ای دارند که شخصیت اصلی بازی در فاصله معینی دیده شود (یعنی انگار شما نظاره‌گر او از پشت یا نقطه‌ای دیگر هستید و دقیقا در نقش او نیستید). این زاویه، به بازیباز در محیط، نسبت به زاویه دید محدود عناوین اول‌شخص، دید وسیع‌تری می‌دهد. علاوه بر این، عناوین این سبک به بازیباز اجازه حرکات پر جزییات تر نظیر غلت زدن و شیرجه زدن را نیز می‌دهد در حالی که عناوین اول‌شخص فقط اجازه پرش ساده و چمباتمه زدن را می‌دهند. در این بازی‌ها معمولاً اجازه تعاملات بیش‌تری با محیط به بازیباز داده می‌شود. به هر حال همچنان تمرکز این عناوین بر روی تیراندازی بوده و همچنان فاقد عناصر سکوبازی و معمایی هستند که در عناوین اکشن ماجرایی دیده می‌شود. بعضی از عناوین این سبک به بازیباز اجازه تغییر زاویه دید به صورت اول‌شخص را می‌دهند که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به Star Wars Battlefront اشاره کرد. عناوین این سبک در سالیان اخیر اقدام به استفاده از سیستم سنگرگیری و Cover System کرده‌اند و از شاخص‌ترین سری بازی‌هایی که از این سیستم استفاده کرده، سری Gears of War است. بازی‌های سبک‌های دیگر هم شروع به استفاده از عناصر بازی‌های تیراندازی سوم شخص کرده‌اند و از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به بازی Mass Effect اشاره کرد که در سبک نقش‌آفرینی بوده ولی از عناصر این سبک نیز استفاده می‌کند.

مثال: سری بازی‌های Gears of War، Star Wars Battlefront، Just Cause و…

• Action-Adventure
• 

  سری The Legend of Zelda یکی از تاثیرگذارترین بازی ها در تکامل سبک Action Adventure است

  

  بدون شک سری Batman: Arkham یکی از بهترین فرنچایزهای سبک Action Adventure هستند

بازی‌های سبک Action-Adventure (اکشن ماجرایی) عناصر دو سبک اکشن و ماجرایی را با یکدیگر ترکیب می‌کنند، بدین صورت که معمولاً شامل یک سری مانع بزرگ و طولانی مدت هستند که بازیباز باید توسط آیتم‌هایی که در بازی کسب می‌کند بر آن‌ها غلبه کند و از طرفی موانع کوچکی نیز در آن‌ها وجود دارد که به‌وسیله عناصر سبک اکشن برطرف می‌شوند. عناوین سبک اکشن ماجرایی تمایل به تمرکز کردن روی اکتشاف و گشت‌وگذار دارند و معمولاً در آن‌ها شاهد جمع‌آوری آیتم‌های مختلف، حل پازل و معماهای ساده و مبارزه هستیم. کلمه “اکشن ماجرایی” تبدیل به یک برچسب شده و گاهی به عناوینی که به‌طور دقیق با سبک دیگری مطابقت نمی‌کنند، داده می‌شود.

اولین بازی سبک اکشن ماجرایی، عنوان Adventure بود که در سال ۱۹۷۹ برای Atari 2600 منتشر شد. این بازی اصالتاً الهام گرفته از بازی Colossal Cave Adventure بود که در سبک ماجراجویی متنی عرضه شده بود. در پروسه‌ی تبدیل یک بازی متنی به عنوانی کنسولی که قرار است با یک Joystick کنترل شود، طراح بازی آقای Warren Robinett سبک جدیدی را ایجاد کرد. یکی دیگر از عناوین سنتی این سبک، بازی The Legend of Zelda ساخته‌ی شرکت Nintendo است و عناصری نظیر مبارزه با شمشیر، جمع‌آوری آیتم و حل معما را دارد. به دلیل رایج شدن عناوین سبک اکشن ماجرایی و کمبود عناوین سنتی سبک ماجرایی، عناوین اکشن ماجرایی از طرف بازیبازها تحت نام ماجرایی (Adventure Game) خطاب می‌شوند.

مثال: سری بازی‌های The Legend of Zelda، Assassin’s Creed، Batman: Arkham، Uncharted، The Last of Us و…

Stealth:

سبک Stealth یا مخفی‌کاری یکی از زیرسبک‌های عناوین اکشن ماجرایی است که گاهی به آن Sneakers یا Creepers هم گفته می‌شود و ویژگی‌های گیم پلی آن، در تضاد با زیر سبک‌های اکشن محور و تیراندازی محور قرار می‌گیرد. در بازی‌های این سبک، تمرکز زیادی بر روی مخفی ماندن و حمله مخفی به نیروهای دشمن به جای حمله واضح و آشکار به آن‌ها دارد.

مثال: سری بازی‌های Metal Gear Solid، Sly Cooper و…

Survival Horror:

سبک Survival Horror (ترس بقا، ترس برای بقا)، یک زیر سبک از بازی‌های اکشن ماجرایی است که بر روی ترس و ترساندن بازیباز از طریق عناصر رایج سبک داستانیِ تخیلی ترسناک نظیر محیط‌های رعب‌آور، مرگ، زامبی‌ها و Undead ها و خون تمرکز دارد. یکی از عناصر رایج این سبک کمبود مهمات و یا وجود سلاح‌های سرد قابل شکستن و از بین رفتن است که در صورت مواجهه با این مشکلات، بازیباز در مقابل دشمنان آسیب‌پذیر خواهد بود.

مثال: سری Resident Evil، Silent Hill و…

• Adventure

سبک Adventure (ماجرایی) یکی از اولین سبک‌های بازی‌های ویدیویی است و با عرضه بازی متنی Colossal cave Adventure در دهه ۷۰ میلادی آغاز به کار کرد. این بازی در اصل خیلی ساده Adventure نام‌گذاری شده بود و در واقع همنام این سبک بود. در طول زمان عناصر گرافیکی به این سبک اضافه شده و رابط کاربری آن تحول یافت.

برخلاف فیلم‌های سبک ماجرایی، بازی‌های این سبک با توجه به داستان یا محتوی تعریف نمی‌شوند، بلکه لغت Adventure، شیوه‌ای از گیم پلی را توصیف می‌کند که چالش‌هایی که نیاز به واکنش سریع داشته و اکشن باشند در آن وجود ندارد. در این سبک به‌طور معمول بازیباز باید معماهای بازی را در با تعامل با مردم یا محیط در بازی حل کرده و در اغلب اوقات این تعامل به شکل مقابله و خصمانه نیست. این سبک به عنوان یک سبک “اصیل و صحیح” در نظر گرفته شده و به استثنا مینی گیم های این سبک، در سایر موارد سعی دارد هر چیزی را که در آن عناصر اکشن وجود دارند از خود خارج سازد.

