یادداشت اصغر فرهادی درباره اعتراضات اخیر
در حالی که امروز اعلام شد فیلم «فروشنده» اصغر فرهادی نامزد کسب جایزه بفتا شده است، این کارگردان یادداشتی درباره اعتراضهای اخیر منتشر کرد. او با ابراز همدردی با خانواده آرمین صادقی که در جریان اعتراضها درگذشت، می نویسد بیاعتنایی به چراها و پرسشهای انباشته شده در جامعه حاصلش تحقیر اجتماعی است و هیچ خشمی به اندازه خشم تحقیرشدگی ماندگار و عمیق نیست.
اصغر فرهادی که به تازگی فیلمبرداری «همه می دانند» را در اسپانیا به پایان رسانده، در یادداشتی که برای آن تیتر «پرسش، تحقیر، خشم» را انتخاب کرده، نوشته است: «در روزهای گذشته عدهای از دوستان و هموطنان، جویای نظر و واکنشم نسبت به اعتراضات رخ داده در کشور بودند. چندین بار دست به نوشتن بردم اما نوشتهها، متأثر از احساساتم آن نبود که میخواستم. امروز سعی دارم به دور از احساسات در اینباره بنویسم.»
او در ادامه مینویسد: «چند سال پیش در مقدمه کتاب فیلمنامههایم نوشتم:«اگر با این نوشتهها توانسته باشم جسارت پرسشگری را در تماشاگران تقویت کرده و ترسشان را از کاشتن بذر سوال در ذهنها بکاهم از زمانی که برای نوشتن صرف کردهام راضی و خوشنودم که دنیای امروز پيش از آنکه به مقام و مسئول پاسخگو نیاز داشته باشد محتاج مردمیست پرسشگر. مردمی که از گذاشتن علامت سوال در برابر هر آنچه برایشان ثابت و قاطع است نهراسند.»
کارگردان «جدایی نادر از سیمین» با اشاره به مطالبات مردم ایران ادامه میدهد: «این روزها خبرها و مطالب زيادى درباره اعتراضات در نقاط دور و نزدیک كشور شنیده و خواندهایم. کلمهای که در بسیاری از این نظرات و بحثها استفاده کلیدی و مکرر شده «مطالبه» است. مطالبات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی.»
فرهادی معتقد است پرسشهای بی پاسخ مردم، در چند دهه گذشته عامل اعتراضهای امروز آنها شده است: «اما در كنار همه این مطالبات و در دایرهای گستردهتر، آنچه در این سالها بخشى از مردم را به اعتراض در شکلهای مختلف واداشته، پرسشهای بیپاسخیست که در طی این چند دهه در همه زمینهها از سر پنهانکاری و مصلحتجویی یا نادیده گرفته شده و بیپاسخ مانده و یا به آنها پاسخهای غیرواقعی و توهمآلود داده شده.»
او ادامه میدهد: «بیاعتنایی به چراها و پرسشهای انباشته شده در جامعه، برخلاف تصور کسانی که بالاترین وظیفهشان پاسخگوییست، حاصلش نه فراموشی و آرامش که تحقیر اجتماعیست و زخم ملتهب تحقیر، مهمترین و قویترین عامل خشم. هیچ خشمی به اندازه خشم تحقیرشدگی ماندگار و عمیق نیست. به سکوت واداشتن، بازداشت و تهدید پرسشگران به معنای از میان رفتن پرسشها نیست. پرسشها باقیاند و در گوشه ذهنها در حال تکثیر. »
فرهادی در پایان با خانواده آرمین صادقی یکی از کشته شدگان حوادث اخیر ابراز همدردی کرده است: «با تأثر و همدردی با خانوادههای داغدار و همه آسیبدیدگان این اعتراضات و یاد نوجوان عزیز همشهریام «آرمین صادقی» که این روزها چشمهای سرشار از میل به زندگیاش لحظهای از نظرم دور نمیشود.»