شاید شما هم با سوالاتی، چه در ذهن خود و چه در میان اطرافیانتان، در خصوص سرمایه گذاری در بورس یا خرید و فروش سهام رو به رو شده اید، سوالاتی از قبیل:

1. آیا در بازار بورس سرمایه گذار یکنم؟

2. اگر سرمایه گذاری کنم، پولم را نمی خورند یا ضرر نمی کنم؟

3. پولم را می توانم چند برابر کنم؟

4. اگر وامی بگیرم و در بورس بگذارم، بعد از چند ماه حداقل دو برابر می شود؟ آیا در این صورت می توانم هم اصل وام را بدهم و هم از سودش ماشین بخرم؟

5. با توجه به اینکه فلان سهم طی نه ماه سه برابر شده، اگر خانه ام را بفروشم و همان سهم یا سهمی مثل آن را بخرم، نه ماه بعد، می توانم سه خانه مثل همین داشته باشم؟

حالا بهتر است از دنیای آمال و آرزوها به دنیای واقعی قدم بگذاریم و به این سوالات در واقعیت پاسخ دهیم.بازار بورس چیست؟

بازار بورس به جایی اطلاق می شود که در آن اوراق سهام شرکت ها شامل برخی سرمایه گذاری ها، تولیدی ها و خدماتی ها یا برخی کالاها با مکانیزم معاملاتی خاص خود (بورس کالا) داد و ستد می شود. این تعریف را کم و بیش در کتاب ها می بینید و در کنار آن از مزایای وجود بازار بورس، از کمک به تولید ناخالص ملی تا هدایت سرمایه های سرگردان، مطالبی می خواینم.

همه چیز در وهله اول روی کاغذ درست و جالب به نظر می رسد. اما در واقعیت داد و ستد (در اینجا سهام مد نظر است) چه اتفاقاتی می افتد. اگر به تالارهای گفت و گوی بورس سری بزنید یا با برخی افراد مبتدی، نیمه حرفه ای یا حرفه ای بازار سهام در اطراف خودتان هم کلام شوید، ممکن است تعاریف آن ها از بازار بورس تفاوت شگرفی با این تعریف داشته باشد، برای نمونه تعاریفی شبیه موارد زیر:

• بازار بورس کوره پول سوزی است. اگر هم کلاهم آنجا بیفتد، طرفش نمی رود.
• بازار بورس هم سود دارد، هم ضرر.
• بازار بورس جایگاه فرصت ها و تهدیدها برای سرمایه هاست.

و خیلی صحبت هایی که ممکن است کلا شما را ناامید کند یا اینکه شما را تهییج کند تا حتما در بازار بورس سرمایه گذاری کنید. البته این انتخاب شما بستگی به این دارد که با چه مطالبی و چه افرادی رو به رو می شود: آدم های موفق در بورس یا آدم های ضربه خورده از بورس یا مطالبی که به صورت گزینشی می خوانید و به صورت گزینشی در ذهن خود پرورش می دهید.

بازار بورس هم می تواند سرمایه های شما را در عرضه چند ماه یا چند هفته با کاهش زیادی مواجه کند و هم می تواند سرمایه های شما را در همین مدت مشابه با رشد مناسبی مواجه نماید.تحقق هر یک از احتمالا گفته شده بستگی به  موارد زیر دارد:

شخصیت معاملاتی شما

بدین معنی که دیدگاه شما به داد و ستد در بازار سهام کوتاه مدت است یا بلندمدت؟ تعریف شما از کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت چیست؟ علاوه بر این موارد به نوع شخصیت عمومی شما بر می گردد که در قبال خصایل انسانی مانند ترس و حرص و طمع و.. چه واکنشی دارید.بگذارید برای روشن شدن موضوع از مفهوم آقای بازار (Mr. Market) استفاده کنیم:

بنجامین گراهام برای نشان دادن شدت رابطه میان احساسات و نوسان های بازار سهام و همچنین بی فکری تسلیم در برابر احساسات، یک شخصیت نمادین به نام آقای بازار خلق کرده است. تصور کنید که شما و آقای بازار در یک کسب و کار خصوصی شریک هستید. بعضی روزها او سرحال و بسیار خوش بین است و فقط می تواند روزهای روشن را پیش روی خود ببیند.

در چنین روزهایی، او قیمت خیلی زیادی را برای سهام شما در کسب و کارتان پیشنهاد می کند. در بقیه اوقات، آقای بازار مایوس و بسیار بدبین است و چیزی جز مشکلات را پیش روی خود نمی بیند و قیمت خیلی کمی برای سهام شما در کس بو کارتان پیشنهاد می کند.

شما به عنوان یک سرمایه گذار موفق نیازمند قضاوت های خوب در حوزه کسب و کار و توانایی های لازم برای حفاظت از خود در برابر گردبادهای احساسی هستید که آقای بازار ایجاد می کند.ریسک پذیری

ریسک به زبان ساده، یعنی شما با آوردن پولتان در بازار سرمایه، هرچند برای سودآوری آن را وارد بازار کرده اید، هم پولتان و هم اعصابتان را در معرض خطر قرار داده اید. به بیان دیگر تا چه حدی یا چند درصد تحمل دارید که ضرر کنید؟سواد سرمایه گذاری

این سواد سرمایه گذاری اصطلاحی زاییده ذهن من است و با سواد آکادمیک مدیریت مالی یا سایر رشته های مرتبط با مسائل مالی فرق دارد. سواد مالی نیاز به دانش آکادمیک ندارد و حتی خیلی از افرادی که سواد خواندن آن چنانی نیز ندارند، از آن بهره مندند؛ اما خیلی از تحصیل کرده ها از آن بی بهره اند. این سواد مالی بیشتر یک حس است که برخی افراد به طور عمده از راه تجربه به دست می آورند و از طریق آن زمان مناسب خرید یا فروش را درک می کنند.دانش

این دانش از سویی شامل آشنایی با صورت های مالی شرکت ها و نحوه تجزیه و تحلیل اطلاعات منتشرشده آن هاست که به تحلیل بنیادی مشهور شده است و از سوی دیگر شامل آشنایی با نمودارهای قیمت و نحوه تجریه و تحلیل آن هاست که به تحلیل تکنیکال مشهور است.
مورد آخر دانش می تواند باعث تقویت موارد بالا گردد.حال با توجه به توضیحات هرچند اندک، به پاسخ سوالات مطرح شده می پردازیم:پاسخ سوال اول و دوم و سوم

شما در بازار بورس می توانید سرمایه گذاری کنید؛ اما به شخصیت شما، دانش شما و… بستگی دارد.پاسخ سوال چهارم و پنجم

به نظر بنده، هیچ گاه این کار را نکنید. هیچ گاه خانه مسکونی یا وسیله مورد نیاز خود را برای سرمایه گذاری در بورس نفروشید. اینجانب افراد زیادی را دیده ام که چنین اشتباهاتی را مرتکب شده اند و تا چند سال بعد هم نتوانسته اند اشتباه خود را جبران کنند.

اگر پول و سرمایه ای دارید (این طور فکر کنید)، در صورتی که تمام یا قسمتی از آن را از دست بدهید، برای شما از نظر مالی و جسمی و روحی مشکلی پیش نمی آورد و با در نظر گرفتن موارد بالا می توانید روی آن ریسک کنید.

در نهایت بورس  و سرمایه گذاری در آن نه خوب است نه بد. این بستگی به شما دارد که آیا سرمایه گذار خوبی هستید یا نه؟

تانی کال

برگرفته از ماهنامه معیشت – حسن اکبری

برترینها