شما با ورود به هفته دوازدهم بارداری، به پایان سه ماهه اول بارداریتان نزدیک شده اید. با عبور از سه ماه اول، تا حدودی زیادی حالت تهوع آزاردهنده ای که صبح ها به شما دست می داد، برطرف خواهد شد و خطر سقط جنین هم به شدن کاهش پیدا خواهد کرد. در این مطلب توصیه ها و مراقبت های لازم در هفته دوازدهم بارداری را بررسی خواهیم کرد.
کودک شما در هفته دوازدهم بارداری چگونه تغییر می کند؟
• صورت او که کاملا شبیه یک انسان بزرگ شده و چشم ها و گوش ها در جای مناسب خود قرار گرفته اند، قابل مشاهده خواهد بود. اعضای دیگر بدن او مانند لب و ابرو نیز به صورت طبیعی در صورت جنین دیده می شود.
• قلب جنین اینک کامل شده و پمپاژ خون به تمام اعضای بدن و اندام های کوچک او را مانند یک انسان بالغ انجام خواهد داد. اندازه ضربان قلب فرزندتان که هنوز متولد نشده، دو برابر اندازه ضربان قلب خود شما می تپد. به عنوان مثال تعداد ضربان قلب او حدود ۱۶۰ ضربه در دقیقه خواهد بود.
• روده های جنین در هفته دوازدهم بارداری، باز هم نیاز به رشد خواهند داشت و به طور طبیعی، در داخل شکم به حرکات و رشد خود ادامه خواهند داد. دستگاه گوارش او در حال حاضر (در هفته دوازدهم بارداری) شروع به آماده شدن برای غذا خوردن و خالی کردن اضافات خواهد کرد. دستگاه گوارش جنین، این آمادگی را با انجام تمرینات حرکتی و به وجود آوردن انقباضات در شکم کوچکش به دست خواهد آورد.
• باید بدانید که سلول های عصبی جنین، در چند هفته گذشته با سرعت تشکیل شده و اتصالات عصبی ضروری در مغز او که با عنوان سیناپس شناخته می شود، چند برابر شده است.
• حالا جنین شما در هفته دوازدهم بارداری، توان پاسخ دادن به محرک های خارجی را به دست آورده است.
• او اینک هفته های بارداری را یکی پس از دیگری پشت سر خواهد گذاشته و در این راه برای همیشه توسط رحم امن مادرش محافظت خواهد شد، و نیازهای سیستم دفاعی بدنش هم از طریق بدن مادر تامین می شود. اما، در هفته دوازدهم بارداری، گلبول های سفید جنین، توسط مغز استخوان تولید خواهد شد، که به ایمنی بدن او در برابر عفونت ها کمک زیادی خواهد نمود.
• در هفته دوازدهم بارداری، هورمون های تولیدمثلی توسط غده هیپوفیز جنین تولید شده اند، هر چند برای ۱۰ تا ۲۰ روز دیگر وجود آن ها، ضرورت ندارد.
• حالا دیگر بین انگشتان دست فرزندتان فاصله ایجادشده، و حالات پیچش یا حلقه زدن با انگشتان دست را می تواند انجام دهد. او با گذشت هفته دوازدهم بارداری قادر خواهد بود که عضلات چشم خود را حرکت دهد. لازم است بدانید که جنین شما در این مرحله از رشد، می تواند با دهانش حالت های مکیدن را نشان دهد.
• در هفته دوازدهم بارداری، ناخن های او در انگشتان دست و پاهایش قابل مشاهده خواهد بود.
• بند ناف و جفت رشد او کامل نموده و عملکرد آن ها در برطرف نمودن نیازهای جنین بسیار موثر می باشد.
• در این هفته از بارداری، کبد در حال حاضر برای ساخت صفرا آماده می شود.
• در هفته دوازدهم بارداری، کلیه ها شروع به ترشح ادرار در درون مثانه کوچک او خواهند کرد.
• معمولا اندام تناسلی جنین در هفته دوازدهم شروع به رشد خواهد نمود، اما به خاطر داشته باشید که برای تشخیص جنسیت جنین یعنی تشخیص دختر یا پسر بودن فرزند خود، هنوز خیلی زود است.
کودک شما در هفته دوازدهم بارداری چقدر بزرگ شده است؟
جنین شما در حال حاضر، به اندازه یک آلوی بزرگ شده است و در اندازه گیری، قد او حدود ۲/۵-۶/۵ سانتی متر (حدود ۲ اینچ) در CRL خواهد شد. همچنین وزن فرزند شما در هفته دوازدهم بارداری، در حدود ۱۲-۱۶ گرم است که تقریبا اندازه نیمی از اونس خواهد بود.