چون بازی‌های ماجرایی از لحاظ چالش‌های اکشن و محدودیت‌های زمانی فشار کمی بر بازیباز وارد می‌کنند، توانسته‌اند افرادی که به‌طور عادی به انجام بازی‌های ویدیویی نمی‌پردازند را به خود جذب کرده و این قابلیت منحصربه‌فرد را بدست آورده‌اند. این سبک در سال ۱۹۹۳ و با عرضه بازی Myst که تا آن زمان پرفروش‌ترین بازی PC کل دوران بود، به نقطه اوج خود از نظر محبوبیت رسید. رابط کاربری اشاره و کلیک، دنیای پر جزییات و سرعت نه‌چندان زیاد این عنوان را به یک بازی در دسترس تبدیل کرده بود و حس سورئالیسم هنری که در آن وجود داشت، باعث شد که رسانه‌های خبری نظیر Wired Magazine، The New York Times و San Francisco Chronicle اعلام کنند که صنعت بازی به بلوغ رسیده است. برای این بازی چهار دنباله عرضه شد که البته هیچ کدام نتوانستند به سطح موفقیت نسخه اول دست یابند. موفقیت بازی Myst الهام‌بخش بسیاری از افراد دیگر بود تا عناوین مشابهی با زاویه دید اول‌شخص، محیط‌های سورئال و دیالوگ‌های کم (یا فاقد دیالوگ) خلق کنند ولی هیچ کدام از آن‌ها موفق به بدست آوردن دوباره موفقیت Myst و بازی‌های ماجرایی اولیه نشدند.

در اواخر دهه ۱۹۹۰ محبوبیت این سبک کاهش زیادی یافت و عرضه‌ی انبوه این عنوان به بازار بسیار کم شد و خیلی‌ها این سبک را مرده خواندند. این سبک در اصل به یک سبک گوشه‌گیر تبدیل شد. بازی‌های ماجرایی در کل خیلی غیرمعمول نیستند ولی این عناوین با بودجه‌های خیلی کم و با انتظار فروش نسبتا کم در بازار ساخته می‌شوند. این سبک با عرضه بازی The Longest Journey در سال ۱۹۹۹ طراوت و شادابی خود را تا حدی بدست آورد. این عنوان تاکید زیادی روی عناصر داستانی و تعاملات بیش‌تر باشخصیت‌های مختلف بازی داشت. به‌تازگی نیز تجدید حیات دوباره این عناوین در کنسول‌های نینتندو ممکن است باعث جلب علاقه و توجه به این سبک بشود. همچنین در سال ۲۰۱۲ شرکت DoubleFine در Kickstarter در مورد یک بازی ماجرایی موفق عمل کرد و همین موضوع نشان‌دهنده توجهی است که همچنان به این عناوین وجود دارد. بازی‌ای که در نتیجه این Kickstarter تولید شد، با جنجال‌ها و تاخیرهای زیادی همراه بود و به باور بعضی، پایان این سبک در بازارهای عمومی بود و از این بعد دیگر شاهد عرضه این عناوین در بازارهای خاص و برای افراد خاص و علاقه‌مند هستیم و شاهد عرضه‌ی بزرگ این عناوین نخواهیم بود.

Real-Time 3D Adventure:

بازی‌های سبک Real-Time 3D Adventure، همان طور که از نامشان پیداست از گرافیک سه‌بعدی بهره می‌برند و در حوالی سال‌ها ۲۰۰۰ پدید آمدند. شروع این بازی‌ها با عرضه عناوینی چون Nightfall در سال ۱۹۹۸، realMyst در سال ۲۰۰۰ و Uru: Ages Beyond Myst در سال ۲۰۰۳ همراه بود. این بازی‌ها گیم پلی سنتی عناوین ماجرایی را با بعضی از ویژگی‌های عناوین اکشن نظیر آزادی در حرکت و رفتارهای مبتنی در فیزیک ترکیب کردند.

مثال: Nightfall، realMyst، Uru: Ages Beyond Myst و…

Text Adventure:

سبک Text Adventure، از نظر قدمت اولین سبک در میان بازی‌های ماجرایی بودند که به نام Interactive Fiction نیز شناخته می‌شدند. بازی‌های محبوب این سبک نظیر Zork که در اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل ۱۹۸۰ محبوبیت داشتند، به بازیباز اجازه می‌دادند دستوراتی نظیر “طناب را بردارد”، “به غرب برو” (Get the Rope, Go West) و دستورهایی نظیر این را تایپ کند و کامپیوتر اتفاقی که روی می‌داد را تعریف می‌کرد. در اثر برنامه‌نویسی خوب، Text Parser ها نیز در این بازی‌ها استفاده شدند که دستورات بازیباز را به چیزی که برای بازی قابل فهم باشد خلاصه می‌کرد و بدین ترتیب، دامنه‌ی لغات بازی نیز بالا رفته و مثلاً نیازی نبود که شما حدس بزنید برای برداشتن چیزی باید بنویسید Get یا Take و کامپیوتر با استفاده از Text Parser ها، هر دو دستور را می‌فهمید و علاوه بر این کامپیوتر هم دستور Look Rock و هم Look at Rock را بدون نیاز به برنامه نویسی مجزا برای هر دستور و با توجه به Text Parser می‌فهمید و به نوعی کار سازندگان بازی نیز برای ساخت آن ساده‌تر می‌شد و فقط دستورات به شکل ساده برای بازی تعریف می‌شدند و بقیه کار به عهده Text Parser بود تا دستورات بازیباز را به دستورات قابل فهمی که برای بازی تعریف شده، تبدیل کند. از طرفی بازیباز نیز با مشکل برای رعایت دقیق کلمات و عبارات مواجه نمی‌شد.

مثال: Zork، Colossal Cave Adventure و…

Graphic Adventure Games:

سبک Graphic Adventure، به تدریج و با پیشرفت این سبک رایج‌تر شد. در ابتدا بازی‌های این سبک از تصاویر در میان توضیحات متنی استفاده می‌کردند و بعدا به‌طور کامل آن را جایگزین متن کردند (به عنوان مثال، تصویری از مکانی که بازیباز در آن قرار دارد به نمایش در می‌آمد). عناوین اولیه‌این سبک از Text Parser ها برای دریافت دستور استفاده می‌کردند ولی با رشد استفاده از ماوس، عناوین اشاره و کلیک (Point and Click) پدید آمدند که در آن‌ها نیازی به استفاده از دستورات متنی نبود. به عنوان مثال بازیباز روی آیکون و نماد دست کلیک کرده و سپس یک طناب را انتخاب می‌کرد و بدین ترتیب طناب برداشته می‌شد. تقریباً جمع کثیری از بازی‌های ماجراجویی، به خصوص عناوین جدیدتر را می‌توان در این سبک به حساب آورد.

