شهر افسانه‌ای آتلانتیس، شهری گمشده‌ در زیر آب است که هنوز به صورت یک راز باقی مانده است. شهرهای گمشده دیگری نیز وجود دارند که واقعیت داشته و به دلایل مختلفی زیر آب مدفون شدند. در این مطلب به 10 شهر گمشده باستانی زیر آب می‌پردازیم.

شهر فاناگوریا (Phanagoria)

شهر گمشده باستانی فاناگوریا تقریبا 2550 سال پیش بنا شده است و ساکنان آن در قرن دهم این منطقه را ترک کرده‌ند. فاناگوریا بزرگترین شهر یونانی است که در حال حاضر در خاک روسیه قرار دارد. دانشمندان هنوز نمی‌توانند دلیل فرار مردم را که تمامی وسایل خود، پول‌ها و تزئینات گرانبها را جا گذاشتند، توجیه کنند.

این شهر، تاریخ طولانی و پر فراز و نشیبی دارد و همچنین ارتباطات تنگاتنگ و همه جانبه‌ی سیاسی، اقتصادی و غیره با تمامی شهرهای باستانی دریای مدیترانه داشت و عضو جدانشدنی این تمدن به حساب می‌آمد. در بخش بزرگی از این شهر، پهنه‌‌ای از گورستان، ستون‌های مرمری به‌عنوان محافظ پایه‌‌‌‌ی مجسمه‌‌ها و تعداد زیاد مصنوعات، وجود دارد.

شهر شی چنگ (Shicheng)

شهر باستانی شی چنگ که به «آتلانتیس شرق» معرف است، شهری باشکوه و مرموزی از دوران امپراطوری چین است. قدمت معماری بناهای این شهر به سلسله‌ی مینگ و چینگ برمی‌گردد. این شهر 40 متر زیر آب‌های دریاچه‌ی کیاندائو قرار دارد که در استان ژجیانگ واقع شده است. در سال 1959 این شهر گمشده باستانی و دهکده مجاورش با برنامه‌ای از پیش تعیین شده برای ایجاد یک سد به زیر آب رفتند تا یک دریاچه مصنوعی و همچنین یک نیروگاه تولید نیروی برق آبی راه اندازی شود. شهر شی چنگ به صورت معجزه‌آسایی دچار فرسایش چندانی نشده و ساختمان‌ها، دیوارها و حتی جزئیات چوبی آن تقریبا دست نخورده و سالم باقی مانده‌اند.

هم اکنون یک گروه فیلم‌برداری سرگرم ضبط و ثبت تصاویری از این شهر گمشده باستانی هستند. باستان شناسان در اندیشه این مسئله‌اند که چگونه این شهر از چنگال تخریب و فرسایش تدریجی جان سالم به در برده است. اگر چه در سال 2004 یک زیر دریایی با هزینه 6.4 میلیون دلار برای گشت و گذار توریست‌ها در این شهر ساخته شد اما هیچ‌گاه مورد استفاده قرار نگرفت و متاسفانه هنوز هیچ امکانات غواصی برای گردشگران مهیا نشده تا از این بخش باستانی دیدن کنند. امروزه این مکان به بهشتی رویایی برای غواصان تبدیل شده است.

شهر Thonis-Heracleion

شهر تاریخی Thonis Heracleion، یکی از شهرهای باستانی مصر یونان است. این شهر که در رود نیل بنا شده بود، به دلیل شرایط نامناسب از لحاظ زمین شناسی به زیر آب رفت. شهر Thonis، حدود 1200 سال پیش از روی زمین محو شده و امروزه در زیر دریا در قسمت غربی خلیج ابولخیر مصر یافت شده است.

در این اکتشاف علاوه‌بر ساختار خود شهر، باقیمانده بیش از 64 کشتی که در بستر دریا دفن شده، سکه‌های طلا و وزنه‌های ساخته شده از برنز، تندیس غول پیکری به همراه چندین تندیس کوچک‌تر از خدایان مصر باستان، کتیبه‌هایی از جنس سنگ که روی آن به زبان یونانی و زبان باستانی مصر حکاکی شده بود، بیش از 700 عدد لنگر کشتی و هزاران چیز عجیب و ارزشمند دیگر نیز پیدا شد. چیزی که هنوز معلوم نیست، نحوه‌ی غرق شدن این شهر در کف دریا است.

