تراشه تلسکوپی جدید امکان مشاهده سیارات دور دست که شانس وجود حیات بر روی آنها وجود دارد را برای اخترشناسان میسر کرد. در واقع این چیپ قدرتمند جدید می تواند مشاهده سیاره های فرا خورشیدی یا Exoplanet ها را ممکن سازد.
سیاره های فراخورشیدی و یا فراسیاره، اجرام آسمانی هستند که در خارج از منظومه شمسی قرار دارند و در مدارهای اطراف ستارگان مختلف -منظور ستاره هایی غیر از خورشید- در حال چرخش هستند.
یکی از عمده ترین چالش های ستاره شناسان در مشاهده سیارات فراخورشیدی به خاطر اختلاف درخشندگی بین سیاره و ستاره ای است که این سیاره فراخورشیدی به دور آن می چرخد.
اصولا نور کم فروغ تر سیاره های فراخورشیدی در قیاس با ستاره میزبان parent star باعث می شود تا سطح سیاره قابل مشاهده نباشد. البته این چالش هرگز اختر شناسان را در تلاش برای مشاهده فراسیارات دلسرد نکرده است.
تراشه تلسکوپی جدید چگونه کار می کند؟
اخترشناسان همواره درصدد شناخت روش هایی برای آشکار سازی راز سیارات فراخورشیدی بوده اند. اخیرا، دانشمندان دانشگاه ملی استرالیا موفق به ساخت تراشه اوپتیکالی شده اند که قرار دادن آن بر روی تلسکوپ می تواند دید بهتری برای مشاهده فراسیارات در اختیار مشاهده گر قرار دهد.
این تراشه تلسکوپی جدید بر اساس فناوری مشابه به فناوری مخفی سازی صداهای مزاحم هدفونها کار می کند. تنها تفاوت این دو در آن است که در این تراشه به جای مخفی سازی صداهای مزاحم، این نورهای مزاحم هستند که حذف می شوند.
این چیپ در واقع یک تداخل سنج (interferometer ) است که موج های نوری مخالف و همسنگ با ستاره میزبان را اضافه می کند و با این کار درخشندگی ستاره میزبان را خنثی ساخته و امکان مشاهده سیاره را در اختیار اخترشناسان قرار می دهد.
این تراشه همچنین به مشاهده گران در مشاهده سیارات محاصره شده با غبار و ابر کمک می کند. این ویژگی تراشه شبیه به خصیصه فناوری تصویر برداری حرارتی است که توسط آتش نشانها بکار می رود تا بتوانند دارای دیدی مناسب از میان دود و غبار باشند.
از سوی دیگر با استفاده از این فناوری اخترشناسان می توانند به بررسی لایه های ازن سیاراتی بپردازند که احتمال حیات بر روی آنها وجود دارد.
البته تلاشهای مختلفی از سراسر دنیا صورت می گیرد تا بتوانند با داشتن نگاهی دقیق تر به سیارات فراخورشیدی پرده از راز آنها بردارند. اکثریت پروژه های مربوط به این حوزه درصدد دستیابی به فناوری های جدیدی هستند که با آن بتوانند بر اختلاف درخشندگی غلبه کنند و نگاه مستقیم و دقیقی به سیارات دور دست داشته باشند.
یکی از این پروژه ها پروژه آبی نام دارد و اجرا کنندگان آن امیدوارند با استفاده از یک کورنوگراف (coronagraph) که جلو درخشندگی بیش از حد را می گیرد نگاهی دقیق تر به سیاره فراخورشیدی موسوم به Proxima B داشته باشند که در واقع نزدیک ترین سیاره فراخورشیدی به زمین است؛ هر چند انتظار تحقق چنین دستاوردی را نمی توان تا چند دهه آینده داشت.
