هیچ شرکت خودروسازی دوست ندارد تا برندش تداعی کننده‌ی عدم امنیت باشد. خودروهای ناامن نه تنها در فروش دچار مشکل می‌شوند، بلکه هزاران و شاید میلیون‌ها جان را نیز به خطر می‌اندازند و در مواردی می‌توانند باعث شوند تا کارخانه مجبور به فراخوانی خودروها شود تا از آسیب دیدن برند خود جلوگیری کند.

به هر حال برخی خودروها واقعا ناامن بوده و به این دلیل معروف می‌شوند. از خودروهای بسیار معروف گرفته تا خودروهایی که افراد زیادی آن‌ها را نمی‌شناسند، این 10 خودرو تعریف واژه‌ی “دام مرگ” هستند.

1. فورد مدل T

فورد مدل T یک خودروی نمادین است. در مدت تولید 19 ساله‌اش، فورد بیش از 15 میلیون خودرو فروخت و آمریکا را به اولین کشور خودرویی جهان تبدیل کرد. در عین حال مدل T یک دام مرگ تمام عیار بود.زمانی که در سال 1908 معرفی شد، ویژگی‌های امنیتی شامل چراغ‌ها، بوق و شیشه‌ی جلو بود. به جز این موارد تقریبا چیز دیگری وجود نداشت. و این واقعیت که هنری فورد با اضافه کردن ترمز به جلوی خودرو مخالفت کرد تا هزینه‌ها را کاهش دهد، به تامین امنیت خودرو کمکی نکرد.

2. شورولت کورویر

رلف نادر یک مشاور خرید خودرو بود که شغلش را بر پایه‌ی کتابی با نام “ناامن در هرسرعتی” که درباره‌ی شورولت کورویر نوشته بود، به دست آورد. در حالی که کورویر خودروی ایمنی نبود، این کتاب بر بسیاری از مشکلات ایمنی که تقریبا تمام خودروهای آن دوره داشتند، تاکید می‌کرد. در اوایل دهه‌ی 60 ویژگی‌هایی چون امکان خم شدن ستون فرمان، کمربند ایمنی سه نقطه‌ای، داشبورد خالی و سیستم دو جریانه‌ی ترمز (جهت جلوگیری از بریدن ترمز) هنوز به شکل استاندارد معرفی نشده بودند و از این جهت بسیاری از خودروها با معیارهای امروزی بسیار خطرناک محسوب می‌شدند.

با این وجود نادر اعتقاد داشت که کورویر تافته‌ی جدا بافته‌ای بود و دلایل او نیز تعلیق محور نوسان و قرار داشتن موتور در بخش عقبی خودرو که باعث هدایت سخت خودرو می‌شد؛ بود. تا 1965 شورولت این نقص‌ها را برطرف کرد ولی فروش کورویر هیچ‌وقت به حالت عادی بازنگشت و این خودرو میانه‌ی سال 1969 از تولید خارج شد.

3. پورشه 911

بعد از 51 سال تولید پرافتخار، این خودرو به عنوان یکی از بهترین خودروهای اسپرت در سرتاسر دنیا شناخته می‌شود. ولی برای کلیشه‌ای ماندن ماجرا، پورشه یک تصمیم اشتباه گرفت. نه تنها موتور 911 در قسمت عقبی خودرو است؛ موتور به میزانی عقب قرار گرفته است که حتی کوچک‌ترین اشتباه محاسباتی نیز می‌تواند باعث شود کنترل خودرو را از دست بدهید.

مهندسین پورشه ابتدا تلاش کردند تا با قرار دادن سپر آهنی در جلوی خودرو این مشکل را برطرف کنند. در اوایل دهه‌ی 70 این ابتکارات باعث شد تا خودرو در سرعت بالا قابل کنترل باشد. امروزه، سیستم 4 چرخ متحرک فوق‌العاده باعث شده تا بسیاری از ایرادات 911 برطرف گردد. در حالی که مدل‌های قدیمی این خودرو بسیار زیبا هستند، بسیار خطرناک نیز به حساب می‌آیند.

