همسر پی‌یر از اینکه نمی توانست شیرینی های عروسکی خود را در شهر سانفرانسیسکو به فروش برساند گله مند بود؛ پی‌یر پیشنهاد داد تا برای یافتن شرکای تجاری و خریداران در شهر سانفرانسیسکو از اینترنت استفاده کند. بعد از چند روز کار پی‌یر توانست سایت Web Auctions را برای فروش اینترنتی کالا راه بیاندازد اما خود پی‌یر هرگز فکر نمی کرد این سایت تبدیل به بزرگترین پایگاه حراج اینترنتی جهان شود. با ما همراه باشید تا با هم مروری داشته باشیم بر داستان موفقیت بنیانگذار eBay و ثروتمندترین مرد ایرانی جهان؛ آقای “پی‌یر امیدیار”
کودکی و نوجوانی
پی‌یر مراد امیدیار در سال ۱۹۶۷ از والدین ایرانی در پاریس زاده شد. او در سن ۶ سالگی به واسطه کار پزشکی پدرش به بالتیمور آمریکا نقل مکان کرد. پدرش در دانشگاه جان هپکینز به کار پزشکی مشغول بود و مادرش “الهه میرجلال امیدیار” نیز یک استاد زبانشناس شناخته شده در دانشگاه سوربن است.
پی‌یر که از نوجوانی علاقه زیادی به کار با کامپیوتر داشت در دبیرستان حاضر بود از ساعت درس ورزش خود بگذرد تا بتواند با کامپیوتر کار کند. مدیران مدرسه که به علاقه او به کار با کامپیوتر پی برده بوند از او خواستند تا برنامه ای برای چاپ کردن کارت های کتابخانه بنویسد؛ این کار با حقوق ۶ دلار در سن ۱۴ سالگی اولین کار کامپیوتری پی‌یر بود.
تحصیلات دانشگاهی
پی‌یر برای دنبال کردن علایقش در رشته علوم کامپیوتر در دانشگاه تافتز مشغول به تحصیل شد. حین تحصیل او برنامه ای برای کمک به مدیریت حافظه کامپیوترهای مکینتاش اپل را توسعه داد و در فضای وب با عنوان “Shareware” آن را به اشتراک گذاشت و از کاربران برای حمایت مالی درخواست کرد اما کمک های ارسالی به او کفاف هزینه صندوق پستی که بدین منظور اجاره کرده بود را هم نمی داد!
او پس از فراغت از تحصیل در شرکت Claris یکی از شرکت های تابعه اپل مشغول به کار شد. پس از سه سال کار به عنوان توسعه دهنده نرم افزار ،در سال ۱۹۹۱ پی‌یر با کمک سه تن از دوستانش شرکت Ink را راه اندازی کرد که برای کامپیوترهای قلمی (چیزی شبیه تبلت های امروزی) برنامه توسعه می داد. او یک سایت تجارت الکترونیک به نام eShop نیز برای این شرکت توسعه داد، گرچه روند کار کامپیوترهای قلمی رو به رشد بود اما این شرکت تنها توانست توجه جزیی مایکروسافت را به خود جلب کند تا این که سرانجام در سال ۹۶ توسط مایکروسافت خریداری شد.
پس از تجربه کار در این استارت آپ، پی‌یر امیدیار در شرکت General Magic به عنوان توسعه دهنده ارتباطات مشغول به کار شد. در کنار این کار او به توسعه صفحات وب در ساعات اوقات فراغت می پرداخت. پی‌یر در این زمان با همسر آینده خود “پاملا وزلی” آشنا شد. پاملا که علاقه زیادی به جمع کردن Pez داشت ( Pez نوعی شیرینی است که در ظرفی عروسکی قرار دارد و برای خارج کردن شیرینی باید سر عروسک را به پایین فشار داد) ، از این که نمی توانست شریک و همکاری در سان فرانسیسکو پیدا کند عاصی شده بود. علاقه شدید نامزد پی‌یر برای جمع آوری کلکسیون Pez پی‌یر را تشویق کرد تا در کنار وب سایت شخصی خود یک سامانه آنلاین برای فروش و خرید کالا بسازد تا همسرش بتواند برای خرید و فروش کلکسیونش راحتتر کارکند. او که نام این سایت را Auction Web گذاشت و در سال ۱۹۹۵ از این سایت رو نمایی کرد اما هرگز فکر نمی کرد این سایت به بزرگترین حراجی اینترنتی تبدیل شود و او را میلیاردر کند.
