هوش یا ضریب هوشی به دانستههای شما مربوط نیست، بلکه سرعتی است که اطلاعات جدید را دریافت میکنید. مطالعات نشان دادهاند که ضریب هوشی در سن پایین تثبیت میشود و تا آخر عمر به همان اندازه میماند. اگرچه ضریب هوشی قطعا تنها چیزی نیست که موفقیت در زندگی را تعیین میکند، تحقیقات نشان میدهد که حتی مهمترین عامل نیز به شمار نمیآید. البته داشتن ضریب هوشی بالا چیز بدی نیست. در واقع، هیچ کس بدش نمیآید که هوش بالایی داشته باشد.
فرق بین نبوغ و حماقت این است که نبوغ حدی دارد.
– آلبرت انیشتین
بسیاری از ما به زندگی خود ادامه میدهیم، بدون اینکه دقیقا بدانیم چقدر باهوش هستیم. اندازهگیری ضریب هوشی دشوار است و فقط در صورتی که قبول کنید هزینهی تقریبا بالایی به یک متخصص بپردازید، میتوانید بفهمید که ضریب هوشیتان چقدر است. تحقیقات جدید نشانههای جدیدی یافتهاند که تجربیات اولیهی زندگی را به هوش بالا مرتبط میسازند. اگر هر کدام از این نشانهها برای شما صادق باشد، احتمالا ضریب هوشی بالایی دارید.
۱. مضطرب هستید
فکر اینکه اضطراب چیز خوبی باشد سخت است؛ اما شواهد میگویند که احتمالا مضطرب بودن خیلی هم بد نیست. روانپزشکی به نام جرمی کاپلان (Jeremy Coplan) بر روی بیمارانی با اختلالات اضطراب مطالعه کرد و دریافت که افراد با شدیدترین علائم بیماری، هوش بالاتری نسبت به افرادی با علائم متوسط بیماری داشتند. سایر مطالعات نیز رابطهی بین نمرات بالاتر در ضریب هوشی کلامی را با میزان اضطراب بالاتر تأیید کردهاند. همچنین یک آزمایش پیچیده در مرکز میانرشتهای هرزلیا (herzliya) در اسرائیل انجام شد. در این آزمایش، محققان از شرکتکنندگان میخواستند تا کارهای هنری را که توسط یک برنامهی نرمافزاری نمایش داده میشد، ارزیابی کنند و سپس یک ویروس کامپیوتری جعلی ایجاد میکردند، طوری که به نظر میرسید شرکتکنندگان کاری کردهاند که کامپیوتر ویروسی شده است. سپس شرکتکنندگان را به یک مأموریت اضطراری میفرستادند تا به دنبال پشتیبانی فنی بروند، و در این راه، موانع دیگری برایشان قرار دادند. آنها دریافتند که مضطربترین شرکتکنندگان دارای بالاترین تمرکز و کارایی در انجام تکالیف بودند. پس دفعهی بعد که کسی به شما گفت دست از نگرانی بردارید، بگویید این نگرانی ناشی از نبوغ بسیار بالای شماست و دست خودتان نیست!
۲. از سنین پایین خواندن را آغاز کردید
یک مطالعه در بریتانیا بر روی ۲۰۰۰ جفت دوقلوی همسان نشان داد که علیرغم ژنهای یکسان، کودکانی که از سن پایینتر خواندن را آغاز میکنند، نمرات بالاتری در ضریب هوشی (هم کلامی و هم غیرکلامی) نسبت به خواهر و برادرشان کسب میکنند. شاید ظاهرا توضیحش بسیار آسان باشد: کودکانی زودتر خواندن را یاد گرفتند که باهوشتر بودند. اما قضیه به این سادگی نیست. محققان نتیجه گرفتند که یاد گرفتن زودهنگام خواندن، در واقع بر رشد اثر میگذارد و باعث باهوشتر شدن کودک میشود. پس اگر از سن پایین شروع به خواندن کردید، شاید به خاطر این نباشد که باهوش هستید؛ بلکه احتمالا شما باهوش هستید، چون از سن پایین شروع به خواندن کردید.
۳. چپ دست هستید
به نظر میرسد معلمانی که تلاش میکردند تا کودکان چپ دست را وادار به نوشتن با دست راست کنند، کارشان اشتباه بوده است. اگرچه شواهد بسیار کم و اثباتنشدهای در مورد رابطهی بین چپ دست بودن و ارتکاب جرم وجود دارد، چپ دست بودن از نظر هوشی دارای فوایدی است. یک مطالعهی گسترده نشان داد که چپ دست بودن با تفکر واگرا ارتباط دارد و این ارتباط در مردان بیشتر دیده میشود. تفکر واگرا به معنای یافتن راهحلهای جدید در حل مسئله و نیز توانایی منحصر به فرد در ترکیب دو موضوع بیربط و معنادار ساختنشان است که یکی از نشانههای نبوغ به شمار میآید.
۴. در کودکی موسیقی یاد گرفتهاید
مطالعات مختلفی نشان میدهند که آموزش موسیقی باعث افزایش هوش کلامی و عملکرد اجرایی میشود. این مهارتها برای تمرکز و خودکنترلی بسیار مهم هستند. در مطالعهای که توسط روانپزشکی به نام سیلوین مورنو (Sylvain Moreno) انجام شد، ۴۸ کودک در سنین بین ۴ و ۶ در یک برنامههای آموزش کامپیوتری شرکت کردند که توسط یک معلم اداره میشد.
برای چهار هفته، پنج روز در هفته و روزی یک ساعت، نیمی از دانشآموزان یک برنامهی موسیقی و نیم دیگر یک برنامهی هنرهای تجسمی انجام میدادند. در پایان آزمایش، ۹۰٪ کودکانی که آموزش موسیقی دیده بودند در ضریب هوشی کلامی پیشرفت داشتند. پس اگر در کودکی تحت آموزش موسیقی قرار گرفتهاید، نشانهی خوبی برای ضریب هوشی بالاتر شماست.
۵. شوخطبع هستید
دلقکها خوشحال شوند! تحقیقها نشان دادهاند که ارتباط قوی بین شوخطبعی و نمرات بالا هم در هوش کلامی و هم استدلال انتزاعی وجود دارد. ظاهرا بامزگی شما نتیجهی ذهن باهوشتان است.
جمعبندی
این فهرست قطعا کامل نیست و اگر هیچ کدام از موارد بالا برای شما صادق نیست، اصلا بدین معنا نخواهد بود که امکان ندارد ضریب هوشی بالایی داشته باشید ولی اگر تعداد زیادی از این موارد در شما وجود دارد، احتمالا باهوشتر از متوسط جامعه هستید.