ژانر علمی تخیلی یکی از محبوب ترین قالب های فیلم سازی جهان است و هر ساله شاهد آنیم که فیلم های متعددی در این ژانر ساخته می شوند. کارگردان های این ژانر تلاش بسیاری می کنند تا فیلم شان چیزی فراتر از اثری معمولی در ژانر باشد، در نتیجه آن هایی موفق خواهند بود که ساختار شکنی کنند. این ژانر به کسانی احتیاج دارد که با نبوغ خود بتوانند با تکیه بر استاندارد های ژانر، به افق هایی تازه در آن دست یابند. همان طور که از اسم این ژانر بر می آید، علم و تخیل در کنار هم اند. سازندگان با ترکیب تخیلی که در ذهن خود پرورش اش داده اند با پدیده های طبیعی علمی به داستانی می رسند که اگر به خوبی به آن پرداخته شود می توان انتظار اثری قابل توجه را از آن داشت. در نتیجه اگر هر یک از عناصر علم یا تخیل را از دیگری سلب کنیم ژانر کاملی در کار نخواهد بود. بسیاری از آثار سعی کرده اند کاملاً علمی یا کاملاً تخیلی باشند ولی به طور کلی این آثار را در دسته بندی ها در یک گروه قرار می دهند. با توجه به آنچه گفته شد در می یابیم که ساختن فیلم علمی تخیلی کار دشواری است. بعضاً فیلم های اکشن را با این دسته از آثار اشتباه می گیرند. در عناوین علمی تخیلی می توان عناصر اکشن و مهیج را دید ولی فیلم های اکشن لزوماً نیازی به استفاده از عناصر علمی ندارند. در ادامه ی  مطالب بررسی ژانر ها، این بار به سراغ این ژانر می رویم و با هم نگاهی کلی به ده اثر برتر این ژانر در قرن 21 می افکنیم. از شما عزیزان می خواهیم با نام بردن دیگر آثار موفق این ژانر به تکمیل شدن لیست کمک کنید.

»» با کلیک بر روی نام فیلم ها به صفحه ی دانلود آن ها در سایت هدایت خواهید شد.

10-Snowpiercer

اثری به کارگردانی بونگ جون هو کارگردان سرشناس کره ای که با ساخت این عنوان توانست نام خود را بیش از پیش در سینمای بین الملل مطرح نماید. این فیلم محصول 2013 میلادی بوده و جمهوری چک و کره ی جنوبی آن را با همکاری یکدیگر ساخته اند. متن فیلم نامه ی اثر اقتباسی از داستانی فرانسوی به نام «Le Transperceneige» نوشته ی «جیکس لوب» می باشد.  از جمله ستارگان فیلم می توان به «کریس اوانز» ، «سونگ کانگ هو» ، «تیلدا سوئینتون» ، «اکتاویا اسپنسر» و «اد هریس» اشاره کرد. فیلم داستان کره ی زمینی را روایت می کند که به علت تغییرات آب و هوا دیگر قابل سکونت نیست و هر جنبنده ای در آن به دلیل سرمای بیش از حد نابود خواهد شد. در این شرایط منجی بشریت قطار سریع السیری است که بدون توقف به حرکت خود برروی ریل بسیار طولانی اش به پیش می رود. هر واگن این قطار سکونتگاه قشرخاصی از مردم است. قطار مذکور سمبلی از کره ی زمین است که در آن فقیر و غنی در کنار هم برای اهداف شان می جنگند. کسی از کابین هدایت این قطار خبری ندارد، ولی گفته می شود که عامل بدبختی مردم در واگن های انتهایی قطار، افرادی اند که در واگن های جلوتر قطار زندگی می کنند. کارگردان اثر با اقتباس بسیار مناسب از یک داستان هیجان انگیز توانسته علاوه بر ساخت اثری علمی-تخیلی ، یکی از برترین آثار اکشن چند سال اخیر سینمای جهان را نیز بسازد. فضای باریک واگن ها، کلوزآپ های متعدد، اتمسفر تیره و تار فیلم و سرمایی که اثر خود را بر یکایک فریم های فیلم نهاده است از جمله خصوصیات این فیلم متفاوت می باشند.

