بازی‌های ریسینگ و مسابقه‌ای، بخش مهمی از صنعت بازی‌های ویدئویی را تشکیل می‌دهند. اما درست همانند هر ژانر دیگری، ریسنگ هم خود به دسته‌های بیشتر و خردتری تقسیم می‌شود. این دسته‌ها و به اصطلاح ساب-ژانرهای متفاوت، گستره عظیمی از بازی‌های مختلفی را می‌سازند که سلایق متفاوتی را در بر می‌گیرند. به عنوان مثال، بسیاری از بازی بازها، طرفداران سبک شبیه سازی اتوموبیل رانی هستند و بازی‌های ریسینگ را با درونمایه‌های حقیقی و شبیه سازی دوست دارند. در مقابل بسیاری دیگر از مخاطبان، ترجیح می‌دهند که بازی‌هایی را در سبک ریسینگ تجربه کنند که شیوه رانندگی کردن در آن‌ها به دور از واقعیت بوده و فقط در جهت ساخت سرگرمی باشد.

تختِ گاز

خوش بختانه، عناوین و فرنچایزهای بسیاری وجود دارند که خواسته های هر دو دسته از این طرفداران را برآورده کرده و لبخند رضایت را بر لبان‌شان نشانده باشند. هرچند که در سال‌های اخیر و با افول دردسر ساز سری Need For Speed حلا فقط یک فرنچایز موفق در سبک ریسینگِ آرکید باقی مانده که با اقتدار و موفقیت به راه خود ادامه می‌دهد. سری جوان و البته بسیار دوست داشتنی Forza: Horizon که خودش زیر مجموعه سری شبیه ساز forza است. توانسته با استفاده از فرمولی دوست داشتنی و ارائه سبکی سرگرم کننده، به موفقیت بسیاری در این سبک برسد. این موضوع در کنار تلاش‌های بی وقفه ناشری مثل یوبی سافت برای ساخت عنوانی درخور در سبک ریسینگ آرکید (The Crew)، به خوبی اهمیت این زیر سبک را در میان مخاطبان نشان می‌دهد. اما همانطور که اشاره کردم، با افول بی‌سابقه و ظاهراً تمام نشدنی سری بازی‌هایی که پرچم دار این سبک محسوب می‌شدند، یعنی سری Need For Speed، این سبک هر روز در جاده‌های خاکی فراموشی، دور تر و دور تر رفته و تبدیل به یک افسانه شده است. زیرا از طرفی عدم موفقیت شماره اول سری The Crew و از طرف دیگر، انحصاری بودن سری Forza: Horizon بخشی از جامعه بازی بازها را از این سبک محروم کرده است. این درحالی است که بی شک، در سال‌های اخیر، سری Forza: Horizon سزاوار لقب پادشاهی این سبک است.