4. فورد پینتو

تا دهه‌ی 70، این شرکت خودروسازی اهل دیترویت نگران دو مساله بود: رقابت با خودروهای وارداتی و پایین نگه‌داشتن هزینه‌ها. پینتو در هر دو زمینه بد ظاهر شد. درست است که موتور این خودرو تا سال 2001 سرویس می‌شد و فریم خودرو به عنوان یکی از فریم‌های مورد علاقه‌ی خودروسازان برای دهه‌ها مطرح بود، ولی امتناع فورد از قرار دادن یک قسمت 1 دلاری برای جلوگیری از پارگی باک خودرو در هنگام تصادف قسمت عقبی خودرو چیزی است که امروز از این خودرو به یاد داریم.

بعد از یک نمایشگاه در Mother Jones در سال 1977 مشخص شد که فورد برای سال‌ها از این مشکل با خبر بوده است ولی تصمیم گرفته تا به جای هزینه‌کردن 1 دلار در هر خودرو، در مواردی که از شرکت شکایت می‌شود، غرامت پرداخت کند. در سال 1978 فشار جامعه به حدی شد که فورد 1.5 میلیون پینتو را فراخوان کرد ولی به دلیل این مشکل در سیستم سوخت خودرو نزدیک به 900 نفر جان خود را از دست دادند.

5. دی‌لورین DMC-12

دی‌لورین DMC-12 ممکن است به عنوان یکی از خودروهای نمادین دهه‌ی 80 شناخته شود؛ ولی در عین حال به عنوان یکی از غیر ایمن‌ترین خودروها نیز شهرت دارد. زمانی که جان دی‌لورین در ابتدای دهه‌ی 70 جنرال موتورز را ترک کرد تا یک خودروی اسپرت ایمن بسازد، مسلما منظورش DMC-12 نبود. پنل‌هایی از جنس فولاد زنگ‌نزن که روی فریم فایبرگلاس سوار شده بودند، کمکی به افزایش ایمنی خودرو نمی‌کردند. بعد از یک آزمایش تصادف با سرعت 50 مایل بر ساعت خودرو مانند یک قوطی کنسرو له شد.

درهای خودرو که به شکل بال پرنده طراحی شده بودند نیز کمک‌کننده نبود. اگر خودرو غلت می‌زد، سرنشینان خودرو امکان خروج نداشتند. از تقریبا 9200 خودرویی که ساخته شد، تخمین زده می‌شود که 6500 خودرو جان سالم به در بردند.

6. پنتیاک فیرو

این خودرو که جاه‌طلبانه با دو صندلی و موتوری در قسمتی میانی طراحی شده بود، با این هدف تولید شد که افتخارات پنتیاک در دهه‌ی 60 به عنوان برند جوان جنرال موتورز را بازگرداند. فیرو که در سال 1984 روانه‌ی بازار شد، در ابتدا یک موفقیت به حساب می‌آمد؛ ولی یک نقص در طراحی و چند مشکل مهندسی باعث آتش گرفتن موتور خودرو می‌شد. خوش‌بختانه این آتش‌ها باعث مرگ کسی نشد و این مشکل در مدل 1985 خودرو برطرف گردید. در سال 1987 مجددا 260 فیرو دچار آتش‌سوزی شدند. شهرت فیرو توسط مطبوعات زیر سوال برده شد و پس از 1988 دیگر این خودرو تولید نشد.

7. یوگو GV

زمانی که این خودرو در سال 1985 به خاک آمریکا رسید، یوگو یک مدل صرب از یک خودروی 15 ساله‌ی ایتالیایی بود. GV که مخفف Great Value بود به عنوان ارزان‌ترین خودروی جدید آمریکا شناخته شد و کیفیت ساخت پایین و ایمنی اندک خودرو این مساله را توجیه می‌کرد.

زمانی که در سال 1989 وزن سبک، امکان کنترل افتضاح و طراحی وحشتناک خودرو به همراه آب و هوای زمستانی باعث شد لزلی ان پلوهار 31 ساله از پل Mackinac Bridge میشیگان حدود 60 متر سقوط کند و روی آب یخ‌زده فرود بیاید؛ این خودرو وارد مطبوعات شد. این حادثه تنها به شهرت یوگو به عنوان دام مرگ افزود و هزینه‌ی بالای فراخوان که همزمان با حوادث بوسنی شده بود، باعث شد یوگو از بازار آمریکا خارج شود.

