برخی افراد همچون ستاره در مکالمهها می‌درخشند، می‌توانند بدون هیچ سختی پشت سر هم داستان بگویند و بذله‌گویی کنند. در مقابل، حرف زدن برای افراد کم حرف یا درون‌گرا کار سختی است. کاری که برای آن باید تمام جرئت و جسارت خود را جمع کنند. البته کم حرفی مادامی که در کنترل شما باشد خصوصیت بدی نیست. شاید بخواهید برای پیدا کردن دوست یا مشارکت بهتر در موقعیت‌های اجتماعی کم حرفی را کنار بگذارید. در هر حال اگر این خصوصیت مانعی بر سر رسیدن به خواسته‌هایتان است برای درمان کم حرفی با این نوشته همراه شوید. با تمرین‌های کاربردی، صرف وقت و روبه‌رو شدن با ترس‌هایتان می‌توانید به روشی تازه در جمع ظاهر شوید. آماده باشید که قرار است از کنج آسایش همیشگی‌تان بیرون بیایید.
در اینجا چهار روش درمان کم حرفی را با هم مرور می‌کنیم:
روش اول: حرف زدن با آدم‌های جدید
۱. چند عبارت برای آغاز مکالمه در ذهن داشته باشید
باز کردن سر صحبت با آدمی که نمی‌شناسید می‌تواند دشوار باشد. اما اگر برای این کار آماده شوید کمتر احساس ناشی‌گری می‌کنید. پیش از شرکت در دورهمی‌ها چند عبارت برای شروع مکالمه پیدا کنید تا حرفی برای گفتن داشته باشید.
- اگر به مهمانی می‌روید می‌توانید بگویید: «غذا واقعا عالی بود. فلان غذا را امتحان کردید؟» یا «با فلانی چطور آشنا شدید؟»
- می‌توانید از کسی تعریف کنید. «عاشق لباست شدم. از کجا خریدی‌اش؟»
- اگر جایی می‌روید که با آدم‌های آنجا اشتراکاتی دارید درباره‌ی آن اشتراکات حرفی بزنید و بعد سوال بپرسید. مثلا بگویید: «من عاشق بازی‌های ویدیویی‌ام. بازی مورد علاقه‌ی تو چیست؟»
۲. آنچه قرار است بگویید را تمرین کنید
آنچه قرار است بگویید را روی کاغذ بنویسید و روبه‌روی آینه با صدای رسا آن را با خودتان تمرین کنید. این کار باعث میشود در حین مکالمه جملات را طبیعی‌تر ادا کنید. حتی وقتی تمرین کرده باشید هم ممکن است مکالمه طبق برنامه‌ی شما پیش نرود؛ اما اشکالی ندارد.
- زمانی که تمرین کرده باشید می‌توانید در موقعیت‌های واقعی بر اساس تجربیات‌تان در این جملات تغییراتی بدهید.
- تمرین شما باید متناسب با چالشی باشد که با آن مواجه هستید. اگر به دانشگاه می‌روید تمرین مکالمه می‌تواند روی موضوعات درسی، تهیه‌ی جزوه یا آزمون و پروژه‌ی پیش‌رو متمرکز باشد. اگر قرار است به مهمانی بروید مکالمه‌ی تمرینی شما می‌تواند روی سرگرمی‌های مهمانی، تعریف از دیگران و غذایی باشد که در مهمانی سرو شده است.
۳. روی فرد مقابل تمرکز کنید
اگر آدم خجالتی‌ای باشید احتمالا در برخورد با دیگران بیشتر روی خودتان متمرکزید. ممکن است به این فکر کنید که آنها درباره‌ی شما چه فکری می‌کنند یا بعد از این باید چه بگویید. به جای فکر درباره‌ی خودتان و احساس‌تان روی صحبت‌های فرد مقابل تمرکز کنید. ببینید آنها چه می‌گویند یا دور و برتان چه اتفاقاتی در جریان است.
- تمرین برای تبدیل شدن به یک شنونده‌ی خوب به شما کمک می‌کند روی حرف‌های دیگران تمرکز کنید. تماس چشمی را از دست ندهید، هر از گاهی سرتان را به نشانه‌ی تأیید تکان بدهید و لبخند به لب داشته باشید؛
- علاوه بر این می‌توانید حین مکالمه از عبارت‌هایی مثل «بله»، «متوجه‌ام»، «اوهوم» یا «هممممم» استفاده کنید؛
- به رفتار، لحن صدا، زبان بدن، حالت و حرکات صورت افراد دقت کنید و ببینید با دیگران چطور ارتباط برقرار می‌کنند. با همدلی سعی کنید خودتان را جای آنها بگذارید و آنچه می‌گویند را تجربه کنید. این کار همچنین کمک می‌کند در مکالمه حضور داشته باشید و متناسب با آن پاسخ بدهید.