هفته دوازدهم بارداری و تغییرات در بدن مادر
جنین در این هفته در رحم شما به سمت شمال خواهد چرخید. شکم شما ممکن است این هفته شکل گرد تری به خود بگیرد. میزان هورمون های پروژسترون و استروژن در اکثر خانم ها بالا تر می رود و باعث تورم پستان ها می شود.
نکته: بیشتر زنان در حدود ۷ تا ۱۴ کیلوگرم در طول دوران بارداری اضافه وزن پیدا خواهند کرد.
علائم هفته دوازدهم بارداری:
۱- درد معده:
در این هفته احتمالاً دردی را در بالای شکم درست زیر استخوان جناق احساس میکنید. این مشکل به علت ورود اسید معده به مری است. ورود محتویات معده به مری به دو علت عمده است. دلیل اول کاهش حرکات روده و دلیل دوم فشار رحم بر معده است.
۲- خط سیاه نیگرا:
تیره شدن خط عمودی که در خط وسط پایین شکم ایجاد شده و خط سیاه ” لینا نیگرا” نامیده می شود، در اثر افزایش پیگمانتاسیون بوده و بعد از زایمان از بین می رود.
درمان عفونت مجاری ادراری در هفته دوازدهم بارداری
عفونت مجاری ادراری یکی از مشکلات شایعی است که عموما در هفته یازدهم بارداری اتفاق می افتد. اگر عفونت مجاری ادراری سریع تشخیص داده شود، به جنین آسیبی نمی رساند. این مشکل با مصرف آنتی بیوتیک تجویزی توسط پزشک در هفته دوازدهم بارداری، برطرف می شود. مصرف قرص باید سه تا هفت روز طول بکشد.
پیشگیری از عفونت مجاری ادراری:
شما می توانید با انجام نکات زیر، احتمال این مشکل را به حداقل برسانید:
۱- سعی کنید از غذاهای فراوری شده، کافئین، الکل و قند در رژیم غذایی خود بپرهیزید.
۲- آب بخورید تا سموم را از بدن خارج کند.
۳- آب میوه قره قروت تازه و غیر شیرین برای سلامتی شما و جلوگیری از عفونت مجاری ادراری مناسب است.
۴- اگر نزدیکی جنسی دارید، قبل و بعد از آن ادرار کنید.
۵- در هنگام ادرار سعی کنید مثانه را کاملا خالی کنید.
۶- مکمل های ویتامین ث، بتا کاروتن و روی بخورید.
۷- اگر عفونت مجاری ادراری دارید، از نزدیکی جنسی خودداری کنید، زیرا باعث بدتر شدن بیماری می شود.
۸- از کرم ها، اسپری ها در واژن در طول بارداری استفاده نکنید. این مواد باعث عفونت نمی شود، اما برای جنین ضرر دارد.
۹- اندام های تناسلی را به خوبی بشویید و تمیز نگه دارید.
۱۰- برای خشک کردن اندام های تناسلی آن ها را نمالید. سعی کنید برای خشک کردن از دستمال نرم استفاده کنید.
۱۱- از لباس های زیر کتان و نرم استفاده کنید. این کار را مرتب انجام دهید.
۱۲- مدت زیادی در وان آب گرم ننشینید. پس از نیم ساعت از وان بیرون بیایید.
علائم این بیماری شامل:
- لرزش
- تب
- درد در قسمت پایین شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- گرفتگی عضلات
- احساس سوزش در هنگام ادرار
ورزش مناسب در هفته دوازدهم بارداری
۱. هرگز هنگام ورزش اجازه ندهید که ضربان قلب شما خیلی زیاد بالا برود و از ۱۴۰ بار در دقیقه فراتر رود. این کار باعث می شود که بدن گرم شده و جریان خون رحم کمتر شود.
۲. شنا در یک استخر بهداشتی و مطمئن؛ بهترین ورزش دوران بارداری است.
هفته دوازدهم بارداری و مراقبت های مادر و جنین
۱- مادران باردار، در هنگام نشستن باید مراقب تماس بدن خود با یک سطح صاف باشند. در هنگام نشستن در یک جا برای مدت طولانی، باید از گذاشتن یک بالش در پشت خودشان که از کمر آن ها پشتیبانی خواهد کرد، دریغ نکنند. اگر شما به عنوان یک مادر باردار مدت طولانی از میز کار خود استفاده می کنید، باید دقت کنید که آیا شما برای نشستن روی آن راحت هستید یا نه؟ ترجیحا مادران حامله باید سعی کنند بر روی یک صندلی ارگونومیک بنشینند. راه رفتن آرام در اطراف دفتر کار و یا خانه در هفته دوازدهم بارداری و پس از آن، به شل شدن عضلات این مادران کمک بسیاری خواهد نمود.