تاسیس eBay
Auction Web که ابتدا به عنوان یک تالار گفتگو پیرامون خرید و فروش ساخته شده بود بسیار ساده بود و هیچ روشی برای حل اختلاف بین اعضا، پیش گیری از کلاه برداری یا پرده برداری از عدم صداقت نداشت. این سایت تنها یک مکان ساده برای عرضه و فروش کالا بود. علاوه بر این برخلاف انتظار نامزد پی‌یر اولین کالای فروخته شده یک جعبه Pez نبود بلکه یک نشانگر لیزری شکسته و خراب بود!
برخلاف انتظار پی‌یر بعد از رونمایی از سایت سیل عظیمی از عروسک های باربی، خرس بانی و انواع وسایل به دردنخور منزل روانه سایت شدند. ترافیک سایت خیلی بالا رفت و پی‌یر مجبور شد از دوستش Jeff Skoll کمک بخواهد تا با هم سایت را به یک سرور قوی تر و گرانتر منتقل کنند. پی‌یر برای تامین هزینه های این سرور تصمیم گرفت از هر کالا برای معرفی مبلغ ناچیزی پول بگیرد و برای فروش هر کالا نیز درصدی از قیمت کالا را دریافت کند. بعد از مدتی او نام سایت را به eBay تغییر داد و کماکان ترافیک سایت نیز رو به رشد بود. به نظر می رسد امیدیار توانسته بود از تخصص اش در کامپیوتر بالاخره به پولی برسد. او می گوید: در آن زمان مجبور بودم یک نفر را استخدام کنم تا فقط چک های ارسالی به دفترم را باز کند و آنها را رسیدگی کند!
بعد از موفقیت اولیه سایت، امیدیار و دوستش اسکول از کار اصلی خود کناره گرفتند تا با تمام توان خود روی eBay تمرکز کنند. در میانه سال ۹۷ eBay با داشتن ۱۵۰۰۰۰ هزار کاربر و ۷۵۰۰۰۰ هزار حراج در هر روز از پربازدیدترین سایت های اینترنت شده بود. کاربران پی‌یر ۳٫۵ ساعت در ماه در سایت حضور داشتند که از اکثر سایت های اینترنتی بیشتر بود.
رشد شرکت eBay
با توجه به اینکه ترافیک سایت مدام رو به افزایش بود پی‌یر و اسکول تصمیم گرفتند برای کمپانی خود یک ساختار منسجم تر و سرمایه بیشتر فراهم کنند. در ژوئن ۲۰۰۷ آنها توانستند در ازای ۲۲ درصد از سهام شرکت مقدار ۴٫۵ میلیون دلار سرمایه فراهم کنند و با استفاده از تجربه مارگارت ویتمن به عنوان مدیرعامل جان تازه ای به این شرکت ببخشند.
ویتمن توانست eBay را از یک دسته برنامه نویس مستقر در زیرزمین خانه شان به یک شرکت رو به رشد و توانمند تبدیل کند. او یک تیم قدرتمند بازاریابی استخدام کرد و بخش بندی هایی برای فروش کالا در نظر گرفت تا از فروش محتوای غیراخلاقی به افراد زیر هجده سال جلوگیری کند. با گسترش رونق eBay و سازمان دهی بهتر این شرکت در سال ۹۸ در بورس نیویورک به عرضه عمومی گذاشته شد. گرچه eBay در روز اول عرضه قیمت ۱۸ دلار در هر سهم را به خود می دید اما تنها چهار ماه بعد تا قیمت ۳۰۰ دلار صعود کرد. این اتفاق از پی‌یر امیدیار ۳۴ ساله یک میلیاردر ساخت.
هم اکنون eBay با داشتن ۳۴۰۰۰ هزار کارمند و کسب درآمد ۱۸ میلیارد دلار در سال از جمله بزرگترین سایت های فروش اینترنتی در جهان است. امیدیار نیز به واسطه سهام خود از eBay با دارایی ۸٫۵ میلیارد دلاری در صدر لیست ثروتمندترین ایرانی ها قرار دارد و در رده ۱۲۰ مین فرد ثروتمند جهان دیده می شود. پی‌یر در سال ۹۸ با نامزدش ازدواج کرد. پی‌یر که با هدف کمک به همسرش سایت را ساخته بود باعث شد همسرش بتواند کلکسیون بزرگی از ۴۰۰ بسته Pez را برای خود جمع آوری کند.