با این همه، در سال ۲۰۱۰ و قبل از فروپاشی کامل سری Need For Speed و همچنین اعلام پادشاهی Forza: Horizon بر چنین سبکی، استدیوهای بسیاری بودند که تلاش کردند عناوینی در خور در این سبک ارائه کنند. در این سال، سه عنوان موفق و تقریباً نام آشنا در سبک ریسینگ آرکید منتشر شدند که همگی موفق بودند،
عنوان اول، یکی از بازی‌های سری NFS بود که با نام کامل Need For Speed: Hot Pursuit شناخته می‌شد. این عنوان که تمرکز بسیاری برروی اکشن و نبردهایی خیابانی در حین رانندگی داشت، توانست توجه مخاطبان و منتقدان را دوباره به سمت سری NFS جلب کند. دومین عنوان، بازی زیبا و تحسین برانگیز و البته پر سر و صدای استدیو Black Rock با نام Split/Second بود. یک بازی بزرگ و جاه طلبانه که با ایده‌هایی جنجالی و به اصطلاح بلک باستری، حسابی سر و صدا کرد و توانست نظرها را به سمت خودش جلب کند. می‌توانید نقد و بررسی دقیق و زیبای این عنوان را به قلم شاهین غمگسار عزیز، در اینجا مطالعه کنید.
اما سومین بازی Blur نام داشت. Blur ساخته کمتر شناخته شده اما جذاب و دوست داشتنی استدیو Bizarre Creations، خالق سری معروف و موفق Project Gotham Racing در سبک ریسینگ آرکید بود. یک بازی جاه طلبانه و جذاب دیگر که توانست با ترکیب کردن المان‌هایی متفاوت از بازی‌های مختلف، به فرمولی جذاب و سرگرم کننده در سبک ریسینگ دست پیدا کند. نکته مهم در رابطه با هرسه این عناوین این است که هیچ وقت، دنباله‌ای برایشان ساخته نشد. سری NFS که حتی پس از گذشت ۷ سال، همچنان در حال آزمون خطا برای دست یابی به یک فرمول ثابت برای رسیدن به موفقیتی پایدار در سری است و همچنان به شکست‌هایش ادامه می‌دهد. استدیو Black Rock هم به واسطه سیاست‌های جدید کمپانی مادرش، یعنی دیزنی، به هیچ عنوان بودجه لازم برای ساخت یک بازی بزرگ را دریافت نخواهد کرد. درحالی که سازنده سومین عنوان، یعنی استدیو Bizarre Creations به سبب سیاست‌های مالی عجیب و غریب، و غیرمنصفانه Activision تعطیل شده است. و از این جهت، است که حتی با وجود منتشر شدن عناوینی موفق وبسیار جذاب در سبک رییسنگ آرکید در سال ۲۰۱۰، حالا و با گذشت ۷ سال، این سبک همچنان در حال فراموشی است.
اما گذشته از بررسی تاریخ و اشاره به سه بازی مهم در این سبک در سال ۲۰۱۰، قصد داریم به نقد و بررسی عنوان سوم، یعنی Blur بپردازیم. بازی زیبایی که با ادغام عناصر بازی‌های کارتینگ و ریسینگ، توانست به موفقیتی چشم گیر دست پیدا کند. با نقد و بررسی Blur همراه گیمفا باشید.

جشنواره رنگ‌ها

در Blur همه چیز به سادگی در گیم پلی خلاقانه بازی خلاصه می‌شود. در طول بخش تک نفره یا Career Mode بازی کننده‌ها، باید در طول مسیرهایی نام آشنا که همگی بر اساس مکان‌های واقعی ساخته شده‌اند به مسابقه بپردازند. در حقیقت مکانیزم گیم پلی بازی بسیار ساده است. شما با انتخاب خودرو مورد نظر، وارد مسیر شده و باید رانندگی کنید. تنها نکته متفاوت در Blur وجود مربعهای رنگی در طول مسیر است که با برخورد، هریک توانایی خاصی را به شما می‌دهند. این الگو به به طور مستقیم از بازی‌هایی همچون ماریو کارت و یا کرش کارت به Blur امده، و فقط با رنگ و بویی خشن تر و بزرگ سالانه تر، و البته بسیار جذاب تر اجرا شده است. و همین تم بزرگسالانه، در کنار جدی تر شدن، باعث شده رانندگی و کنترل اتوموبیل‌ها به واقعیت نزدیک تر باشد. از این جهت و در نگاه اول blur اصلاً عنوانی پیچیده و یا سرگیجه اور نیست. حتی شاید فرمول استفاده شده در گیم پلی بازی هم چندان نوآورانه به نظر نرسد. اما به محض مواجهه با بازی، درک خواهید کرد که blur به هیچ وجه عنوانی ساده هم نیست. درست است که در میان رانندگی پر زد و خورد و هیجان انگیز بازی نباید هیچ چیز را جدی بگیرید و لذت بردن را سر لوحه کارتان قرار دهید. اما Blur بر خلاف عناوینی که از آن ها الگو گرفته، بازی بسیار دقیقی است.

