ما هم اکنون راه درازی را از زمان بازیهای کامپیوتری اولیه گذراندهایم و به نظر این ادعا بیراه نیست که تا چند ساله آینده به واقعیت مجازی کامل دست پیدا خواهیم کرد و به نسلی تبدیل میشویم که همانند تصویر نشان داده شده در فیلم ماتریکس، نمیتوانیم واقعیت را از تخیل تشخیص دهیم. بیشتر مردم فقط بازیهای سه بعدی کامل با گرافیکی قابل قبول را تجربه کردهاند ولی بازیها برای رسیدن به این درجه، راه بسیار درازی را پیمودهاند. در اینجا با هم به مرور 15 پیشرفت بزرگ تکنولوژی بازیهای کامپیوتری که شکل کنونی این صنعت را ساخته اند، میپردازیم. این پیشرفتها باعث خلق شدن و شکل گرفتن و جهت دادن به این صنعت شدهاند. لازم بذکر است که تمامی اطلاعات این مقاله از وبسایت Listverse برداشت شده است.
۱۵. اولین بازی تعاملی – ۱۹۴۷
احتمالا در باور عموم نخستین دستگاه اجرا کنندهی بازیهای رایانهای، کنسولی به نام Pong میباشد. این دستگاه در سال ۱۹۷۲ عرضه شد و نسخهی خانگی آن نیز در سال ۱۹۷۵ در دسترس عموم قرار گرفت. اما قطعا برایتان جالب است که بدانید Pong نخستین دستگاه برای اجرای بازیهای رایانهای نیست و ۲۵ سال پیش از آن، در سال ۱۹۴۷، یعنی دو سال پس از اتمام جنگ جهانی دوم نخستین دستگاهی که بتوان روی آن بازی رایانهای انجام داد ساخته شد. . این مهم 2 سال پس از پایان جنگ جهانی دوم اتفاق افتاد و نمایشگر موشک مورد استفاده در جنگ الهامی منبع الهامی برای “توماس تیگلداسمیت” و “استل ریمان” بود تا بازی شبیهسازی پرتاب موشک را بر روی لامپ اشعه کاتودی ابداع کنند. این بازی یک شبیهساز موشکی بود که با استفاده یک لوله کاتدی انجام میشد و فرد باید اشعه لوله کاتدی را طوری کنترل میکرد که در نهایت یک نقطه قرمز روی صفحه ایجاد شود.
۱۴. اولین بازی که الگوی سایرین شد – ۱۹۶۱
در سال ۱۹۶۰، شرکت Digital Equipment Corporation نخستین سیستم رایانهای خود را عرضه کرد و نامش را PDP-1 گذاشت. یک سال بعد، گروهی از دانشجویان دانشگاه MIT، بازی به نام Spacewar! را ساختند که دو نفر همزمان میتوانستند انجامش دهند. هر بازیکن یک فضاپیما را کنترل میکرد و به سوی یکدیگر موشک شلیک میکردند. این بازی از طریق اینترنت پخش شد و توانست به عنوان الگوی بسیاری از بازیهایی که پس از آن عرضه شدند قرار بگیرد.
۱۳. اولین بازی منتشر شده برای عموم، ۱۹۷۱
برای سالها، بازیها صرفا روی همان دستگاههایی که کدنویسی شده بودند، قابل اجرا بودند (معمولا سیستمهای موجود در دانشگاهها) اما در سالهای دهه ۵۰ و ۶۰، افراد زیادی به عنوان سرگرمی در خانه خود بازی میساختند؛ مثلا بازیهایی چون Tic-Tac-Toeدر همین زمان ساخته شدند. نسخههای متنوعی از Spacewar! نیز در سال ۱۹۷۱ ساخته شد. اما در ماه سپتامبر همان سال، نخستین دستگاه سکهای با نام Galaxy Game ساخته شد و در دانشگاه استنفورد قرار داده شد. ۱۵۰۰ دستگاه Computer Space نیز در ماه نوامبر ساخته شد و به فروش رسید. این دستگاه توسط آقایان “نولان بوشنل” و “تد دبنی” ساخته شده بودند، همین افراد یک سال بعد کنسول Pong را ساخته و در نهایت شرکت آتاری را تاسیس نمودند تا نامشان در تاریخ ثبت شود.
۱۲. اولین کنسول خانگی، ۱۹۷۲
سه سال پیش از عرضه نسخه خانگی کنسول Pong، نخستین کنسول کارتریجی به نام Magnavox Odyssey توسط “رالف بائر” ساخته شد. البته عرضه کنسول با شکست در فروش روبهرو شد و نتوانست آنطور که باید بازاریابی شود. یکی از علل شکست این کنسول این بود که برای اجرایش حتما باید تلویزیونهای Magnavox را نیز تهیه میکردید. به دنبال ایم تجربه، یکی از شعارهای اصلی تبلیغاتی آتاری این بود که روی هر نوع تلویزیونی، چه رنگی و چه سیاه و سفید، قابل اجراست و با این سیاست توانستند حضوری موفق را در بازار داشته باشند.
