هوای آلوده و عارضه آسم
آسم نوعی عارضه تنفسی شایع است که در اکثر مناطقی که آلودگی هوا دارند بیشتر دیده می شود. برخی نشانه ها و محرک ها در این زمینه وجود دارند که بهتر است با آن ها آشنا شوید و از بروز آن ها در بدنتان پیشگیری کنید. به راهنمایی های پزشکی در این رابطه دقت کنید.
آلودگی هوا یکی از محرک های آسم است
اگر آسم دارید، آلودگی هوا می تواند علائم آن را ایجاد کند و باعث حمله شود.
تصور کنید که قادر به رانندگی با پنجره های باز در ماشین نیستید، زیرا هوای بیرون برای نفس کشیدن بسیار ناسالم است. در حالی که این سناریو ممکن است چیزی را از یک فیلم آخرالزمانی شبیه باشد، برای افراد مبتلا به آسم در زمانی که کیفیت هوا بسیار بد است، رایج است.
در حالی که آلودگی هوا باعث ایجاد آسم نمی شود، اگر شما در حال حاضر این وضعیت را دارید، می توانید علائم آسم یا حمله آسم را به طور قطع نشان دهید.
در این مطلب شما را با آسم, علائم و محرک های آن آشنا می کنیم.
آسم یک اختلال ریوی است که در تنفس تداخل ایجاد می‌کند. از حملات آسم می‌توان به خس‌خس سینه و تنگی نفس اشاره کرد. مشکل ناشی از التهاب مزمن در لوله‌های حمل‌کننده‌ی هوا به ریه می‌باشد. درست است که درمان کاملی برای آسم وجود ندارد، اما راه‌کارهایی برای کم کردن علائم آسم وجود دارد.
علائم یک حمله‌ی آسم عبارت‌اند از:
خس‌خس سینه
سرفه کردن بی‌وقفه
تنگی نفس
تنگی در قفسه سینه
این علائم آسم اگر درمان نشوند، خطر بسیار بزرگی برای زندگی شما به شمار می‌آیند.
گاهی اوقات نشانه‌های آسم بسیار کم و خفیف است اما این نشانه‌های کوچک می‌تواند هشداری برای یک حمله‌ی تمام عیار باشد. به عنوان مثال:
سرفه به خصوص در شب
اختلال در خواب
خستگی غیر قابل توضیح
احساس نفس‌تنگی
نفس تنگی
چه عواملی باعث حمله‌ی آسم می‌شوند؟
در مجاری تنفسی افرادی که مبتلابه آسم هستند، التهابات مزمن وجود دارد. محرک‌های خاص، التهابات را بدتر می‌کنند و باعث تنگ شدن راه‌های هوایی می‌شوند. همچنین در این هنگام ممکن است بدن مخاط اضافی ترشح کند که این امر به مسدود شدن مجاری تنفسی کمک می‌کند. این تغییرات دست‌به‌دست هم می‌دهند تا راه رسیدن هوا به ریه مسدود شود و هنگامی‌که هوای کافی به ریه نرسد، خس‌خس سینه و تنگی نفس رخ می‌دهد.
اگر علائم آسم دارید، پزشک چگونگی عملکرد ریوی شما را زیر نظر می‌گیرد. آزمایش عملکرد ریه که اسپیرومتری نامیده می‌شود، میزان هوایی که به ریه وارد و خارج شده را اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش به شما می‌گوید که مبتلا به آسم هستید یا خیر! و شدت این بیماری چه قدر است. پزشک شما ممکن است آزمایش آلرژی را هم به شما پیشنهاد کند تا به طور دقیق محرک‌های آسم را بیاید.
آلودگی هوا خارجی و داخلی می‌تواند علائم آسم را بدتر کند. آلودگی‌هایی مانند مه‌دود، دود سیگار، بخار رنگ و حتی اسپری مو.
