دانشمندان طی سالهای اخیر پیشرفتهای زیادی در زمینه توسعه رابطهای کاربری کامپیوتری – مغزی داشتهاند. دستگاههای دارای رابطهای کاربری اینچنینی، بدون نیاز به کنترل به وسیله ریموتهای نرم افزاری و سخت افزاری و تنها به وسیله تفکرات انسان مدیریت میشوند. به این ترتیب میتوان از پهپادها و ویلپچرها گرفته تا نرم افزارها و اپلیکیشنهای پخش موسیقی را تنها به وسیله فعل و انفعالات ذهنی کنترل کرد. دانشمندان ژاپنی، اخیرا یک ماشین خواندن ذهن طراحی کردهاند که بنابر گفتههای خودشان، یک تحول عظیم در این شاخه از تکنولوژی به وجود خواهد آورد.
ماشین خواندن ذهن محققان ژاپنی قادر است کلمات ژاپنی را تشخیص داده و یک عدد تک رقمی واقع در ذهن کاربر را با دقت 90 درصد حدس بزند. گفتنی است این ماشین خواندن ذهن هیچگونه دادهای دریافت نکرده و تمامی اطلاعات از طریق مانیتور امواج مغزی به دست میآیند.
البته، این اولین باری نیست که یک ماشین خواندن ذهن را مشاهده میکنیم. در سال 2010 یک کلاه موج نگاری مغز خانگی ارائه شد که با استفاده از آن، افراد معلول از لحاظ جسمی میتوانستند با انتخاب نویسههای روی یک صفحه کلید مجازی، با دیگران ارتباط برقرار کنند. نکته جالب در مورد این ماشین خواندن ذهن نحوه کار آن بود، به طوری که افراد تنها با تمرکز فکری بر روی یک کاراکتر خاص، آن را انتخاب میکردند. در همان سال، محققان دانشگاه یوتا یک نسخه متفاوت از چنین دستگاهی معرفی کردند که امکان قرار دادن آن در بدن افراد وجود داشت. این ماشین خواندن ذهن میتوانست سیگنالهای مغز را تبدیل به تعداد محدودی از کلمات کند.
محققان ژاپنی امیدوار به توسعه دستگاهی کاملا نوین هستند، به طوری که با استفاده از آن، افراد فاقد توانایی صحبت کردن بتوانند به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند. طبق گفتههای آنها، تبدیل سیگنال موج نگار مغز به کلمات، قبل از این به خاطر مقدار دادهای که این سیستمها قادر به جمعآوری آن بودند محدود میشد. اکنون و به لطف توسعه ماشین خواندن ذهن محققان ژاپنی و روش جدید تفسیر این سیگنالها، تنها با استفاده از مجموعه کوچکی از دادهها میتوان به عملکرد بالایی دست پیدا کرد. این روش جدید، بر اساس تشخیص الگوی جامع و یادگیری ماشین بنا شده است.
با استفاده از تمامی این ترفندها، ماشین خواندن ذهن ژاپنیها میتواند با دقت 90 درصد اعداد بین 0 تا 9 را که کاربر در حال فکر کردن و تمرکز بر روی آنها است تشخیص دهد. علاوه بر آن، این ماشین میتواند با دقت 611 درصد هجده کلمه ژاپنی تک هجایی را تشخیص دهد. با توجه به این موضوع، بیش از پیش به چشمانداز توسعه یک ماشین تایپ قدرتمند بر اساس امواج مغزی نزدیک شدهایم.
با توسعه بیشتر این ماشین خواندن ذهن ، نه تنها تحولی اساسی در زندگی افراد معلول ایجاد خواهد شد، بلکه میتوان از این ماشین به عنوان یک رابط کامپیوتری بدون مرز برای افراد عادی استفاده کرد. محققان ژاپنی تصمیم دارند ماشین خواندن ذهن خود را توسعه داده و تا پنج سال دیگر، یک وسیله با قابلیت اتصال به گوشی های هوشمند عرضه کنند. محققان میزان توسعه خود در این تکنولوژی را در کنفرانس Interspeechh امسال بیان میکنند. این کنفرانس، شهریور سال جاری و در کشور سوئد برگزار خواهد شد.