۴. در مکالمه‌های گروهی اندکی مشارکت کنید
نظاره‌گر مکالمه‌ی دیگران بودن و دخیل نشدن در آن، کار ساده‌ای است. شرکت در یک مکالمه‌ی گروهی به ویژه زمانی دشوار میشود که افراد دخیل یکدیگر را می‌شناسند و شما فردی خارج از گروه هستید. اگر در چنین شرایطی هستید سعی کنید با عبارت‌های کوتاهی در مکالمه حضور داشته باشید:
- «درسته، موافقم.»
- «دیوانه‌کننده است.»
- «من هم این را شنیده‌ام.»
- زمانی که سایرین می‌خندند به جای ساکت بودن شما هم بخندید.
این عبارت‌های کوتاه شما را آماده می‌کند تا اگر احساس راحتی بیشتری کردید بیشتر حرف بزنید.
۵. سؤالات بازپاسخ بپرسید
سؤالات بازپاسخ آنهایی هستند که به پاسخی بیش از یک بله یا خیر احتیاح دارند. این نوع سؤالات مکالمه را زنده نگه می‌دارند و به شما امکان می‌دهند که فرد مقابل را بشناسید. بیشتر آدم‌ها از حرف زدن درباره‌ی خودشان استقبال می‌کنند. بنابراین این سؤالات بار را از دوش شما برمی‌دارند.
برای مثال به جای اینکه بپرسید: «آیا حیوان خانگی دارید؟» بگویید: «به چه حیواناتی علاقه دارید؟»
به جای «برای این هفته برنامه‌ای داری؟» بگویید: «این هفته چطور می‌خواهی خوش بگذرانی؟»
۶. در شروع مکالمهها حرفی بزنید
وقتی وارد جمعی می‌شوید که می‌خواهید بیشتر در آنجا حرف بزنید، سعی کنید در ده دقیقه‌ی اول وارد صحبت شوید. اگر زود وارد بحث شوید کمتر احتمال دارد کم حرف و کم‌رو باقی بمانید. البته لازم نیست که در مکالمه نقش پررنگی برعهده بگیرید. همین که با گوینده موافقت کنید یا سؤالی بپرسید کفایت می‌کند.
روش دوم: خوش صحبت شدن
۱. از تعامل‌های کوتاه غافل نشوید
مهارت حرف زدن را با تمرین‌های کوتاهِ تعامل با سایرین تقویت کنید. برداشتن گام‌های کوچک اعتماد به توانایی‌تان را افزایش خواهد داد. وقتی تعامل‌های کوتاه برقرار می‌کنید اگر ناشیانه رفتار کنید هم مسئله‌ی چندان مهمی نخواهد بود.
- به یک غریبه در خیابان لبخند بزنید؛
- با صندوقدار فروشگاه، پیش‌خدمت، فروشنده، پیک تحویل یا پستچی مکالمه‌ای داشته باشید؛
- اگر واقعا چیزی شایسته‌ی تعریف کردن می‌بینید، تعریف کنید؛
- از کسی سؤالی غیررسمی بپرسید. اگر در صف پرداخت وجه خریدهایتان هستید می‌توانید بپرسید: «امروز خیلی سرتان شلوغ بوده است؟»
۲. درباره‌ی جریانات روز مطالعه کنید
درباره‌ی اتفاقات جاری مانند اخبار، ورزش‌ها، سرگرمی‌ها و برنامه‌های تلویزیونی به‌روز باشید. با این کار وسط هر مکالمه‌ای قرار بگیرید حرفی برای گفتن دارید. لازم نیست در همه‌ی موضوعات اطلاعات عمیقی داشته باشید به اندازه‌ای که بتوانید در بحث‌ها نظری داشته باشید کافی است.
- چند موضوع خبری یا وبسایت موضوعات روز را به صورت دائم دنبال کنید تا به روز باشید.
- همچنین می‌توانید یک بار در روز اخبار ببینید یا روزنامه بخوانید تا عقب نیفتید.
۳. مکالمه را پیش ببرید
زمانی که دیگران صحبت می‌کنند نشانه‌هایی درباره‌ی موضوعاتی به شما می‌دهند که می‌توانید درباره‌ی آنها صحبت کنید. و اگر گوش کنید می‌توانید راه‌های مختلفی برای ادامه‌ی مکالمه پیدا کنید.
- برای مثال اگر کسی گفت: «دیروز با هامون بیرون غذا خوردیم.» بر اساس این جمله شما می‌توانید درباره‌ی رستوران، کارهای دیگری که آن روز انجام داده‌اند یا هامون سؤال کنید.
- همچنین می‌توانید هریک از پاسخ‌ها را به یک تجربه‌ی شخصی مرتبط کنید. می‌توانید درباره‌ی رستوران‌هایی که رفته‌اید یا دل‌تان می‌خواهد بروید حرف بزنید.
