از دست دادن کنترل بر اطلاعات شخصی ، پراکنده شدن اخبار جعلی و دروغین و همچنین نبود مقررات پیرامون تبلیغات سیاسی را باید سه تهدید مهم برای دنیای وب دانست که بر اساس گفته‌های مخترع وب، تیم برنرز لی (Tim Berners-Leee) اکنون محیط وب را درگیر کرده و رفته رفته خطر آن‌ها جدی‌تر می‌شود. وب با گذر زمان گسترده‌تر شده و روزانه به تعداد چند ده میلیونی وب سایت‌های کنونی اضافه می‌شود. از نظر تیم برنرز لی آینده وب با این خطرات مهم روبرو است و همه کاربران باید فکری به حال آن‌ها کنند.

همانطور که می‌دانید، شبکه جهانی اطلاعات (اینترنت) یک بستر برای ارائه سرویس‌های مختلف است. سرویس ایمیل و سرویس اشتراک‌گذاری فایل را باید از این جمله سرویس‌ها دانست. اما وب، به عنوان مهمترین کاربرد اینترنت شناخته می‌شود، به همین دلیل اغلب کاربران این دو را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند، اما واقعیت این است که «وب، یک سرویس ارائه شده در بستر اینترنت و زیر مجموعه آن است».

در دوازدهم ماه مارس (بیست و دوم اسفند) سال 1989، یک مهندس کامپیوتر، یک پروپوزال به CERN ارسال کرده و چیزی که امروز به عنوان وب جهان‌ گستر (www –> World Wide Web) می‌شناسیم را در آن شرح داد. به عنوان یک یادبود برای بیست و هشتیم سالگرد تولد این سرویس، برنرز لی به عنوان مدیر و موسس وب، یک نامه سرگشاده نوشته و آینده وب و مشکلات احتمالی آن را از دیدگاه خود تشریح کرد. برنرز لی در این نامه، سه تهدید را برای آینده وب عنوان کرده است، تهدیداتی که وی شدیدا درباره آن‌ها نگران است. از نظر وی، کاربران باید دست به کار شده و به مقابله با این سه تهدید بپردازند تا بتوانند از پتانسیل بالای وب به عنوان ابزاری در خدمت بشریت استفاده کنند. نامه برنرز لی بسیار طولانی بوده و متن کامل و زبان اصلی آن دراین صفحه وب قابل مشاهده است، اما صحبت‌های وی را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد :

اولین تهدید آینده وب ؛ انتشار بی‌رویه اخبار جعلی

تعداد بی‌شماری از کاربران وب، به صورت روزافزون درباره انتشار آنلاین اطلاعات غلط اظهار نگرانی می‌کنند. این اخبار ممکن است تنها به انتشار یک خبر دروغ درباره انواع کالا و فروش غیر قانونی آن‌ها ختم شده و یا در نتایج انتخابات سیاسی تاثیر مستقیم بگذارند و نتیجه را به طور کامل زیر و رو کنند.

دومین تهدید آینده وب ؛ از دست دادن کنترل اطلاعات شخصی

وقتی کاربران به یک وب سایت مراجعه کرده و بعد از ورود به آن، اطلاعاتشان را در آنجا وارد می‌کنند، در واقع در حال تسلیم اطلاعات خود به این سیستم هستند و این موضوع شدیدا برنرز لی را نگران می‌کند. از آنجایی که اطلاعات ما در سیلوهای اختصاصی و در جایی دوری از چشم نگهداری می‌شوند، از مزایایی که در صورت داشتن کنترل کامل اطلاعات به ما می‌رسند، خبری نخواهد بود. به عبارت دیگر، به دلیل نداشتن کنترل کامل و محض بر اطلاعات، نمی‌توان مشخص کرد آن‌ها باید چه زمانی و با چه اشخاصی به اشتراک گذاشته شوند.

متاسفانه این امکان نیز وجود ندارد تا کاربران با شرکت‌‎ها، درباره اطلاعات مهم‌شان صحبت کرده و نبایدها را برای اشتراک‌گذاری تعیین کنند. ریسک از دست دادن کنترل اطلاعات شخصی، در برخی از کشورها چندین برابر مناطق دیگر است. در برخی کشورها همچون آمریکا، به دلیل نوع خاص حکومت، شرکت‌ها با دولت روابط مخفیانه داشته و اطلاعات کاربران را در اختیارشان می‌گذارند. این همکاری، زندگی شهروندان را در معرض خطر قرار می‌دهد.

سومین تهدید آینده وب ؛ تبلیغات سیاسی

پدر وب معتقد است تبلیغات پیچیده مدرن، نه تنها آینده وب ، بلکه دموکراسی را نیز شدیدا در معرض خطر قرار می‌دهند. در برخی از آگهی‌های سیاسی در آمریکا و یا خارج از آن، به صورت غیر اخلاقی رفتار شده و به عنوان نمونه با هدایت رای‌دهندگان به وب سایت‌های خبری جعلی، آن‌ها را به رای دادن به فردی خاص تشویق می‌کنند و یا حتی مردم را از رای دادن بازمی‌دارند.

تبلیغات هدفمند به یک کمپین اجازه می‌دهد به صورت کاملا متفاوت صحبت کرده و اخبار ضد و نقیض را به گروه‌‎های مختلف نسبت دهد. آیا این دموکراسی است؟ به عنوان نمونه‌ای بارز می‌توان به انتخابات اخیر ایالات متحده آمریکا اشاره کرد که بسیاری از تحلیگران، نقش فیس بوکدر پیروزی دونالد ترامپ را بیش از حد تصور می‌دانند. از نظر آن‌ها، انتشار اخبار دروغ پیرامون رقیب ترامپ یعنی هیلاری کلینتون، سبب شد تا با وجود محبوبیت بالای کلینتون، نظر جمعی درباره وی تغییر کند.

یک موضوع مشترک میان هر سه تهدید آینده وب از نظر برنرز لی وجود دارد. شرکت‌های بزرگ تکنولوژی و رهبران وب همچون گوگل و فیس بوک، قدرتی بالاتر از حد تصور داشته و می‌توانند اثرات وحشتناکی را بر جامعه مدنی بگذارند، بدون اینکه رد پایی از آن‌ها باقی بماند. متاسفانه هیچ راه حل ساده‌ای برای نجات آینده وب از این تهدیدات وجود ندارد.

البته برنرز لی نامه خود را بدون ارائه پیشنهاداتش برای جلوگیری از این تهدیدات رها نکرده است. تشویق شرکت‌ها به گرفتن اشتراک از کاربران و همچنین فروش سرویس‌ به ازای مبالغ پایین به جای تبلیغات، اطمینان از روش‌های گرفتن تصمیمات حیاتی و تعیین چندین اصل مشترک برای کاربران، از جمله پیشنهادات وی هستند. به عنوان نتیجه‌گیری، برنرز لی به همه‌گیر بودن وب و ساخته شدن آن به دست تمامی کاربران دنیا اشاره کرد و از آن‌ها می‌خواهد تا مجددا با تلاش خود، وب را به محیطی که دوست دارند تبدیل کنند.

گجت نیوز