کشف سیاهچاله‌ای که ماده را دو بار به بیرون پرتاب کرد
سیاهچاله‌ها در فضای پیرامون خود به طور ثابت و غیر فعال باقی نمی مانند. آنها سرانجام ماده پیرامون خود را تمام کرده و برای شکار گازهایی که از کنارشان می گذرند، در انتظار به سر می برند. سپس، سیاهچاله دوباره شروع به بلعیدن کرده و جریان عظیمی از ذرات را به بیرون پرت می کند. حالا اخترشناسان موفق به شناسایی سیاهچاله‌ای شده اند که نَه یکبار، بلکه برای دو بار این کار را انجام می دهد.
به گزارش بیگ بنگ، این اولین‌بار است که محققان چنین چیزی را مشاهده کرده‌اند. دو موردِ مشاهده شده که در بازه‌ای برابر با ۱۰۰ هزار سال روی می دهد، تایید می کند که سیاهچاله‌های غول‌پیکر چرخه‌های خاموشی و فعالیت را تجربه می کنند. سیاهچاله‌ها رویکردی حیوان گونه ندارند چون زنده و برخوردار از احساس و ادراک نیستند؛ اما از این تعبیر می توان برای بلعیدن مواد برای سیاهچاله‌ها استفاده کرد. آنها با گرانش خارق‌العاده مواد را به درون خود می کشند. اگرچه ما قبلا این طور فکر می کردیم که هر چیزی درون سیاهچاله‌ها گیر بیفتد، توان خروج از آن را ندارد، اما جالب است بدانید که سیاهچاله‌ها هر چیزی را که بلعیده باشند، در خود حفظ نمی کنند. وقتی آنها موادی مثل گاز یا ستاره را به کام خود می کشند، جریان نیرومندی از ذرات پرانرژی را تا نزدیکی افق‌رویداد پرت می کنند؛ اما نه تا آنجاییکه نقطه برگشتی وجود نداشته باشد.
«جولی کامرفورد» محقق ارشد و اخترشناس در دانشگاه کلرادو بولدر بیان کرد: «سیاهچاله‌ها اجرام پرخور و سیری ناپذیری هستند، اما یافته ها نشان می دهد که آنها آداب غذاخوری خوبی ندارند. ما نمونه‌های زیادی از سیاهچاله‌ها را می شناسیم که موادی را به بیرون درز می دهند، اما ما کهکشانی با یک سیاهچاله غول‌پیکر کشف کرده‌ایم که دو بار دست به این کار زده است.»
سیاهچاله مورد نظر یک غول عظیم در مرکز کهکشانی به نام SDSS J1354+1327 است که به اختصار J1354 نامیده می شود. این کهکشان، تقریبا ۸۰۰ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد و در داده‌های تلسکوپ چاندرا به عنوان نقطه خیلی درخشانی از انتشار اشعه ایکس دیده شده است؛ آنقدر درخشان که میلیون‌ها و شاید میلیاردها برابر بزرگتر از خورشید ما است. تیم محققان داده‌های پرتوایکس حاصل از رصدخانه چاندرای ناسا را با عکس‌های نور مرئی برگرفته از تلسکوپ فضایی هابل مقایسه کرده و دریافتند که این سیاهچاله توسط ابر ضخیمی از گاز و گرد و غبار احاطه شده است.
آقای کامرفورد خاطر نشان کرد: «ما می بینیم که این سیاهچاله دوره‌های فعالیت و خاموشی را پشت سر می گذارد. خوشبختانه، ما این کهکشان را زمانی دیدیم که زمینه برای مشاهده شواهدی از هر دو رویداد فوق فراهم بود.» آن شواهد از دو حباب در گاز تشکیل می یابد؛ یکی در بالا و یکی در پایین سیاهچاله. اندازه‌گیری‌ها نشان داد که دو حباب در زمان های مختلفی به وقوع پیوسته اند. حباب جنوبی به میزان ۳۰۰ هزار سال نوری از مرکز کهکشانی گسترش یافته است، اما حباب شمالی فقط ۳۰۰۰ سال نوری از مرکز کهکشانی دورتر شده و گسترش یافته است. این ها را حباب‌های فِرمی نامگذاری کرده‌اند و معمولا پس از یک رویداد بلعیدن سیاهچاله‌ای دیده می شوند.
محققان از روی سرعت حرکت این حباب‌ها توانستند تشخیص دهند که آنها تقریبا با فاصله ۱۰۰ هزار سال نسبت به یکدیگر رخ داده‌اند. کهکشان دیگری با جریانی از ستارگان و گازها به دلیل برخورد آن دو به J1354 پیوند خورده است. توده‌های این کهکشان دوم است که به سوی سیاهچاله کشیده شده و بلعیده می شوند. کهکشان راه شیری هم از حباب‌های فرمی دارد. این تحقیق در ۲۳۱ اُمین نشست جامعه اخترشناسی آمریکا عرضه شده و در مجله The Astrophysical منتشر شد.
برگرفته از sciencealert