کاخ کلئوپاترا (Cleopatra)

کمی دورتر از ساحل اسکندریه، در زیر آب‌ها چیزی قرار گرفته که گمان می‌رود قسمتی از قصر سلطنتی کلوپاترا بوده است. گفته می‌شود کاخ کلوپاترا آخرین ملکه‌ی سلسله‌ی پتولمیس در مصر بوده است. محققان عقیده دارند که این محل در حدود 1600 سال قبل به‌وسیله‌ی زمین‌لرزه و بالا آمدن آب دریا به زیر آب‌ها فرو رفته است. بیشتر حفاری‌ها بر روی جزیره‌ای غرق شده به نام «آنتیرهودوس» متمرکز است که گفته می‌شود کلوپاترا در اینجا قصری داشته است. در این حفاری‌ها یک کشتی غرق شده که به خوبی حفظ شده و یک تکه سنگ گرانیت با نوشته‌هایی که پدر کلوپاترا، شاه پتولمی دوازدهم را معرفی می‌کند، پیدا شده‌اند.

اشیا کشف شده هنوز در محل خود قرار دارند چون دولت مصر قصد دارد یک موزه‌ی زیردریایی بنا کند. باستان شناسان در زیر آب‌های ساحلی این شهر گمشده باستانی که امروزه به اسکندریه معروف است، تندیس‌ها، ستون‌ها، مجسمه‌هایی از جانوران مرموز، معابد و زیربنای یک کاخ را کشف کرده‌اند که به نظر می‌رسد همه آنها به کلوپاترا تعلق داشته‌اند. بخش بیشتر این آثار یا از بین رفته‌اند و یا براثر یک زلزله شدید اکنون در زیر آب قرار دارند.

شهر اولوئوس (Olous)

در سواحل مدیترانه‌ای یونان شهری کوچک به نام «اولوس» وجود دارد که سالیان سال پیش شهری با 40 هزار نفر جمعیت بوده است. این شهر گمشده باستانی که به عنوان یک شهربازاری شناخته می‌شد بر اثر زلزله‌های مختلف و سیل به زیر آب رفت ولی هیچوقت از ذهن‌ها خارج نشد زیرا همیشه بقایای آن به راحتی قابل مشاهده بوده است.

این شهر این روزها به عنوان شهر غواصانی شناخته می‌شود که قصد دارند ساعتی را زیر آب در شهری باستانی باشند. شهر اولوئوس برخلاف دیگر شهرهای جزیره‌ی کرات که روی سنگ بنا شده بودند، شهر اولوئوس روی شن‌هایی ساخته شده بود که ثبات چندانی نداشتند و سرانجام در اثر زلزله به طور‌کامل مدفون شد.

روستای مولیفنوا (Mulifanua)

سکونت‌گاه اصلی قوم لاپیتا، میکرونزی (Micronesid) و پلینزی (Polynesia) بودند که بعد از مستقر شدن در جزایر اقیانوس آرام، تعداد بسیاز زیادی سکونت‌گاه ساختند.

مشخص نیست که چه تعداد روستای دیگر در این جزایر وجود داشته است، چرا که پس از چند قرن، سطوح آبی شدیدا متغیر است و نقطه‌ای که زمانی خط ساحلی بوده، ممکن است در حال حاضر مرکز یک جزیره باشد. کشف 4 هزار از تکه سفال در سواحل جزیر آپولو، نشان می‌دهد این منطقه‌ای که زیر آب مدفون شده از روستاهای لاپیتا است.

خلیج کامبای (Cambay)

خلیج کامبای یا خامبات به‌طور گسترده‌ای با استفاده از دستگاه سونار (ردیاب زیردریایی) مورد بررسی و کاوش قرار گرفته و پژوهشگران معتقدند هزاران ساخته دست بشر از جمله قطعاتی از سفال و دیگر وسائل خانگی در خلیج وجود دارد. قدمت این شهر زیر آبی به 9500 سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد، در صورتی که اگر این تاریخ صحت داشته باشد، به این معنی است که این شهر زمانی ساخته شده بود که هیچ کس تصور نمی‌کرد بشر قادر به ساخت چنین شهر‌هایی با این وسعت باشد.