۱۱. اولین دستگاه آرکید با پردازنده میکرو، ۱۹۷۵
Gun Fight بازی ارکیدی بود که در سال 1975 توسط Midway Games عرصه شده و اولین نمونهای بود که برخلاف بقیه بازیهای آن زمان که از برد ترانزیستوری بهره میبرد و البته از ریزپردازنده استفاده میکرد. این بازی از پردازندهی 8080 شرکت Intel که اولین پردازنده قابل استفاده 8 بیتی بود، بهره میبرد. این مورد چه تغییری در بازیها ایجاد میکرد؟ خیلی ساده و مختصر بخواهیم بگوییم، باعث شد تا گرافیک بازیها روانتر و پیوسته شدهتر و سریعتر و پایدارتر از بردهای حلقهای قدیمی بود.
۱۰. اولین کنسول دستی – ۱۹۷۹
دستگاه Microvision، نخستین کنسول دستی بود که ساخته شد. این کنسول دستی، توسط «میلتون بردلی» ساخته شد و از قابلیت تعویض کارتریج برای اجرای بازیهای متنوع بهرمند بود. این دستگاه همچنین برای نخستین بار در دنیای بازیهای رایانهای از D-Pad استفاده کرد که بعدها از این D-pad، در بسیاری از کنسولها، از جمله GameBoy استفاده شد.
۹. اولین بازی سه بعدی برای پلتفرمهای خانگی، ۱۹۸۱
3D Monster Maze، نخستین بازی بود که به صورت سه بعدی و برای پلتفرمهای خانگی ساخته شد. این بازی توسط «مالکولم ایونس» در سال ۱۹۸۱ و بر روی پلتفرم Sinclair ZX81 عرضه شد. در این بازی هیولایی در سلولهای 16 در 16 و بصورت اتفاقی توسط هزارتو ایجاد میشد و گیمر به ازای هر قدمی که بدون گرفتار شدن در دستان او برمیداشت، یک امتیاز میگرفت.
۸. اولین بازی آنلاین، ۱۹۸۳
SuperSet Softaware، یک شرکت کوچکی بود که در سال ۱۹۸۱ در Utah احداث گردید و توانست نخستین بازی دارای قابلیت اجرای شبکهای را بسازد. این بازی متن محور Snipes نام داشت و چندین نفر با استفاده از چندین کامپیتور شخصی از نوع دستگاههای IBM توانایی بازی همزمان آن را داشتند. در واقع این بازی صرفا برای تست قابلیتهای سیستمهای جدید IBM بود نه بیشتر، اما میتوان گفت که این بازی، نقطه شروع چیزی است که امروزه به آن میگوییم بازیهای آنلاین و شبکهای.
۷. اولین کنسول بازی ۸ بیتی، ۱۹۸۵
اصطلاح بیت در سیستمهای رایانهای در واقع برای ارزیابی میزان سرعت پردازش میکروپردازنده داخل دستگاه استفاده میشود. یک پردازنده ۸ بیتی، میتواند در یک آن، ۸ بیت داده را همزمان پردازش و محاسبه کند؛ یک پردازنده ۱۶ بیتی هم میتواند به ۱۶ بیت داده به صورت همزمان دسترسی داشته باشد. پیشرفت در نرخ بیت سیستمهای رایانهای معادل است با پیشرفت در گرافیک و ویژگیهای کیفی و بصری بازیها. کنسول NES یا Nintendo Entertainment System نخستین ماشین ۸ بیتی موفق بود که توانسته تاکنون نزدیک ۶۲ میلیون واحد بفروشد و نام خود را به عنوان یکی از پرفروشترین کنسولهای شرکت Nintendo به ثبت برساند. البته در همان زمانی که NES در حال تاختن بود، رقبا هم بیکار ننشستند و با عرضه کنسول Atari ST و Commodore Amiga، دنیای بازیهای رایانهای قدم به مرحله نوین سیستمهای ۱۶ بیتی گذارد.
۶. اولین بازی دارای خون، ۱۹۸۶
احتمالا بسیاری از ما بازیهای خشن را دوست داریم؛ بازیهایی چون Call of Duty ، GTA ، DOOM و … که بازیهای پرطرفداری هستند که اتفاقا تا حدود زیادی از عناصر خشن و خونآلود بهره میبرند و احتمالا یکی از اصلیترین دلایل پرطرفدار بودنشان نیز همین خشن بودنشان است. اما بهتر است بدانیم که خون برای اولین بار در یک بازی به نام Chiller به نمایش درامد. این بازی در سال ۱۹۸۶ و روی ماشینهای آرکید عرضه شد که به بازیکن اسلحهای داده میشد تا با آن شخصیت اصلی بازی را کنترل و به هر موجودی اعم از زامبی، روح و حتی انسان که روی صحنه میآمد، شلیک کرده و آنها را میکشت. نمایش چنین چیزهایی شاید در حال حاضر کاملا طبیعی باشد اما آن زمان اصلا معمول نبود! به همین دلیل این بازی موقتا در انگلستان ممنوع اعلام شد و تنها بازی است که در این کشور تاکنون ممنوع شده است!