9-Looper

«رایان جانسون» وقتی در 2012 این فیلم را می ساخت هرگز فکرش را نمی کرد که بعد از مدت کوتاهی، اثرش تبدیل به یکی از برترین آثار علمی تخیلی گردد. فیلمی 118 دقیقه ای که با بودجه ی 30 میلیون دلار ساخته شد و توانست به فروش 176میلیون دلاری دست یابد. سود خالصی که سازندگان آن را مدیون دو عنصر داستان قوی و بازیگران کاربلد خود می باشند. «بروس ویلیس» ، «جوزف گوردون لویت» ، «امیلی بلانت» و «جف دنیلز» از جمله بازیگران این فیلم خوش ساخت می باشند. در این فیلم، قاتلینی که نام خود را «لوپر» می گذارند، با سفر در زمان به کشتن اهداف خود می پردازند. مقوله ی سفر به زمان همواره موضوع بحث جوامع بشری و علمی بوده است. کارگردان در این فیلم نگاهی نو به این مسئله می افکند و آن را در بدترین شکل ممکن مورد استفاده قرار می دهد و آن هم کشتن مردم است. فیلم مذکور علاوه بر علمی تخیلی بودن به دلیل داستانی که دارد مملو از صحنه های اکشن و جلوه های ویژه است. این فیلم همچنین یکی دیگر از آثار درخشان کارنامه ی هنری «جوزف گوردون لویت» به شمار می رود.

8-Edge of Tomorrow

فیلمی با ضرب آهنگ سریع در ژانر علمی تخیلی با ایفای نقش «تام کروز و امیلی بلانت» که ساخت نسخه ی دوم آن نیز تائید شده است. این فیلم در سال 2014 بعد از اکران خود توانست توجه بسیاری از مخاطبان و منتقدین را به سوی خود جلب کرده و به ژانر اکشن روحی تازه بدمد. این اثر به کارگردانی «داگ لیمان»، اقتباسی از داستانی ژاپنی به نام «تمام آنچه نیاز داری کشتن است» ساخته شده است. اثر مذکور نمونه ی بارز فیلم های اکشنی است که در آن ها علم و تخیل در رابطه ی متقابل بسیار خوبی با یکدیگر قرار دارند و به جای آن که سعی در برتری داشتن نسبت به معیار دیگری داشته باشند، یکدیگر را کامل کرده اند. ترکیبی که با موفقیت جواب داد و سود 370 میلیون دلاری را به جیب برادران وارنر وارد نمود. تام کروز علی رغم پروژه های متعددی که در دست داشت، با حضور در این فیلم ایفای نقش قابل قبولی را از خود به نمایش گذاشت و امیلی بلانت نیز در درخشیدن هرچه بیشتر به او کمک کرد.

7-Avatar

اگر قرار باشد فهرستی از سودآورترین کارگردان های تاریخ سینما تهیه کنیم، بدون شک نام «جیمز کامرون» در رتبه ی 1 آن لیست قرار خواهد گرفت. سال 2009 و ساخت نسخه ی اول فیلم آواتار انقلابی در ژانر علمی تخیلی به حساب می آید. سالی تاریخی که در آن جیمز کامرون با تکنیک های بسیار منحصر به فرد خود در کارگردانی و با تکیه بر جلوه های ویژه ی بی سابقه،  استاندارد های این ژانر را از نو تعریف نمود. این اقدام او باعث شد فیلمی که با بودجه ی 237 میلیون دلاری ساخته شده بود به فروش بالغ بر 2 میلیارد و 788 میلیون دلار دست یابد. پولی که می توان به راحتی با آن بودجه ی ساخت 10 فیلم پرهزینه ی سینمای امروز را تامین کرد. موفقیت آواتار اما تماماً زیر سایه ی اسم خالق «تایتانیک» و یا جلوه های ویژه نبوده است. بخش عمده ای از موفقیت این فیلم تحت تاثیر داستان بکری بود که در فیلم به تماشای آن خواهید نشست. جالب است بدانید پروسه ی ساخت این فیلم از سال 1994 شروع شده بود. کامرون در آن سال 80 صفحه فیلم نامه آماده کرده بود و قرار شد تا بعد از ساخت تایتانیک، فیلمبرداری آواتار را آغاز نماید، اما بنا به آنچه این کارگردان در صحبت هایش ذکر کرد، سینمای آن سال ها امکانات کافی برای به تصویر کشیدن آنچه کامرون به دنبالش بود را نداشت و این مسئله باعث شد ساخت عنوان چند سالی به تعویق بیفتد. امروز آواتار بدون شک یکی از باشکوه ترین آثار علمی تخیلی به شمار می رود و همگان منتظر اکران نسخه های بعدی این فیلم هستند.

