هفت نوع مختلف از مفهوم عشق در بازیهای ویدئویی
به قلم Manon Hume
همهی ما کم و بیش با مفهومی بنام “عشق” آشنایی داریم. پدیدهای که باعث به وجود آمدن جنگهای بسیار زیاد و خونین در جهان، فتوحات فراوان، تحولات روحیِ عظیم در شخصیتهای بزرگ و مناسبتهای هولناکی همچون ولنتاین شده است، مناسبتی که طی آن طرفین با استراتژیهای شطرنجگونه، غارتگرانه و مرگبار به یکدیگر یورش برده و بنام عشق به خوفناکترین شکل ممکن خون (پول) یکدیگر را میمکند … بگذریم.
با وجود ذهنتیات مرسوم در مورد این پدیده، برخی از فلاسفهی نامیِ یونانی همچون “ارسطو” و “افلاطون” عشق را به چندین نوعِ خاص طبقهبندی کردهاند. در ادامهی مقاله به بررسی انواع عشق از دیدگاه این فلاسفه (تفکر یونان باستان) و معرفی بازیهای میپردازیم که به زیبایی توانستهاند آن گونهی خاص از محبت و عشق را به تصویر بکشند.
عشق والدینی
عشق میان فرزندان و والدین در طول تاریخ الهامبخش داستانهای بسیار زیادی بوده است. این رابطهی قلبی بسیار محکم باعث ایجاد پیوندی خللناپذیر میان فرزند و پدر/مادر میشود تا جایی که والدین حاضر می شوند به هر قیمتِ ممکن از فرزندان خود در مقابل ضررها و آسیبهای احتمالی محافظت کنند. با اینحال، نکتهی بسیار جالبی در مورد این نوع پیوند وجود دارد و آن این است که چنین عشقی میتواند با همان قدرتِ ذکر شده میان دو غریبه که هیچگونه رابطهی خونی/ژنتیکی با یکدیگر ندارند هم شکل بگیرد.
نمونه:
The Last of Us از آن دسته بازیهاییست که از زمان بدست گرفتنِ دستهی کنسول، قلب شما را تسخیر کرده و آن را با بیرحمی به زیباترین شکل ممکن میشکند. در دنیایی لبریز از غم و نابودی که بخش زیادی از انسانهای آن بخاطر آلودگی به موجوداتی زامبیمانند تبدیل شدهاند، بیشک مجال زیادی برای شکوفایی عشق و امید و زندگی باقی نمیماند. “جوئل” حدود 20 سال است که در چنین شرایطی زنده مانده و بعنوان یک قاچاقچی در کنار همکارِ خود، “تس” روزگار میگذراند. داستان پیوند مذکور از جایی آغاز میشود که با اصرارهای “تس”، او انجام ماموریتی عجیب را بر عهده میگیرد: رساندن دختری نوجوان (و مقاوم در برابر ویروس) با نام “اِلی” به شهرِ بوستون. تماشای شکلگیری تدریجی پیوند پدر/فرزندگونه میان این دو شخصیت طی ماجراجوییهای آنها یکی از مهمترین نکاتیست که داستان این بازی را تا این میزان به تجربهای تاثیرگزار، زیبا و فراموشنشدنی تبدیل کرده است.
بازیهای پیشنهادیِ دیگر
Heavy Rain
Nier
Telltale’s The Walking Dead
عشق خواهر-برادری
بیشک بسیاری از شما با این نوع از عشق آشنایی کامل و “تجربی” دارید. عشق میان دو برادر، دو خواهر و یا برادر و خواهر یکی از قویترین و صدالبته خالصانهترین انواع عشقیست که یک شخص در طول زندگی خود فرصت تجربهی آن را پیدا میکند. برادر و یا خواهرِ شما، همچون رفیقی همیشگی و خدادادیست که با وجود همهی دعواها، کشمکشها، اختلافنظرها و غیره، در نهایت به بکدیگر ختم خواهید شد.
