قفل شدن دندان یا قفل شدن فک یک اصطلاح رسمی است و در مواقعی به کار می رود که فرد احساس می کند نمی تواند به درستی فعالیت هایی که مربوط به فک است را به درستی انجام دهد. مثلا امکان اینکه دهان خود را کامل باز کند را ندارد و یا اینکه به راحتی نمیتواند غذای خود را بجود. با دکتر سلام همراه باشید تا به بررسی علت قفل شدن دندان و فک بپردازیم.
قفل شدن دندان و فک
قفل شدن مفصل فک پایین مشکلی میباشد که فک را درگیر می کند. خوشبختانه این عارضه که به خاطر مختلف بوجود می آید قابل معالجه با دارو و فیزیوتراپی است و فقط در موارد خاص با جراحی و تزریق بوتاکس درمان می شود. قفل شدن مفصل آرواره میتواند مشکلاتی را برای مفصل فک به همراه داشته باشد که بیشتر با درد یا کاهش امکان حرکت مفصل همراه است. دلایل گوناگونی برای این موضوع وجود دارد که در بیشتر مواقع جای نگرانی برای آن نیست و با استفاده از روشهای درمانی ساده میتوان مشکل را برطرف کرد.
علائم قفل شدن دندان و فک
از علائم مفصل گیجگاهی فکی علاوه بر درد فک پایین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- صدا دادن فک پایین:
صدا ی تق تق، ساییدگی یا ترکیدگی درهنگام باز کردن دهان در افراد مبتلا به سندروم مفصل گیجگاهی فکی شایع است. این صدا دادن فک پایین ممکن است همراه با درد باشد یا نباشد.
۲- قفل شدن فک پایین:
مفصل فک مشابه مفصل کروی گودالی است، با این استثنا که خود گودال قابل حرکت است. مفصل فک گاهی اوقات در یک وضعیت باز یا بسته قفل می شود.
۳- گوش درد:
شاید فکر کنید که دچار عفونت گوش شده اید، اما گوش درد ممکن است با التهاب مفصل فک یا التهاب عضلانی مرتبط است. درد ناشی از این بیماری معمولا در جلو یا زیر گوش احساس می شود.
۴- سردرد:
افراد مبتلا به سندروم مفصل گیجگاهی فکی اغلب سردرد را گزارش می دهد. دندان پزشک می تواند تعیین کند که آیا علائم سردرد مخصوص شما ناشی از بیماری سندروم مفصل گیجگاهی فکی است یا خیر. در بعضی از موارد، برای کمک به تشخیص و درمان سردردهای مخصوصی که با این بیماری مرتبط نیستند، باید با پزشک مشورت کنید.
۵- سفتی و درد در هنگام صبح:
در صورتی که عضلات شما در حین برخاستن از خواب سفت باشد، و درد صورت داشته باشید. علامت این است که در خواب دندان قروچه می کنید.
۶- مشکل هنگام غذا خوردن:
ممکن است در نتیجه تغییر در نحوه گاز گرفتن، نحوه قرار گرفتن دندان های بالایی و پایینی در یکدیگر در بلعیدن به مشکل برمی خورید
۷- بیماری ها و آسیب دیدگی های مرتبط قبلی:
آسیب دیدگی مفصل فک یا آسیب دیدگی مرتبط با چندین سال قبل منجر به علائم سندروم مفصل گیجگاهی فکی می شود.
علائم دیگر:
* صحبت کردن و سایر حرکت های فک دردناک می شوند.
* فرد توانایی باز کردن کامل دهان خود را ندارد.
* در صورت تشکیل عفونت، ورم و التهاب در محل مفصل مشاهده می شود.
* صدای تق تق با حرکت دادن فک شنیده می شود.
* عضلات فک اسپاسم می شود که در اصطلاح به این مشکل تریسموس یا درهم فشردگی عضلات فک گفته می شود.
علت درد فک، صدا دادن و قفل شدن فک پایین
۱- وارد کردن فشار بر فک یا دندان قروچه کردن در طول خواب باعث می شود که عضلات فک بیش از حد خسته شوند و بر مفصل فشار وارد می کند (اغلب ناشی از استرس).
