ریشه یابی واژه Smart
امروزه واژه Smart در دنیای فناوری کاربرد زیادی دارد و به خصوص پس از معرفی فناوری هوش مصنوعی و گسترش آن، از این واژه که به معنی افزایش توان تصمیم گیری خودمختار یک دستگاه و به عبارت دیگر هوشمندتر شدن آن است، استفاده های زیادی می شود. در ادامه قصد داریم با ریشه یابی این واژه، زمان و دلیل کاربرد آن را مرور کنیم.
تصور می کنم تاکنون به افزایش کاربرد واژه Smart به عنوان یک صفت مثبت به بسیاری از پدیده ها مانند شهر هوشمند و تلفن های همراه هوشمند توجه کرده اید. فکر می کنم بسیاری از ما معنای آمریکایی این واژه که به معنی هوشمند و تیزبین است را پذیرفته ایم. با این حال بهتر است کمی عمیق تر به این واژه فکر کنیم چرا که این واژه معنی بسیار گسترده تری را در خود نهفته است.
جالب است بدانید این واژه در واقع یک مخفف است و در ابتدا به صورت S.M.A.R.T استفاده می شده است، که در طول زمان با حذف نقطه ها، به صورت یک کلمه مشخص تبدیل شده است. S.M.A.R.T در پدیده هایی نظیر هدف گذاری در مدیریت پروژه یا مدیریت کارمندان به کار می رفته است.
شاخص SMART بیشتر در مفهوم مدیریت بر مبنای هدف ( MBO ) یا مدیریت بر مبنای نتیجه ( MBR ) پیتر دراکر به کار رفته است. این واژه ابتدا توسط وی در کتاب تمرین مدیریت یا The Practice of Management که در سال ۱۹۵۴ منتشر شد، معرفی شده است.
مدیریت بر مبنای هدف یک فرآیندی است که طی آن ابتدا اهداف به صورت دقیق تعریف می شوند، سپس مدیریت این هدف ها را به هدف های کوچک تر پیوسته و قابل اندازه گیری برای تمام اعضای سازمان تبدیل می کند. هر عضو سازمان برای دست یابی به هدفی تلاش می کند که در نهایت منجر به موفقیت کل مجموعه خواهد شد. البته استفاده از این شیوه مستلزم فراهم کردن یک محیط پویا و کارا است و نمی توان در همه سازمان ها از آن استفاده کرد.
نخستین استفاده واژه SMART نیز توسط George T. Doran در نوامبر ۱۹۸۱ و در مجله Management Reviewبوده است. جمله ای که این واژه در آن استفاده شده بود عبارتست از: « راه هوشمندانه ای برای تعیین مأموریت ها و هدف های مدیریتی وجود دارد ».
در جدول زیر می توانید حرف های واژه مخفف SMART را مشاهده کنید:
