اگر شما هم در هفته بیستم بارداری خود به سر می برید، بهتر است نگرانی ها را کنار بگذارید و خوشحال باشید، زیرا تنها یک هفته دیگر به رسیدن به نیمه دوران حاملگی شما باقی مانده است. در این زمان شما نقش مادری خود را باور کرده اید و این موضوع انرژی شما را چند برابر خواهد کرد. در این مطلب قصد داریم شما را با توصیه ها و مراقبت های هفته بیستم بارداری آشنا نماییم.
کودک شما در هفته بیستم بارداری چگونه تغییر می کند؟
وزن کودک شما به ۳۲۰ گرم رسیده است. طول بدن او نیز از فرق سر تا باسن برابر ۱۶.۵ سانتی متر و از فرق سر تا پاشنه پا به صورت کشیده و صاف حدود ۲۵ سانتی متر است. در بیست هفته اول طول بدن کودک را از سر تا باسن محاسبه می کنیم. بعد از آن طول بدن او را از سر تا نوک انگشتان پا محاسبه می کنیم. زیرا در بیست هفته اول پاهای کودک خمیده شده و در مقابل نیم تنه بالایی او قرار گرفته اند و به سختی می توان طول آنها را اندازه گرفت. نواحی خاص مغز او در حال رشد برای هر یک از حواس پنج‌گانه هستند. پوست جنین اکنون لایه‌های گوناگون خود را می‌سازد. رشد موها و ناخن‌های او نیز ادامه می‌یابند.
یک ماده چرب و سفید رنگ بنام ورنیکس تمام بدن کودک را می پوشاند تا از پوست او در مدت طولانی غوطه ور بودن در مایع آمنیوتیک محافظت کند. این پوشش نرم و لیز حرکت کودک در مجرای زایمان را نیز آسان تر می کند.
عمل بلعیدن توسط کودک بیشتر انجام می شود که یک تمرین خوب برای دستگاه گوارش او است. او مکونیوم نیز تولید می کند که یک ماده چسبنده و سیاهرنگ است و مخلوطی از سلولهای مرده ترشحات دستگاه هاضمه و همچنین مایع آمنیوتیک بلعیده شده می باشد. این ماده در روده های او جمع می شود و در اولین مدفوع او پس از تولد از بدنش خارج می شود (البته بندرت برخی از کودکان این ماده را در رحم یا در طول زایمان دفع می کنند.)
بدن مادر در هفته بیستم بارداری چگونه تغییر می کند؟
رحم شما ۱سانتی‌متر در هفته رشد میکند و کم‌کم به نزدیکی ناف شما می‌رسد. رحم در این هفته آن قدر بزرگ شده که بیش از گذشته از لگن بالا آمده است. به طوری که فشردگی رحم به طرف شکم (قفسه سینه) کاملاً مشهود است. حالا بارداری شما به خوبی نمایان شده است.
علائم هفته بیستم بارداری
۱- لک های پوستی:
آیا کف دستهای شما قرمز شده اند؟ این اتفاق در اثر افزایش میزان هورمون استروژن است. هم چنین مشاهده لکه های تیره رنگ در بعضی قسمتهای پوست در دوران حاملگی معمول است. هنگامی که این لکه ها بر روی لب بالایی، گونه ها و پیشانی ظاهر شوند به آن کلوآسما یا نقاب حاملگی می گویند. شما ممکن است این لکه ها را روی بازوها یا دیگر اندام هایی که در معرض نور خورشید هستند نیز مشاهده کنید. مسیر تیره رنگی که از ناف شما به سمت پائین و تا استخوان شرمگاهی امتداد پیدا می کند، لینه آ نیگرا یا خط سیاه نامیده می شود. این لکها و تیرگیها به دلیل افزایش موقت ملانین (ماده ای که رنگ مو پوست و چشمان را ایجاد می کند)، است و در اکثر خانمها پس از زایمان به سرعت از بین می رود. بهتر است خود را در برابر نور خورشید قرار ندهید، زیرا موجب تشدید تغییرات رنگدانه های پوست می شود.
۲-بیرون زدگی ناف:
نگران نباشید به خاطر بزرگ شدن شکم شما میباشد و کاملا طبیعی است.
۳- ترک پوستی یا استریا:
در ابتدا این نشانه ها بنفش هستند، سپس صورتی می شوند، اما کم کم به رنگ سفید و نقره ای تبدیل می شوند و به همین رنگ باقی می مانند. این نشانه ها نه تنها بر روی شکم بلکه بر روی سینه ها و باسن نیز دیده می شود. اگرچه راه های زیادی برای مبارزه با این نشانه ها وجود دارد، اما هیچ راهی به طور کامل از تشکیل شدن آن ها جلوگیری نمی کند.
