مروری بر زندگی ایلان ماسک
آیا کاری هست که ایلان ماسک نتواند از عهدهاش بر آید؟! به عنوان مدیر اجرایی کمپانیهای اسپیسایکس، تسلا، بورنینگ و اوپنایآی، به نظر میرسد ایلان ماسک میتواند در آن واحد در هر نقطهای که سخنی از تکنولوژی در میان باشد، حضور داشته باشد. او اخیرا در اظهار نظری جنجالی گفته است تا زمانی که نتواند انسان را بر روی مریخ کلونسازی کند دست از کار نخواهد کشید.
ساخت موشکهای فضایی، خودروهای الکتریکی، باتریهای خورشیدی و تحقیقات در مورد رباتهای قاتل و همچنین میلیاردها دلاری که ماسک در این راه بدست آورده، در طراحی شخصیت تونی استارک در سری فیلم های IronMan الهام بخش بوده است.
اما طی این مسیر برای ماسک هرگز کار سادهای نبوده است. این داستان زندگی ایلان ماسک است؛ از کتک خوردن از قلدرهای مدرسه تا مدیر اجرایی تعدادی از کمپانیهای بزرگ که مرزهای علم و تخیل را به هم پیوند میزنند. ماسک در هر عرصهای که قدم میگذارد یکی از پیشگام هاست.
ایلان ماسک در ۲۸ ژوئیه ۱۹۷۱ در پرتوریو در آفریقای جنوبی متولد شد. به گفته پدرش او همواره بچهای درونگرا و متفکر بوده. اراک ماسک، پدر ایلان که یک مهندس الکترونیک است میگوید: “وقتی همه دوستانش به جشنهای بزرگ میرفتند و لحظات شادی را با نوشیدنی و صحبت در مورد مسائلی از قبیل ورزش و راگبی میگذراندند، شما میتوانستید ایلان را غرق در کلمات کتابهای کتابخانهها پیدا کنید.”
مادر ایلان یک متخصص تغذیه و مدل اهل کانادا است. تصاویر او یکبار بر روی جلد مجله تایمز و بارها بر روی جعبههای مکملهای غذایی دیده شده است.
پس از آنکه در ۱۹۷۹ پدر و مادر ایلان از یکدیگر جدا شدند، ایلان ۹ ساله و برادر بزرگترش کیمبال تصمیم گرفتند با پدرشان زندگی کنند.
در سال ۱۹۸۳، وقتی ایلان تنها ۱۲ سال داشت، یک بازی رایانهای ساده طراحی کرد و آن را به قیمت ۵۰۰ دلار به یک مجله فروخت. او در مورد این بازی میگوید: “یک بازی بسیار ابتدایی بود… اما یک سرو گردن از Flappy Bird بالاتر.”
کماکان روزهای مدرسه برای ایلان دشوار بود. او یکبار توسط قلدرهای مدرسه به حدی آسیب دید که در بیمارستان بستری شد. اشلی وانس، نویسنده معروف حوزه کسبوکار، در کتاب معروف خود بهنام “ایلان ماسک، تسلا، اسپیسایکس و سایر تلاشها برای یک دنیا شگفتانگیر” مینویسد: “آنها ایلان را از پلهها به پایین پرت کردن و آنقدر کتک زدند تا سیاه و کبود شد.”
پس از به پایان رساندن دوران دبیرستان، ماسک به همراه مادرش، برادرش کیمبا و خواهرش توسکا، به کانادا رفت و بهمدت دو سال در دانشگاه کینگستون در شهر اونتاریو مشغول به تحصیل شد.
ایلان ماسک تحصیلاتش را در رشته فیزیک و اقتصاد به پایان رساند و از دانشگاه پنسیلوانیا فارغالتحصیل شد. تصویر زیر ماسک را هنگام سخنرانی در جشن فارغالتحصیلی در دانشکده تکنولوژی دانشگاه کالیفرنیا نشان میدهد.
زمانی که ماسک در پنسیلوانیا مشغول به تحصیل بود، به همراه یکی از دوستانش یک خانه با ۱۰ اتاق اجاره کردند و آن را به کلوب شبانه تبدیل کردند. این تقریبا از جمله اولین کارآفرینیهای ماسک به شمار میرفت.
بعد از فارغالتحصیلی ایلان ماسک برای اخذ مدرک دکترا به دانشگاه استنفورد رفت. تنها دو روز پس از ورود به کالیفرنیا، پذیرش خود را از دانشگاه لغو کرد و در توسعه عظیم دنیای دات-کام غرق شد. او هرگز برای تکمیل تحصیلاتش در مقطع دکترا به استفورد برنگشت.
