مرتبط نبودن رگههای تیرهرنگ مریخ با وجود آب در گذشته سیاره سرخ
به نقل از گیزمگ، مریخ محیطی بسیار خشک و بدون رطوبت دارد و اگر چه ممکن است میلیونها سال پیش یک اقیانوس سراسری در آن موجود بوده باشد اما امروزه مقداری آب و یخ ممکن است در زیر سطح قطبهای آن وجود داشته باشد.
در سال 2011 مدارگرد ناسا در مریخ رگههای تاریکی از گرد و غبار را در مریخ مشاهده کرد که در تابستان ایجاد شده و در زمستان محو میشوند و محققان در آن زمان دلیل این پدیده را نفوذ جریانهای آب میدانستند اما بررسیهای جدید ناسا نشان میدهد که این پدیده ارتباطی با نفوذ آب ندارد.
هزاران نمونه از این رگههای تیره در مریخ مشاهده شده است. این علامتها در فصل بهار در اواخر مارس به صورت صخرهای سنگی ظاهر می شوند و طی ماههای گرمتر و با گرمتر شدن هوا این رگه ها فشرده تر میشوند تا زمانی که زمستان آنها را از بین ببرد و سال آینده مجددا این روند تکرار میشود.
رگههای مشابه در زمین همراه با آب آشامیدنی هستند و این مشابهت سبب شده بود که محققان این کشف را به عنوان نشانهای روشن از وجود مواد مرطوب در سیاره سرخ بدانند.
مدارگرد ناسا در مریخ سالها به بررسی این رگهها پرداخته است اما بررسیهای جدید حاکی از آن است که صرفا پستی و بلندیهای شنی سبب ایجاد این رگهها شده است.
“کالین داندس”(Colin Dundas) محقق ارشد این تحقیق گفت: ما تصور میکردیم که میتوانیم در این قسمتها میتوانیم نشانههایی از آب پیدا کنیم اما بررسیهای جدید ما نشان میدهد که مریخ بسیار خشکتر از آن است که دادههای پیشین نشان میداد.
محققان با شبیهسازی سهبعدی تصاویر ارسالی از مدارگرد مریخ از 10 منطقه مختلف در مریخ این پدیده را بررسی کردهاند و متوجه شدهاند که این رگهها همگی در دامنههایی با شیب تندتر از 27 درجه ایجاد شدهاند.
این موضوع نشان میدهد که اگر آب عامل ایجاد این رگهها بود میبایست در زوایای با شیب کمتر نیز به چشم میخوردند اما این اتفاق رخ نداده است.
به گفته محققان این تحقیق مهمترین عامل ایجاد این رگهها ماسه خشک است اما همچنان این نظریه نیز چالشهایی در برابر خود دارد از جمله اینکه چرا نظم ایجاد این خطوط همواره حفظ شده و اینکه چرا پس از تشکیل به شدت فشرده میشوند.
در حالی که گزارش تمام پاسخها را ندارد، برخی از توضیحات احتمالی را ارائه میدهد. نمکهای هیدراته شده در شن و ماسه در این مناطق شناسایی شده و محققان معتقدند که این نمکها میتوانند خود را با جذب بخار آب در جو هیدراته کنند. این اتفاق باعث ایجاد قطرات کوچکی از آب نمکی میشود که میتواند این اشکال را ایجاد کند. تغییر مقدار آب در هوا با عوض شدن فصلها، میتواند به توضیح چرخه کمک کند.
مطالعه نزدیک این خطوط میتواند به باز کردن رمز و رازهای مریخ کمک کند و به نوبه خود میتواند جزئیات مفیدی را برای مهاجران آینده و کاوشگران در سیاره سرخ افشا کند.
نتایج این تحقیق در ژورنال Nature Geoscience منتشر شده است.