در این شهر جدید تکه‌های سفالی، مهره‌های تزئینی و مجسمه‌هایی با استخوان و دندان انسان از این شهر جدید، کشف شده‌اند. این شهر گمشده باستانی به دلیل ذوب آخرین یخ‌های عصر یخبندان و بالا آمدن سطح آب، زیر آب مدفون شد.

دریاچه‌ تیتیکاکا (Titicaca)

دریاچه‌ی تیتیکاکا به‌عنوان پرارتفاع‌ترین دریاچه کشتیرانی، اسرار زیادی را سال‌هاست در خود دارد همچنین این دریاچه، پهنه آبی بسیار زیبایی است که سواحل آن بین پرو و بولیوی تقسیم شده است. این دریاچه بزرگ‌تر از پورتوریکو بوده و دارای چندین جزیره است که برخی از آنها خرابه‌های دوره اینکا را در خود دارند. سطح آب در این جزیره‌ها بسته به فصل به‌طور متوسط 1.5 متر بالا و پایین می‌رود. می‌توانید با قایق به جزیره Taquile رفته و برای رسیدن به آثار تاریخی از 553 پله سنگی بالا بروید.

اخیرا گروهی از غواصان به نام‌ “Akakor Geographical Exploring” بعد از 200 عملیات ناموفق و کاوش در خرابه‌های داخل دریاچه، سرانجام ویرانه‌های معبدی را یافته‌اند که از زمان اینکاها باقی مانده است که شامل اشیائی مانند، تکه‌های طلا، مجسمه‌های سرامیکی، بشقاب‌های سنگی، استخوان انسان و حیوان، می‌شوند. براساس افسانه‌های مردم اینکا عامل پیدایش تمام تمدن اینکاها، دریاچه‌ی تیتیکاکا است.

اتلیت یام (Atlit-Yam)

شهر باستانی اتلیت یام در فاصله‌ای کمتر از 1.5 کیلومتری ساحل و در نزدیکی شهر «هیفا» قرار دارد. این شهر گمشده باستانی تقریبا دست‌نخورده باقی مانده و باستان‌شناسان توانسته‌اند اسکلت‌های فراوانی را به طور دست نخورده و سالم در درون قبرهای آن بیابند. در مخازن گندم کشف شده از این شهر نیز بقایای شپش‌های گندم یافت شده است. همچنین ابزارهای سنگی و استخوانی به همراه دانه‌ی گیاهان اهلی مانند کتان و جو در این ناحیه کشف شده‌اند.

شواهد نشان دهنده‌ی جامعه‌ای است که نه تنها متکی به ماهیگیری بوده بلکه حیوانات اهلی و کشاورزی هم در آن نقش بسزایی داشته‌اند. قدمت این شهر گمشده باستانی که 40 هزار مترمربع وسعت دارد به 7000 سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد.

شهر پورت رویال (Port Royal)

شهر بندری «پورت رویال» که به عنوان فاسدترین شهر جهان در گذشته نیز شناخته می‌شود زمانی یکی از مهم‌ترین بنادر تجاری دنیای جدید و بهشت دزدان دریایی بود. در سال 1962 میلادی، وقوع زمین‌لرزه سبب فرسایش و حل شدن خاک شنی این شهر در آب شد و در عرض چند دقیقه ساختمان‌ها، خیابان‌ها و دو سوم این شهر به زیر آب فرو رفت. این شهر زیرآبی اکنون یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی زیرآبی در نیمکره غربی محسوب می‌شود. بخش خشکی باقیمانده از شهر پورت رویال اکنون یک روستای ساحلی برای ماهیگیری است که نشانه‌های اندکی از گذشته درخشان و با شکوه خود به همراه دارد.

در سال 1981 برنامه‌ی باستان شناسی تکزاس به همراه دانشگاه A&M و با همکاری موسسه‌ی باستان شناسی دریایی و صندوق منابع ملی جامائیکا شروع به انجام کاوش‌هایی در زیر دریا و درمورد شهری که در قرن 17 میلادی به زیر آب فرو رفته بود، کردند. شواهد به دست آمده حاکی از آن هستند که بخشی از این شهر گمشده باستانی که در کنار دریا و قسمت بندری بوده، در هنگام فرو رفتن به زیر آب صدمه دیده و بیشتر بناهای باستانی آن از بین رفته است اما بخشی که از بندر فاصله داشته به طور عمودی در آب فرو رفته و کمتر ویران شده است.

گجت نیوز