ماسک به همراه برادرش کیمبال، کمپانی Zip2 را تاسیس کرد. پدر آنها برای تاسیس این کمپانی که در زمینه راهنما درون شهری برای صنعت انتشارات روزنامه هایی مثل نیویورک تایمز و شیکاگو تریبون فعالیت میکرد، مبلغ ۲۸ هزار دلار دریافت به آنها اختصاص داد.
در سال ۱۹۹۹ کمپانی کامپک، Zip2 را با مبلغ ۳۴۱ میلیون دلار بصورت سهام خریداری کرد که از این مبلغ ۲۰ میلیون دلار به ایلان ماسک تعلق گرفت. او در آن سالها در دفتر کار خود زندگی میکرد و برای امور بهداشتی خود به YMCA مراجعه میکرد.
در ادامه ایلان، سایت X.com را با تمرکز در حوزه باندکداری آنلاین، طراحی کرد. ۱۰ میلیون دلار از پولی که از فروش Zip2 عایدش شد را در این راه استفاده کرد. حدود یک سال بعد، X.com با کمپانی Confinity ، متعلق به پیتر ثیل، ادغام شد و بنیادهای کمپانی PayPal بنا نهاده شد.
ماسک بهعنوان مدیر اجرایی PayPal مشغول به کار شد اما این موضوع مدت زیادی دوام نداشت. در تصویر زیر در سمت راست، مکس لوشین، مدیر ارشد سابق فناوری PayPal مشخص است. در اکتبر سال ۲۰۰۰، ایلان به بنیانگذاران کمپانی PayPal فشار آورد تا سرورها را از یونیکس به ماکروسافت ویندوز منتقل کنند و بدین ترتیب کشمکشی جدی میانشان شکل گرفت.
زمانی که ماسک در مسیر حرکت به سمت استرالیا برای گذراندن تعطیلات خود بود، هیئت مدیره Paypal او را اخراج کردند و ثیل را بعنوان مدیر اجرایی جایگزین او کردند. سالها بعد ماسک در این خصوص گفت که این اخراج فقط با تعطیلات او مرتبط بوده.
اما دیری نگذشت که این موضوعات برای ماسک حل شد. وقتی در سال ۲۰۰۲ کمپانی eBay توانست Paypal را خریداری کند، بار دیگر شرایط برای ماسک مساعد شد. بعنوان بزرگترین سهامدار Paypal او از این معامله ۱.۵ میلیارد دلاری، مجموعا ۱۶۵ میلیون یورو درآمد بدست آورد.
حتی قبل از فروش Paypal، ایلان ماسک رویای یک تغییر دیگر را در سر داشت. برنامه دیوانهوار او شامل ارسال موش و گیاه به سیاره مریخ بود. بعنوان یک طرفدار همیشگی موضوعات علمی-تخیلی، ماسک سعی داشت تا موشکهای از کار افتادهی شوروی را برای تحقق این رویا خریداری کند، اما وقتی با پیشنهاد ۸ میلیون یورو بابت هر موشک از جانب روسها مواجه شد، این فکر به ذهنش رسید که چرا نتواند با هزینهای کمتر خودش آنها را بسازد.
در اوایل سال ۲۰۰۲، ماسک برآن شد تا شرکتی را برای توسعه تکنولوژی اکتشافات فضایی بنا کند، بله … SpaceX. هدف ماسک این بود که پروازهای فضایی را با حفظ کیفیت ارزانتر کند.
ایلان ماسک نام اولین سازهای که در اسپیسایکس طراحی کرد را با الهام از جنگ ستارگان “فضاپیما فالکون” گذاشت. موشک های او فالکون ۱ و ۹ نام داشتند که شماره ۹ را در تصویر زیر مشاهده میکنید.
چندی نگذشت که ماسک دومین سازه SpaceX را طراحی کرد و نام آن را با الهام از آهنگ Puff The Magic Dragon ، دراگون (به معنای اژدها) گذاشت. فضاپیما دراگون مشت محکمی بر دهان آن دستهای بود که معتقد بودند ایلان ماسک و شرکتش هرگز قادر نخواهند بود وسیلهای به خارج از جو زمین پرتاب کنند.