مثال: Escape From Monkey Island، Grim Fandango، Sybria و…

Visual Novel:

Visual Novel یا رمان بصری به بازی‌هایی در سبک ماجراجویی می‌گویند که معمولاً از گرافیک ثابت و استاتیک بهره برده و تا حدودی شبیه انیمه ها هستند. همان طور که از نام این عناوین نیز پیداست، این آثار به نوعی رمان‌هایی هستند که چند رسانه را با هم ترکیب کرده‌اند. بسیار از رمان‌های بصری یک سری اعداد و مشخصات خاص را بررسی می‌کنند تا که بازیباز باید با ترتیب مشخص آن‌ها را انجام بدهد تا داستان بازی به پیش برود و امکان دیدن بعضی از پایان‌های بازی میسر بشود و همین موضوع اجازه واکنش‌های پویاتری را در مقابل اعمال بازیباز نسبت به یک خط ماجرایی خطی به بازی می‌دهد. این سبک از بازی‌ها در ژاپن بسیار رایج هستند و حدود ۷۰ درصد بازی‌های منتشر شده برای PC را شامل می‌شوند. این بازی‌ها به‌ندرت برای کنسول‌ها ساخته می‌شوند اما عناوین محبوب‌تر برای کنسول‌هایی نظیر Dreamcast و PlayStation 2 پورت شده‌اند. این بازی‌ها قبل از عرضه کنسول Nintendo DS تقریباً در خارج از ژاپن طرفداری نداشتند ولی با عرضه این کنسول و عرضه نسخه‌های غربی عناوینی نظیر سری Ace Attorney کمی محبوبیت یافتند.

مثال: سری Ace Attorney

Interactive Movie:

بازی‌های سبک Interactive Movie یا فیلم تعاملی با عرضه دیسک‌های لیزری (Laserdiscs) پدید آمدند. یک فیلم تعاملی شامل کارتون‌های متحرک از پیش ضبط شده و یا سکانس‌های زنده و Live-Action هستند که در آن‌ها بازیباز بعضی از اعمال شخصیت اصلی را کنترل می‌کند. به عنوان مثال وقتی شخصیت اصلی به خطر می‌افتد، بازیباز انتخاب می‌کند که شخصیت اصلی چه حرکت یا عملی را انجام دهد. در این بازی‌ها تنها کاری که بازیباز می‌تواند انجام دهد، انتخاب یا حدس کارهایی است که طراحان از او انتظار انجام آن را داشته‌اند. بازی‌های این سبک، با عناوینی که از فیلم (نمایش کاملا متحرک، Full Motion Video) در میان صحنه‌های خود استفاده می‌کنند و سعی دارند آن را وارد گیم پلی نمایند فرق دارد. این موضوع ممکن است در خیلی از بازی‌ها، از بازی‌های سبک ریسینگ و مسابقه‌ای گرفته تا سبک مبارزه‌ای استفاده شده باشد اما عناوین کمی در سبک ماجرایی هستند که سعی کرده‌اند سیستم داستان‌گویی خود را به فیلم شبیه کنند. این بازی‌ها بهتر است که به عنوان سبک‌های تلفیقی و Hybrid در نظر گرفته شوند. عناصر این سبک در مه شکل Quick Time Event با میان‌پرده‌ها و Cut Scene های بازی‌ها تطابق یافته‌اند تا حواس بازیباز همچنان به بازی باشد. بازی‌های نظیر Resident Evil 4 هم از عناصر این سبک تا حدودی استفاده کرده و شامل لحظات مشخص و واضحی هستند که بازیباز باید بی درنگ کار خاصی را انجام دهد و انجام ندادن آن معمولاً منجر به مرگ یا آسیب دیدن شخصیت اصلی خواهد شد. شایان ذکر است عناوینی نظیر Telltale’s The Walking Dead یا Tales from Borderlands را نیز می‌توان در سبک فیلم تعاملی دسته‌بندی کرد.

مثال: سری Tex Morphy، Heavy Rain، Beyond: Two Souls، Until Dawn و…

• Role-Playing

در بازی‌های ویدیویی سبک نقش‌آفرینی، گیم پلی الهام گرفته از بازی‌های نقش‌آفرینی سنتی و فیزیکی است. بیش‌تر این بازی‌ها بازیباز را در نقش یک یا چند ماجراجو که در زمینه‌ها و مهارت‌های مختلفی تخصص دارند (نظیر مبارزه از راه نزدیک، جادو و…) قرار داده و بازیباز در یک داستان از پیش تعیین شده به ایفای نقش خواهد پرداخت. این بازی‌ها معمولاً بخشی به نام Overworld دارند که هیولاهای مختلفی در آن وجود داشته و به نوع راه دسترسی به مکان‌های دیگر بازی نظیر شهرها، قلعه‌ها و سیاهچال ها هستند. به دلیل همزمانی ظهور بازی‌های ویدیویی مقرون به‌صرفه با دوران محبوبیت بازی‌های نقش‌آفرینی مداد و کاغذی، این سبک از اولین سبک‌هایی بود که وارد دنیای بازی‌های ویدیویی شد و الآن نیز از سبک‌های محبوب به شمار می‌رود. عناصر گیم پلی بازی‌های نقش‌آفرینی و ویژگی‌های نظیر پیشرفت شخصیت به‌وسیله امتیاز تجربه (Experience Point) به‌طور گسترده‌ای وارد عناوین دیگر سبک‌ها نظیر عناوین Action-Adventure نیز شده‌اند. بازی‌های اولیه‌این سبک همگی به صورت نوبتی و Turn-based بودند ولی بیش‌تر عناوین جدید به صورت همزمان و Real Time هستند. این تغییر رویه در بازی‌های نقش‌آفرینی در پی تغییر رویه عناوین استراتژی از مبارزه نوبتی به مبارزه همزمان به وجود آمد. اولین عنوانی که از شیوه مبارزه همزمان استفاده کرد، عنوان Final Fantasy IV ساخته شرکت Square که امروزه با نام Square Enix شناخته می‌شود بود، این بازی اولین عنوانی بود که از سیستم مبارزاتی فعال (Active Battle System) استفاده می‌کرد و در پی عرضه این عنوان بازی‌های زیادی با این شیوه عرضه شدند.