نمونه
شاید بتوان ایدهی این نوع عشق را در بسیاری از بازیها مشاهده کرد اما داستان بازی Brothers: A Tale of Two Sons یکی از بهترین نمونههاییست که تابحال این نوعِ خاص از عشق را به تصویر کشیده است. دو برادر که در تلاش برای یافتنِ درمانی برای بیماری پدرشان (که در حال مرگ است) ماجراجویی شجاعانه، پرخطر و تاریکی را به جان خریده و در طول آن با دل و جان (و با هدفی مشترک) برای محافظت از یکدیگر تلاش میکنند. آندو بخوبی طی این مسیر کارِ هماهنگ و گروهی را آموخته و شانه به شانهی یکدیگر موانعِ بزرگ، کوههای غرق در تاریکی، خطراتِ مهلک و لحظات فراموشنشدنی دیگری را پشت سر میگذارند. اینکه در طولِ این داستان بسیار زیبا و تاثیرگذار چگونه این دو برادر در کورهای از حوادث پخته شده و پیوند خود را ثانیه به ثانیه قویتر میکنند بخوبی قدرت و خلوصِ این نوع از عشق را به تصویر میکشد.
بازیهای پیشنهادیِ دیگر
Mirror’s Edge
Luigi’s Mansion
عشق خودخواهانه
عشق خودخواهانه لزوما به معنی خود شیگفتگی و یا منفی بودن نیست. این نوع عشق معمولا حکایت از نوعی شناخت و قدرتِ پذیرشِ نیرومند دارد که شخص در مورد خود به آن دست یافته است. این شخص بخوبی انتظارات خود از زندگی را میشناسد و برای رسیدن به خوشحالی در مقابل هرگونه سختیِ بیرونی مقابله و پافشاری میکند. این عمل ممکن است باعث آزردگی دیگران شود اما نکتهی مهم اینجاست که توجه به “خود” یکی از مهمترین قدمها در راهِ بدست آوردن عشق از طرف اطرافیان (و بکل دنیای بیرون) است.
نمونه
Gone Home روایتگر زندگی دختری با نام “کِیتی”ست که پس از یکسال زندگی در خارج از کشور، به منزل پدریِ خود بازمیگردد اما در بدو ورود در مییاید که یک خانهی کاملا رها شده و یک یادداشت از طرف خواهرش “سامانتا” روی درِ خانه، تنها چیزهایی هستند که بعد از این همه مدت دوری از خانه، انتظارِ او را میکشند. با دنبال کردن سرنخها و یادداشتهای داخل خانه کم کم با وقایع اتفاق افتاده و به طور مشخص آنچه در زندگی خواهرتان به وقوع پیوسته آشنا میشوید. از مشکلات تحصیلی و کاری تا رابطهای با یک دخترِ دیگر که به مرور زمان تبدیل به رابطهای عاشقانه شده و همین امر او را در دوراهی ای میان انتخاب بین خانواده (که بشدت مخالف چنین رابطهی نامتعارفی هستند) و آنچه خودِ او میخواهد قرار داده است. فارغ از اینکه در طول پیشروی داستان، شما با تصمیم نهاییِ “سامانتا” در این زمینه موافق باشید یا خیر، اما انتخابِ او (با در نظر گرفتن اینکه چه مسیری او را بیشتر به شادمانی نزدیک میکند) بخوبی نشاندهندهی تنیدگیِ مفهومِ “عشق خودخواهانه” در تار و پود این بازی است.
بازیهای پیشنهادیِ دیگر
Shadow of the Colossus
BioShock Infinite
عشق از خود گذشته
درست در نقطهی مقابل مورد پیشین، در این نوع ازعشق شما نیازهای دیگران را نسبت به نیازهای خود در اولویت قرار داده و شادمانی و نجات آنها را مهمتر از شادمانی و نجات خود میدانید. این نوع عشق معمولا بر خلاف عشق خودخواهانه بشدت از طرف دیگران مورد استقبال قرار گرفته و اطرافیان از آن به عنوان رفتاری بسیار نیک یاد میکنند. این نوع عشق به اَشکال متفاوتی تجلی پیدا میکند، از کارهای کوچک و انساندوستانه گرفته تا حتی قربانی کردنِ خود برای حفاظت از دیگران.
