افزایش تولیدات داخلی قطعه سازان با واردات مواد اولیه قطعات
تقویت تولیدات داخلی قطعه سازان امری مهم است که با تسهیل واردات مواد اولیه قطعات امکان پذیر خواهد بود. در این حالت بهتر است تعرفه واردات مواد اولیه پایین باشد.
البته حتی اگر نظر بر این است که تعرفه مواد اولیه بالا باشد، پس بهتر است تعرفه واردات قطعات نیز افزایش یابد زیرا اگر تعرفه واردات قطعات به جای موارد اولیه پایین باشد، در آن صورت واردات قطعات راحت‌تر خواهد بود و این امر مانع تقویت تولیدات داخلی قطعه سازان خواهد شد.
قطعه‌سازان برای اینکه بتوانند قطعات مورد نیاز خودروسازی را تولید کنند، خدمات پس از فروش ارائه دهند و لوازم و قطعات یدکی را تامین کنند، به مواد اولیه نیاز دارند. البته بعضی از مواد اولیه مورد نیاز در قطعه سازی در داخل کشور تولید می‌شود و در این مورد مشکلی وجود ندارد اما بخشی از این موارد اولیه باید وارد گردد. اما متاسفانه قطعه سازان در هر دو بخش برای تهیه این مواد با مشکلاتی رو به رو هستند.
نکته مهمی که لازم است تا در اینجا به آن اشاره کرد این است که، در بخش داخل بسیاری از تامین کنندگان به دلیل افزایش نرخ ارز، ترجیح می‌دهند که به جای فروش محصولات خود در بازار داخلی، آنها را صادر کنند. البته در مورد واردات مواد اولیه نیز مشکلاتی وجود دارد که از جمله می‌توان به افزایش نرخ ارز و بالا رفتن تعرفه واردات اشاره نمود.
افزایش نرخ ارز و توجیه صادرات
نکته جالبی که نیاز به بررسی دارد این است که، تعرفه واردات خودرو افزایش یافته است اما تعرفه قطعات خودرو تغییری نکرده است. نایب‌رئیس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی در مورد این موضوع گلایه دارند.
مهدی مطلب‌زاده در ادامه در مورد این موضوع اعلام نمود که این تغییرات و تصمیمات در حالی گرفته شده است که تعرفه واردات مواد اولیه‌ی مورد نیاز قطعه‌سازان با ارز آزاد، ۲۶ درصد است. وی ادامه داد که در مقابل تعرفه واردات قطعات خودرو هنوز ۱۲ الی ۱۵درصد است. وی تاکید نمود که حتی واردات برخی از قطعات ۵ درصد است. وی در ادامه این مسئله را یک استراتژی ضد تولید دانست و اعلام نمود که بر این اساس قطعه‌سازان داخلی به این نتیجه رسیده‌اند که تولید داخل برای آنها به صرفه نیست زیرا در این حالت تقویت تولیدات داخلی صورت نمی‌گیرد.
وی در ادامه صحبت‌های خود در مورد مشکلات مربوط به تقویت تولیدات داخلی اعلام نمود که با افزایش نرخ ارز و واقعی شدن آن هیچ مشکلی ندارد و ادامه داد که وی مخالف چند نرخی بودن قیمت ارز است. به گفته وی دو یا سه نرخی بودن قیمت ارز باعث ایجاد رانت، آن هم برای افرادی خاص می‌شود. وی تاکید نمود که میزان تعرفه می‌تواند در حمایت از تولید داخل موثر باشد.
مطلب‌زاده، تک نرخی بودن قیمت ارز را بهترین حالت دانست و ادامه داد که این راهکار می‌تواند تا حدودی باعث تقویت تولیدات داخلی شود. به گفته وی حتی این امکان نیز وجود دارد که نرخ ارز شناور شود یعنی هر چه ارزش دلار در مقایسه با سایر ارزهای خارجی افزایش یابد، صادرات می‌تواند توجیه پیدا کند و رونق یابد.