مسابقات در Blur به لطف سلاح ها و نواوری ها بسیار هیجان انگیز و تنش زا هستند. اما در مرحله ابتدایی زیبایی این بازی، رانندگی کردن است که می‌درخشد. رانندگی در Blur به هیچ عنوان شبیه به واقعیت و عناوین شبیه سازی نیست. اما در مقابل به هیچ عنوان به سادگی بازی‌های همچون ماریو کارت هم نیست. سازنده ها به زیبایی وزن و فیزیکی متناسب با سرعت و ریتم گیم پلی برای بازی‌شان طراحی کرده‌اند. رانندگی کردن در blur بسیار لذت بخش و زیباست. اما کافی است به پیچ‌های تو در تو و جاده‌هایی سخت برسید تا درک کنید که این بازی آن چنان هم که به نظر می‌رسد آسان نیست. در قدم اول باید یاد بگیرید که چگونه ماشینی با وزن بسیار کم را بدون از دست دادن کنترل هدایت کنید. جدا از ویژگی های متفاوتی که هر اتوموبیل در Blur دارد. فیزیک و وزن هر ماشین به طرز غیرقابل انکاری کم است. این مهم به علت سرعت و ریتم بسیار تند گیم پلی در بازی قرار داده شده و بر خلاف تصور، هیچ لطمه‌ای به تجربه بازی وارد نمی‌کند. در حقیقت پس از چند دقیقه کنترل هر ماشین در blur به سرعت با شرایط بازی آشنا خواهید شد. وزن کمتر ماشین ها به شما اجازه می‌دهد که با سرعتی بیشتر از حد معمول تغییر مسیر داده و نسبت به اتفاقات غیر منتظره‌ای که همیشه در مسیر مسابقات رخ می‌دهند واکنش نشان دهید. در واقع، اگر سازنده ها وزن ماشین ها را سنگین تر از آنچه که در بازی قرار داده شده در نظر می‌گرفتند. ریتم تند و هیجان انگیز بازی، به علت کنترل واقعی تر و واکنش های کندتر ماشین ها حتما دچار اشکال می‌شد. وزن کم ماشین ها و سبک کنترل خاص و شناوری که دارند، بازی را از واقعیت دور کرده، اما درجه دقت و دانایی سازندگان را به نمایش می‌گذارد. تیم سازنده به خوبی با شرایط گیم پلی آشنا بوده و برخلاف بسیاری از بازی سازان، می‌دانسته که از مخلوقش چه می‌خواهد. نبردها و سلاح هایی که در بازی قرار دارند، در کنار سبک و شیوه طراحی مسیرها، سیستمی را در رانندگی طلب می‌کرد که به بازی بازها اجازه واکنش‌های سریع را درکنار حس کنترل یک خودرو واقعی بدهد. و سازندگان با خلق سیستم راندن blur به این مهم دست پیدا کردند. در حقیقت هندلینگ و کنترل هر خودرو، با دیگری تفاوت داشته و توانایی‌های متفاوتی را از راننده طلب می‌کند. هندلینگ، شتاب، قدرت و عناصر دیگر در هر خودرو نسبت به دیگری تفاوت داشته و حسی خاص را منتقل می‌کند، اما در مقابل، وزن تمامی خودرو ها به طرز محسوسی کم است و این موضوع باعث می‌شود که دقت و سرعت عمل در کنترل هر خودرو نیاز باشد، اما در عین حال، امکان واکنش‌های سریع و تصمیمات ناگهانی در رانندگی هم برای بازی باز فراهم شود. به بیان دیگر، سیستم رانندگی Blur به شما اجازه می‌دهد که تفاوت رانندگی با هر خودرو  را بسته به توانایی‌‌هایتان درک کنید، اما در عین حال، بدون در نظر گرفتن خودرو و ویژگی‌هایش، امکان واکنش‌های سریع را فراهم می‌کند.

اما علت اساسی، استفاده از چنین سیستمی در رانندگی، همانطور که قبل تر اشاره کردم به دو موضوع باز می‌گردد. موضوع اول، بی شک وجود سلاح‌های متفاوت در مسیر مسابقات است و موضوع دوم مسییرهای پر پیچ و خم بازی. به سبک بازی‌هایی همچون ماریو کارت، در طول مسیر مربعهایی شناور وجود دارند که در صورت برخورد با آن‌ها، توانایی های خاصی نظیر استفاده از موشک، شتاب دهنده، مین گذاری، سپر دفاعی و حتی شوک را در اختیارتان قرار می‌دهند. این سلاح‌های قدرتمند که نمونه‌هایی به مراتب خشن تر از نسخه استفاده شده در ماریو کارت هستند. با جلوه‌های بصری بسیار دلنشینی همراه شده‌اند. استفاده از سلاح‌ها محدودیت خاصی ندارد و هریک با رنگ و نشان خاصی مشخص شده‌اند. اما ریتم بسیار سریع و سرعت بالای مسابقات، به دلیل همان کنترل شناور خودرو ها، باعث می‌شود که بهره گرفتن از سلاح ها علاوه بر تسلط و کنترل ماشین، زمان بندی دقیقی را هم طلب کند. به بیان دیگر، هر سلاح و هر توانایی استراتژی خاص و منحصر به فردی را نیازمند است. به عنوان مثال، وقتی قصد سبقت گرفتن از حریف را دارید، استفاده به موقع از موشک بسیار اهمیت پیدا می‌کند. چرا که یک واکنش سریع از حریف می‌تواند موشکتان را با دیوار آشنا کند. همچنین بهره بردن از مین و یا شتاب دهنده هم زمان بندی درستی را می‌طلبد. فرص کنید یک مین درست در مسیری که خودتان از آن عبور کرده‌اید قرار داده اید و هیچ یک از رقیب‌ها هم به آن برخورد نکرده‌اند. با توجه به سبک رانندگی یکسان، امکان اینکه در دور بعد مین برای خودتان دردسر ساز شود بیشتر است.

با این همه اما، سیستم رانندگی دلنشین بازی، باعث می‌شود که سرعت و ریتم مسابقات بسیار بالا باشد و ازین رو، شما به طور مداوم با مربعهای شناور برخورد خواهید داشت و به طور تقریبی در تمام طور مسیر مجهر و مسلح خواهید بود. این درحالی است که هر بازی کن توانایی ذخیره و حمل سه سلاح به طور همزمان را داراست. و می‌تواند از میان این سلاح ها انتخاب کرده و از توانایی مورد نظرش در زمان درستی استفاده کند. وجود سیستم ذخیره کردن اسلحه ها، نکته‌ای است که Blur را از عناوین دیگر مشابه در سبک متمایز می‌کند. در بازی‌های این سبک معمولاً مجبور هستید تا بلافاصله از سلاح و یا توانایی اهدا شده استفاده کنید. اما با امکان ذخیره کردن، Blur به شما اجازه می‌دهد که سلاحتان را در زمان و مکانی درست رو کرده و از شرایط بهترین بهره را ببرید. مثلاً فرض کنید شما یک موشک بنفش را ذخیره کرده‌اید و در لحظات آخر مسابقه، این موشک نفر اول را از دور خارج کرده و به شما اجازه برنده شدن می‌دهد. این زمان بندی دقیق و استفاده خاص و کمی مردم آزارانه از چینی قابلیتی، علاوه بر انتقام گرفتن از سرعت زیاد آن راننده که تا لحظات آخر نفر اول محسوب می‌شد. شور و شعفی وصف ناپذیر را هم برایتان به ارمغان خواهد آورد. Blur یک بازی زیباست که سیستم خوب سلاح های رنگارنگش به شما اجازه می‌دهد چنین اعمال شیطانی و مردم آزارانه‌ای را بدون استفاده کردن از ذره‌ای خشونت پیاده سازی کنید. یادتان باشد که این امکانِ خاص و منحصر به فرد در کمتر بازی ریسینگی قابل دستیابی است.