هدف بلند مدت اسپیسایکس انجام کلونسازی در سیاره مریخ است. طبق گفته ایلان ماسک، اسپیسایکس هرگز اسناد اولیه این پروژه را، تا زمانی که کلونی سازی مریخ به امری عادی مبدل نشود، منتشر نخواهد کرد.
اما ماسک دست از سر زمین برنمیدارد؛ موتورهای تسلا انقلابی در خودرو سازی به راه انداختند. در سال ۲۰۰۴، ماسک ۷۰ میلیون دلار از کل داراییاش را در تسلا، یک شرکت طراحی خودروهای الکتریکی، سرمایهگذاری کرد. مارتین ابرهارد، مدیر اجرایی کهنهکار در این مسیر ایلان را همراهی میکرد.
Roadster، اولین خودرویی بود که ماسک در تسلا با در نظر گرفتن جنبههای پویایی در توسعه محصولات، طراحی کرد. این خودرو تمام الکتریکی در سال ۲۰۰۶، وقتی ایلان به ریاست تسلا رسید، رونمایی شد. او هماکنون در سمت مدیر عامل تسلا مشغول فعالیت است.
اما این دستاوردها پایان کار او نبودند. ایلان ماسک ایده یک شهر خورشیدی را در سر میپروراند و همین موضوع منجر به تاسیس یک شرکت در زمینه توسعه انرژیهای خورشیدی شد. در تصویر زیر لیندون رایو و ماسک را مشاهده میکنید که سرمایهگذاران اصلی شرکت SolarCity محسوب میشوند. پیتر و لیندون رایو عموزادههای او هستند که در سال ۲۰۰۶ در اجرای این ایده به ماسک کمک کردند.
اما در این سالها اوضاع در تسلا چندان بر وفق مراد نبود. ابرهارد بعنوان مدیر اجرایی، بسیار پرخرج و کمبازده بود. در سال ۲۰۰۷، ایلان ماسک علیه او دست به کودتا زد؛ ابتدا او را از سمت مدیر اجرایی و سپس از هیئت مدیره تسلا بیرون راند.
در سال ۲۰۰۸ تسلا با بحرانهای مالی بسیار جدی مواجه بود. اما ماسک شخصا تسلا را از ورشکستگی نجات داد و به سکوی آرامش رساند. او ۴۰ میلیون دلار سرمایه به تسلا تزریق کرد و به همین دلایل، در همان سال مدیر اجرایی شرکت شد.
ماسک که در بین تسلا، اسپیسایکس و سولارسیتی دچار سردرگمی شده بود و تا آستانه ورشکستگی پیش رفت. خودش معتقد است سال ۲۰۰۸ بدترین سال زندگیاش بوده است. تسلا هزینههای سرسام آوری داشت و اسپیسایکس در پرتاب موشک فالکون ۱ به مشکل برخورده بود. او در این سال برای رهایی از این موقعیت به دریافت وامهای شخصی رو آورد.
در همان زمان بود که ایلان در زندگی شخصیاش به مشکل خورد و از همسرش جدا شد. در تصویر زیر جاستین ماسک، همسر سابق او را مشاهده میکنید. ماسک از جاستین صاحب ۶ فرزند شده بود.
اما در آغاز کریسمس ۲۰۰۸، لوکوموتیو زندگیاش مجددا بر ریل موفقیت قرار گرفت. اخباری خوشایندی به گوش ماسک میرسید؛ اسپیسایکس قراردادی ۱.۵ میلیارد دلاری با سازمان فضایی ناسا، برای ارسال تجهیزات به فضا امضا کرد. همچنین تسلا سرمایهگذاران خارجی بیشتری پیدا کرد.
در سال ۲۰۱۰ همه چیز به طور جدی رو به تغییر رفت، زمانی که تسلا توانست با موفقیت فروش اولیه سهام خود را انجام دهد. در ماه ژوئیه همان سال این شرکت به میزان ۲۲۶ میلیون یورو فروش سهام داشت. به این ترتیب پس از کمپانی فورد در سال ۱۹۵۶، تسلا اولین شرکت خودروسازی بود که خصوصی سازی شد. برای بازگرداندن سهام از دست رفته ماسک ۱۵ میلیون یورو دیگر از سهام شرکت را به فروش رساند.
به زودی فعالیتهای خیرهکننده ماسک توجه همه را معطوف به او کرد. به ویژه در دنیای هالیوود. کاراکتر تونی استارک که رابرت داونی در سری فیلمهای IronMan به ایفای نقش آن میپرداخت بر اساس شخصیت ایلان ماسک ساخته شده بود. حتی ماسک در قسمت دوم این مجموعه نیز حضور داشت.