نمونه
سرتاسر ماجراجوییهای فرمانده “شپرد” در سری بازی Mass Effect را میتوان به عنوان نمونهای زیبا از “عشق از خود گذشته” معرفی کرد. عشقی که در نسخهی سوم بازی به اوج خود رسید و “شپرد” با وجود اطلاع از بزرگیِ خطراتِ پیش رو، متحدانی که گاها مشکلات شخصی خود را بر نجات کهکشان مقدم میدانستند!، سالها خدمتِ نادیده گرفته شده، دعواهای سیاسی و بسیاری مشکلاتِ دیگر با همت و امیدی خلل ناپذیر همهی ریسکهای ممکن را به جان خرید و برای مقابله با دشمنی بسیار نیرومند و نجات زندگی در کهکشان، به عمقِ خطر و تاریکی قدم گذاشت.
بازیهای پیشنهادیِ دیگر
Final Fantasy XV
Kingdom Hearts
Metal Gear Solid 3: Snake Eater
عشق جنسی
“عشق جنسی” (بر خلاف باورِ رایج میان عوام) تنها به روابط صمیمی و جنسیتی ختم نشده بلکه حتی در برخی تفکرات و باورها از مفاهیمی مانند زیبایی و حقیقت به عنوان دو رکن اصلی آن نام برده میشود. در واقع عدهای به تمایلات (و جاذبهی) جنسی در کنار دید و باورهای معمول، به عنوانِ ابزاری برای اکتشافِ درونیِ خود نگاه میکنند. این نوع عشقِ چندوجهی، از میل و شهوت برای (اداره) و رسیدگی به امیال نفسانی، روحانی و ناخودآگاه بدون نیاز به اضافاتِ عاشقانهی معمول! استفاده میکنند.
نمونه
بازی Catherine از دسته عناوینیست که بخوبی در قالب داستان زندگی دو شخصیت با نامهای “وینسنت بروکیس” و “کاترین مک براید” توانسته این نوعِ رایج از عشق را برای مخاطبان به تصویر بکشد.”کاترین” به مدت 5 سال دوستدخترِ “وینسنت” بوده و همواره در تلاش است تا با جلبِ نظر او، رابطهی دوستی را به ازدواجی دائمی بدل کند. اما میل قلبی “وینسنت” همچنان بر این است که مجرد مانده و با ازدواج آزادیهای این دورانِ شیرین از زندگی خود را محدود نکند . در میان این کشمکشها و فشارهای کاترین، وینسنت با دخترِ دیگری با نام “کاترین” آشنا میشود.
*********************
لازم به ذکر است که نام هر دوی این عزیزان در تلفظ اصلی “کثِرین” خوانده میشود اما از نظر نوشتاری تفاوت دارند :
Katherine
Catherine
*********************
“کاترینِ” (دوم) بر خلاف “کاترینِ” اول رابطهی جنسی را ابزار و راهی طبیعی برای لذتبردن از رابطه، بدون نیاز به تعهداتِ بیشتر (همچون ازدواج) میداند. با ورود این شخص به زندگی “وینسنت” و ایجاد روابط بیشتر بخوبی میتوانید به درکِ جالبی از “عشق جنسی” و تاثیرات مثبت و یا حتی منفی آن بر روی زندگی افراد برسید.
بازیهای پیشنهادیِ دیگر
Cibele
Ladykiller in a Bind
عشق دوستانه
این نوع عشق که در دستهای کاملا جدا نسبت به “فرندزون” (friend zone) طبقهبندی میشود و احتمالا بسیاری از شما نسبت به آن آشنایی دارید. عشق میان دو دوست که در عین سادگی، پیوندی بسیار قوی (و کاملا بدور از انتظاراتِ معمول در روابط عاشقانه) را میان دو شخص بوجود میآورد، رابطهای که در واژگان رایج فارسی به معنای رفاقت یاد میشود. برای بسیاری از افراد، داشتن یک دوست که بتوان در شرایط تلخ و شیرین به او تکیه کرد را به هر چیز و یا هر نوع عشق دیگری ترجیح میدهند.