اما بخش تک نفره (Career Mode) در Blur به همین موارد خلاصه نمی‌شود. در این بخش، و در هر یک از قسمت‌های بازی، با رقیبی برخورد خواهید کرد که علاوه بر رجز خوانی رانندگی کردن را هم بلد است. این رقبا به کمک طرفدارای بیشتری که دارند، از شما برتر هستند. اما نگران نباشید. Blur با سیستم زیبای طرفداران، امکان برتری را برایتان فراهم می‌کند. با پیروزی در هر مسابقه و کسب مقام بالاتر، مقداری بسیاری طرفدارن کسب خواهید کرد. اما این تنها راه کسب طرفداران نیست. این طرفداران هیجان و تنش بیشتری را تقاضا می‌کنند. و به همین دلیل در حین هر مسابقه چالش‌هایی با نام fan icon در مسیر ها وجود دارند. هر Fan Icon چالشی متفاوت است که اجرای یک حرکت نمایشی، نوع خاص استفاده از یک سلاح و یا از میان برداشتن یک حریف خاص را از شما تقاضا می‌کند. به عنوان مثال یک fan icon از شما درخواست می‌کند که به وسیله یک موشک، حریفی را از دور مسابقات خارج کنید. و این درحالی است که شما به عنوان نفر اول در حال نزدیک شدن به خط پایان هستید. در چنین شرایطی تصمیم گیری و خطرپذیر در بازی نقش مهم را ایفا می‌کند. و لازم است تذکر بدهم که Blur در تک تک لحظاتش از شما می‌خواهد که برای دریافت امتیاز طرفداری بیشتر، جایگاهتان در مسیر را به خطر بیاندازید.
اما این امتیازات طرفداری به چه دردی می‌خورند. در واقع این امتیاز طرفداری، نامی متفاوت است که سازندگان برروی امتیاز تجربه همیشگی بازی‌ها قرار داده‌اند. با کسب طرفداران بیشتر، سطح (Level) شما افزایش خواهد یافت و به دنبال این موضوع، خودروهای جدید و البته، لواز جانبی جدیدی در دسترس قرار خواهند گرفت. و این لوازم جانبی، یکی از جذاب ترین بخش‌های Blur هستند. با خرج کردن امتیازهای طرفداری و همچنن کسب سطح بالاتر، ابزارهای جدیدی در دسترس قرار می‌گیرند. این ابزارها به شما کمک خواهند کرد که در حین مسابقات، توانایی های بهتری و بیشتری برای استفاده از سلاح ها و یا کسب سرعت بیشتر داشته باشد. به عنوان مثال، یکی از ابزار ها به شما اجازه می‌دهد که بدون برخورد با مربع‌ها و دریافت شتاب دهنده، در ابتدای هر دور از مسابقه به شتاب دهنده دسترسی پیدا کنید. یا یکی دیگر از ابزارها، یک نشانه گیر لیزری است که دقت نشانه گیری در زمان شلیک موشک‌ها را صدچندان می‌کند.
سیستم پاداش ها و افزایش سطح، چیزی است که بازی را به شدت متنوع و تازه نگه می‌دارد. اما درست در نقطه پایانی، بزرگترین ضربه را بر پیکره Blur وارد می‌کند. در بخش تک نفره فقط ۲۵ سطح وجود دارد و این درحالی است که با رسیدن به سطح ۲۵، بسیاری از ابرازها خارج از دسترس باقی می‌مانند. این سقف سطح در بخش تک نفره، برای کسانی که قصد تجربه چند نفره را ندارند، بازی را پس از چند ساعت به بن بست می‌رساند. چرا که سرعت و ریتم تند بازی، در بخش امتیازات طرفداری هم رعایت شده و شما به راحتی می‌توانید پس از چند ساعت تجربه کردن Blur به سطح ۲۵ برسید. این سقفِ کم و دور از انتظار، باعث می‌شود که بخش تک نفره Blur، با وجود تمام شایستگی‌ها و زیبایی‌هایش، به سرعت جذابیت خود را از دست بدهد.

اما در بخش چند نفره اوضاع طور دیگری است. Blur به واسطه امکان استفاده ۴ نفر از حالت Split Screen، بخش چندنفره خود را حتی در حالت آفلاین هم فعال می‌کند. مسابقات در Blur در حالت عادی ۲۰ شرکت کننده را شامل می‌شوند. به این ترتیب در حالت ۴ نفره و با استفاده از Split Screen، شانزده کننده با هوش مصنوعی در مسیر حضور خواهند داشت. خوش بختانه شرایط خوب هوش مصنوعی و رانندگی درست و حسابی آن‌ها، بر خلاف بعضی نسخه‌ها در سری NFS شرایط را به طرز غیرمنصفانه‌ای برایتان سخت نخواهد کرد. رقبا درست همانند شما دچار اشتباه خواهند شد. چه بسیار است مواقعی که بتوانید با زمانبندی دقیق از موشک ها و یا دیگر سلاح هایشان جای خالی بدهید. هوش مصنوعی خوب رقبا، باعث می‌شود که Blur جذابیت‌های بخش چندنفره آنلاینش را حتی در حالت Split Screen هم حفظ کند. اما این بخش، به واسطه دوربین نامناسب و کوچک کردن صفحه و به دنبال آن محدود کردن میدان دید شما، در طولانی مدت خسته کننده خواهد شد.
اما بخش چند نفره Blur با وجود ۲۰ بازی کن در یک مسیر، یکی از هیجان انگیز ترین تجربیات راننندگی آرکید را رقم خواهد زد. سرعت بالا و ریتم سریع گیم پلی، در کنار استفاده از سلاح ها و طراحی بی نظیر جاده ها، که همگی از مسیرهای واقعی برداشت شده‌اند، باعث می‌شود که مدام در حال جای خالی دادن، شلیک کردن و پیچیدن باشید و وقتی برای سرخاراندن باقی نماند. مسیرهای متنوع و پر پیچ و خم بازی، در کنار سرعت بسیار زیاد ماشین ها، سلاح های متنوع و تعداد بالای شرکت کنندگان، ریتم تند و بسیار سریعی به بخش چندنفره می‌بخشد و به دنبال آن هیجانی وصف نشدنی را خلق می‌کند.