این‌ها به عنوان محرک آسم غیر آلرژیک شناخته شده‌اند. این آلودگی‌ها واکنش حساسیتی را ایجاد نمی‌کنند بلکه با تحریک راه‌های تنفسی باعث حمله آسم می‌شوند.
آلرژی هایی که باعث شروع حمله آسم می‌شوند عبارت‌اند از:
قارچ انگلی گیاهان
گرد و غبار
گرده‌ی درختان یا گل‌ها
مواد غذایی مانند بادام‌زمینی، تخم‌مرغ، ماهی و…
اگر به گرده‌ی درختان و گل‌ها آلرژی دارید، حتماً متوجه شدید که حملات آسم به شما در زمان‌های خاصی از سال بیشتر است.
حیوانات خانگی
آلرژی به حیوانات یکی از شایع‌ترین محرک‌های آسم است. مشکل از شوره است، سلول‌های مرده‌ی پوست که در لباس، مبلمان و دیوارها باقی می‌ماند.
هنگامی که شوره‌ی سر و موهای حیوانات را استنشاق می‌کنید، در کمتر از ۱۵ دقیقه به شما حمله‌ی آسم دست می‌دهد. به طور مثال افرادی که به گربه آلرژی دارند در واقع به پروتئینی که در بزاق، پوست و ادرار گربه وجود دارد، واکنش نشان می‌دهند. این پروتئین در هوا و سطوح انباشته می‌شوند و در ۲۰ تا ۳۰ درصد از افرادی که آسم دارند باعث حمله می‌شوند.
ورزش
ورزش منظم برای بدن بسیار مفید است. اما فعالیت بدنی می‌تواند علائم آسم را در بسیاری از افراد بدتر کند. به این مورد آسم ناشی از ورزش می‌گویند. خوشبختانه این به معنی ترک ورزش نیست. راه‌هایی برای کنترل آسم وجود دارد. بنابراین آسم نمی‌تواند در ورزش مورد علاقه‌تان تداخل ایجاد کند.
آب‌وهوا
افراد مبتلا به آسم، حتماً متوجه بدتر شدن علائم آسم در بعضی از انواع آب‌وهوا شده‌اند. شاید با کاهش دما علائم آسم افزایش یابد. عوامل دیگر مانند هوای مرطوب و یا خیلی خشک نیز تأثیر گذارند.
چه کسانی مبتلا به آسم می‌شوند؟
آسم می‌تواند در هر سنی ظاهر شود ولی معمولاً در دوران کودکی ایجاد می‌شود. افرادی که آلرژی یا سابقه‌ی خانوادگی دارند و همچنین کودکانی که پدر و مادرشان آسم دارند، بیشتر در معرض ابتلا به آسم قرار دارند. البته جنسیت نیز بسیار مهم است. آسم در دوران کودکی پسران و دوران بزرگ‌سالی زنان شایع‌تر است.
آسم شغلی
انواع خاصی از مشاغل می‌تواند خطر ابتلا به آسم را افزایش دهند مانند کار در کارخانجات و یا محیط‌های دیگری که در معرض مواد شیمیایی خاص و یا گردوغبار صنعتی قرار دارند.
آسم و چاقی
اسم در افرادی که اضافه‌وزن دارند و چاق هستند، شایع‌تر است. مراکز کنترل (CDC) متوجه شدند که نرخ چاقی در بزرگسالانی که مبتلا به آسم هستند تقریباً ۳۹% است. این در حالی است که نرخ چاقی در بزرگسالان بدون آسم حدود ۲۷% گزارش شده است.
آسم و سیگار کشیدن
مطالعات متعدد نشان می‌دهند که احتمال ابتلا به آسم در بزرگسالان و نوجوانانی که سیگار می‌کشند، بیشتر است و شواهد دود سیگار را نیز مقصر قلمداد کرده‌اند. کودکانی که اطرافیانشان سیگار می‌کشند، بیشترین احتمال را برای ابتلا به آسم زود هنگام در زندگی خود دارند.