نقش‌آفرینی‌های غربی و ژاپنی:

با توجه به تفاوت‌های فرهنگی در بازی‌های نقش‌آفرینی باعث شده که این عناوین به یکی از دو سبک نقش‌آفرینی غربی (Western Role-Playing Game، WRPG) و نقش‌آفرینی ژاپنی (Japanese Role-Playing Game، JRPG) که هر یک مجموعه‌ای از خصوصیات منحصربه‌فرد را دارد، گرایش پیدا کنند. در نقش‌آفرینی‌های غربی عموماً بازیباز شخصیتی که می‌خواهد کنترل کند را خودش ساخته و اقدام به پیشروی در یک داستان غیرخطی می‌کند. در نقش‌آفرینی‌های ژاپنی، بازیباز یک مجموعه (Party) از شخصیت‌های از پیش تعیین شده را در یک داستان خطی کنترل می‌کند؛ البته در این مورد استثناهایی هم وجود دارد و عناوینی نظیر Xenoblade Chronicles با وجود اینکه در سبک نقش‌آفرینی ژاپنی دسته‌بندی می‌شوند، از عناصر اکشن و سندباکس و آزادی عمل نیز استفاده می‌کنند. هر سیستم مزایا و طرفداران خاص خود را دارد و البته این طرفداران شامل طرفداران عناوین غربی در ژاپن و طرفداران عناوین ژاپنی در آمریکای شمالی و اروپا نیز می‌شود. از جمله عناوین نقش‌آفرینی غربی می‌توان به سری Fallout و The Elder Scrolls و از جمله عناوین نقش‌آفرینی ژاپنی می‌توان به سری Final Fantasy و Dragon Quest اشاره کرد.

انتخاب‌ها در عناوین نقش‌آفرینی:

بعضی از بازی‌های نقش‌آفرینی به بازیباز انتخاب‌های مختلفی می‌دهد که منجر به تغییر در داستان بازی می‌شود. به عنوان مثالی بازیباز باید تصمیم بگیرد که یک دشمن را بکشد یا صرفا او را دستگیر کند. استفاده از سیستم انتخاب در بازی‌های این سبک از محبوبیت بالایی برخوردار است زیرا بازیباز را مجبور به رویارویی با عواقب انتخاب‌های خودش می‌کند و مثلاً عدم موفقیت در نجات شخصی و یا دست نیافتن به پایان مورد انتظار بازیباز، به انتخاب‌های خود او بستگی دارد. این سیستم، تجربه تعاملی‌تری میان بازی و بازیباز را رقم می‌زند. از جمله عناوین معروفی که از این سیستم استفاده کرده‌اند، سری Mass Effect و The Elder Scrolls است.

استفاده از عناصر فانتزی در بازی‌های نقش‌آفرینی:

از آنجایی که ریشه بازی‌های ویدیویی سبک نقش‌آفرینی، عناوینی نظیر Dungeons & Dragons و دیگر بازی‌های قلم و کاغذی هستند که از عناصر فانتزی استفاده می‌کنند، مورداستفاده‌ترین زمینه برای بازی‌های این سبک، دنیاهای فانتزی، به همراه تأثیرات بسیار زیاد از دوران قرون‌وسطی اروپا هستند. از جمله عناوینی که از زمینه‌های فانتزی استفاده می‌کنند، می‌توان به سری Diablo، Final Fantasy، The Elder Scrolls و Baldur’s Gate اشاره کرد که همه از یک زمینه فانتزی پایه در عناوین خود استفاده می‌کند. البته بعضی عناوین نیز هستند که از فرهنگ آسیای شرقی الهام گرفته و بعضی دیگر نیز نظیر Mass Effect و Knights of the Old Republic از زمینه‌های علمی تخیلی و فانتزی استفاده می‌کنند. عناوینی نظیر Fallout نیز در آمریکای پسا-آخرالزمانی با زمینه‌های Retro-Future به وقوع می‌پیوندد که در آن جنگ هسته‌ای جهان را رو به نابودی کشانده است و فرهنگ بیش از فرهنگ دهه ۱۹۵۰ میلادی پیشرفت نکرده است.

Sandbox RPG:

نقش‌آفرینی‌های Sandbox یا Open World، به بازیباز اجازه دسترسی به آزادی عمل بالایی را داده و معمولاً امکان گردش آزاد واقع‌گرایانه در محیط را داده و موارد محدود کننده نظیر سنگ‌ها، فنس ها و مواردی نظیر اینکه جلوی پیشروی بازیباز از نقطه‌ای به بعد را بگیرند، در آن‌ها وجود ندارد. عناوین این سبک معمولاً بیش‌تر در دسته نقش‌آفرینی‌های غربی جای می‌گیرند، تعداد زیادی NPC قابل تعامل و محتوای زیادی داشته و علاوه بر آن به‌طور معمول نسبت به دیگر بازی‌های نقش‌آفرینی بزرگ‌ترین دنیاهای قابل اکتشاف و همین طور مدت زمان بازی را دارند زیرا محتوای جانبی بسیار زیادی دارند که مربوط به بخش داستانی بازی نمی‌شود و همین موضوع باعث افزایش مدت زمان بازی شده است. بازی‌های این سبک معمولاً سعی می‌کنند که یک محیط و محدوده کامل از دنیایی که بازی در آن به وقوع می‌پیوندد را شبیه‌سازی کنند. از جمله عناوین مشهور این زیر سبک می‌توان به سری Ultima ساخته شرکت Origin System، Wasteland ساخته Interplay Entertainment، System Shock 2 ساخته Irrational Games و Looking Glass Studios، عنوان Dues Ex ساخته شرکت Ion Storm، سری The Elder Scrolls و Fallout ساخته Bethesda Softworks و Interplay Entertainment، سری Fable ساخته شرکت Lionhead، عنوان Minecraft که متعلق به شرکت Microsoft است و همین طور سری Gothic ساخته شرکت Piranha Bytes و بسیاری عناوین دیگر اشاره کرد.

Action RPG:

سبک Action Role-Playing یا اکشن نقش‌آفرینی، گونه‌ای از سبک نقش‌آفرینی است که از عناصر سبک Action و Action-Adventure در آن استفاده شده است. اولین عناوین این سبک در دهه ۸۰ میلادی توسط شرکت Nihon Falcom ساخته شدند که از جمله آن‌ها می‌توان به سری Dragon Slayer و Ys اشاره کرد. عناوینی که به آن‌ها Diablo Clone گفته می‌شود و اساس گیم پلی آن‌ها شبیه عنوان Diablo است نیز در این سبک جای می‌گیرند. با وجود اینکه تعریف‌های مختلفی برای این سبک ارائه شده ولی معمولاً عناوین این سبک تمرکز بسیار زیادی بر روی مبارزه دارند و خصیصه‌هایی که مربوط به مبارزه نیستند را از بخش ساخت و توسعه شخصیت حذف کرده و یا آن‌ها را ساده سازی کرده‌اند. علاوه بر این مبارزه در بازی‌های این سبک همیشه به صورت همزمان صورت می‌گیرد و توانایی بازیباز در اجرای حرکات مختلف با سرعت و دقت معین است که میزان موفقیت شخصیت را مشخص می‌کند. این در حالی است که در عناوین عادی این سبک معمولاً با تکیه بر اعداد و ارقامی که در زمینه خصائص شخصیت وجود دارد، میزان موفقیت شخصیت مشخص می‌شود و ربطی به مهارت بازیباز در اجرای حرکات ندارد.