نمونه
شاید شما قدرِ “عشق دوستانه” را آنطور که باید در زندگی خود نشناسید، اما شخصی در دنیای بازیهای کامپیوتری وجود دارد که به سختترین و چالشبرانگیزترین شکل ممکن ارزشِ این نوع “عشق” را با پوست و خون خود لمس کرده است. بله، شخصیت مورد نظر ما “نِکو ساکورابا” از بازی The World Ends With You است که با گیرافتادن در میانهی بازیِ مرگباری که تنها راه زنده ماندن در آن، تکیه کردن و همکاری با یارتان (دوستانتان) است به تجربیترین و سختترین شکل ممکن معنیِ واقعیِ “عشق دوستانه” را فرا میگیرد. با پیشروی هر چه بیشتر در این بازی و سختتر شدن آن، “نکو” بخوبی میآموزد که تا چه حد بابت داشتن دوستانی که به هر قیمتی او را حمایت میکنند خوششانس بوده و همزمان تلنگری کاملا مشابه از طرف بازی به شما (شخص بازیکننده) در همین زمینه وارد میشود:
فدرِ عشق دوستانهی موجود میان خود و دوستانت را بدان.
بازیهای پیشنهادیِ دیگر
Life Is Strange
Jak and Daxter
Ratchet and Clank
عشق خردمندانه
در طول روابط بلندمدت، عشقهای میان طرفین و همچنین خود آنها وارد مراحل و فازهای گوناگونی میشوند. با گذشت زمان محبت متقابلِ طرفین تکامل پیدا کرده و میزان شناخت آنها نسبت به یکدیگر تا حدی افزایش پیدا میکند که عشق به درونمایه و هستهی اصلی شخصیتِ آنها (طی رابطه) بدل میشود. عشق خردمندانه حاصل سالها رابطهی نزدیک و زندگی با شخصیست که از ابتدا در قلب شما جایگاه ویژه ای داشته است.
نمونه
To the moon روایتگر کاوشهای دو متخصص حافظهشناس با عنوانِ “اِوا روسلین” و “نیِل واتس” در خاطرات مردی به نام “جانی والس” است. آخرین و بزرگترین آرزوی “جانی والس” سفر به ماه بوده و این دو متخصص با پیشروی در خاطرات و گذشتهی او به واکاوی هر چه بیشتر اسرارِ زندگی “والس” میپردازند. در طول این مسیر این دو با همسر این شخص بنام “ریور” که نقش بسیار مهمی در زندگی او ایفا کرده نیز آشنا میشوند. از لحظهی آشنایی “جانی” با همسرش “ریور” تا لحظهی مرگ او، میتوان به وضوح نقش غیرقابل انکار و فوقالعاده مهمِ عشقِ خردمندانه (میان این دو نفر) و مراحل شکلگیری آن را طی روایتی بسیار زیبا، تلخ و شیرین و دلپذیر مشاهده کرد. پذیرفتن نقصها و خطاهای یکدیگر، کنارگذاشتن سوء تفاهمهای قدیمی و پشت سر گذاشتنِ پستیها و بلندیها (شانه به شانهی یکدیگر)، تنها بخش کوچکی از زیباییِ بسیار تاثیرگذاریست که این عنوان با مهارت هرچه تمامتر آن را به معرض نمایش میگذارد.
بازیهای پیشنهادیِ دیگر
Red Dead Redemption
Uncharted 3: Drake’s Deception
امیدوارم از مطالعه ی این مقاله نهایتِ لذت را برده باشید. قدرعشق حقیقی را در زندگی خود بدانید و صد البته، با فداکاری در حفظ آن بکوشید.
مترجم: محمد حیدری
پردیس گیم