۴. گارد بسته نگیرید
تماس چشمی خوبی برقرار کنید و صاف بایستید. با اعتماد به نفس صحبت کنید: با صدایی رسا حرف بزنید که دیگری آن را بشنود. سریع حرف نزنید. و با لحنی دوستانه و علاقه‌مند به آشنایی حرف بزنید. این نکات ریز به دیگران کمک می‌کند تا شما را بهتر درک کنند. همچنین به شما کمک می‌کنند احساس کنید کارتان را با موفقیت انجام داده‌اید و در جمع شنیده شده‌اید.
۵. تا جای ممکن تمرین کنید
خوش صحبتی مهارتی اکتسابی است. هر چه بیشتر آن را تمرین کنید بهتر عمل خواهید کرد. کمتر در موقعیت‌های اجتماعی مضطرب می‌شوید و حرف زدن بیش از پیش کاری طبیعی به نظرتان می‌آید.
روش سوم: درمان کم حرفی با غلبه بر خجالت
۱. حوزه‌ای را برای ارتقا انتخاب کنید
ممکن است شما در موقعیت‌های خاصی خجالت‌زده شوید و در شرایط دیگر احساس راحتی بیشتری کنید. حوزه‌ای را که مایل‌اید در آن پیشرفت کنید تعیین کنید. آیا می‌خواهید در محل کار بیشتر حرف بزنید؟ می‌خواهید با آدم‌های جدید آشنا شوید؟ آیا در مکالمه‌های گروهی از همراهی باز می‌مانید؟
- برای مثال اگر قصد درمان کم حرفی در محل کارتان را دارید. هدف‌تان می‌تواند ابراز عقیده در جلسات و داشتن مکالمه‌ای کوتاه با دو نفر از همکاران در طول روز باشد.
۲. الگوهای تفکر منفی را شناسایی کنید
الگوهای فکری منفی متفاوتی وجود دارد که می‌تواند باعث پریشانی و عدم راحتی شما در موقعیت‌های اجتماعی شود. در حالی‌که افکار منفی لزوما با واقعیت منطبق نیستند می‌توانند در شما احساس ناامنی و عدم اعتماد به نفس را به وجود بیاورند. افکار منفی معمول در این شرایط شامل موارد زیر است:
- تو عجیب غریبی و/یا دوست داشتنی نیستی؛
- آدم‌ها دائما قضاوتت می‌کنند؛
- اگر مرتکب اشتباه بشوی دیگران طردت می‌کنند؛
- تو همان تعریفی هستی که دیگران از تو در ذهن دارند؛
- طرد شدن وحشتناک‌ترین اتفاق ممکن است؛
- نظر تو مهم نیست؛
- همیشه باید حرف درست را بزنی.
۳. وقتی تنها هستید حرف بزنید
به عنوان یک آدم خجالتی یا کم حرف زمان زیادی را در ذهن‌تان می‌گذرانید. فکرهای زیادی دارید که با کسی در میان نمی‌گذارید و عادت کرده‌اید که سکوت اختیار کنید. شما باید مغزتان را تمرین دهید که افکارتان را به زبان بیاورد.
- هر وقت کاملا تنها بودید هر چه به ذهن‌تان رسید را بر زبان بیاورید.
- هر روز حداقل ۵ دقیقه با خودتان حرف بزنید.
- در آغاز این کار به نظرتان عجیب می‌رسد اما هر چه بیشتر انجامش دهید بیشتر به آن عادت می‌کنید.
۴. با ترس‌هایتان قدم به قدم روبه‌رو شوید
ممکن است کم حرفی و خجالتی بودن‌تان به خاطر ترس از طرد شدن یا احمق به نظر رسیدن در موقعیت‌های خاص باشد. نمی‌توانید یک شبه بر ترس‌هایتان غلبه کنید. این کار به زمان و تمرین احتیاج دارد. یک هدف کلی را در نظر بگیرید و قدم‌های کوچکی برای رسیدن به آن بردارید. با کاری که کمترین فشار را به شما وارد می‌کند آغاز کنید و پیش بروید. برای مثال اگر از حرف زدن با آدم‌های جدید در یک موقعیت گروهی می‌ترسید اینها قدم‌هایی هستند که برای درمان کم حرفی خود می‌توانید بردارید:
- لبخند بزنید و با چند نفر تماس چشمی برقرار کنید؛
- از کسی سؤالی بپرسید مثلا: «درباره‌ی این مراسم از کجا خبردار شدید؟» یا «قبلا اینجا بوده‌اید؟» ؛
- گروهی که دوستانه به نظر می‌رسد را پیدا کرده و به آن ملحق شوید. به مکالمه گوش دهید و کمی نظر بدهید؛
- دوباره به یک گروه بپیوندید اما این بار در مکالمه شرکت کنید؛
- تا زمانی که تجربیات مثبتی از مرحله‌ی قبل کسب نکرده‌اید به مرحله‌ی بعد قدم نگذارید. برای مثال از کسی سوال نپرسید مگر اینکه پس از لبخند زدن به افراد آنها نیز به شما لبخند زده باشند.