اولین قدم برای کنترل آسم شناسایی و اجتناب از محرک‌ها است. مثلاً وقتی شاخص مه‌دود بالا است، شما باید در منزل بمانید و یا از ماسک‌های مخصوص برای مقابله با گرد و غبار استفاده کنید. مؤثرترین راه برای مبارزه با آلرژی حذف کردن منبع آلرژی از خانه است که شامل: حیوانات، فرش، مبلمان و… می‌باشد. استفاده از یک فیلتر برای خارج کردن گرد و غبار نیز می‌تواند مؤثر باشد.
ضد آلرژی
اگر به بیماری‌های آلرژیکی که باعث حمله‌ی آسم می‌شود مبتلا هستید، پزشک به شما ضد آلرژی را پیشنهاد می‌کند. این ضد آلرژی‌ها حساسیت بدن را کم می‌کنند و حتی ممکن است حملات آسم را نیز کاهش دهند. یک پزشک متخصص آلرژی می‌تواند به شما کمک‌های زیادی کند.
استفاده از دارو
عملاً غیرممکن است که افراد مبتلا به آسم از همه‌ی محرک‌های آسم برای همیشه اجتناب کنند. به همین دلیل خیلی از افراد با خوردن داروهای روزانه مانع حملات آسم می‌شوند. کورتیکواستروئیدی‌های استنشاقی از شایع‌ترین داروهای کنترل‌کننده‌ی آسم هستند. این دارو با کم کردن التهاب راه‌های تنفسی و همچنین کاهش حساسیت آن‌ها به محرک‌ها از حملات آسم جلوگیری می‌کنند.
تسکین سریع برای حملات آسم
گاهی اوقات با وجود این‌که دارو مصرف کرده‌اید، حملات آسم شعله‌ور می‌شوند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد شما به یک داروی استنشاقی که سریع اثر کند، احتیاج دارید. دارویی که به سرعت التهابات ریه را از بین ببرد و راه‌های تنفسی را باز کند، مورد نیاز است. بیشتر حملات آسم با این داروها از بین می‌روند.
نرخ آسم در حال افزایش است
در چند دهه گذشته نرخ آسم در ایالت متحده آمریکا به طور پیوسته در حال افزایش است. محققان بر این باورند که بهداشت بهتر باعث کاهش عفونت در کودکان و عفونت کمتر باعث کمتر شدن فعالیت سیستم ایمنی و در نتیجه افزایش خطر ابتلا به آسم شده است. احتمالات دیگر مانند افزایش استفاده از پاک‌کننده‌های خانگی، کاهش استفاده از آسپیرین و کمبود ویتامین D نیز وجود دارند.
استراتژی درمان آسم
اغلب افراد مبتلابه آسم قادر به کنترل وضعیت خود هستند. با پزشک راجع به طرح درمان صحبت کنید. طرحی که شامل لیست محرکات آسم، لیست داروهای روزانه و لیست اقداماتی که هنگام یک حمله‌ی آسم باید انجام دهید، می‌باشد. با انجام این طرح شما قادر به از بردن بسیاری از علائم آسم خواهید بود.
چه زمانی با اورژانس تماس بگیریم؟
در برخی حملات آسم به کمک اورژانس نیاز خواهید داشت. اگر علائم زیر را داشتید، به ۱۱۵ زنگ بزنید.
آن‌قدر تنگی نفس دارید که نمی‌توانید راه بروید و یا حرف بزنید.
لب و یا ناخن‌هایتان کبود و آبی شده‌اند.
خوردن داروهایتان کمکی نمی‌کند.
این‌ها نشانه‌ی کمبود اکسیژن هستند. اورژانس کمک می‌کند که راه‌های تنفسی دوباره باز شوند و به بدن اکسیژن کافی برسد.