8. فورد برونکو II

برای 7 سال برونکو II برای فورد یک موفقیت به حساب می‌آمد. همان‌گونه که موستانگ II یک دهه قبل معرفی شده بود، برونکو II نیز یک مدل کوچک‌شده از برونکو بود که از 1966 تا 1975 تولید می‌شد و این بار شکلی جذاب‌تر و جدیدتر به خود گرفته بود.

این خودروی طراحی شده برپایه‌ی فورد رنجر طراحی شده بود تا با شورولت S-10 Blazer و جیپ Cherokee رقابت کند. ولی ارتفاع بلند، طول محور چرخ کوتاه و عرض کم، آن را بر برابر غلت زدن بسیار آسیب‌پذیر می‌کرد. در زمان بازرسی رسمی از خودرو در سال 1990، مشخص شد که سالیانه نزدیک به 70 نفر زمانی که برونکوهای آن‌ها تعادل خود را از دست داده است، فوت کرده‌اند؛ که این میزان بالاترین نسبت در بین تمامی خودروهایی است که تاکنون آزمایش شده‌اند. مدت کوتاهی پس از انتشار این گزارش فورد اکسپلورر با طول محور بلندتر تولید گشت.

9. شورولت کوبالت

مشابه پینتو، شورولت کوبالت یک خودروی کوچک بود که برای مدتی نیز فروش خوبی داشت. همچنین مانند پینتو به عنوان یکی از رسوایی‌های بزرگ تاریخ خودروسازی نیز شناخته می‌شود. کوبالت به عنوان یکی از اولین مواردی است که جنرال موتورز به دلیل نقص فنی در سیستم احتراق آن‌ها را فراخوان کرد. اشکال در سیستم احتراق این خودرو به این شکل بود که می‌توانست باعث خاموش شدن ناگهانی خودرو در سرعت بالا و غیرفعال کردن سیستم‌های ایمنی گردد. مشکلی که جنرال موتورز از آن اطلاع داشت ولی تلاش کرد آن را مخفی کند.

تا امروز 90 مورد فوت به همراه 163 مورد جراحت‌های جدی توسط خود جنرال موتورز گزارش شده است. اگر ضعف‌های ایمنی این خودرو را نادیده بگیریم، کوبالت می‌توانست فراموش شود. متاسفانه مدت زیادی زمان لازم خواهد بود تا این خودرو از حافظه‌ها پاک شود.

10- فراری 458 ایتالیا

یکی از کلیشه‌ای‌ترین مسائل در دنیای خودروها آتش گرفتن خودروهای ایتالیایی است. در حالی که شاید بیانی این چنینی در مورد سازندگان خودروهای رویایی، اغراق‌آمیز به به نظر برسد؛ فراری 458 ایتالیا واقعا دچار آتش‌سوزی می‌شد و این موضوع بیش از هر خودروی دیگری در جهان برایش پیش می‌آمد.

در سال 2012، فراری 1248 خودرو را به خاطر مشکل در چسبی که سپر را به خودرو وصل می‌کرد، فراخوان داد. از طرفی احتمال آتش گرفتن این چسب بسیار بالا بود و از طرف دیگر به اگزوز خودرو بسیار نزدیک بود. اگرچه برطرف کردن این مشکل آسان بود؛ قبلا خسارت وارد شده بود. سه سال بعد از فراخوان، صحبت درباره‌ی آتش گرفتن این فراری بیش‌تر نیز شده بود.

در حالی آتش گرفتن فراری خیلی جدی گرفته نشد، زیرا باعث فوت یا آسیب به کسی نشد؛ هنوز هم یک مساله‌ی مهم به حساب می‌آید. از خودروهای کوچک و جمع و جور گرفته تا خودروهای سوپراسپرت، خودروسازان سابقه‌ی طولانی‌ای در زمینه‌ی قربانی کردن ایمنی برای سود بیش‌تر دارند؛ و زمانی که این کار را انجام می‌دهند، جان میلیون‌ها نفر را به خطر می‌اندازند. این خودروها باید به عنوان دام‌های مرگ به حافظه سپرده شوند تا اشتباهاتمان را فراموش نکنیم. بهتر است امیدوار باشیم که خودروسازان نیز آن‌ها را فراموش نکنند، تا تاریخ تکرار نشود.

چرخان