مثال: سری Dark Souls، سری Diablo، سری The Elder Scrolls، سری Dragon Age، سری Borderlands و…

MMORPG:

سبک MMORPG (Massively Multiplayer Online Role-Playing Game) یا نقش‌آفرینی چندنفره آنلاین کلان، اولین بار در اواسط دهه ۱۹۹۰ و به عنوان نمونه تجاری و گرافیکی‌تر MUD ها ساخته شدند که از سال ۱۹۷۸ وجود داشتند. این عناوین ویژگی‌های رایج این سبک نظیر انجام دادن مأموریت‌ها و ارتقای شخصیت را دارند اما علاوه بر آن امکان انجام بازی توسط صدها نفر از بازیکنان به صورت همزمان در یک دنیای واحد از بازی وجود دارد. بازی‌های این سبک به سرعت با عناوین سبک‌های داستانی دیگر ترکیب شدند. سبک Fantasy MMORPG، شامل عناوینی نظر The Lord of the Rings Online: Shadow of Angmar، The Elder Scroll Online و معروف‌ترین عنوان این سبک یعنی World of Warcraft می‌شود. این بازی ۶۰ درصد بازار بازی‌های MMORPG را در اختیار دارد. البته World of Warcraft جزو عناوین پولی این سبک محسوب می‌شود و محبوب‌ترین عنوان رایگان این سبک را می‌توان RuneScape دانست. سبک Sci-fi MMORPG (علمی تخیلی) نیز با عنوان Phantasy Star Online شروع شد و در حال حاضر محبوب‌ترین عنوان این شاخه، EVE Online محسوب می‌شود.

مثال: World of Warcraft، The Lord of The Ring Online، The Elder Scrolls Online، EVE Online و…

Rogue RPG:

عناوین RPG ای که از آن‌ها تحت نام Rougelike یاد می‌شوند، عناوینی هستند که عناصر گیم پلی آن‌ها شبیه بازی Rouge است که در ۱۹۸۰ منتشر شد. این عناوین در اصل Dungeon Crawl (این لغت در بخش لغت‌نامه توضیح داده شده است) هایی با سطح تصادفی بودن بسیار بالا هستند و تمرکز زیادی بر روی ساحت شخصیت برمبنای اعداد و ارقام (Statistic) دارند. عناوین قدیمی این سبک بیش‌تر متنی بوده‌اند ولی عناوین جدیدتر عناصر گرافیکی را نیز وارد این سبک کرده‌اند.

مثال: Splunky، The Binding of Isaac، Rogue Legacy و…

Tactical RPG:

The Banner Saga در سبک Tactical RPG قرار دارد

بازی‌های سبک نقش‌آفرینی تاکتیکال عناوینی هستند که از عناصر گیم پلی سبک استراتژی به جای عناصر سنتی سبک نقش‌آفرینی استفاده می‌کنند؛ مانند بازی‌های معمول سبک نقش‌آفرینی، در این عناوین بازیباز یک گروه (Party) معین را کنترل می‌کند و با دشمنان مشابهی می‌جنگد ولی علاوه بر موارد معمول، این سبک مواردی نظیر حرکت تاکتیکی بر روی خانه‌های ایزومتریک را نیز به بازی اضافه می‌کند. ریشه این سبک در عناوین نقش‌آفرینی Tabletop و سنتی است که در آن هر بازیباز زمانی در اختیار داشت تا حرکت شخصیتش را مشخص کند.

مثال: Shadowrun Returns، Divinity: Original Sin، The Banner Saga و…

• Simulation

سبک شبیه‌ساز یکی از سبک‌های بسیار بزرگ و گسترده است و هدف از عناوین این سبک، شبیه‌سازی یکی از موضوعات یا مفاهیم یک دنیای واقعی یا خیالی تمرکز دارند.

Construction and Management Simulation:

سبک شبیه‌سازی ساخت‌وساز و مدیریت (Construction and Management Simulation، CMS)، زیرشاخه‌ی نسبتا بزرگ و محبوبی از سبک شبیه‌ساز است که در آن بازیباز نقش دارد تا به ساخت، گسترش و مدیریت جوامع یا پروژه‌های خیالی با منابع محدود بپردازد.

در بازی‌های شهرسازی، بازیباز در نقش یک برنامه‌ریز وظیفه دارد تا نیازها و خواسته‌های شهروندان بازی را با استفاده از ساختن بناهایی برای تهیه غذا، امنیت، بهداشت روحی و روانی و گسترش اقتصادی فراهم کند. موفقیت در این بازی‌ها زمانی بدست می‌آید که در بودجه مالی رشد مناسبی داشته باشد و شیوه زندگی مردم در زمینه مسکن، سلامتی و کالاهای مختلف ارتقا یابد. در حالی در اغلب این عناوین موارد نظامی نیز وجود دارد ولی تمرکز بر روی رشد اقتصادی است. شاید مشهورترین بازی این سبک SimCity باشد که همچنان هم از محبوبیت بالایی برخوردار است و تأثیر زیادی بر روی عناوین بعد از خود گذاشته است.

یکی از زیرشاخه‌های این سبک Business Simulation Game است که در آن بازیباز یک سیستم اقتصادی را کنترل می‌کند. بیش‌تر عناوین سری Tycoon از جمله عناوین این سبک هستند.

زیرشاخه دیگر این سبک هم Government Simulation Game نام دارد که بر روی جنبه‌های اداره یک حکومت تکیه دارد ولی معمولاً شامل جنگ نمی‌شود. به این عناوین اصطلاح “بازی جدی” نیز اطلاق می‌شود.

مثال: سری SimCity، سری عناوین Tycoon و…

Life Simulation:

 سبک Life Simulation (یا Artifical Life Game)، زیرشاخه‌ای از عناوین شبیه‌سازی است که بر روی کنترل و زندگی در نقش یک شخص یا موجود (های) خیالی تاکید دارد. بازی این سبک ممکن است شما را در نقش یک فرد قرار داده یا وظیفه کنترل یک اکوسیستم به شما داده شود.

گروهی از عناوین این سبک، به عنوان شبیه‌ساز بیولوژیکی شناخته می‌شوند و امکان انجام تغییرات در زمینه‌های نظیر بقا و ژنتیک را به شما می‌دهند و معمولاً جنبه آموزشی و تحقیقی دارند. یکی از اولین بازی‌های این گروه، عنوانی تحت نام SimLife بوده ولی از عناوین جدیدتر می‌توان به عنوان Spore اشاره کرد. در بعضی از بازی‌های این سبک نظیر عنوان قدیمی Wolf بازیباز در نقش یک حیوان به شکل نسبتا واقع‌گرایانه‌ای “زندگی می‌کند”.