۵. اولین کنسول دارای CD و کوچکترین کنسول تاریخ – ۱۹۸۷
کنسول TurboGrafx-16 Entertainment SuperSystem در سال ۱۹۸۷ در کشور ژاپن و تحت عنوان کوتاهتر PC Engine عرضه شد. این کنسول توسط NEC ساخته شده بود و نخستین دستگاهی بود که از لوحهای فشرده (CD) استفاده میکرد و از این طریق، از حافظه بیشتر، هزینه کمتر و کیفیت صدای بهتر بهرمند بود. همچنین در کتاب رکوردهای گینس، نام این کنسول به عنوان کوچکترین کنسول بازیها ثبت شده است. ابعاد این کنسول ۱۴ * ۱۴ * ۳.۸ سانتیمتر بوده و تا کنون ۱۰ میلیون واحد فروش داشته است.
۴. اولین سیستمهای بازی ۳۲ بیتی، ۱۹۹۳
اولین سیستم ۳۲ بیت کنسول Amiga CD-32 بود که در ماه سپتامبر سال ۱۹۹۳ عرضه شد، اما این کنسول با فروش صدهزار واحد در سراسر جهان، تا حدودی به لحاظ تجاری شکستخورده محسوب میشد. از سوی دیگر شرکت آتاری نیز کنسول جدید خود را با نام Atari Jaguar در ماه نوامبر همان سال عرضه کرد و این کنسول نیز ۵۰۰ هزار واحد فروخت. در بین این دو، نخستین کنسول شرکت Panasonic با نام 3DO Interactive Multiplayer تنها در ایالات متحده عرضه گردید و همانجا توانست دو میلیون نسخه بفروشد و به عنوان موفقترین کنسول نسل اولی ۳۲ بیت شناخته شود. البته این موفقیت دیری نپایید و یک سال بعد شرکت SEGA با کنسول Sega Saturn و شرکت Sony با کنسول PlayStation توانستند معادلات را به هم ریخته و بسیار موفقتر از سه کنسول مذکور ظاهر شوند. کنسول پلیاستیشن نخستین کنسول بازی است که توانسته بیش از ۱۰۰ میلیون نسخه در سراسر جهان بفروشد.
۳. اولین کنسول ارائهدهنده سه بعدی حقیقی، ۱۹۹۵
در سال ۱۹۹۵، شاهد عرضه کنسولی از سوی Nintendo بودیم که با شعار “یک بازی سه بعدی برای جهانی سه بعدی” عرضه گردید. کنسول Virtual Boy کنسولی بود که روی پایهای نازک قرار میگرفت و دارای دو چشمی بود. هنگامی که به داخل چشمی نگاه میکردید، یکی از آنها به رنگ قرمز و دیگری به رنگ آبی دیده میشد و تصویری سه بعدی و دارای عمق نمایش میداد. میتوان گفت این کنسول نسخهای ابتدایی از تلویزیونهای سه بعدی کنونی و حتی هدستهای واقعیت مجازی میباشد. البته فروش این کنسول به دلیل سختی استفاده و ضرر احتمالی برای چشم انسان، با شکست مواجه شد.
۲. اولین کنسولهای ۶۴ بیت و ۱۲۸ بیت، ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۲
عرضه کنسول Nintendo 64 همزمان بود با عرصه تاخت و تاز کنسولهای ۳۲ بیتی، در واقع این کنسول از دوره و زمانه خود جلوتر بود. کنسولهای ۱۲۸ بیتی نیز شامل Dreamcast، Nintendo Gamecube، PlayStation 2 و XBOX و در نهایت کنسول DreamCast توسط SEGA در سال ۱۹۹۸ و دو سال پیش از عرضه PlayStation 2 منتشر شد. همچنین حتما میدانید که کنسول PlayStation 2 پرفروشترین کنسول کل ادوار دنیای بازیهای رایانهای میباشد.
۱. اولین کنترل بدون نیاز به کنترلر، ۲۰۰۴ تا کنون
دستگاه EyeToy، نخستین ابزاری بود که به فرد اجازه میداد صرفا با استفاده از بدن خود و اشاره و حرکت دستها، بازی را کنترل کند. دوربینهای Eyetoy با کنسول PlayStation 2 قابل استفاده بودند و بازیها هم تا حدودی جذاب بودند. البته هرچند به لحاظ تکنولوژی این دستگاه بسیار خوب بود، اما متاسفانه بازیها هیچ تنوع خاصی نداشتند و البته حسگرهای Eyetoy نیز زیاد دچار اشتباه در درک حرکات میشدند. در ادامه شرکت مایکروسافت در E3 2009 از پروژه ناتال رونمایی کرد و نام وسیله ساخته شده توسط خود را Kinect نهاد.