۵. از کنج آسایش‌تان بیرون بیایید
آدم‌های کم حرف و خجالتی ترجیح می‌دهند کارهایی که قبلا انجام داده‌اند را دوباره تکرار کنند و با همان آدم‌های سابق رفت و آمد داشته باشند. خودتان را در شرایط جدید قرار دهید تا از کنج آسایش‌تان خارج شوید. یک روش بسیار خوب برای این کار پیوستن به انجمن‌های کار داوطلبانه‌ای است که به آن علاقه دارید.
- اگر داوطلب می‌شوید یا به انجمنی می‌پیوندید پس از قبل اشتراکاتی با افراد آنجا دارید. به همین دلیل حرف زدن با آنها ساده‌تر خواهد بود.
- امتحان کردن کارهای تازه همچنین به شما موضوعات تازه‌ای برای تبادل نظر با دیگران می‌دهد.
۶. صبور باشید
شما یک شبه از یک آدم کم حرف به یک آدم پرُحرف تبدیل نمی‌شوید. داشتن انتظارات واقع‌بینانه و مهربان بودن با خودتان در این مسیر اهمیت فراوان دارد. کافی است که هر روز برای پیشرفت تلاش کنید. اگر روز شنبه به کسی لبخند زدید، روز یک‌شنبه به دو نفر لبخند بزنید. اگر ثابت قدم باشید پیشرفت خواهید کرد.
- ممکن است گاهی اشتباه کنید یا احساس کنید احمق هستید. سعی کنید زیاد به خودتان سخت نگیرید. هیچ‌کس بدون اشتباه نیست.
- به یاد داشته باشید که برخی افراد ممکن است برای حرف زدن با شما زمان نداشته باشند یا صرفا آدم‌های گستاخی باشند. اگر موفق نبودید موضوع را شخصی تلقی نکنید.
روش چهارم: کامیابی در موقعیت‌های اجتماعی
۱. در فعالیت‌های گروهی مشارکت کنید
در فعالیت‌های گروهی‌ای که افرادِ با علائق مشترک شما در آن حضور دارند شرکت کنید. این نقاط اشتراک ارتباطی خودکار میان شما و آنها برقرار می‌کند و لازم نخواهد بود که برای حرف زدن با آنها خیلی نگران باشید.
- همچنین دعوت دوستان‌تان را برای رفتن به جاهای گوناگون پذیرا باشید چه از این دعوت خوش‌تان بیاید چه دوست نداشته باشید آن را قبول کنید. زمانی که آنجا بروید ممکن است متوجه شوید که دارد بهتان خوش می‌گذرد.
- فعالیت‌های گروهی که می‌توانید امتحان کنید شامل انجمن‌های مدرسه و دانشگاه، تیم‌های ورزشی یا فعالیت‌های داوطلبانه است.
۲. جز اولین نفرات به مراسم برسید
شاید دیر رسیدن به مراسم برایتان وسوسه‌کننده باشد تا خودتان را در جمعیت گم کنید. گرچه این کار در اصل به ضررتان تمام میشود. زودتر رسیدن زمان کافی برای سازگار شدن با محیط پیرامون را در اختیارتان می‌گذارد و احساس راحتی بیشتری خواهید کرد. اگر میزبان مراسم را می‌شناسید از او بپرسید که آیا کمکی لازم دارد یا نه؟ وقتی کاری برای انجام دادن داشته باشید احساس راحتی بیشتری خواهید کرد.
- تا زمانی که جمعیت مهمانان از راه برسد شما دیگر با محیط اُخت شده‌اید.
- برای مثال اگر مهمانی ساعت ۷ عصر شروع میشود. ساعت یک ربع به ۷ آنجا باشید.
۳. به خودتان استراحت بدهید
ممکن است وقتی مدتی را با دیگران می‌گذرانید احساس کنید انرژی‌تان تحلیل رفته یا تحت فشارید. این حالت کاملا طبیعی است. اگر امکانش وجود دارد برای مدت زمانی که قرار است جایی بمانید حدی تعیین کنید. شاید برنامه‌ی شما این‌طور باشد که بخواهید یک ساعت در مهمانی بمانید و با مردم تعامل داشته باشید.
- اگر نمی‌توانید مراسم را ترک کنید در حد ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در یک جای خلوت یا در سرویس بهداشتی تنها بمانید.
- بعد از کمی تنها ماندن با خودتان دوباره سر حال می‌شوید.