راه حل:
مرطوب کردن شکم و جلوگیری از کم آب شدن بدن به کاهش این نشانه ها کمک میکند. بیشتر خانم ها فکر می کنند این نشانه ها با افزایش وزن ناشی از بارداری ایجاد می شود اما درست نیست. این نشانه ها به دلیل کشیده شدن پوست با سرعت زیاد ایجاد میشود.
۴- درد ران و پا:
بزرگ شدن شکم منجر به کشش رباط و کشاله ران میشود و ممکن است دردی را در این ناحیه تجربه کنید که طبیعی است
راه حل:
با واردن کردن فشار کمتری به پاها و استراحت می توانید این مشکل را برطرف کنید.
۵- خارش شکم:
پوست شکم شما در هنگام کشیده شدن دچار خارش می شود و نشانه های کشش را مشاهده می کنید. هر چقدر شکم بزرگ تر شود، خارش آن بیشتر می شود.
۶- ترشحات مهبل:
ترشحات مهبل از هفته بیستم بارداری افزایش می‌یابد. این ترشحات معمولا غلیظ، بی‌رنگ یا مایل به زرد هستند و وجود آنها دلیل عفونت نیست. دلیل این افزایش ترشحات، افزایش جریان خون در عضلات و پوست اطراف مهبل است. اما ممکن است در دوره حاملگی دچار عفونت شوید. ترشحات مهبل را زمانی می‌توانید قارچی بدانید که بدبود، زرد رنگ یا سبز باشند و تحریک و خارش را در ناحیه تناسلی در پی داشته باشد. اگر دچار این مشکل شدید به پزشک مراجعه کنید تا بیش از زایمان آن را درمان کنید.
۷- تشدید حس بویایی
اکنون که در سه ماهه دوم بارداری قرار دارید. حس بویایی فوق‌العاده حساس شما ممکن است به حالت طبیعی برگردد یا ممکن است تا زمان زایمان ادامه یابد. حس بویایی در تمام خانم‌های باردار تشدید نمی‌شود. اگر حس بویایی شما تقویت شده است، نگران نباشید. دیر یا زود حس بویایی‌تان به حالت قبل بازمی‌گردد.
۸- افزایش چشمگیر حجم خون بدن مادر
اگر چنین اتفاقی در بدن مادران باردار رخ ندهد، در طی انجام روند زایمان، مادر با از دست دادن خون زیاد، بعد از تولد فرزندش از کم خونی رنج خواهد برد. از طرفی دیگر، به عنوان مادر باردار به یاد داشته باشید که افزایش میزان کافی خون در بدن شما، برای جنین در حال رشد داخل رحمتان هم لازم و ضروری است.
مراقبت ها در هفته بیستم بارداری
– هنگامی که می خواهید از منزل خارج شوید لباس کامل بپوشید، از کلاه لبه دار یا نقاب دار استفاده کنید، عینک آفتابی به چشم بزنید و حتما از محلولها یا کرمهای ضدآفتاب استفاده کنید.
– اگر دچار تیرگی شدید پوست در قسمتهای در معرض دید شوید یا از نقاب حاملگی خود خجالت بکشید، کمی آرایش می تواند آنها را بپوشاند. لطفا خودسرانه از کرمهای لک بر استفاده نکنید، بعضی از آنها حاوی موادی هستند که مصرف آن در دوران بارداری ممنوع است، بعدا وقت کافی برای بهسازی پوست خود خواهید داشت.
– سلامت دهان و دندان خود را فراموش نکنید. شما در این دوران بیشتر در معرض ابتلا به التهاب لثه هستید. بنابراین مسواک و نخ دندان را تحت هیچ شرایطی فراموش نکنید. هر چند وقت یک بار نیز با دندان پزشک خود قرار ملاقاتی بگذارید اما از اشعه ایکس در این دوران دوری کنید.
ورزش در هفته بیستم بارداری
برای داشتن انرژی کافی برای کمی ورزش می توانید از میان وعده های سبک و پر انرژی استفاده کنید. یک میوه به همراه یک بیسکوییت که بهتر است سبوس دار باشد، می‌تواند به بدن شما انرژی کافی برای یک ورزش سبک و مفید بدهد. این وعده خوراکی را حدود یک ساعت قبل از زمانی که می‌خواهید ورزش کنید میل نمایید. اگر قبل از ورزش، کالری مورد نیاز را دریافت نکنید، ممکن است احساس خستگی کرده و سرگیجه و ضعف ایجاد شود و این حالات باعث ورزش نکردن شما شوند که این به ضرر بدن شما و کودک درون شکمتان است.
تغذیه در هفته بیستم بارداری
تحقیقات نشان می‌‌دهد موادی که شما در این دوره مصرف می‌کنید می‌تواند نقش مهمی در سلامت کودکتان تا آخر عمر ایفا کند. اگر چه در هفته بیستم بارداری خود هستید، اما هنوز برای اعمال تغییرات مواد غذایی دیر نشده است. در زیر یک برنامه غذایی به شما ارائه می دهیم:
صبحانه:
غلات مانند گندم یا نان سبوس‌دار به همراه شیر و یک قاشق مرباخوری عسل.
میان وعده صبح:
یک عدد میوه فصل مثل هلو یا چند عدد زردآلو یا سیب و نارنگی
نهار:
ماهی و سبزی‌پلو – خوراک تاس کباب با گوشت مرغ یا گوشت قرمز – فسنجان با مرغ یا گوشت
میان وعده عصر:
کمی از مغزهای خام و بدون نمک مانند گردو یا بادام یا چند عدد بیسکویت با یک لیوان شیر
شام:
سبزیجات پخته شده مانند هویج، سیب‌زمینی و کلم و … به همراه ماست – املت به همراه سبزی – کوکوی سیب‌زمینی – سالاد الویه تهیه‌شده با ماست بدون سس مایونز به همراه سبزیجات
هشدارها در هفته بیستم بارداری
۱-ترومبوز رگ های خونی:
در صورتی که تورم و ناهمواری در قسمت های مختلف بدن شما همراه با بثورات قرمز رنگ باشد، این مشکل ممکن است ناشی از “ترومبوز رگ های خونی” باشد، که در نتیجه، باعث لخته شدن خون در رگ های شما خواهد شد. درست است که لخته شدن خون در ساق پاهای مادران باردار زیاد خطرناک نیست، اما اگر این لخته ها به سمت قلب و ریه های او حرکت کنند، می توانند باعث بروز بیماری های قلبی و ریوی در مادر باردار شود. اگر شما مادر باردار هر گونه شک و تردیدی در مورد مشاهده این علائم در بدن خود دارید، با دکتر معالج خود تماس بگیرید.
۲- خونریزی از مهبل:
لکه کوچک خون آن هم بعد از نزدیکی در طی اولین ۱۸ هفته چیزی نیست که درباره اش نگران باشید اما خونریزی زیاد در سه ماه اول علامت سقط جنین و در سه ماه دوم علامت مشکلات جفت یا زایمان زودرس می باشد.
۳- ترشحات مهبل:
این وضعیت تقریبا نگران کننده است و باید سریع به پزشک اطلاع دهید زیرا ممکن است نشانه پارگی زودهنگام لایه ها یا گردن رحم باشد.
۴- دل پیچه های شکمی:
چنانچه دردهای بی وقفه ای در شکمتان احساس می کنید به پزشک اطلاع دهید.
۵- تهوع شدید:
اگر میزان تهوعتان به حدی زیاد است که نمی توانید جلوی بیرون ریختن آن را بگیرید باید فورا به پزشک اطلاع دهید .
۶- سردرد و سرگیجه شدید و تاری دید:
از آنجا که این نشانه ها می تواند علامت دل پیچه های بارداری یا بیماری های غیرمرتبط با بارداری باشد، با پزشک خود مشورت کنید.
توصیه های مذهبی
ماه پنجم ماه حرکت است. در ابتدای این ماه جنین درون رحم حرکت می کند. توصیه شده است سوره مبارک “یس” در هر روز و سوره “واقعه” و سوره “توحید” حداقل ۱۰ مرتبه در شب ها قرائت شود. شنبلیله خام یا پخته بخورید زیرا جنین را گیسو بلند و پر مو می کند. برای استخوان بندی جنین خوردن هر نوع مربا خصوصا مربای شقاقل تاثیر دارد. روزهای پنج شنبه و جمعه سوره “الفتح” تلاوت کند. در موقع تکان بچه دست روی شکم بگذارد و صلوات و سوره توحید را تلاوت کنید.
بایدها
استرس خیلی بالا می تواند باعث زایمان زودرس یا کمبود خون در نوزادان شود. برای محافظت از خود و جنینتان از افراد و شرایط استرس آور پرهیز نمایید. برای کاهش استرس، خواب کافی داشته باشید، خوب غذا بخورید، به طور منظم ورزش کنید و وقت کافی را با دوستان و خانواده بگذرانید.
اکنون می‌توانید برای کودک خود کتاب بخوانید و او را به نامی که برایش انتخاب کردید صدا بزنید. از همسرتان نیز بخواهید که این کار را انجام دهد.
نکاتی برای پدرها در هفته بیستم بارداری
به دنیا آمدن فرزند نه تنها باعث می شود به همسرتان نزدیک تر شوید بلکه باعث می شد رابطه شما با سایر افراد نیز تغییر کند. اما گاهی توصیه های دیگر باعث می شود عصبی شوید. راهی پیدا کنید به آن ها بفهمانید راه خود را می دانید ولی به احساسات آن ها لطمه نزنید.