۲- مادران باردار باید به یاد داشته باشند که هرگز اقدام به بلند کردن اشیاء سنگین، به ویژه به روش غلط که می تواند مشکلات پشت کمر را تشدید کند، نکنند. اگر هم در دوران بارداری خود مجبور به برداشتن چیزی های بسیار مهم هستید، اول به جای خم کردن بدنتان، چمباتمه بزنید و بعد برای بلند کردن جسم اقدام نمایید. به این ترتیب، وزن جسم توسط پاهای شما گرفته شده و احساس سنگینی را در کمر خود نخواهید داشت.
۳- اگر شما در دوران بارداری، احساس خستگی کردید یک ماساژ خوب بدن و حمام گرم آرامش بخش خواهد بود. مطلع باشید که ماساژ دهنده باید حرفه ای و یا شریک زندگی شما باشد تا بتواند با ماساژ دادن درست و اصولی، به شما کمک کند. اقدام به ماساژ گردن و پاها در دوران بارداری می تواند شما را آرام کرده و اعصابتان را تقویت نماید .
۴- در هفته دوازدهم بارداری، مادران باردار باید شروع به خوردن مواد غذایی سالم و مغذی کنند، چون در حال حاضر ویار صبحگاهی آن ها در حال پایین آمدن و از بین رفتن خواهد بود. اینک آن ها تا اتمام دوران حاملگی، باید برای حفظ سلامتی خود و فرزندشان، لیستی از مواد غذایی سالم و خوب را تهیه کنند.
۵- شما مادران باردار ممکن است با دیدن لکه، یا کک و مکی که بر روی پوست صورت ظاهر شده است، آشفته به نظر برسید. اما نگران نباشید، چون همه این اتفاقات گذرا هستند. در شرایط عادی شما می توانید برای درمان این لکه ها و کک و مک از دوزهای زیادی ویتامین A استفاده کنید. اگر دکترتان تعیین نمود که مصرف ویتامین A با دوز بالا، برای شما در این دوره خطرناک است، سعی کنید برنامه های کاربردی گیاهان طبیعی را پس از مشاوره بیشتر با پزشک معالج خود به کار برید.
هفته دوازدهم بارداری و تغذیه مناسب برای مادر و جنین
- غذاهای حاوی فیبر مانند نانهای سبوس دار، جو و برنج قهوهای بخورید.
- مصرف سبزیجات، حبوبات، آجیل، نخود فرنگی، کلم بروکلی و بادام خود را افزایش دهید.
- به مقدار زیاد آب بنوشید، ۸ لیوان در روز.
- آب میوه به خصوص آب آلو، گلابی، تمشک که سرشار از فیبر است، مصرف کنید.
- سعی کنید حجم غذای خود را در هر وعده کمتر اما تعداد وعده های غذایی خود را بیشتر کنید.
هشدارها در هفته دوازدهم بارداری
سعی کنید در هفته دوازدهم به پشت نخوابید، دلیل این موضوع این است کهوزن رحم میتواند به ورید اجوف تحتانی که قسمت های پایین بدن را خونرسانی میکند، فشار آورده و خونرسانی را محدود کند و متعاقب آن ممکن است احساس تنگی نفس کنید.
رابطه جنسی در هفته دوازدهم بارداری:
از هفته دوازدهم حاملگی به بعد شما میتوانید نزدیکی داشته باشید. مگر اینکه خطر زایمان زودرس و یا خطر پاره شدن غشا یا آسیب به جفت وجود داشته باشد. برخی از مادران نگران آسیب رسیدن به جنین میباشند، ولی نگران نباشید؛ ضخامت مخاطی پوشش دهانه رحم و مایع آمنیوتیک به خوبی از جنین محافظت میکند.
هفته دوازدهم بارداری و نکاتی برای پدرها
به عنوان یک پدر خوب، برای جلوگیری از درگیری با همسر خود در دوران بارداری، از انجام برخی کارها اجتناب کنید. این کارها عبارتند از:
- هیچ وقت در دوران بارداری، از یک خانم حامله نپرسید که آیا صبحانه من آماده است یا در آخرین دقایق رفتنتان، دفتر خود را از او نخواهید. همچنین، در قسمت داخلی حمام، وسایل و لباس های کثیف را پرتاب نکنید.
- همچنین، به همسر خود گلایه نکنید که به خاطر رفتن مکرر او به توالت، دچار اختلال خواب شده اید.
- در مورد از دست دادن شکل بدنش پس از زایمان با او بحث نکنید.
- برای پیدا کردن کلید، جوراب و یا اشیا دیگر خود از همسر باردار خود سوال نپرسید.