6-Gravity

فضا همواره موضوع پر رمز و رازی به شمار می رود که گویا می توان تا ابد ایده های بکر از دل آن بیرون کشید. فیلم جاذبه اثری محصول 2013 میلادی و ساخته ی «آلفونسو کوآرون» می باشد. زوج هنری این فیلم یعنی «ساندرا بولاک و جورج کلونی» ایفای نقش به یادمادنی را از خود به نمایش گذاشته اند، هرچند شاید چند سال دیگر کسی سراغی از این فیلم نگیرد ولی داستان به تصویر کشیده شده در آن چیزی فراتر از ژانر و چارچوبی به نام علمی تخیلی به شمار می رود. این فیلم با تم روانشناسی و فلسفی خود علم و تخیل را با هم در آمیخته است. فضانوردان فیلم بعد از یک حادثه ی فضایی برای نجات خود و بازگشت به زمین تلاش می کنند. سکوت مرگبار فضا در فیلم به قدری ماهرانه برای بیینده پررنگ می شود که دوست دارید شخصیت های فیلم مدت زمان بیشتری عذاب بکشند تا شما از سکوت فیلم لذت ببرید.به دلیل درون مایه ی فضایی فیلم، کارگردان مجبور به استفاده از کلوزآپ ها یا برداشت های نزدیک بسیار بوده است. ساندرا بولاک به زیبایی هرچه تمام تر از پس این کلوزآپ ها بر آمده است و در این راه نورپردازی، فیلم برداری، تدوین و موسیقی متن هر چند کوتاه فیلم، به کمک او آمده اند. فیلم بردار این اثر، «امانوئل لوبتزکی» معروف است. برای کسانی که به اسامی اهمیتی نمی دهند باید فیلم های «Birdman و The Revenant» را مثال بزنیم تا فیلمبرداری منحصر به فرد این شخص را به یاد بیاورند.فیلم مذکور از جمله آثار فضایی سینماست که مورد توجه بسیاری از داوران و منتقدان قرار گرفت. توجهی که برای فیلم در اسکار سال 2014 ، هفت عدد جایزه به همراه داشت.

5-Interstellar

کریستوفر نولان بدون شک یکی از نوابغ فیلم سازی معاصر است. او را با فیلم هایی چون سه گانه «Memento » ، «The Dark Knight» و «The Prestige» به یاد دارید. تکنیک کارگردانی این شخص منحصر به فرد است و او به مانند بزرگان این عرصه، برای ساخت فیلم هایش به تحقیق و پژوهش می پردازد و تا زمانی که مطمئن نشود فیلم نامه اش دقیق است، فیلم برداری را آغاز نمی کند. بین ستاره ای، اثری محصول  2014 با ایفای نقش «متیو مک کانهی، جسیکا چستین ، ان هتوی و مایکل کین» می باشد که نگاهی بسیار تازه به فضا و علوم این حوزه می افکند. فضانوردان این فیلم با سفر از طریق یک کرم چاله سعی به پیدا کردن سیاره ای برای زیستن دارند. جاناتان نولان به همراه برادر خود کریستوفر نویسندگی فیلم نامه را برعهده داشته اند. برخی از منتقدان فیلم مذکور را به مراتب قوی تر و پخته تر از Gravity می دانند ولی گویا آکادمی اسکار هم چنان سر ناسازگاری با نولان دارد. این فیلم علی رغم نامزدی در 5 بخش اسکار، تنها 1 اسکار در بخش جلوه های ویژه کسب نمود. جلوه های ویژه ای که تا قبل از این فیلم، اثر دیگری تکنیک مشابه آن را استفاده نکرده بود.

4-Arrival

جدیدترین و شاید قوی ترین فیلم علمی تخیلی که در سینما اکران شده، اثر موفق «Arrival» با ایفای نقش موفق «جرمی رنر و امی آدامز» می باشد. موجودات فضایی همواره یکی از فانتزی ها و خیال پردازی های بشریت بوده اند. اثر مذکور به مانند بسیاری از فیلم های دیگر که محوریتی این چنین دارند داستان خود را روایت می کند، ولی چیزی که آن را نسبت به همتایان خود متمایز می کند نگرشی جدید به این مسئله است. کارگردان فیلم «Denis Villeneuve» بیشتر از آن که فیلم خود را با صحنه های شلوغ و جلوه های ویژه ی موجود در فیلم های این چنین پر کند، اثری درام و قابل تامل می سازد که می توان در آن حضور علم و تخیل را احساس کرد. فیلم از مخاطب می خواهد که باور کند موجودات فضایی وجود دارند؛ این پله ی اول برای ایجاد ارتباط با داستان فیلم است. بعد از آن کارگردان تلاشش را می کند تا نشان دهد موجودات فضایی نیز باور کرده اند موجودی به نام انسان وجود دارد. مرحله ی سخت تر زمانی اتفاق می افتد که این دو گروه باید برای جلوگیری از درگیری و نابودی، با یکدیگر وارد مذاکره شوند. از آن جا که قدرت دست موجودات فضایی است، باید به زبان آن ها سخن بگویید. بازی تاثیر گذار امی آدامز در این فیلم می تواند سکوی پرتابی برای او به سمت فیلم های بیشتر باشد. علی رغم حرف های ضد و نقیضی که در رابطه با فیلم وجود دارد، این فیلم تجربه ای جدید در ژانر علمی-تخیلی به حساب می آید.