این فعال صنعت خودرو در ادامه صحبت‌های خود و بررسی‌هایش در مورد راهکارهای تقویت تولیدات داخلی تاکید نمود که واردات قطعات خودرو با تعرفه پایین نباید به آسانی صورت گیرد و در مقابل تعرفه واردات مواد اولیه مورد نیاز قطعه‌سازان که در کشور تولید نمی‌شود، انقدر بالا باشد که تامین آن دشوار گردد. وی این فرایند را مناسب ندانست.
وی تاکید نمود که حتی اگر قرار است تعرفه مواد اولیه بالا باشد مشکلی نیست، اما تعرفه واردات قطعات نباید پایین باشد، چون در این حالت واردات قطعه راحت می‌شود و دیگر تولید قطعات داخلی سودی ندارد. وی پایین بودن تعرفه واردات قطعات به کشور را به معنای عدم تولید این قطعات در داخل کشور دانست و تاکید نمود که تقویت تولیدات داخلی در این اتفاق نمی‌افتد.
افزایش قیمت مواد اولیه یعنی افزایش قیمت تمام شده قطعات
هزینه‌هایی که از افزایش قیمت مواد اولیه ناشی می‌شود، از عوامل موثری است که افزایش بهای تمام شده قطعات را نیز به دنبال دارد. فعالان صنعت خودرو اعتقاد دارند که از نیمه دوم سال گذشته قیمت مواد اولیه در حال افزایش بوده است و ادامه دادند که این مساله مانع بزرگی برای تولید و تامین هزینه در واحدهای قطعه‌سازی خواهد بود.
یکی از اعضای هیات‌مدیره انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان خودرو اشاره کرد که وضعیت تامین مواد اولیه برای تولید توسط قطعه‌سازان نسبت به قبل تا حدی بهبود یافته است. به گفته وی کیفیت موادی که اکنون به دست تولیدکنندگان می‌رسد و تولیدکنندگان از آن استفاده می‌کنند، نسبت به زمان تحریم، بهتر شده است و این امر باعث شده تا کیفیت قطعات تولید داخل که مواد اولیه آنها وارداتی هستند افزایش یابد و تقویت تولیدات داخلی اتفاق افتد.
احمدرضا رعنایی ادامه داد که مواد اولیه‌ای که برای تولید قطعات وارد کشور می‌شوند، در گروه‌های مختلفی قرار دارند. به گفته وی یک گروه از این موارد وارداتی مواد پلیمری هستند که در داخل کشور این مواد وجود ندارند. گروه دیگری از مواد وارداتی پودرهای متالوژی هستند و همچنین اکثر آلیاژهای فلزی نیز که در تولید قطعات، مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز وارداتی هستند. فولادهای آلیاژی، فولادهای اندودشده و فولادهای روکش‌دار نیز همه وارداتی هستند.
بررسی ظرفیت تولید شرکت‌های داخلی
با بررسی ظرفیت تولید شرکت‌های داخلی می‌توان به این نتیجه رسید که قطعه‌سازان برای تامین مواد اولیه موردنیاز قطعات خود، به چه میزان واردات مواد اولیه نیاز دارند. همچنین براساس اطلاعات موجود بسیاری از شرکت‌ها بر تصمیم‌گیری‌ها در مورد تعیین تعرفه واردات موادی که تولید می‌کنند نیز اثر می‌گذارند.
رعنایی در این مورد به شرکت فولاد مبارکه اصفهان اشاره کرد که عمده‌ترین تولیدکننده فولاد در کشور و تاثیرات احتمالی بر تعیین تعرفه واردات فولاد دارد. به گفته وی تعرفه واردات ورق فولادی سال گذشته با نظر شرکت فولاد مبارکه اصفهان مشخص و میزان ۲۶ درصد اعلام شد. وی ادامه داد که تولیدات این شرکت جوابگوی نیازهای داخلی نیست و لازم است برای تامین قطعات فولادی واردات صورت گیرد.