۲- فرسایش قسمت داخلی مفصل فک که معمولا ناشی از آرتروز است و منجر به صدا دادن فک می شود.
۳- آسیب دیدگی مفصل و قفل شدن فک پایین برای مثال، پس از وارد شدن صدمه به صورت یا بعد از جراحی فک.
۴- گاز گرفتن نامسطح که معمولا ناشی از مشکل در هنگام پر کردن دندان یا وقتی که روکش یا دندان مصنوعی قرار داده می شود، است.
۵- درد فک پایین با بیماری های خاصی مثل آرتریت روماتوئید یا فیبرومیالژیا مرتبط است.
درمان قفل شدن دندان و فک
۱- استراحت مفصل فک
شما میتوانید با خوردن غذاهای نرم و نجویدن آدامس به مفصل فک خود استراحت دهید.
همچنین از باز کردن زیاد دهان خود اجتناب کنید، زیاد آواز نخوانید و خمیازه شدید نکشید.
ماساژ عضلات و استفاده از حوله گرم نیز میتواند به حل مشکل شما کمک کند.
ریلکس کردن و کاهش استرس نیز میتوانند در این رابطه مفید باشند، زیرا استرس منجر به بدتر شدن درد بیمار نیز میشود.
استفاده از اسپلینت و محافظ دهان نیز میتواند توسط پزشک به بیمار توصیه شود.
این محافظ میتواند بر روی دندان شما در طول شب قرار بگیرد و احتمال فشار دادن فک و حرکتهای غیر عادی آن را کاهش دهد. به هر حال در تحقیقات انجام شده شواهد قطعی برای سودمندی این وسیله برای حل مشکل بیمار به دست نیامده است، اما برخی افراد استفاده از آن برای کاهش مشکل را مفید میدانند.
۲- دارو
مسکن های درد همچون پاراسیتامول، ایبوبروفن، یا کدئین میتوانند به تسکین درد بیمار کمک کنند. اگر این داروها نتوانستند به میزان لازم منجر به کاهش درد شوند، میتوان از داروهای شل کننده عضلات یا دوز پایین دارویی به نام داروی ضد افسردگی سه حلقه ای برای کاهش بیشتر درد استفاده کرد. (مصرف دارو بهتر است زیر نظر پزشک و با تجویز ایشان باشد.)
۳- فیزیوتراپی
روش های درمان فیزیوتراپی همچون درمان مافوق صوت یا تمرین های فک می توانند به کاهش و حل مشکل بیمار کمک کنند.
درمان طبیعی برای قفل شدن دندان
۱- مخلوط روغن خردل و سیر را روی فک ماساژ دهید
روغن خردل به بهبود گردش خون در ناحیه موردنظر کمک کرده و برای درمان بسیار مفید میباشد. سیر نیز با خاصیت ضد التهابی خود به کاهش التهاب آن ناحیه کمک میکند. این ترکیب هرگونه عفونت که عامل گیر کردن فک باشد را درمان میکند.
چند حبه سیر در روغن خردل بجوشانید و پس از سرد شدن دو تا سه مرتبه در روز فک خود را با آن ماساژ دهید. این کار به از بین بردن درد و درمان سریعتر کمک شایانی میکند. در روز چند سیر خام نیز مصرف کنید.
۲- به مقدار کافی آب بنوشید
برای جلوگیری از گیر کردن فک، رساندن آب کافی به بدن بسیار ضروری است، زیرا کمبود آن موجب گرفتگی عضلات شده و بر مفصلها تأثیر میگذارد. نوشیدن آب کافی ماهیچهها و مفاصل را در حالت خوبی نگه میدارد؛ بنابراین حداقل هشت لیوان در روز آب بنوشید.
۳- از کمپرس گرم استفاده کنید
گاهی درد فک قفل شده آنقدر زیاد است که به گردن و شانه های شما هم فشار وارد می کند. برای تسکین این درد، از کمپرس آب گرماستفاده کنید.حتی میتواند روزانه چند بار از پد های گرم کننده برقی، استفاده کنید.