3-Predestination

این فیلم را می توانیم به ماری تشبیه کنیم که تا ابدیت به خوردن دم خود مشغول است. کافیست عبارت «اوروبروس» را در گوگل جستجو کنید تا پی به چیستی این مار ببرید. فیلم مذکور معجونی از اتفاقات علمی، تخیلی و فلسفی است که در بستری از مسائل روانشناسانه به وقوع می پیوندند. اگر به دنبال فیلمی هستید که ذهن تان را تا مدت ها اسیر خود نماید، بدون شک فیلم مذکور گزینه ی پیشنهادی ما به شماست. این فیلم که توسط برادرانی به نام «مایکل و پیتر اسپیرگ» ساخته شده اقتباسی از داستانی به نام «همه ی شما زامبی ها» نوشته ی «رابرت هاینلن» می باشد. این فیلم تنها به 1 ثانیه غفلت شما نیاز دارد تا به انتهای مسیر شما را در دستان خود له نماید. «ایتن هاوک و سارا اسنوک» با حضور در این فیلم یکی از به یادماندنی ایفای نقش های چند سال اخیر این ژانر را به تصویر کشیده اند. اگر بگوییم این فیلم یکی از پیچیده ترین و رازآلود ترین فیلم های سینماست سخن به گزاف نگفته ایم. این فیلم نمونه ی بارز آثاری است که بعد از پایان آن دوست دارید به پا خیزید و بابت این که چه هنرمندانه شما را به بازی گرفته به تشویق آن بپردازید. بابت درک کامل فیلم باید آن را بیش از یک بار تماشا کنید. داستان فیلم موضوع کلیشه ای سفر در زمان را بررسی می کند. موضوعی که بنظر کلیشه ای می رسد ولی به محض این که درمورد این فیلم چنین قضاوتی داشته باشید، برگ برنده ی خود را رو کرده و شما را مات خود می نماید.

2-Her

اثری درام و رمانتیک که درون مایه ای علمی و تخیلی دارد و اسپایک جونز آن را کارگردانی کرده و در این راه از بازیگران مطرحی چون «خواکین فینیکس، امی آدامز، اولیویا وایلد و رونی مارا» استفاده کرده است. فیلم مذکور در سال 2013 به انتخاب انجمن ملی منتقدین آمریکا به عنوان برترین فیلم سال انتخاب شد. محوریت داستان فیلم درمورد مردی است که با یک سیستم عامل هوشمند رایانه ای که دارای صدا و شخصیت یک زن است، رابطه ی عاطفی برقرار می کند. اسپایک جونز فیلم خود را در سال 2025 روایت می کند. زمانی که فناوری هوش مصنوعی به جایگاهی رسیده که می تواند در قالب های مختلف مونس تنهایی انسان ها باشد. خوآکین فینیکس در این فیلم نقش نویسنده ای را بازی می کند که زندگی پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته و حالا دل بستن به این هوش مصنوعی کار هر روزش شده است. فیلم مذکور علی رغم علمی تخیلی بودن خود شما را به فکر فرو خواهد برد و این شاخصه ی اصلی یک فیلم خوب است.

1-Inception

نوشتن درمورد این فیلم هم آسان است و هم دشوار. آسان بدان جهت که آن قدر تعریف و تمجید پیرامون این فیلم زیاد است، دیگر نیازی به خواندن دو خط بیشتر درمورد آن ندارید. دشوار بدان جهت که فیلم مذکور اثری بسیار باشکوه است. هر چقدر هم به فیلمنامه ی فیلم خرده بگیرید منکر توانایی فیلم در همه ی زمینه ها اعم از بازیگری، فیلمبرداری، جلوه های ویژه، کارگردانی و… نخواهید بود. نولان در این فیلم از بازیگرانی چون «لئوناردو دیکپریو ، تام هاردی ، الن پیج ، جوزف گوردون لویت ، کیلین مورفی و تام برنگر» استفاده کرده است. دیکپریو در این فیلم نقش یک دزد حرفه ای را بازی می کند که با نفوذ به ضمیر ناخودآگاه افراد، افکارشان را می دزدد. نولان نزدیک به 10 سال برروی فیلم نامه ی این اثر به تفکر و تحقیق پرداخت. بعد از آن که به فیلم نامه ای 80 صفحه ای دست یافت احساس کرد که تجربه ی کافی برای تبدیل کردن آن به فیلم سینمایی را ندارد. او بعد از ساخت دو فیلم اول «سه گانه ی بتمن» و فیلم «حیثیت» شروع به انجام مراحل مقدماتی برای تولید فیلم کرد.

پی نوشت : وجود دو فیلم از کریستوفر نولان در فهرست هیچ ارتباطی به نظر شخصی نویسنده نسبت به این کارگردان ندارد و کاملاً تصادفی است.

30nama