گروهی از عناوین این سبک تحت نام god game شناخته می‌شوند و در آن‌ها بازیباز هدف خیلی خاصی ندارد و عموماً امکان نظارت و ایجاد تغییرات در زندگی افراد حاضر در بازی از خانواده‌ها گرفته تا یک تمدن برای او مهیا شده است.

عناوین شبیه‌سازی وجود دارند که مربوط به حیوانات خانگی شده و روابط میان یک شخص با یک حیوان خانگی را به تصویر می‌کشد. این عناوین نسبت به عناوین دیگر این سبک، دامنه کمتری از نظر گستردگی موجودات دارند. از جمله عناوین معروف این زیرشاخه نیز می‌توان به Nintendogs اشاره کرد.

عناوین شبیه‌ساز زندگی اجتماعی نیز بر تعاملات اجتماعی میان افراد یک گروه یا جامعه تمرکز دارند و مهم‌ترین و معروف‌ترین آن‌ها سری بازی‌های Sims هستند.

Vehicle Simulation & Racing:

عناوین شبیه‌ساز وسایل نقلیه، زیرشاخه‌ای از سبک شبیه‌سازی هستند که تلاش دارند تا تجربه کار با وسایل نقلیه مختلف را به بازیباز ارائه دهند.

یکی از جالب‌ترین بخش‌های عناوین این سبک، عناوینی هستند که با نام شبیه‌ساز پرواز (Flight Simulator) شناخته می‌شوند و در آن‌ها بازیباز وظیفه کنترل یک وسیله هوایی که معمولاً یک هواپیما است را برعهده دارد. مهم‌ترین زیرشاخه این گروه، شبیه‌سازهای پرواز جنگی (Combat Flight Simulator) است. در این بازی‌ها بازیباز یک هواپیما را کنترل می‌کند ولی نه تنها عمل پرواز شبیه‌سازی می‌شود، بلکه اعمال مربوط به مبارزه هوایی نیز در این بازی‌ها وجود دارند. از جمله این عناوین می‌توان به سری Ace Combat اشاره کرد. عناوینی نیز وجود دارند که تنها به پروازهای معمولی می‌پردازند و بدون شک یکی از معروف‌ترین عناوین این بخش، سری Microsoft Flight Simulator است. علاوه بر این در بعضی از عناوین امکان سفر به فضا نیز وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به عنوان مستقل Kerbal Space Program اشاره کرد که البته این عنوان را اندکی نیز می‌توان در سبک CMS طبقه‌بندی کرد.

گروهی دیگر از عناوین این سبک بازی‌های Racing هستند (این گروه را می‌توان جزو عناوین ورزشی نیز به شمار آورد). در این بازی‌ها، شما در نقش راننده یک خودرو باکیفیت قرار گرفته و باید با دیگر رانندگان موجود مسابقه بدهید. عناوین این سبک جزو بازی‌های اساسی صنعت بازی‌های ویدیویی محسوب می‌شوند و جزء اولین بازی‌هایی بودند که ساخته شدند. از دهه ۱۹۷۰ تاکنون عناوین ریسینگ از محبوبیت بالایی برخوردار بوده‌اند و هر ساله از گرافیک و گیم پلی بهتری برخوردار می‌شوند. بازی‌های این سبک را می‌توان به دو دسته سازمان‌یافته و خیالی (Organized و Imaginary) تقسیم‌بندی کرد. بازی‌هایی که در دسته سازمان‌یافته قرار می‌گیرند بر روی بازتولید تجربه رانندگی بر روی ماشین‌های یکی از دسته‌های واقعی مسابقات نظیر NASCAR یا فرمول ۱ تمرکز دارند. بازی‌های دسته دیگر شامل قرار گرفتن در موقعیت‌های خیالی و رانندگی در شهرها، مکان‌های خارج از شهر و حتی محیط‌های فانتزی می‌شوند. گاهی به این عناوین اصطلاح Arcade Racing Game نیز اطلاق می‌شود. از جمله عناوین این سبک می‌توان به سری Forza، Gran Turismo، Formula 1 و… اشاره کرد.

گروهی دیگر از عناوین این سبک Train Simulator نام دارند و به شبیه‌سازی وسایل، محیط‌ها و موارد اقتصادی مربوط به قطار و راه‌آهن می‌پردازند. این بازی‌ها معمولاً جنبه تاریخی دارند و تکامل قطارها و خط آهن در طول تاریخ را یادآور می‌شوند.

گروه دیگری نیز در این سبک وجود دارند که با نام Vehicular Combat شناخته می‌شوند و در آن بازیباز وظیفه دارد با کنترل یک خودرو به مبارزه با هوش مصنوعی یا دیگر بازیبازها بپردازد و باید آن خودرو آن‌ها را از بین ببرد. در بیش‌تری عناوین این سبک بازیباز این امکان را دارد تا خودروی خود را از میان خودروهای مختلفی که هرکدام نقاط ضعف و قوت خود را دارند، انتخاب کند. سبک Vehicular Combat به نوعی از میان بازی‌هایی که سبک شوتر و ریسینگ را با هم ترکیب می‌کردند نظیر بازی‌های قدیمی و کمتر شناخته شده‌ای نظیر Spy Hunters به وجود آمدند ولی فرق این بازی‌ها با آن عناوین در این است که در سبک Vehicular Combat بازیباز می‌تواند خودروی خود را خارج از مسیرهای تعیین شده ببرد و هر جا که خواست به مبارزه بپردازد ولی در عناوینی نظیر Spy Hunters بازیباز در یک مسیر مشخص حرکت می‌کرد و در همین حین امکان تیراندازی و مبارزه نیز برای او فراهم بود (هر چند می‌توان آن عناوین را هم جزو همین سبک برشمرد) از جمله عناوین این سبک می‌توان به سری Twisted Metal و عنوان Mad Max اشاره کرد.

مثال از عناوین سبک Vehicular Simulation: سری Microsoft Flight Simulator، Ace Combat، Forza Motorsport، Gran Turismo، Need for Speed، Twisted Metal و…

• Strategy

بازی‌های سبک استراتژی، عناوینی هستند که نیاز به فکر و برنامه‌ریزی با مهارت بالایی برای پیروز شدن دارند و هدف نهایی بازی، می‌تواند اهداف عظیمی نظیر فتح جهان و یا اهداف کوچکی نظیر هدایت یک گروه از سربازان باشد. در عناوین این سبک بازیباز به نوعی بر میدان بازی از بالا نظارت می‌کند و به‌طور غیرمستقیم به نیروهای تحت فرمان خودش، دستور اجرای کارهای مختلفی را می‌دهد. ریشه عناوین این سبک را می‌توان عناوین تخته‌ای (Board Game) دانست. عناوینی که در این سبک قرار می‌گیرند را معمولاً می‌توان با توجه به همزمان یا نوبتی بودن و تمرکز آن‌ها بر روی استراتژی یا مبارزات تاکتیکی تقسیم‌بندی کرد ولی به‌طور کلی دسته‌بندی‌های مختلفی دارند که مهم‌ترین آن‌ها را در ادامه توضیح می‌دهیم.