مدل تجارت eBay
پیشتر راجع به مدل های تجارت الکترونیک صحبت کرده بودیم. مدل تجاری کسب و کار eBay مدل C2CC است. در این سایت هر کسی می تواند هر کالایی را به عرضه بگذارد. قیمت کالاها یا قطعی هستند (عموما شرکت ها و برندهای به نام و معتبر از این قیمت استفاده می کنند) و یا قیمت پایه ای یک حراج هستند که حراج مدتی طول می کشد و در این مدت کاربران قیمت های پیشنهادی خود را ارسال می کنند و در نهایت کالا به بالاترین قیمت به فروش می رسد. eBay برای عرضه کالا رقمی ناچیزدر حد چند سنت را از فروشنده دریافت می کند و هنگام فروش نیز از فروشنده رقمی اندک (حدودا کمتر از دو دلار) دستمزد فروش می گیرد. تعداد بالای فروش هر روزه در eBay و رقم دریافتی از هر خرید باعث درآمد باور نکردنی eBay می شود.
رازهای موفقیت eBay
سیاست eBay مبنی بر اعتماد سازی بین کاربران باعث موفقیت‌اش شد
اصلی ترین عامل موفقیت eBay وپی‌یر امیدیار پیشگام بودن در زمینه تجارت الکترونیک بود. eBay به عنوان یکی از پیشگام ترین سایت های فروش اینترنتی توانست خیلی سریعتر از دیگر رقبا جایگاه خود را پیدا کند. کسب اعتماد بین کاربران در زمانی که هنوز اینترنت مثل امروز فراگیر نشده بود باعث موفقیت بی نظیر eBay شد.
پی‌یر می گوید شش ماه بعد از راه اندازی سایت eBay حجم عظیمی از شکایت ها به گوش من می رسید. همه از هم شکایت می کردند. “حس کردم پدر چند پسر هستم که با هم دعوا می کنند و من باید بینشان صلح برقرار کنم. نمی دانستم باید چکار کنم.” سپس پی‌یر تصمیم گرفت بر اساس ذات اصلی eBay عمل کند. eBay یک ابزار بود، یک بازار برای خرید و فروش، پس پی‌یر تصمیم گرفت یک ابزار دیگر در اختیار مردم قرار دهد. ابزار نظر و بازخورد که در اختیار کاربران قرار می گرفت اجازه می داد هر کسی بعد از خرید یک کالا نظر خود را راجع به فروشنده و اصالت کالا اعلام کند؛ دیگر خریدران می توانستند نظرات راجع به یک فروشنده را ببینند. بعد از مدتی تمام فروشندگان تصمیم گرفتند با ارائه خدمات و کالای با کیفیت اعتبار خوبی برای خود دست و پا کنند و بتوانند فروش خوبی را تجربه کنند. بدین ترتیب کسب و کارهای کوچک و رو به رشد برای فروش کالای خود از eBay استفاده کردند و این خود باعث رونق eBay شد.
امروزه فروشندگانی که بالای ۹۸% رضایت مشتری داشته باشند و تعداد قابل توجهی فروش نیز کسب کنند نشان خاصی دریافت می کنند که نشان دهنده اعتبار بالای این فروشنده است و باعث می شود مشتری با خیال راحت از آنها خرید کند. در واقع سیاست eBay مبنی بر اعتماد سازی بین کاربران باعث موفقیت اش شد
گرچه فروشندگان معتبر زیادی در eBay وجود دارند اما گاهی اوقات کالاها و اجناس عجیب و خنده داری در eBay به فروش گذاشته می شود. به طور مثال می توان به خوردن نهار با وارن بافت، موی بریتنی اسپیرز، معنای زندگی (هیچ کس نفهمید محتوای این بسته چه بوده است!) ، روحی که در شیشه مربا به دام افتاده! ، پنیر پیتزایی به شکل مریم مقدس! ، اسنکی به شکل کلاه پاپ، نان تست نیم خورده جاستین تیمبرلیک (خواننده آمریکایی) ، یابنده بشقاب پرنده فضایی، ابزار کشتن خون آشام! ، ناخن یک قاتل سریالی، کشور نیوزیلند به بهای یک دلار (این حراجی به سرعت از سایت حذف شد) ، باقی مانده لیوان آبی که الویس پرسلی (خواننده اسطوره ای آمریکایی) از آن نوشیده بود و یک آخر هفته شاد و به یاد ماندنی با چهار جوان استرالیایی! اشاره کرد.
vla