Blur از نظر جزئیات گرافیکی در مرتبه بالایی قرار ندارد اما کاملاً قابل قبول ظاهر می‌شود. تعداد خودروهای موجود در بازی بسیار بالاست و هریک سبک و سیاق رانندگی متفاوتی دارند، همچنین بسیاری از آن ها با خریداری حق امتیاز به بازی راه پیدا کرده و نمونه واقعی هستند و در زمان تصادفات و برخوردها به زیبایی تخریب می‌شوند. اما در زمینه طراحی فنی، و کیفیت بافت‌ها، Blur یک بازی درخشان نیست و فقط در مرحله قابل قبول قرار دارد. این خودروها که از روی نمونه واقعی ساخته شده‌اند، اکثراً از دور نمایش داده می‌شوند و بازی با فیلترهای رنگی خاص ضعف هایشان را می‌پوشاند. این موضوع در مورد کیفیت بصری مسیرهای مسابقه از نظر فنی هم صادق است و همه چیز از دور شمایل بسیار زیباتری دارد. اما فراموش نکنید که Blur همچون نامش، همه چیز را در هاله‌ای محو از سرعت بسیار نمایش می‌دهد و از این جهت، گرافیک فنی بازی، هیچ وقت به طور کامل، مگر با دقت بسیار، در معرض آزمایش قرار نمی‌گیرد. این درحالی است که بازی از نظر رنگ بندی و گرافیک هنری بسیار عالی عمل می‌کند. رنگ بندی خاص هر سلاح و افکت نورانی و نئون گونه آن‌ها باعث می‌شود که مسابقات شبیه به جشنواره‌ای بزرگ از رنگ‌های شاد و زیبا به نظر برسند. افکت‌های تصویری بسیار زیبا در کنار تخریب عالی ماشین ها در زمان برخورد با محیط و یا هدف قرار داده شدن با سلاح ها، هیجان مسابقات را صد چندان می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که Blur در زمینه گرافیک هنری بسیار عالی عمل کرده و در زمینه فنی هم قابل قبول ظاهر شود و به طور کلی در بخش گرافیک، نمره قبولی دریافت کند.

نتیجه گیری

Blur یکی دیگر از آن عناوین زیبا و خلاقانه است که متاسفانه ادامه پیدا نکرد. فروش نه چندان خوب بازی، در کنار نام و نشان دهن پر کن سری NFS، باعث شد که ناشر محترم، چشمش را برروی تیم خلاق این عنوان بسته و به سراغ انتشار سالانه CODها و ساخت نسخه‌های تقلیدی از شماره اول Prototype برود، آن هم در حالی که سازندگان ایده‌های بسیاری برای خلق شماره دوم داشتند. Blur یک بازی زیبا و بسیار سرگرم کننده در سبک آرکید است که با وجود هیجان و رقابت، هیچ گاه روی اعصابتان نمی‌رود. تم شاد و دوست داشتنی و پر از رنگ بازی، جز هیجان و دوستی هیچ چیز را طلب نکرده و در فاصله‌ای بسیار زیاد از خشونت، به کارش ادامه می‌دهد. اگر طرفدار صحنه‌های پر زد و خورد میان ماشین‌ها و فستیوالی زیبا از رنگ‌های دلنشین هستید، Blur برای شما ساخته شده است.