۴X Games:

بازی‌هایی که به آن‌ها اصطلاح ۴X اطلاق می‌شوند، عناوین استراتژی هستند که بر روی چهار هدف اساسی “کاوش، گسترش، بهره‌برداری و نابود کردن” (eXplore، eXpand، eXploit و eXterminate) تمرکز دارند. بازی‌های ۴X می‌توانند هم به حالت همزمان باشند و هم به حالت نوبتی ولی با این حال یکی از معروف‌ترین آن‌ها سری Civilization است که در دسته عناوین نوبتی جای می‌گیرد. عناوین این سبک معمولاً یک دوره زمانی بسیار طولانی را تحت پوشش قرار می‌دهند و به بازیباز امکان کنترل یک تمدن یا گونه را به‌طور کامل می‌دهند. اتمسفر عناوین این سبک معمولاً یا به شکل تاریخی است یا علمی تخیلی. عناوین تاریخی شامل بخش زیادی از تاریخ بشری می‌شوند و بازیباز در دوره‌های مختلف به کنترل تمدن‌های مختلف می‌پردازند که از جمله عناوین این گروه می‌توان به عناوین سری Civilization و Empire Earth اشاره کرد. در بعضی از عناوین عملی تخیلی این سبک هم بازیباز باید در نقش یک گونه خاص به تصرف کهکشان بپردازد (مانند سری Galactic Civilization)

مثال: سری Civilization، Galactic Civilization، Empire Earth و…

Artillery Game:

سری Angry Birds در سبک Artillery Game دسته بندی می شوند

بازی‌های سبک Artillery، عناوینی هستند که در آن‌ها دو یا سه بازیباز معمولاً به صورت نوبتی و با تانک با یکدیگر بجنگند و مثلاً با تعیین جهت و زاویه شلیک، تانک حریف را از بین ببرند. در واقع این سبک، از گسترش استفاده‌های اولیه‌ای که از کامپیوتر برای محاسبه مسیر حرکت موشک‌ها می‌شد، به وجود آمد. عناوینی از سبک Artillery که کاملا متعلق به این سبک باشند، جزو عناوین نسبتا قدیمی هستند و به‌ندرت می‌توان عناوین جدیدی را یافت که کاملا جزو این سبک محسوب شوند و مثلاً عنوان نسبتا قدیمی Scorched Earth جزو این عناوین محسوب می‌شوند؛ اما بازی‌های بسیار زیادی وجود دارند که از عناصر بازی‌های این سبک بهره برده‌اند. مثلاً استفاده از بسیاری از سلاح‌ها در سری عناوین Worms مشابه کاری است که در عناوین این سبک انجام می‌گرفته است. همچنین در عناوینی نظیر Total War Shogun 2 نیز امکان کنترل توپ‌های جنگی وجود داشت که تا حدودی شبیه عناوین این سبک بوده است. شاید از شناخته شده‌ترین سری بازی‌هایی که بتوان تقریباً آن را در سبک Artillery دسته‌بندی کرد، عناوین سری Angry Birds باشند چون تقریباً همه‌ی عناصر این سبک نظیر تعیین جهت و قدرت حمله و حرکت مبتنی بر جاذبه در آن‌ها وجود دارد.

مثال: بازی قدیمی Scorched Earth، سری بازی‌های Angry Birds.

Real-Time Strategy (RTS):

عنوان Real-Time Strategy یا استراتژی همزمان، به عناوینی از سبک استراتژی اطلاق می‌شود که اعمال بازی به‌طور ادامه‌دار و بدون وقفه در آن‌ها دنبال می‌شود و بازیباز باید تصمیمات خود را در دنیای بازی که به‌طور مداوم و ثابت در حال تغییر است، اتخاذ کند. از ویژگی‌های بارز سبک استراتژی همزمان جمع‌آوری منابع، ساخت پایگاه، تحقیق در مورد تکنولوژی‌های مختلف و تولید نیروها و واحدهای مختلف است. یکی از محبوب‌ترین عناوین این سبک که به‌طور گسترده انجام می‌شود، سری Starcraft ساخته شرکت Blizzard Entertainment است. از جمله دیگر سری عناوین مهم این سبک می‌توان به Warcraft (با World of Warcraft اشتباه نگیرید)، Dawn of War، Age of Empires و Command and Conquer اشاره کرد. بازی‌های کمی در سبک استراتژی همزمان وجود دارند که برای وسیله‌ای به‌جز کامپیوتر (نظیر کنسول‌ها) عرضه شده باشند اما به هر حال عناوین اندکی نظیر The Battle for Middle Earth 2، Halo Wars و Pikmin وجود دارند که برای کنسول‌ها نیز عرضه شده‌اند.

مثال: سری Starcraft، Warcraft، Dawn of War، Age of Empires، The Battle For Middle Earth و…

MMORTS:

عناوین سبک استراتژی همزمان چندنفره آنلاین کلان (Massively Multiplayer Online Real-Time Strategy یا MMORTS) عناوینی هستند که عناصر سبک استراتژی همزمان را با عناصر حاضر در عناوین آنلاین کلان نظیر حضور یک دنیای بزرگ (Persistent World) ترکیب می‌کنند. در این بازی‌ها، بازیباز در نقش یک ژنرال، پادشاه یا فرماندهان دیگری قرار گرفته و وظیفه هدایت ارتش در نبردهای مختلف را دارد و در عین حال باید منابع را نیز مدیریت بکند. این بازی‌ها معمولاً در دنیای علمی تخیلی یا فانتزی به وقوع می‌پیوندد و وجه تفاوت آن‌ها با عناوین عادی این سبک، تفاوت در تعداد بازیکنان (که در سبک آنلاین کلان بسیار بیش‌تر است) و استفاده از Persistent World است که بر روی سرورهای ناشر بازی قرار دارد و حتی اگر بازیباز آفلاین باشد، با توجه به کارهای سایر بازیکنان، به تغییر و تکامل می‌پردازد.

مثال: Age of Empires Online، Stronghold Kingdoms و…

Real-Time Tactic:

سبک Real-Time Tactic، سبکی از عناوین استراتژی است که شامل عناصر سبک Wargame و شبیه‌ساز می‌شود. مثلاً سیستم نبرد در سری Total War را می‌توان نمونه‌ای از این سبک دانست (هرچند خود سری Total War ترکیب چند سبک است و نمی‌توان آن را جزو این سبک در نظر گرفت). عناوین این سبک بر روی جنبه‌های عملیاتی و کنترل میدان نبرد متمرکز هستند. برخلاف عناوین استراتژی همزمان معمولی، بخش‌های اقتصادی و ساخت‌وساز نقشی در عناوین این سبک ایفا نمی‌کنند.