زندگی شخصی ایلان نیز بطور مستمر در جریان بود. در تصویر زیر تالولا رایلی، همسر دوم ایلان، را میبینید که در سال ۲۰۰۸ با او آشنا شد، آنها در سال ۲۰۱۰ با یکدیگر ازدواج کردند. ازدواجی که دوام زیادی نداشت و دو سال بعد منجر به جدایی شد. اما در دسامبر ۲۰۱۳، آنها مجددا ازدواج کردند، ولی بار دیگر در سال ۲۰۱۴ ایلان در خواست طلاق کرد و کمی بعد آن را لغو کرد. سرانجام در ماه مارس سال ۲۰۱۶ این رابطه به نقطه پایان خود رسید و طلاقی که به درخواست رایلی صورت پذیرفته بود در ماه اکتبر نهایی شد.
اوضاع به ویژه در اسپیسایکس به خوبی در جریان بود. تا پایان سال ۲۰۱۵، این کمپانی طی ۲۴ پرتاب موفقیتآمیز توانست ماموریتهایی را نظیر ارسال تجهیزات به ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) به انجام رساند. در سال ۲۰۱۶ اسپیسایکس موفق شد برای اولین بار در تاریخ هوافضا، یک موشک (فالکون ۹) را بر روی سطح آب فرود آورد و به نوعی موشکها را از وضعیت یکبار مصرف بودن خارج کند.
ماسک از طرح ایدههای جدید خسته نمیشود. هایپرلوپ آخرین این ایدهها است. هایپرلوپ، قطاری مافوق سرعت است که در یک تونل خلاء حرکت میکند. به لحظا تئوری هایپرلوپ قادر است، مسافرانش را طی مدت ۳۰ دقیقه از لسانجلس به مقصد سان فرانسیسکو برساند. بر اساس گفتههای ماسک، سایر کمپانیها مجاز هستند نسخههای دیگر از این ایده را بسازد.
ماسک درصدد راهاندازی یک کمپانی دیگر است. کمپانی بورینگ (به معنای خستهکننده) بسیار بیشتر از نام پیشنهادیاش هیجانانگیز است. فعالیت شرکت بورینگ از سال گذشته آغاز شده است. آنها در نظر دارند، شبکهای از تونلها را در زیر و اطراف شهر ها حفر کنند تا بدین طریق ترافیک و اتلاف زمان را از حمل و نقلهای بین شهری بزدایند. ماسک اعلام کرده است که ایده ساخت یک تونل بین واشینگتن و نیویورک برای حرکت هایپرلوپها را با کاخ سفید در میان گذاشته است.
ماسک بارها از خطرات هوشهای مصنوعی سخن به میان آورده است. در عین حال او در تلاش است تا ایده اتومبیل های خودران را در تسلا اجرایی کند. سیستم “اتوپایلت” تسلا بر روی هر سه مدل خودرو های این کمپانی قابل راهاندازی است؛ از جمله تسلا مدل ۳ که در تصویر زیر مشاهده میکنید. این خودرو ارزان قیمت اوایل امسال راهی بازار شده است و سعی دارد هدف اصلی کمپانی یعنی گسترش استفاده از خودروهای الکتریکی در میان توده مردم را برآورده کند.
سال گذشته تسلا، کمپانی سولارسیتی را به قیمت ۲.۶ میلیارد دلار خریداری کرد. این معامله دو کسب و کار بزرگ ماسک در جهت استفاده از انرژی های سبز را زیر یک سقف قرار داد.
تا بدینجا سال ۲۰۱۷، از نظر سیاسی سال فوقالعادهای برای ماسک بوده است. در تصویر زیر استیو بانن، استراتژیست ارشد و سابق کاخ سفید را در سمت چپ، و دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده را در سمت راست مشاهده میکنید. ایلان ماسک با پیوستن به شورای مشاورین تجاری دونالد ترامپ، واکنشهای بسیاری را در بین مردم برانگیخت. او در ابتدا از این حرکت خود دفاع کرد و عنوان کرد میتواند از رابطه نزدیک با کاخ سفید برای ایجاد تغییرات مثبت بهره ببرد. اما پس از آنکه ترامپ ایالات متحده را از پیمان آب و هوایی پاریس خارج کرد، ماسک از عضویت در شورا استعفا داد.
برگرفته از businessinsider