محققان دانشگاه “اوترخت” هلند موفق به کشف دومین تپاختر سریع جهان شدند که با سرعت 42 هزار بار در دقیقه به دور خود میچرخد.
به نقل از اسپیس، تپ اخترها( Pulsar) ستارههای نوترونی چرخانی هستند که با سرعت بسیار زیادی دوران میکنند و پالسهای مداومی از انرژی تابشی به همراه خطوط میدان مغناطیسی قوی را از خود منتشر میکنند.
برخی از تپاخترها نیز پرتوهای ایکس تابش میکنند. ستارههای نوترونی در حقیقت بقایای هسته ستاره منفجر شدهای هستند که حجم کوچک و چگالی بسیار بالایی دارند. برای نمونه تپاختری به قطر ۲۰ کیلومتر ۱٫۵ برابر جرم خورشید را در خود جای داده است.
تپ اخترها هنگام تولد دمایی در حدود چند میلیون درجه سلسیوس دارند و بلافاصله شروع به سرد شدن میکنند. نحوه و سرعت سرد شدن نیز به مواد تشکیل دهنده و چگالی آنها بستگی دارد.
هنگام دوران تپ اخترها فوارههایی از ذرات با سرعت نزدیک به سرعت نور از قطبهای مغناطیسی آنها به بیرون جریان دارد. این فورانها باریکههایی بسیار قوی از نور تولید میکنند. همانطور که در کره زمین شمال مغناطیسی و شمال واقعی با هم تفاوت دارند، به دلیل مشابهی محورهای چرخشی و مغناطیسی یک تپ اختر نیز در یک امتداد نیستند.
اگر این قطبها در راستای دید ما باشند با چرخش تند، تپ اخترها به صورت تپهای منظمی دیده میشوند. همانند یک کشتی در اقیانوس که فقط پرتو منظمی از نور ساطع شده از یک فانوس دریایی را میبیند.
تپاخترهای پرتوایکس دستهای از اجسام نجومی هستند که منبع پرتوایکس بوده و تغییرات متناوبی در شدت پرتوایکس آنها مشاهده میشود.
طول دورههای تناوب پرتوایکس ممکن است از کسری از ثانیه تا چند دقیقه باشد.
حال محققان هلندی با استفاده از مجموعه تلسکوپهای فرکانس پایین “لوفار”(LOFAR) که در هلند مستقر است موفق به کشف دومین تپاختر سریع جهان شدهاند که با سرعت 42 هزار بار در دقیقه به دور خود میچرخد.
این تپاختر در فاصلهای بین 3200 تا 5700 سال نوری از زمین قرار دارد.
هدف اصلی این تحقیق بررسی منابع اشعه گامایی که به تازگی بوسیله تلسکوپ فضایی “فرمی”(Fermi) کشف شده، بوده است تا مشخص شود که این منابع از نوع ابرنواختر، سیاهچاله، تپاختر و یا ستاره نوترونی بودهاند.
“الیزابت فرارا”( Elizabeth Ferrara) یکی از محققان این تیم گفت: به نظر میرسد که منابع کشفشده بوسیله تلسکوپ فرمی اکثرا از نوع تپاختر باشند اما برای اثبات این موضوع نیاز به رصدهای رادیویی و مغناطیسی تکمیلی دارد.
این ستاره تازه کشفشده جرمی حدود 1.4 برابر خورشید دارد و همچنین دارای یک ستاره دوقلو است که هر 6.5 ساعت یک بار به دور آن میچرخد.
این تیم تحقیقاتی چندی پیش نیز موفق به کشف یک تپاختر دیگر شده بود که با سرعت 25 هزار دور بر دقیقه به دور خود میچرخد.
سریعترین تپاختر جهان سرعتی در حدود 43 هزار چرخش در دقیقه دارد.
نتایج این تحقیق در ژورنال علمی Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.