یک بوی خوب می‌تواند باعث ایجاد آرامش و خوشحالی در فرد شود. در حالیکه یک بوی نامطبوع(همچون بوی بنزین یا غذای فاسد) می‌تواند به سرعت شما را در مورد وجود یک خطر آگاه سازد. اما اگر حس بویایی شما به خوبی کار نکند چه اتفاقی خواهد افتاد؟؟ تغییر در حس بویایی به معنی از دست دادن کامل آن نیست. این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل در سلامتی شما باشد. موارد زیادی وجود دارد که ممکن است حس بویایی شما به خوبی کار نکند و دچار گمراهی گردد. برخی از افراد چیزی را بو می‌کنند که اصلا وجود ندارد (phantosmia). برخی دیگر ممکن است متوجه شوند که بوهایی که همیشه دوست داشتند اکنون برایشان جذاب نیست(بویایی پریشی). اما شایع‌ترین مشکلی که در مورد حس بویایی وجود دارد کمرنگ شدن آن و یا از دست دادن کلی آن است(آنوسمی). هر کدام از این مشکلات باید با یک پزشک متخصص در میان گذاشته شوند. مشکلاتی که در مورد بویایی وجود دارد ممکن است با اختلالات مختلفی مرتبط باشد و در برخی از مواقع نیز نشان دهنده پیشرفت یک بیماری است. در این مقاله قصد داریم به همین موضوع بپردازیم.

آلزایمر:

محققان دانشگاه فلوریدا با استفاده از کره بادام زمینی حس بویایی سوراخ‌های بینی سمت راست و چپ را با هم مقایسه کردند. این مطالعه نشان داد افرادی که در سوارخ بینی سمت چپ خود بویایی خوبی نداشتند بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به بیماری آلزایمر در دوران کهنسالی خود بودند.کاهش حس بویایی یکی از نشانه‌های اولیه بیماری آلزایمر است. این بیماری تحلیل برنده مغز ممکن است در ابتدا حس بویایی فرد را تحت تاثیر خود قرار دهد. همین امر می‌تواند معیار خوبی برای تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر باشد.

بیماری پارکینسون:

برای اینکه بتوانید بویایی خوبی داشته باشید باید مغز و بینی به همراه یکدیگر کار کنند. در قسمت بالایی بینی نورون‌های حسی بویایی وجود دارد و زمانی که شما چیزی را بو می‌کنید، این عصب‌ها پیامی را به مغز ارسال می‌کنند. سپس بوها در مغز تشخیص داده می‌شود. اگر نتوانید بوی غذاها را تشخیص دهید یا اینکه هیچ حس بویایی نداشته باشید،شاید بدین معنا باشد که اتفاقی در مغز افتاده است.بیماری پارکینسون همانند بیماری آلزایمر یک بیماری تحلیل برنده مغز است . بنابراین اختلال در بویایی می‌تواند نشان‌دهنده این بیماری نیز باشد.

پرفشاری خون:

چیزهای زیادی ممکن است در پرفشاری خون تاثیر داشته باشد. شاید شنیده باشید که مصرف نمک زیاد می‌تواند باعث ایجاد پرفشاری در فرد گردد. در حالیکه برخی از افراد نمک زیادی مصرف می‌کنند، این موضوع ممکن است با کاهش حس بویایی بدتر شود. زمانی که شما حس بویایی خوبی ندارید، نمک بیشتری مصرف خواهید کرد و همین امر نیز موجب افزایش فشار خون شما می‌شود. افرادی که ۹۰ درصد بو و طعم غذا را به خوبی حس نمی‌کنند، از نمک به عنوان جایگزین طعم استفاده خواهند کرد.

چاقی و دیابت:

اگر نتوانید بو و طعم غذایی را که می‌خورید به خوبی تشخیص دهید، حتما غذای بیشتری مصرف خواهید کرد زیرا زمان بیشتری نیاز دارید تا حس رضایت از غذا به شما منتقل شود. بنابراین مصرف بیش از حد غذا شما را در معرض چاقی و در نهایت ابتلا به دیابت قرار می‌دهد.

چه زمانی باید نگران شوید؟؟

اگرچه تمامی نشانه‌های ذکر شده هشدار دهنده است اما اگر حس بویایی شما کمی تغییر کرده است نباید زیاد نگران باشید. این موضوع با گذشت سن رخ می‌دهد و یک مسئله عادی است . حس بویایی هر فردی با گذشت سن کمی کاهش پیدا می‌کند، بنابراین اگر کاهش و تغییری در حس بویایی خود مشاهده کردید فکر نکنید که آلزایمر گرفته‌اید یا چاق هستید. اما اگر تغییرات به وجود آمده در حس بویایی شما قابل توجه است، بهتر است سه ماه زمان به خودتان بدهید. اگر مشکل برطرف نشد، با یک پزشک متخصص مشورت نمایید. او در صورت نیاز شما را به پزشک مربوطه ارجاع خواهد داد. شما ممکن است به اندوسکوپی بینی، سی تی اسکن یا MRI نیاز داشته باشید. البته پزشک متخصص با بررسی سوابق پزشکی و انجام برخی آزمایش‌های ساده می‌تواند مشکل شما را تشخیص دهد.

مجله سلامت