مثال: World in Conflict، Tom Clancy’s End War، سری Men of War و…

Tower Defense:

تمامی بازی‌های سبک دفاع از قلعه (Tower Defense) یک طرح کلی ساده دارند. گروهی از هیولاها که توسط کامپیوتر کنترل می‌شوند و اصطلاحا به آن‌ها Creep می‌گویند بر روی مسیر خاصی شروع به حرکت می‌کنند تا به عنوان مثال به خانه شخصیت بازی حمله کنند و بازیباز باید با قرار دادن (ساختن) برج‌هایی در مسیر راه آن‌ها، آن‌ها را نابود کنند. در بعضی از بازی‌های این سبک، برج‌ها به‌موازات مسیر حرکت دشمنان ساخته می‌شوند ولی در بعضی دیگر، امکان ساخت آن‌ها بر مسیر دشمنان هم وجود دارد که از این طریق باعث تغییر مسیر دشمنان خواهند شد. به‌علاوه برج‌های مختلف در این عنوان توانایی‌های متفاوتی دارند، مثلاً بعضی‌ها باعث مسموم شدن دشمنان می‌شوند و بعضی سرعت آنان را کند می‌کنند. بازیباز با کشتن دشمنان پولی بدست می‌آورد که به‌وسیله آن می‌تواند برج‌های بیش‌تری بخرد یا توانایی‌های برج‌های قبلی را ارتقا دهد و به عنوان مثال برد یا قدرت یک برج را افزایش دهد.

مثال: سری Plants vs. Zombies، Fieldrunners، Anomaly، Toy Soldiers و…

Turn-based Strategy:

بازی‌های سبک استراتژی نوبتی (Turn-based Strategy)، عناوینی هستند که از نظر شیوه کلی گیم پلی در مقابل بازی‌های استراتژی همزمان قرار می‌گیرند. در این بازی‌ها بازیباز مدت زمان مشخصی در اختیار دارد تا آنالیزهای لازم را انجام دهد و فرمان‌های حرکت به نیروهای مختلف بدهد و سپس نوبت به بازیباز و گروه دیگر منتقل شده تا کارها را انجام دهد. در بعضی از عناوین تعداد حرکاتی که در هر دور قابل انجام است نیز محدودیت‌هایی دارد. بازی‌های زیادی را می‌توان در این سبک قرار دارد که الزاما همه‌ی ویژگی‌هایی که دارند متعلق به این سبک نیست و در واقع این دسته‌بندی (همزمان، نوبتی)، یک دسته‌بندی کلی است که بازی‌های بخش‌های مختلف استراتژی را می‌توان در این دسته‌بندی‌ها جای داد.

بعضی از عناوین این سبک نیز سیستم خاصی دارند به‌طوری که همه‌ی بازیکنان همزمان حرکات دور خود را مشخص می‌کنند و سپس با اجرای همزمان همه حرکات بعد از اتمام زمان تعیین حرکت، بعضی از حرکت‌ها تحت تأثیر سایر حرکات قرار می‌گیرد. مثلاً هیچ کدام از بازیکنان از وجود ارتش گروه مقابل اطلاعی نداشته و هر دو دستور حرکت به نقطه‌ی خاصی را می‌دهند و بعد از انجام حرکت به‌طور همزمان، دو ارتش با هم در میانه راه روبه‌رو می‌شوند. نام مشخصی برای این دسته عناوین وجود ندارد ولی به‌طور غیررسمی آن‌ها را Simultaneous Turn-bases Strategy خطاب می‌کنند و اولین بازی این زیر سبک، عنوانی با نام First Mission بوده است.

مثال: سری Civilization، Galactic Civilization، Age of Wonders، Heroes: Might and Magic، Total War (البته نبردها در سری Total War به‌طور همزمان هم انجام می‌گیرند ولی بخش اصلی بازی به صورت نوبتی دنبال می‌شود و می‌توان این بازی را تلفیقی از هر دو سبک دانست) و…

Turn-based Tactics:

سبک Turn-Based Tactics، زیرشاخه‌ای از سبک استراتژی نوبتی محسوب می‌شود با این تفاوت که از بازیباز انتظار می‌رود اهداف بازی را به شیوه نظامی انجام داده و کارهای بازی تا حدودی شکلی شبیه به تاکتیک‌های نظامی دارند.

مثال: سری XCOM و…

Wargame:

سبک Wargame، یکی از زیرسبک‌های استراتژی است که اساس آن بر پایه مبارزات استراتژیک و تاکتیکی بر روی یک نقشه است. این بازی‌ها بسیار گسترده هستند و می‌توانند در دسته‌های مختلف همزمان و نوبتی و شکل‌های دیگر بازی‌های استراتژی قرار بگیرند.

• Sport

در عناوین سبک Sport، شما کنترل یک تیم را بر عهده دارید و باید به رقابت با تیم‌های دیگر که توسط بازیبازهای دیگر و یا کامپیوتر کنترل می‌شوند بپردازید.

Racing:

این سبک در بخش Vehicle Simulation به‌طور کامل توضیح داده شد و بازیباز کنترل یک خودرو را برعهده گرفته و باید در یک مسابقه بر دیگر رقبا یا زمان غلبه کند. (البته در بعضی عناوین از وسایلی به‌جز خودرو نیز استفاده می‌شود).

Sports Game:

بازی‌هایی که در دسته Sports Game قرار می‌گیرند، عناوینی هستند که یکی از ورزش‌های فیزیکی معمول دنیای امروز مانند فوتبال و بسکتبال را شبیه‌سازی می‌کنند. بعضی از عناوین این سبک بر روی انجام خود ورزش تاکید دارند و بعضی نیز بر روی کارهایی که در زمینه مدیریت ورزشی انجام می‌شود و بعضی نیز روی هردو. تعداد بسیار اندکی نیز از ورزش به صورت خنده‌دار و کمیک گونه استفاده می‌کنند که البته عناوین این دسته بیش‌تر مربوط به گذشته هستند و کمتر شاهد چنین عناوینی هستیم. بدون شک پرفروش‌ترین سری عناوین این سبک سری بازی‌های FIFA است. سبک Sports Game را می‌توان اولین سبک بازی‌های ویدیویی دانست چون به نوعی بازی Pong که از آن تحت عنوان اولین بازی ویدیویی یاد می‌شود را می‌شود در این سبک دسته‌بندی کرد (هر چند امکان دسته‌بندی این بازی در سبک اکشن نیز وجود دارد).

مثال: سری بازی‌های FIFA، PES، NBA 2K، Madden NFL و…

در پایان باید اضافه کرد که سبک‌های دیگری هم وجود دارند که به اندازه این سبک‌ها مهم و پر استفاده نیستند و از این رو از ذکر آن‌ها خودداری می‌کنیم.

منبع پردیس گیم